پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 163 |
| تعداد شماره‌ها | 6,714 |
| تعداد مقالات | 72,518 |
| تعداد مشاهده مقاله | 130,576,224 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,851,295 |
مروری بر جایگاه محیطزیست در برنامههای توسعه پیش و پس از انقلاب اسلامی | ||
| نشریه دانشجویی زیست سپهر | ||
| مقاله 3، دوره 17، شماره 2، اسفند 1403، صفحه 5-21 اصل مقاله (674.96 K) | ||
| نوع مقاله: اسناد فرادست | ||
| نویسندگان | ||
| آسا محروقی؛ افشین دانه کار* | ||
| عضو هیأت علمی دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| پیش از انقلاب اسلامی و در دوران حکمرانی پهلوی دوم، به‌منظور رشد و توسعه کشور شش برنامه‌ی عمرانی تنطیم شد که پنج مورد از آن‌ها به اجرا درآمد. در هر یک از این برنامه‌ها بخش‌هایی به حفظ منابع طبیعی-البته با تمرکز بر مقوله‌های محیطزیستی و نه خود محیطزیست- اختصاص یافت و برای اجرای آن اعتباراتی پیشبینی شد. پس از انقلاب اسلامی اولین برنامه‌ی توسعه با وقفه‌ای ۱۱ ساله و در سال ۱۳۶۸ تدوین شد. بعد از انقلاب اسلامی تا کنون هفت برنامه توسعه پنج‌ساله تنظیم شدهاست که درحال‌حاضر برنامه‌ی هفتم توسعه در کشور در دست اجرا است. روش بررسی این مطالعه، بررسی و تحلیل سیستماتیک اسناد برنامهای بود. بررسی یافته‌ها نشان می‌دهد سهم احکام محیطزیستی در برنامه اول توسعه (1368-1372) 3 درصد، در برنامه دوم توسعه (۱۳۷۴ تا ۱۳۷۸) 4 درصد، در برنامه سوم توسعه (۱۳۷۹ تا ۱۳۸۳) 7 درصد، در برنامه چهارم توسعه (۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸) 22 درصد، در برنامه پنجم توسعه (۱۳۹۰ تا ۱۳۹۴) 13 درصد، در برنامه ششم توسعه (۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰) 14 درصد و در برنامه هفتم توسعه (1403 تا 1407) 9 درصد بودهاست. سهم احکام محیطزیستی برنامههای توسعه، بازتاب‌دهنده شرایط توسعه‌یافتگی در کشور است و تنها در زمانی که رشد و تعادل نسبی میان جنبههای دیگر توسعه وجود داشته، سهم احکام محیطزیستی برنامه افزایش یافتهاست. از سوی دیگر ضعف ضمانت اجرایی، بخشی‌نگری و عدم‌هماهنگی بین‌بخشی از چالش‌های اساسی در اجرای احکام محیطزیستی در برنامههای توسعه است. هدف اصلی این مطالعه، شناسایی روند تکاملی سیاست‌های محیطزیستی و ارزیابی نقاط قوت، ضعف‌ها و چالش‌های موجود در این حوزه است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حکمرانی محیطزیست؛ تجربه‌نگاری محیطزیست؛ مدیریت محیطزیست؛ برنامه توسعه اقتصادی؛ اجتماعی و فرهنگی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Review of the Status of the Environment in Development Programs Before and After the Islamic Revolution of Iran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Asa Mahrooghi؛ Afshin Danehkar | ||
| Academic member at the University of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| Before the Islamic Revolution, during the reign of the second Pahlavi, six development programs were formulated to promote the country's growth and development, five of which were implemented. In each of these programs, sections were dedicated to conserving natural resources—though with a focus on environmental issues rather than the environment itself—and budgets were allocated for their implementation. After the Islamic Revolution, the first development program was formulated after an 11-year delay in 1989. Since the revolution, seven five-year development programs have been drafted, with the seventh program currently being implemented in the country. The methodology of this study involves a systematic review and analysis of program documents. The findings reveal that the share of environmental provisions in the first development program (1989–1993) was 3%, in the second development program (1995–1999) 4%, in the third development program (2000–2004) 7%, in the fourth development program (2005–2009) 22%, in the fifth development program (2011–2015) 13%, in the sixth development program (2017–2021) 14%, and in the seventh development program (2024–2028) 9%. The share of environmental provisions in the development programs reflects the country's developmental conditions, increasing only when there was relative growth and balance among other aspects of development. However, weak enforcement guarantees, partiality, and lack of inter-sectoral coordination are among the fundamental challenges in implementing environmental provisions in development programs. The primary object of this study is to identify the evolutionary trajectory of environmental policies and to assess the strengths, weaknesses, and challenges in this field. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Environmental Governance, Environmental Documentation, Environmental Management, Economic, Social, and Cultural Development Program | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 94 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 52 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب