تعداد نشریات | 158 |
تعداد شمارهها | 6,230 |
تعداد مقالات | 67,764 |
تعداد مشاهده مقاله | 115,188,431 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,937,045 |
ساختمان کریستالی فاز آلفای ازت جامد III- تعیین تقارن و گروه فضائی‘ پالایش مختصات وسایر پارامترهای اتمهای یاخته واحد | ||
مجله علوم دانشگاه تهران (منتشر نمی شود) | ||
مقاله 3، 3و4، شماره 0 - شماره پیاپی 1306، بهمن 1366 اصل مقاله (1.01 M) | ||
نویسندگان | ||
دکتر عزت الله ارضی؛ ناهید یوسفیان مطلق؛ دکتر آندره شندار* | ||
چکیده | ||
ازت در 15/63 درجه کلوین جامد می شود و در تحت فشار بخار خود دارای دو ساختمان کریستالی است. فاز آلفا از صفر مطلق تا نقطه تغییر فاز (K 15/63 T=) و فاز بتا از این دما تا نقطه ذوب. ازت جامد در تحت فشارهای زیاد دارای ساختمانهای کریستالی متعدد دیگری نیز هست. ساختمان بلورین فاز آلفای ازت جامد با استفاده از روش ‹‹پراش نوترون به وسیله پودر›› آن برای اولین بار مورد بررسی قرار گرفت روش تهیه پودر‘ وسایل آزمایش و کرایوستات ها همگی نتیجه پژوهش های جدید بودند‘ بطوریکه هیچ پیک مزاحمی در نقش پراش ازت وارد نشد. نقش پراش ازت جامد در 2/4 درجه کلوین با استفاده از دو طول موج 1223/2 و 3702/1 آنگسترم و با بکار بردن دو دیفراکتومتر‘ که هر کدام دارای پنج کنتور هستند‘ بدست آمده است. یکی از دیفراکتومترها (HRPD) از نظر قدرت جداکنندگی در حال حاضر بهترین دیفراکتومتر دنیا است. با اینکه اطلاعات مربوط به هر کنتور بطور جداگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت ولی نتایج حاصله همگی با هم توافق دارند. مطالعه همه جانبه تمام پیک های براگ نشان داد که شبکه فضائی فاز آلفای ازت جامد مکعبی است. پالایش ثابت شبکه انجام گرفت و مقدار میانگین آن به صورت A000/0 ±650/5=a به دست آمد. مطالعه پیک های مشاهده و پیک هائی که بطور سیستماتیک غایب بودند نشان داد که یاخته واحد از نوع بنیادی است و گروه فضائی به احتمال قوی pa3 می باشد که مرکز تقارن دارد. در هر یاخته بنیادی هشت اتم یعنی چهار ملکول وجود دارد. در این یاخته بنیادی اتم ها در حالت ویژه با نوتاسیون و ایکوف 8c قرار دارند. در نتیجه ملکول در روی قطرهای مکعب (محورهای سه فولد کریستال) چنان قرار دارند که مراکز تقارن ملکول ها بر مراکز تقارن شبکه کریستالی منطبق است. در نتیجه مراکز ملکول ها تشکیل یک شبکه فضائی مرکز سطحی می دهند. گروه فضائی p213 که به وسیله سایر پژوهشگران پیشنهاد شده است در اینجا رد می شود. پالایش ساختمان بلورین ازت جامد‘ جای اتم مستقل یاخته بنیادی را به صورت 0003/0± 0542/0=X به دست داد. در نتیجه‘ فاصله بین مراکز هسته دو اتم تشکیل دهنده ملکول ازت (طول پیوند) برابر A01/0± 0+06/1 بدست آمد. حجم ملکولی و چگالی ازت جامد در 2/4 درجه کلوین به ترتیب برابر cm315/27 و gr/cm3 029/1 محاسبه گردید که با نتایجی که به طرق دیگر در 20 درجه کلوین به دست آمده است توافق دارند. | ||
عنوان مقاله [English] | ||
- | ||
چکیده [English] | ||
Nitrogen has two solid phases, a and 1, being stable below and above phase transition point, T== 35. 61 K, respectively. However, a number of other phases have been observed at high pressures. The structure of the low phase of solid nitrogen was investigated by neutron powder diffraction technique. Nitrogen of high purity with natural isotopic abundance was used. A method was used to form high quality powder specimens with random1y oriented fine grains directly from the gas phase. A special sample tube set-up was used which did not produce any extra peaks in the neutron powder diffraction patterns. The neutron powder diffraction patterns were recorded with two wavelengths (l.3702? and 2.1223 ?)using two different diffract meters each of them having five counters. The diffraction patterns recorded with different counters were treated separately but the results obtained from them are consistent with each other. No departure from the cubic structure was observed even with the long wavelength. The edge length of the primitive unit cell at 4. 2 K was found to be a=5. 650±0. 001 ? The systematic absences led to the conclusion that the space group is pa3 which is Centro symmetric. The unit cell contains 4 molecules each of them is aligned along one of the body diagonals of the cube with the molecular centres located on the face-centred lattice points. The atoms are in special positions with Wyckoff notation 8c. The refinement of the positional parameters with isotropic temperature factor using Rietveld profile program gave X=0.0542±0.0003 which corresponds to a molecular bond length of 1. 06 ± 0. 01 ?. The possibility of other space groups such as P4232 and p213 was considered. On the basis of the neutron powder diffraction patterns obtained at 4.2 K, both space groups were rejected. The molar volume and the density of solid nitrogen at 4.2 K were found to be 27.15 cm3 and 1.029 gr/cm3 respectively which are in agreement with other measurements. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,004 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 571 |