پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 163 |
| تعداد شماره‌ها | 6,770 |
| تعداد مقالات | 72,943 |
| تعداد مشاهده مقاله | 132,296,967 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 103,773,823 |
نظام حکمرانی منابع آب در چارچوب برنامه توسعه هفتم ایران: کاربرد تحلیل شبکه نهادی | ||
| حکمرانی منابع طبیعی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 23 تیر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jnrg.2025.396798.1038 | ||
| نویسندگان | ||
| سمیرا محمدیان1؛ آیدا حیدری1؛ مجید رحیمی* 2 | ||
| 1دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران. | ||
| 2موسسه کسب و کار اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| بحران آب در ایران، چالشی حکمرانی است که ریشه در ساختارهای عمیق نهادی دارد. این پژوهش، شبکه نهادی حاکم بر منابع آب را در چارچوب برنامه هفتم توسعه ایران بررسی کرده و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی برای تشخیص روابط، و همچنین از شاخص‌های تحلیل شبکه اجتماعی (SNA) ، ویژگی‌های ساختاری و پیامدهای آن را بر اثربخشی و انطباق‌پذیری حکمرانی منابع آب ارزیابی می‌کند. SNA چگونگی بروز ساختاری مشکلات را در شبکه آشکار می‌سازد. یافته‌های کمی نشان می‌دهند نظام حکمرانی منابع آب با تراکم پایین شبکه (9/9 درصد)، حاکی از همکاری و انسجام سازمانی بسیار محدود است. تمرکز درجه ورودی بالا (54/73 درصد) و انتقال‌پذیری پایین (۳/۲۹ درصد)، تمرکز قدرت در وزارت نیرو و روابط عمدتاً یک‌طرفه با فقدان بازخورد مؤثر را نشان می‌دهد. دوسویگی بالا (۶۷/۶۶ درصد) در کنار تراکم پایین، خوشه‌بندی روابط و محدود شدن همکاری‌ها در زیرگروه‌های درون‌گرا را نمایان می‌سازد. وزارت نیرو با بالاترین مرکزیت بینابینی (69/49 درصد)، واسطه‌ای حیاتی است که می‌تواند به گلوگاه اطلاعاتی تبدیل شود. این ساختار به عنوان یک رژیم "متمرکز ناهماهنگ" شناسایی شد که برای مدیریت مؤثر و سازگار آب نامناسب است؛ این رژیم اثربخشی حکمرانی را مختل کرده و مانع سازگاری نهادی با کمبود آب می‌شود و "شکاف‌های نهادی" و "نقاط ضعف در سیستم‌های قانونی و نظارتی" را تأیید می‌کند. جهت بهبود، هماهنگی و همکاری بین‌سازمانی باید تقویت، قدرت و مسئولیت‌ها متوازن‌تر توزیع، شفافیت و مشارکت ذی‌نفعان افزایش، ظرفیت‌های نهادی بهبود، و از نقش‌های میانجی‌گری راهبردی توسط نهادهای بی‌طرف و دارای نفوذ بهره‌برداری شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تحلیل شبکه اجتماعی؛ حکمرانی منابع آب؛ رژیم حکمرانی؛ متمرکز ناهماهنگ؛ شکاف های نهادی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Water Resources Governance System within the Framework of Iran's Seventh Development Plan: Application of Institutional Network Analysis | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Samira Mohammadian1؛ Ayda Heydari1؛ Majid Rahimi2 | ||
| 1Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran. | ||
| 2Social Business Institute, University of Tehran, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Iran's water crisis is a profound governance challenge rooted in deep institutional structures. This research examines the institutional network governing water resources within the framework of Iran's Seventh Development Plan. Utilizing qualitative content analysis to identify relationships and employing Social Network Analysis (SNA) metrics, the study assesses the network's structural characteristics and their implications for the effectiveness and adaptability of water resources governance. SNA elucidates how structural problems emerge within this network. Quantitative findings indicate that the water governance system exhibits a low network density (9.9%), signifying very limited organizational cooperation and coherence. High in-degree centralization (73.54%) and low transitivity (29.3%) point to a concentration of power within the Ministry of Energy and predominantly one-way relationships that lack effective feedback. Conversely, high reciprocity (66.67%), coupled with low density, reveals clustered relationships where collaborations are confined to insular subgroups. The Ministry of Energy, with the highest betweenness centrality (49.46%), acts as a vital intermediary that can become an informational bottleneck. This structure was identified as a "centralized uncoordinated" regime, inherently unsuitable for effective and adaptive water management. This regime impedes governance effectiveness and hinders institutional adaptability to water scarcity, confirming the presence of "institutional gaps" and "weaknesses in legal and regulatory systems." To improve this situation, it is recommended to strengthen inter-organizational coordination and cooperation, distribute power and responsibilities more equitably, enhance transparency and stakeholder participation, boost institutional capacities, and strategically leverage mediating roles by neutral and influential entities. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Social Network Analysis, Water Resources Governance, Governance Regime, Centralized Uncoordinated, Institutional Gap | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب