پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,693 |
| تعداد مقالات | 72,239 |
| تعداد مشاهده مقاله | 129,226,550 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,057,446 |
تحلیل گفتمان سورۀ یوسف (ع) با تأکید بر واژۀ تأویل بر اساس الگوی نورمن فرکلاف | ||
| پژوهش های قرآن و حدیث | ||
| دوره 57، شماره 2، اسفند 1403، صفحه 321-340 اصل مقاله (820.41 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jqst.2024.377987.670355 | ||
| نویسندگان | ||
| عبدالهادی فقهی زاده* 1؛ فاطمه دست رنج2 | ||
| 1استاد، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
| 2دانشیار، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه اراک، اراک، ایران. | ||
| چکیده | ||
| تحلیل مفاهیم قرآنی راهی به درک صحیح آیات قرآن است، در پژوهش حاضر با توجه به بسامد تکرار واژه تأویل در سورۀ یوسف، با روش توصیفی-تحلیلی، به بررسی این واژه بر پایۀ رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف پرداخته شده تا با توجه به ساختارهای اجتماعی، فرهنگی و ارزشی، با خوانشی روشمند به دریافت تازه‌ای از مفهوم تأویل در سورۀ یوسف دست یابیم. نتیجه پژوهش حاکی از آن است که دالّ مرکزی گفتمان تأویل در سورۀ یوسف، تعلیم علم تأویل احادیث (وقایع و حوادث) است که خود زمینه‌ساز گفتمان ولایت الهی است. علم تأویل حضرت یوسف (ع) هم از حیث گستره و شمول وقایع و هم از حیث مرجع الهی آن، عامل توفّق و برتری ایشان بر سایر معبران و تغییر دهنده نظام ارزشی موجود است؛ چنان که این امر سبب بر هم زدن مناسبات قدرت در جامعۀ هدف شد؛ تا آنجا که یوسف (ع) توانست پس از تأویل رؤیای پادشاه مصر، به کنش‌ها جهت داده و گروه مقابل را برای اجرای طرح استراتژیک چهارده ساله با خود همراه کند. این اقدامات در سطح بالاتر زمینه لازم را برای ترسیم نظام دوگانه اصلی فراهم کرد. با دو گانه‌سازی من (صاحب علم الهی تأویل احادیث) و آنها که به الله ایمان ندارند و به آخرت کافرند، دو نوع نگاه به هستی مطرح می‌شود. نگاهی که عالم را متعلق به ربّی می‌داند که مرجع اصلی همه کنش‌هاست، در مقابلِ نگاهی که به این امور بی‌اعتقاد است. این تفکیک پارادایمی زمینه را برای باز تولید یک نظام ارزشی تازه فراهم می‌کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تحلیل گفتمان؛ تأویل؛ سوره یوسف؛ نورمن فرکلاف | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Discourse Analysis of Surah Yusuf with Emphasis on the Word “Taʾwīl” Based on Norman Fairclough’s Model | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Abdolhadi Feghhizadeh1؛ Fatemeh Dastranj2 | ||
| 1Professor, Department of Quran and Hadith Studies, Faculty of Theology and Islamic Studies, University of Tehran, Tehran, Iran. | ||
| 2Associate Professor, Department of Quran and Hadith Sciences, Faculty of Humanities, Arak University, Arak, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Analyzing Quranic concepts is a way to correctly understand Quranic verses. In this study, considering the frequency of the word Taʾwīl in Surah Yusuf, a descriptive-analytical method is used to examine this word based on Fairclough's critical discourse analysis approach. This is done to achieve a new understanding of the concept of Taʾwīl in Surah Yusuf through a systematic reading, taking into account social, cultural, and value structures. The research results indicate that the central signifier of the Taʾwīl discourse in Surah Yusuf is the teaching of the science of interpreting events (Taʾwīl al-aḥādīth), which itself sets the stage for the discourse of divine guardianship (wilāyat ilāhī). The science of Taʾwīl possessed by Prophet Yusuf (AS), both in terms of its scope and comprehensiveness of events and its divine source, is a factor in his superiority over other interpreters and in changing the existing value system. This led to a disruption in the power relations of the target society, to the extent that Yusuf was able to direct actions and engage the opposing group in implementing a fourteen-year strategic plan after interpreting the Egyptian king's dream. These actions, at a higher level, provided the necessary groundwork for outlining the main binary system. By creating a dichotomy between “I” (possessor of divine knowledge of Taʾwīl) and “those who do not believe in Allah and deny the Hereafter,” two perspectives on existence are presented. One view sees the world as belonging to a Lord who is the main reference for all actions, in contrast to a view that disbelieves in these matters. This paradigmatic distinction provides the basis for reproducing a new value system. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Discourse Analysis, Taʾwīl, Surah Yusuf, Norman Fairclough | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
آقا گل‌زاده، فردوس(1385). تحلیل گفتمان انتقادی. تهران. علمی فرهنگی.
ابن اثیر، مبارک بن محمد (1376). النهایة فی غریب الحدیث و الأثر. تحقیق: محمود محمد طناحی و طاهر احمد زاوی. قم؛ مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان.
ابن بابویه، محمد بن علی(1385ق). علل الشرایع، قم: کتاب فروشی داوری.
ابن فارس، احمد(1371ق). الصـاحبی، تحقیق: سید احمد صنقر، قاهره، عیسى البابی الحلبی و شرکاه.
ازهری، محمد بن احمد(1421ق). تهذیب اللغه. بیروت. دار احیاء التراث العربی.
پالمر، فرانک(1391). نگاهی تازه به معنی شناسی، مترجم کورش صفوی، تهران؛نشر مرکز.
جوادی آملی، عبدالله(1395). تسنیم، قم. مرکز نشر اسراء.
جوادی آملی، عبدالله(1388). تسنیم، قم. مرکز نشر اسراء.
دائرة المعارف قرآن کریم(1382).مرکز فرهنگ و معارف قرآن. قم. بوستان کتاب.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد(1412). مفردات الفاظ القرآن. بیروت. دار القلم.
صفوی، کورش(1390). در آمدی بر معنی شناسی. تهران.سوره مهر.
صفوی، کورش(1391) آشنایی با معناشناسی. تهران. پژواک کیوان.
طباطبایی، محمد حسین(1390ق). المیزان فی تفسیر القرآن؛ بیروت؛مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
طوسی، محمد بن حسن(بی‌تا). التبیان فی تفسیر القرآن. تصحیح احمد حبیب عاملی بیروت.دار احیاء التراث العربی.
طریحی، فخر الدین بن محمد(1375). مجمع البحرین. تصحیح اجمد حسینی اشکوری. تهران. مرتضوی.
فخر رازی، محمد بن عمر(1420ق). التفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب). بیروت. دار احیاء التراث العربی.
فراهیدی، خلیل بن احمد(1409ق). کتاب العین. قم. هجرت.
فرکلاف، نورمن(1379). تحلیل انتقادی گفتمان.گروه مترجمان. تهران. مرکز مطالعات رسانه.
کوبلی، پاول(1387). نظریه‌های ارتباط. مترجم: احسان شاه قاسمی؛ تهران.پژوهشکده علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
مصطفوی، حسن(1430). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. بیروت.دار الکتب العلمیه.
یارمحمدی، لطف‌الله(1383). گفتمان‌شناسی رایج و انتقادی. تهران. هرمس.
یورگنسن، ماریان؛ فیلیپس، لوییز(1389). نظریه و روش در تحلیل گفتمان. مترجم هادی جلیلی. تهران. نشر نی.
Baker, Paul and Ellece, Sibonile,(2011). Key Terms in Discourse Analysis. London. Continuum. Fairclough, Norman (2001). Language and Power. London.Longman. Schiffrin, Deborah; Tannen, Deborah; Hamilton, Heidi E(2005).The Handbook of Discourse Analysis. Blackwell Publishers Ltd. Saeed, John (2013). Semantics, Wiley-Blackwell Publishers. Wodak, Ruth(2011). Critical Discourse Analysis In Key Hyland and Brian Paltridge (ed). London. Continuum. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 50 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 56 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب