پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 163 |
| تعداد شماره‌ها | 6,826 |
| تعداد مقالات | 73,627 |
| تعداد مشاهده مقاله | 134,968,954 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 105,320,123 |
ارزیابی چندگانۀ پایداری اکوسیستم بیابان (مطالعۀ موردی: شهرستان مهریز یزد) | ||
| مجله اکوهیدرولوژی | ||
| دوره 12، شماره 2، تیر 1404، صفحه 762-778 اصل مقاله (816.27 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ije.2025.386072.1852 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد امین نظریان1؛ عباسعلی ولی* 2؛ ابوالفضل رنجبر فردویی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه مدیریت سرزمین های خشک، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، ایران | ||
| 2دانشیار گروه مدیریت سرزمین های خشک، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، ایران | ||
| 3استاد گروه مدیریت سرزمین های خشک، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، ایران | ||
| چکیده | ||
| موضوع: بررسی پایداری بیابان‌ها براساس شاخص‌های طبیعی بین‌المللی یکی از موضوعات محوری فرایند تخریب مناطق خشک و نیمه‌خشک است که در تحقیقات از اهمیت بالایی برخوردار است. عوامل انسانی با تأثیرات قابل توجه بر بیابان‌زایی عامل مهمی در تخریب اراضی به شمار می‌رود. هدف: مطالعۀ حاضر با هدف ارزیابی چندگانۀ پایداری اکوسیستم بیابان در شهرستان مهریز استان یزد انجام شد. روش تحقیق: ازجمله مدل‌های سنجش پایداری که کاربرد فراوانی دارد، بارومتر پایداری و آمیب است. روش‌های بارومتر پایداری و آمیب را با استفاده از دو بُعد رفاه اکوسیستمی از جنبه‌های میزان ارزش مواد غذایی تولیدی پوشش گیاهی برای جوامع انسانی و توانایی میزان حفظ آب پوشش گیاهی و بُعد رفاه انسانی از جنبۀ توانایی درآمدزایی و روابط اجتماعی را پیاده‌سازی می‌کنیم. یافته‌ها: با بررسی در شهرستان‌های ارنان، مهدی‌آباد و ابراهیم‌آباد، تأثیر رفاه اکوسیستمی از رفاه انسانی بر پایداری کل بیشتر است، زیرا موقعیت مکانی و شرایط اقلیمی بهتر باعث پوشش گیاهی بهتر شده است. نکتۀ قابل توجه این است که در ابراهیم‌آباد، رفاه انسانی به‌اندازه‌ای کم است که در وضعیت ناپایداری بالقوه قرار گرفته است، که با پایداری کل این منطقه هم‌خوانی ندارد. همچنین، در فخرآباد و بهادران تقریباً تأثیر هر دو عامل رفاه انسانی و اکوسیستمی بر پایداری کل یکسان است. نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش به ما نشان داد که میزان تأثیر عوامل انسانی و اجتماعی در رشد بیابان‌زایی و کنترل این شاخص‌ها در جهان برای جلوگیری از افزایش گستردگی این پدیده اهمیت بسزایی دارد. همچنین می‌توان به کاربردی بودن نتایج به‌دلیل عمق بیشتر در شاخص‌های کمتر برای برنامه‌ریزی‌های سازمانی اشاره کرد. البته قابل ذکر است که به‌دلیل حذف برخی از شاخص‌ها، محدودیت‌هایی در تصمیم‌گیری‌های کلان جامعه و بخش دولتی ایجاد می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اکوسیستم؛ رفاه انسانی؛ پایداری اقتصادی؛ مدل بارومتر پایداری؛ آمیب | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Multiple assessment of sustainability in desert ecosystem (Case study: Mehriz region of Yazd) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Amin Nazarian1؛ Abbas Ali Vali2؛ Abolfazl Ranjbar Fordoei3 | ||
| 1PhD student at Drylands management Department, faculty of natural resources and earth science, University of Kashan, Iran | ||
| 2Associate professor at Drylands management Department, faculty of natural resources and earth science, University of Kashan, Iran | ||
| 3Professor at Drylands management Department, faculty of natural resources and earth science, University of Kashan, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Research Topic: Investigating the sustainability of deserts based on international natural indicators is one of the central issues in the process of destruction of arid and semi-arid regions and is of great importance in research. Human factors with significant effects on desertification are considered an important factor in land degradation. Objective: The present study aimed to conduct a multiple assessment of desert ecosystem sustainability in Mehriz County, Yazd Province. Method: Among the widely used sustainability measurement models are the Sustainability Barometer and Amoeba. We implement the Sustainability Barometer and Amoeba methods using 2 dimensions of ecosystem welfare in terms of the value of food produced by vegetation for human communities and the ability of vegetation to retain water, and the human welfare dimension in terms of income generation and social relations. Results: By examining the counties of Ernan, Mehdiabad, and Ebrahimabad, the impact of ecosystem well-being on overall sustainability is greater than human well-being, because the better location and climatic conditions have brought about better vegetation cover. It is noteworthy that in Ebrahimabad, human well-being is so low that it is in a state of potential instability, which is not compatible with the overall sustainability of this region. Also, in Fakhrabad and Bahaduran, the impact of both human well-being and ecosystem well-being on overall sustainability is almost the same. Conclusions: The results of this study showed us that the impact of human and social factors on the growth of desertification and the control of these indicators in the world are of great importance to prevent the increase in the spread of this phenomenon. It can also be noted that the applicability of the results due to greater depth in fewer indicators for organizational planning. Of course, it is worth noting that due to the elimination of some indicators, limitations are created in macro-decision-making by society and the government sector. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Ecosystem, Human welfare, Economic stability, Stability barometer model, amebea | ||
| مراجع | ||
|
Dozandeh, F., & Amar, T. (2019). Planning tourism development with emphasis on geography of the region in order to strengthen the traditional and cultural tourism of Yazd province. Geography and Regional Planning, 9(3), 459-477. DOI: https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.22286462.1398.9.3.8.6. Fisher, B., & Turner, K. (2008). Ecosystem services: Classification for valuation. Biological Conservation, 141(5), 1167-1169. DOI: https://doi.org/10.1016/j.biocon.2008.02.019. [In Persian] Heydari, E., Rfieh, J., & Khosravi, H. (2022). Evaluation of Control Strategies for Desertification Using SWOT Model in YazdArdakan Plain. Integrated Watershed Management, 2(1), 1-14. DOI: https://doi.org/10.22034/iwm.2022.550355.1025. [In Persian] Karami, M., & Bahrami, M. (2020). Sustainability Surveys of Tourism Sample Villages Based on Barometric Sustainability and Life cycle Model (Case Study: Borujen County). Rural Research, 11(1), 66-89. DOI: http://dx.doi.org/ 10.22059/jrur.2019.285562.1381. [In Persian]Khashtabeh, R., Asgari, H., & Komaki, C. (2025). Evaluation of Desertification Control Projects Based on Sustainable Development Goals (Case Study: Gonabad County, Khorasan Razavi Province, Iran). Desert Management, 12(4), 63-86. DOI: https://doi.org/10.22034/jdmal.2025.2045459.1490. [In Persian]Mafi, E., & Abdollah zade, M. (2017). Evaluation of social sustainability of Mashhad metropolis. Urban ecology research, 8(1), 65-78. DOI: https://dorl.net/dor/20.1001.1.25383930.1396.8.15.4.5 [In Persian] Mobarak, M., Yarahmadi, A., Rajabi, M., & Goli, A. (2022). Residential stability in informal settlements in Tabriz city. Demographics of Iran, 34(17), 241-268. DOI: http://dx.doi.org/ 10.22034/jpai.2023.1986899.1261. [In Persian]Nafar, F., Ebrahimi, A., & Naghipoor, A. (2022). Evaluation of desertification status in Sefidasht-Borojen watershed (Chaharmahal and Bakhtiari province) using the Medalos model. Application of Remote Sensing and GIS in Natural Resources Sciences, 13(1), 5-8. DOI: https://sid.ir/paper/1032822/fa. [In Persian]Permatasari, P. (2021). The Village Fund Program in Indonesia: Measuring the Effectiveness and Alignment to Sustainable Development Goals. Sustainability, 13(21), 112-116. DOI: https://doi.org/10.3390/su132112294. [In Persian]Rahimi, A., Asmane, T., & Mehrabi, A. (2014). Investigating the power of vegetation in water storage areas. publication of the first electronic conference on new findings in the environment and agricultural ecosystem, 2, 14-16. [In Persian] Rezayi, N., & Niko, S. (2024). Evaluation of desertification based on the most important human indicators (Case study: villages south of Semnan city). Geography and human relations, 7(2), 137-152. DOI: http://dx.doi.org/ 10.22034/gahr.2024.451680.2087. [In Persian]Riyahi, S. (2021). Mehriz, the town of yesterday, the garden city of today. Housing and the rural environment, 8(4), 55-66. DOI: https://sid.ir/paper/186018/fa. [In Persian] Shojayi, H., Esmaili, A., & Miri, H. (2021). The Rio Convention's approach to protecting environmental life. Iranian sociology, 4(4), 870-880. DOI: http://dx.doi.org/10.30510/psi.2022.345107.3527. [In Persian] Vaez zade, S., Naghdi, A., & Ayase, A. (2015). Social sustainability components in Iran's development programs. Iran's social development studies, 7(2), 45-59. [In Persian] Xi, H. )2023(. Safety assessment of fragile environment in Badain Jaran Desert and its surrounding areas based on the DPSIR model.Ecological Indicators, 11(6), 384-408. DOI: https://doi.org/10.1016/j.ecolind.2023.109874.Yazdani, M., Zaranji, Z., & Yarihesar, A. (2019). Measuring the level of sustainability in the informal settlements of Ardabil using the barometer model sustainability. Urban planning geography, 7(3), 601-628. [In Persian]Zare, R., Yazdandoost, O., & Rahimiyan, M. (2022). Combining climate information and remote sensing in the integrated drought index, for zoning of drought the Yazd-Ardakan plain. Management of Natural Ecosystems, 2(1), 36-48. DOI: https://doi.org/10.22034/emj.2022.252719. [In Persian]Zolfaghari, F., & Abdillahi, V. (2022). Determining the Most Suitable Vegetation Index for Mapping of Desertification Intensity in Arid Lands of Sistan Using Sentinel Images. Desert Management, 10(1), 1-14. DOI: https://dx.doi.org/10.22034/jdmal.2022.548652.1375. [In Persian] | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 102 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 81 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب