From “Selection de Nature” to “Natural Selection”: A Study on the Lexical Choices of Iranians | ||
| تاریخ علم | ||
| Volume 22, Issue 2 - Serial Number 37, February 2025 PDF (1.33 M) | ||
| Document Type: Research/Original/Reqular Article | ||
| DOI: 10.22059/jihs.2025.386167.371809 | ||
| Author | ||
| Mohammad Masoumi* | ||
| PIO | ||
| Abstract | ||
| Earlier, in an article published in the same magazine, some points were made about the word “evolution” and its background in Ottoman Persian, Arabic and Turkish texts. In the continuation of the same article, I have discussed the term natural selection and examined its different equivalents in the aforementioned languages. In this article, by examining various documents, I have shown that the combination of “natural selection” which was imported from Arabic was able to spread among Iranians. Just in contrast to “Takmal”, which was borrowed from the Ottoman Turks. Examining the words and equivalents chosen by Iranian intellectuals for foreign words is part of a research that can be considered a kind of historical sociology of science and advance related research with a better understanding of the history of the arrival of new sciences in Iran. | ||
| Keywords | ||
| Charles Darwin; natural selection; new sciences; Ottoman Turks; Theory of evolution | ||
| References | ||
|
شمیل، شبلی. (1884م). تَعریبُ لِشَرح بُخنِر علی مذهب داروین فی انتقال الانواع و ظُهور العالم العضوی و اطلاق ذلک علی الانسان. مصر: مطبعة جریدة المحروسة بالاسکندریة.
دستغیب شیرازی، میرزا عنایت‌الله. (1342ق). داروین و حکمای مشرق زمین یا سردارنامه. شیراز: مطبعۀ محمدیه [چاپ سنگی].
فروغی، محمدعلی. (1306ش). اندیشۀ دور و دراز. استانبول: آمدی مطبعه‌سی.
فروغی، محمدعلی (1320ش). سیر حکمت در اروپا. تهران: چاپخانه بانک ملی، جلد سوم (از آغاز سدۀ نوزدهم میلادی تا زمان حاضر)، چاپ اول.
اِدهم، صبحی. (1327ق/ 1913م). داروه‌نیزم. مَناستِر: بین الملل تجارت مطبعه‌سی، (علوم طبیعیة و اجتماعیة کتبخانه‌سی، عدد 2).
داروین، شارلز روبرت. (1918م). اصل الانواع و نشئها بالانتخاب الطبیعی و حفظ الصنوف الغالبة فی التناحر علی البقاء. نقله الی العربیة اسماعیل مظهر، مطبعة المصریة.
سنگلجی، شریعت (رضاقلی بن حسن). (1349ق). تلخیص الفلسفة فی ازالة الجهل و السفسطة. نسخۀ خطی به شمارۀ 87091 در کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی.
سامی، ش. (1322ق/1905م). رَسملی قاموس فرانسوی، فرانسزجَه‌دَن ترکجه‌یه لغت کتابی. استانبول: (مهران مطبعه‌سی)، دُردُنجی طبعی.
کرمانی، میرزا آقاخان. (1339ق). رسالۀ تکوین و تشریح [تشریع]. نسخۀ خطی به شمارۀ 210492 کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی.
البرباری، رزق‌الله (1876م). «فی اصل الإنسان»، المقتطف، السنة الأولی، 279-281. [نسخۀ موجود در کتابخانۀ مجلس به شمارۀ 60499].
| ||
|
Statistics Article View: 99 PDF Download: 33 |
||