پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,764 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,181,470 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,929,156 |
پزشکی در هزاره ها | ||
| مجله تحقیقات دامپزشکی (Journal of Veterinary Research) | ||
| مقاله 19، دوره 55، شماره 2 - شماره پیاپی 1327، مرداد 1379 اصل مقاله (559.14 K) | ||
| نویسنده | ||
| دکتر حسن تاجبخش* | ||
| چکیده | ||
| انسان از وقتی که اندیشه راپشتیبان خود قرار داد و به خرد ناب روی آورد به چاره جویی بیماریها در خویشتن و حیوانات اهلی شده پرداخت. این آغاز پزشکی است که همراه با آغاز تفکر بشر است . در این مقاله به ذکر چند کشف بزرگ پزشکی بویژه در هزاره دوم میلادی پرداخته و آرزوهایی را برای هزاره سوم بیان میکنیم. مهمترین بنیان پزشکی کهن جهان در نیمه دوم هزاره پیش از میلاد تا ابتدای ربع آخر هزاره دوم میلادی ، نظریات چهار مایه (اخلاط) و چهار سرشت که بوسیله بقراط (460-375 پیش از میلاد) و بعدها جالینوس (201-131 م ) بیان شد و بعدها توسط ابن سینا به خوبی تشریح شد و پزشکی جهان را زیر سلطه خود گرفت. نجیب الدین سمرقندی،پزشک بندگی ایرانی (فوت 618 ه.ق/1221 م ) اولین کسی که به این گونه نظریات توجه نداشت. از قرن هجدهم به بعد خصوصاً با پژوهشهای ارزنده لوئی پاستور(ف 1895) و تعیین رابطه علت و معلولی بین بیماریها و میکروبها نظریات ارکانی و مزاجی ، منسوخ شد. ابن نفیس قرشی(687 ه.ق / 1288 م) پزشک ایرانی الاصل کاشف اصلی گردش کوچک خون است و همین کشف بزرگ را میخائیل سروتوس در 1520 م عیناً در ارش بیان نمود. ابن القف کترکی (685/1336 م) جراح بزرگ مسیحی اردنی مویرگهای خونی راکشف کرد و مالپیگی (1694) با استفاده از میکروسکوپ همان کار را بیان کرد. محمدبن زکریای رازی (313 ه.ق /925 م) برای اولین بار در جهان در زمینه بیماریهای عفونی نظریه تخمیری را بیان کرد و هزار سال بعد پاستور نظریه اصلی میکروبی را به خوبی بیان کرد . البته قبلاً لیدن هوک(1723 م) با میکروسکوپ ساده خود میکروبها و یاخته های خونی را کشف کرده بود. اسپالانزانی و پاستور تولید مثل خودبخودی را مطرود شناختند و این سد راه علم را شکستند . تحقیقات پاستور و ربرت کخ (1910) بسیاری از باکتریهای بیماریزا را شناختند و علم میکروب شناسی و ویروس شناسی پایه گذاری شد. محمدبن زکریای رازی کاشف آلرژی است و ابوعلی سینا(428ه.ق / 1037 م) در کتاب قانون نظریه ای را درباره درمان هارگزیدگان بیان کرد که به نوعی نظریه واکسیناسیون است . ابوریحان بیرونی (440 ه.ق /1048 م) به نوعی فرضیه تولید پادتن را بیان کرد . ادوارد جنر در 1789 م/1213ه.ق بوسیله تلقیح آبله کاری،انسان را در برابر آبله ایمن کرد و پاستور پس از کشف تأثیر باکتریهای تخفیف حدت یافته در ایجاد ایمنی ، این شیوه را واکسیناسیون نامید . کابات و تیزلیوس حدود 900 سال پس از مرگ بیرونی ، پادتنها را به طور بنیانی کشف کردند دانش ایمنی پایه ای محکم از بیولوژی مولکولی گرفت و همه ساله جان عزیز دهها میلیون نفر را نجات میدهد.سرانجام ، فلمینگ در اواخر نیمه اول قرن بیستم پنی سیلین را کشف کرد و در پی آن آنتی بیوتیکها یکی پس از دیگری شناخته شدند و آرزوی هزاران ساله بشر برای سرکوب بیماریهای واگیر به آستانه تحقق رسید ولی مقاومتهای میکروبی در این کار ، خلل ایجاد کرد . در قرن بیستم بنیانهای ژنتیک در باکتریها و سایر موجودات شناخته شد و DNA به عنوان محل خاص سرشتی (ژنتیک) مشخص شد. مهندسی ژنتیک شیوه نوینی است که جهان دانش را دگرگون کرد و نتایج شگرفتر آن در هزاره سوم در انتظار بشر است. AIDS در اوخر قرن بیستم شناخته شد و روزبروز قربانیهای بیشتری می گیرد تا در هزاره سوم چه کند. بیماریهای حیوانی نیز در سده های نوزدهم و بیستم بهتر شناخته شد و در بسیاری از نقاط جهان برخی از آنها را تحت کنترل درآوردند و برخی را ریشه کن کردند،اما هنوز در جهان سوم از گزند آنها در امان نیستیم. هیچکس نمیداند سرنوشت جهان در این هزاره جدید چه خواهد شد . اما اتکاء به دانش و وارستگی نویدهای خوبی برای بشر میدهد. با آهنگ سریع فن آوریهای جدید،در زمینه های زیستی و صنعتی ، جهان سوم روزبه روز وابسته تر میشود. باید به خود آئیم و با کسب دانشهای جدید به طور بنیانی ، کوشش فراوان و کم کردن اتکاء به منابع زیرزمینی هویت جهان ، ملی و علمی خویش را زنده نگه داریم. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تاریخ پزشکی؛ طب؛ هزاره ها | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| - | ||
| چکیده [English] | ||
| Ever since man acquired knowledge of himself, he became aware of the certain diseases. This is the first step in medical history and medical research, it is as old as man’s thinking. In this article we will express some aspects of a few medical discoveries specially in the last millennium. The most important medical basis was the theory of four humors or four natures established by Hippocrate, Galen and developed by Avicenna and Jorjani. Najib al Ddin Samarghandi one of the greatest iranian physician (Killed in 1221 A.D.) was the first scientist who did not care about this theory. After medical discoveries of Louis Pasteur and other savants the four humors theory abolished totally. Ibn Nafis Gharshi in 1242 about 300 years before Micael Servetus expresed the theory of the pulmonary circulation. W. Harway (1578-1657) discovered the blood circulation which was a fundamental basis for physiology. Ibn Gof (d. 1336) expressed anastomosis of arterioles and venules via small valves 4 centuries before M. Malpighi. Rhazes (d. 925) for the first time expressed his fermentation theory 900 years before Louis Pasteur, he said that a ferment in the blood is causal agent of smallpox. Pasteur and Koch in 19th century definitely indicated microbial agents of some infectious diseases. Rhazes wrote the first article on the subject of allergy and Biruni (1048 A.D) mentioned an antibody like theory. The use of liver from a rabid dog on a bitten wound preconised by Avicenna (d. 1038) is a practical application of serotherapy and vaccination. Edward Jenner in 1798 found that inoculation of cowpox has immunizing character against smallpox, then the method of vaccination was applicable. Several diseases were controlled after development of microbiological knowledge but new disease like AIDS was appeared with it’s terrible figure. The never ending struggle between patient and disease is still going on. We must prevent the• recurrence of the deadly diseases in man and animals with the best trying and wisdom. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| History of medicine, Medicine, Millenniums | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,081 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,177 |
||