پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 163 |
| تعداد شماره‌ها | 6,770 |
| تعداد مقالات | 72,943 |
| تعداد مشاهده مقاله | 132,299,514 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 103,774,505 |
دیباچه‌ای بر سیستم‌های اجتماعی-اکولوژیک: چارچوب‌ها و مفاهیم کلیدی | ||
| نشریه دانشجویی زیست سپهر | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 27 خرداد 1404 | ||
| نوع مقاله: مروری | ||
| نویسندگان | ||
| غزاله هنرجو1؛ افشین دانه کار* 2؛ داوود مافی غلامی3 | ||
| 1گروه آموزشی مهندسی محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران. | ||
| 2گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران. | ||
| 3گروه اندازه شناسی، پژوهشکده ارزیابی کیفیت و سامانه های مدیریت، پژوهشگاه استاندارد، کرج، ایران | ||
| چکیده | ||
| سامانه‌های اجتماعی-اکولوژیک، نشان‌دهنده تعامل پیچیده بین سیستم‌های انسانی و طبیعی هستند. آن‌ها دارای ویژگی‌های متعددی از جمله عدم‌قطعیت، بازخورد غیرخطی، برهم‌کنش فرایندها در مقیاس‌های مختلف، خودسازماندهی و پیدایش هستند. تغییرات براساس رفتار آشوب‌ناک و مدل فاجعه‌آمیز در آن‌ها رخ می‌دهد. ازاین‌رو، درک و شناسایی اجزا و تعاملات این سیستم‌ها برای مدیریت پایدار منابع طبیعی ضروری است. چارچوب‌های مختلفی برای شناسایی و تحلیل سامانه‌های اجتماعی-اکولوژیک توسعه یافته‌اند. در توصیف سامانه‌های اجتماعی-اکولوژیک، ساختار سلسله مراتبی و تودرتو هر دو زیرسیستم بسیار اهمیت دارد و ارتباط میان این دو زیرسیستم، از طریق دانش و درک انسان از زیرسیستم اکولوژیک و اقدامات مدیریتی که انجام می‌دهد، شکل می‌گیرد، رویکردهای تشخیصی در این زمینه از طریق شناسایی واحدها و مجموعه‌های انسانی و طبیعی در کنار تعاملات سیستم به درک پیچیدگی سامانه‌های اجتماعی-اکولوژیک کمک می‌کند و به مدیریت موثر منابع از جمله منابع مشترک منجر می‌شود. در سامانه‌های اجتماعی-اکولوژیک، متغیرهای کند و سریع و کنترل‌های برون‌زا بر ساختار و پویایی سیستم تأثیرگذارند و همچنین بازخوردهای تثبیت‌کننده و تقویت‌کننده تا حد زیادی نحوه پاسخ یک سیستم به تغییر را کنترل می‌کند، درک پیچیدگی و تعاملات سامانه‌های اجتماعی-اکولوژیک برای مدیریت مؤثر منابع طبیعی و ایجاد تاب‌آوری در برابر اختلالات و شوک‌ها ضروری است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بازخوردهای تثبیت‌کننده؛ بازخوردهای تقویت‌کننده؛ متغیرهای کند و سریع؛ کنترل‌های برون زا؛ منابع مشترک | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| An Introduction to Social-Ecological Systems: Frameworks and Key Concepts | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ghazale Honarjoo1؛ Afshin Danehkar2؛ Davood Mafi-Gholami3 | ||
| 1Department of Natural Environment, Faculty of Natural Resources, College of Agriculture & Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran | ||
| 2Department of Natural Environmental, Faculty of Natural Resources, University College of Agriculture & Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran. | ||
| 3Metrology Research Group, Quality Assessment and Management Systems Research Center, Standard Research Institute, Karaj 31585-163, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Socio-ecological systems (SESs) represent intricate interactions between human and natural systems. Characterized by uncertainty, non-linear feedbacks, cross-scale interactions, self-organization, and emergence. These systems exhibit behavior governed by chaotic and catastrophic models. Consequently, understanding and identifying the components and interactions within SES is crucial for sustainable natural resource management. Various frameworks have been developed to identify and analyze SESs. When describing SESs, the hierarchical and nested structure of both subsystems is very important. The link between these two subsystems is established through human knowledge and understanding of the ecological subsystem, coupled with the management actions that humans take. Diagnostic approaches in this field, by identifying human and natural units and assemblages alongside system interactions, contribute to comprehending the complexity of SESs. And lead to effective management of resources, including commons. In social-ecological systems, slow and fast variables, and exogenous controls influence the structure and dynamics of the system. Also, stabilizing and reinforcing feedbacks largely control how a system responds to change. Understanding the complexity and interactions of social-ecological systems is essential for effective management of natural resources and building resilience to disturbances and shocks. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| stabilizing feedbacks, reinforcing feedbacks, slow and fast variables, exogenous controls, commons | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 12 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب