پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 163 |
| تعداد شماره‌ها | 6,714 |
| تعداد مقالات | 72,518 |
| تعداد مشاهده مقاله | 130,576,420 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,851,398 |
پدیدار ذهن در فلسفۀ مادیَمیکه از توهم تا واقعیّت! | ||
| مجله ادیان و عرفان | ||
| دوره 57، شماره 2، اسفند 1403، صفحه 453-470 اصل مقاله (666.44 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrm.2025.389455.630586 | ||
| نویسندگان | ||
| سجاد دهقانزاده* 1؛ رباب حبیبی2 | ||
| 1دانشیار، گروه ادیان و عرفان، دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران. | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه ادیان و عرفان، دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران. | ||
| چکیده | ||
| «مادیَمیکه» یکی از مکاتب مهایانه‌ای است که با طرح نظریۀ «تهیگی» (شونیه‌تا)، افق معرفت‌شناختی و هستی‌شناسانه بدیعی را در تفکر هندی و بودایی موجب شده‌است. «پدیدار ذهن» یکی از مؤلفه‌های اثربخشی است که فلاسفۀ این مکتب، واکاوی مسائل وابسته به آن را جزو دغدغه‌های بنیادین خود قرار داده‌اند؛ حال آنکه، بررسی مستقل این مسأله از منظر پژوهشگران، حداقل در زبان فارسی، تا‌اندازه‌ای مغفول مانده‌است. بنابراین، پژوهش فراروی بر بنیاد این مسأله شکل می‌گیرد که اولاً مقصود مادیَمیکه از تهی‌بودن ذهن چیست؟ و ثانیاً مادیَمیکه به‌پشتوانۀ چه براهینی و بنابر کدامین اعتبار از توهم ذهن و حیث التفاتی آن دَم می‌زند؟ یافته‌های پژوهشی حکایت از این دارند که مادیَمیکه از رهگذر استدلال‌های انکاری گوناگونی، از جمله نفی منبع شناخت، نفی قانون علیّت، تبیین‌ناپذیری ابزارهای شناخت و بی‌اعتباری نجات‌شناسانۀ آنچه شناخت ذهنی نامیده می‌شود، سعی بر آن دارد، به یک اعتبار، بی‌بودیِ ذهن و مشارُإلیه آن را نشان دهد، هرچند به موجب قول ایشان به ساحت‌های دوگانۀ واقعیّت، الف). سَم‌ورتی‌سَتیه (واقعیّت نسبی) و ب). پرم‌آرته‌سَتیه (واقعیّت مطلق)، می‌توان پذیرش واقعیّت نسبی ذهن را نیز از سوی متفکران آن نتیجه گرفت. افزون بر این، از نظرگاه این مکتب به فراخور برخورداری واقعیّت از اعتبارات دوگانه، می‌توان از دو نوع معرفت سخن گفت. برترین نوع معرفت در این مکتب، پراجنا است که خود عنوان دیگری برای شونیه‌تا فرض می‌شود و تعیّن آن تنها با گذر از معرفت ذهنی و واقعیّت نسبی میسر می‌گردد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فلسفۀ ذهن؛ نسبیّت؛ مادیَمیکه؛ شونیه‌تا؛ بودیسم مهایانه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Phenomenon of Mind in Madhyamika Philosophy From Illusion to Reality! | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Sajad dehghanzadeh1؛ Robab Habibi2 | ||
| 1Associate Professor, Department of Religions and Mysticism, Faculty of Theology and Islamic Studies, Azarbaijan Shahid Madani University. | ||
| 2MA Student, Department of Religions and Mysticism, Faculty of Theology and Islamic Studies, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Madhyamika is one of the Mahayana schools that has created a new epistemological and ontological horizon in Indian and Buddhist thought by proposing the theory of "Emptiness" (Shunyata). "The phenomenon of Mind" is one of the practical components that the philosophers of the school have included in their fundamental concerns, the analysis of issues related to it; however, independent study of this issue has been neglected to some extent from the perspective of researchers. Therefore, the present research is based on the question: first, what is the meaning of the Emptiness of Mind? And second, based on what evidence and on which meaning does Madhyamika insist on the illusion of the Mind and its intentionality? Research findings indicate that the Madhyamika tries, in one respect, to demonstrate the unreality of the Mind and its signifiers through various arguments, including the negation of the source of knowledge (object), the demonstrating of the unreality of the Mind (subject), and the inexplicability of what is called mental knowledge; although, based on their claim to the dual aspects of reality, a). Samvrti-satya (relative reality) and b). Paramartha-satya (absolute reality), one can also conclude that its thinkers accept the relative reality of the Mind. Furthermore, from the perspective of this school, according to the dual assumption of reality, one can speak of two types of knowledge. The highest kind of knowledge in this school is Prajna, which is assumed to be another title for Shuniyata, and its actualization is possible only by going beyond mental knowledge and relative reality. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| philosophy of Mind, relativity, Madhyamika, Shunyata, Mahayana Buddhism | ||
| مراجع | ||
|
ایزوتسو، توشیهیکو، (1378)، صوفیسم و تائوئیسم، ترجمۀ محمد جواد گوهری، تهران: روزنه.
جولیان، جِینز (1387). منشأ آگاهی در فروپاشی ذهن دوساحتی، ترجمۀ خسرو پارسا، تهران: نشر نی.
چاترجی، ساتیش چاندرا؛ و داتا، دریندراموهان (1393). معرفی مکتبهای فلسفی هند، ترجمۀ فرناز ناظرزاده کرمانی، قم: دانشگاه ادیان و مذاهب.
راداکریشنان، سروپالی (1382)، تاریخ فلسفه شرق و غرب، جلد اول، ترجمۀ خسرو جهانداری، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
سرل، جان آر. (1381). ذهن، مغز و علم، ترجمۀ امیر دیوانی، قم: بوستان کتاب.
شایگان، داریوش (1383)، ادیان و مکتبهای فلسفی هند، تهران: امیرکبیر.
شومان، هانس ولفگانگ (1375). آیین بودا (طرح تعلیمات مکتبهای بودایی)، ترجمۀ ع پاشایی، تهران: فیروزه.
عبدالهی، لیلا و زروانی، مجتبی (1398). مقایسۀ مسألۀ «نجات» در دو مکتب بودایی مادیَمیکه و شین‌شو جودو، مطالعات شبه‌قاره، 36، صص 157-174.
Abdulahi, Leila and Zarwani, Mojtabi (2019). Comparison of the issue of «salvation» in the two Buddhist schools of Madhyamika and Shin-shu-judo, Subcontinental Studies, 36, pp. 157-174. [In Persian] Baldovin, John (1993). «Epistemology«, in Encyclopedia of Religion, Editor: Mircea eliade, New York: Macmillan. Carpenter, Amber D. (2014). Indian Buddhist philosophy, London: Published by Rutledge. Chatterjee, Satish Chandra, and Datta, Drindra Mohan (2014). Introduction of Indian philosophical schools, translated by Farnaz Nazerzadeh Kermani, Qom: University of Religions and Denominations. [In Persian] Dasgupta, Surendranath, (1952). A history of Indian philosophy, New York: Cambridge at university. Edelglass, William, and Garfield, Jay (2009). Buddhist philosophy (essential reading) , New York: Oxford university press. Emmanuel, Steven M. (2013). A companion to Buddhist philosophy, A John Wiley& Sons, Ltd Publication. Feuerstein, Georg (1993). «Pratitya-Samutpada«, in Encyclopedia of Religion, Editor: Mircea Eliade, New Yok: Macmillan. Hiriyanna, M. (1949). The essentials of Indian philosophy, London: George Allen& Uniwn LTD Publication. Homans, peter (1993). «Freud Sigmund» in Encyclopedia of Religion, Editor: Mircea Eliade, New York: Macmillan. Hopkins, Jeffery (1983). Meditation on emptiness, Boston: Wisdom publication. Izutsu, Toshihiko, (1999) , Sufism and Taoism, translated by Mohammad Javad Ghohari, Tehran: Rozane. [In Persian] Julian, Janes (2008). The origin of consciousness in the collapse of the two-dimensional mind, translated by Khosro Parsa, Tehran: Nei Publishing. [In Persian] Kalupahana, David J. (1933). Mulamadhyamika-karika of nagarjuna (The philosophy of middle way) , Delhi: Jainendra prakash jain at shri jainnendra press. Komito, David Roos, (1987) Nagarjunas seventy stanzas (A Buddhist psychology of emptiness) , Canada: Snow lion publication. Laumakis, Stephanj (2008). An introduction to Buddhist philosophy, New York: Cambridge at university. Li cheng, Hsueh, (1982). Nagarjunas Twelve Gate Treatise, Vol. 5, London: Reidel publishing company. Nagao, Gadjin M. (1991). Madhyamika and Yogacara (A study of Mahayana philosophies) , New York: State university of New York Press. Ozkan, Cuma, (2013). A comparative analysis: Buddhist madhyamaka and daoist chongxuan (Two fold mystery) in the early tang, University of Iowa, pp. 618-720. Radhakrishnan, S. (1956). 2500 years of Buddhism, India: New Delhi press. Radhakrishnan, Sarupali (2003) , History of Eastern and Western Philosophy, first volume, translated by Khosrow Jahandari, Tehran: Elmi va Farhangi Publications. [In Persian] Santina, Peter Della, (1995) Madhyamika schools in India, Delhi: Banarsidass publishers. Schumann, Hans Wolfgang (1996). Buddhism (Teaching pattern of Buddhist Schools) , translated by A. Pasha'ei, Tehran: Firouze. [In Persian] Searle, John R. (2002). Mind, brain and science, translated by Amir Diwani, Qom: Bostan-e-Kitab. [In Persian] Shaygan, Dariush (2004) , Religions and Philosophical Schools of India, Tehran: Amirkabir. [In Persian] Siderits, Mark and Katsura, Shoryu (2013). Nagarjunas middle way, Boston: Wisdom publications. Wallace, W. (1999). Parallels in the philosophies of advaita Vedanta, Madhyamika buddhism and kabbalah, New York: university press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 103 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 91 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب