تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,473 |
تعداد مقالات | 69,969 |
تعداد مشاهده مقاله | 122,749,458 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 95,899,107 |
بداهت تصورات حسی نزد دانشمندان مسلمان | ||
مقالات و بررسیها(منتشر نمی شود) | ||
مقاله 10، دوره 72، شماره 0 - شماره پیاپی 963، دی 1381 اصل مقاله (347.92 K) | ||
نویسنده | ||
احد فرامرز قراملکی* | ||
چکیده | ||
واژة «بداهت» در عرف و در دانش منطق به صورت مشترک لفظی به دو معنای متفاوت به کار می رود؛ در عرف به معنای نسبی روشن و مأنوس استعمال می شود و لی در اصطلاح منطق مفهومی نفسی دارد و به معنای ادراک غیر مسبوق به ادراکات پیشین و غیر مأخوذ از آنها به کار می رود. در بحث از بداهت تصورات حسی، مفهوم دوم به کار می رود. بداهت تصورات حسی توسط فخر رازی به صورت مسألة منطقی تدوین شد و نزد دانشمندان متأخر مورد بحث قرار گرفت. وی با ارائة دو قاعدة کاربردی در تمایز مفاهیم نظری و بدیهی، مسألة بداهت تصورات حسی و وجدانی را مطرح کرد. او را در این نوآوری دلایلی است و عواملی. مسبوقیت تصدیق اولی بر تصورات اولی عمده ترین دلیل اوست و مهمترین انگیزه اش انکار تصورات نظری و بدیهی انگاری همة تصورات حاصل برای انسان است. اگر چه منطق دانان مسلمان با بدیهی انگاری همة تصورات حاصل برای انسان است. اگر چه منطق دانان مسلمان با بدیهی انگاشتن تصورات هم رأی وی نیستند؛ بسیاری از آنان از جمله خواجة طوسی و میر سید شریف جرجانی در بدیهی انگاری تصورات حسی با وی همداستان شده اند. از سوی دیگر کسانی که ملاک بداهت تصورات را بساطت مفهومی می دانند، تصورات حسی را بدیهی نمی پندارند. نظریة بداهت تصورات حسی علاوه بر رخنه های عمده، اساساً بر در آمیختن دو مفهوم عرفی و اصطلاحی بداهت مبتنی است. | ||
کلیدواژهها | ||
بداهت؛ بساطت مفهومی؛ تصور و تصدیق؛ فخررازی؛ مفاهیم حسی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
- | ||
چکیده [English] | ||
The word "Obviousness" in common language usage of people is applied to mean "clear" and this usage is relative. But the usage of this word in the science of logic is not relative and has a very definite and constant meaning. "Obviousness" in logic is referred to those perceptions which are not taken from other perceptions. The present article studies the Muslim Scientiet's ideas and reflections on the Obviousness of sensational imaginations | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,069 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 924 |