پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,573 |
| تعداد مقالات | 71,037 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,519,799 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,779,057 |
مطالعه همدیدی و دینامیکی بیشترین بارش روی منطقه خراسان | ||
| فیزیک زمین و فضا | ||
| مقاله 9، دوره 34، شماره 2 - شماره پیاپی 1000282، مرداد 1387 اصل مقاله (1.57 M) | ||
| نویسندگان | ||
| حسین اردکانی؛ محمدتقی زمانیان؛ مهری هاشمی دوین* | ||
| چکیده | ||
| در این بررسی الگوهای همدیدی که بیشترین بارش را روی منطقه خراسان طی دورة زمانی سال‌های 1985 تا 2000 داشته‌اند، بررسی و به سه نوع تقسیم شده‌اند. نوع الف: شامل سامانه‌های واچرخندی با حرکت نسبتاً سریع و هسته سرد هستند که از کشورهای اسکاندیناوی و اروپای مرکزی، در طی فصول سرد سال، در جهت شرق یا جنوب شرق حرکت می‌کنند. این سامانه‌ها ابتدا دریای خزر و سپس منطقه خراسان را تحت تأثیر قرار می‌دهند، که بارش آنها نسبتاً کم ولی با سرمای زیادی همراه هستند و حداکثر حدود 24 الی 36 ساعت بعد، از روی منطقه خارج می‌شود. نوع ب: شامل چرخندهای جبهه‌ای کژفشار با منشأ شرق مدیترانه‌ای که پس از عبور از مرکز ایران، منطقه خراسان را تحت تأثیر قرار می‌دهند. در صورتی که این سامانه‌ها با یک کم فشار دیگری که منشأ آن از دریای سرخ بوده و به شکل یک ناوه گرمایی وارون (Inverted thermal trough ، این ناوه گرمایی وارون از نظر شکل کاملاً شبیه ناوه‌های وارون Inverted trough در مناطق حاره است که روی موج‌های شرقی در شرق اقیانوس‌ها در مناطق حاره شکل می‌گیرد. ولی از نظر منشأ، این ناوه به دلیل بالا رفتن بیشتر دمای سطح زمین شمال شرق قاره افریقا و تا حدودی شبه جزیره عربستان شکل گرفته و به صورت یک ناوه گرمایی است که دارای قدرت کژفشاری ضعیف است. چنان چه این موج با سامانه‌های جوی همراهی کننده با ناوه تراز بالا، که تا عرض‌های پایین کشیده شده همراهی کند، آن گاه قدرت کژفشاری آن به دلیل فرارفت نیروهای واداشتی تقویت گشته و به شکل یک موج بسته درآمده و به سمت شرق یا شمال شرق به حرکت در می‌آید) است، همراه باشند، به علت اثرات نیروی واداشتی تقویت شده و باعث ریزش بارش‌های بیشتری نسبت به نوع الف ولی با سرمای نه چندان زیادی می‌شوند. نوع ج: شامل واچرخندهای سرد در عرض‌های جغرافیایی بالا (مانند نوع الف) هستند که در حال حرکت با مراکز چرخند (یا ناوه) عبوری از روی دریای مدیترانه و یا دریای سرخ (مانند نوع ب) روی کشور با هم برخورد کرده و باعث گرادیان شدید فشاری و دمایی در نوار شمالی کشور می‌شوند و نهایتاً موجب شکل‌گیری منطقه جبهه‌ای روی استان خراسان می‌شوند. با عبور این الگو بارش‌های سنگین برف و باران را در منطقه خراسان داریم. در هر یک از حالات فوق برای گروهی که بارش قابل توجه‌ای نسبت به دو نوع دیگر داشت، کمیت‌های تاوایی نسبی، مطلق، و فرارفت آنها در تراز 500 هکتو پاسکالی محاسبه و بررسی شده است. بیشترین بارش در مدت 24 ساعت به مقدار 40 میلی‌متر در مشهد (از نوع ج) در تاریخ 21 بهمن ماه 1376 گزارش شده است که تاوایی نسبی و فرارفت آن در مقایسه با دو نوع دیگر بیشترین مقدار خود را در این نوع به بزرگی و داشته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ناوه گرمایی وارون؛ واچرخند اسکاندیناوی؛ چرخند مدیترانه‌ای؛ کژفشار | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The synoptic and dynamic study for maximum precipitation over the Khorasan region | ||
| چکیده [English] | ||
| In this paper, synoptic patterns associated with maximum precipitation over the Khorasan region, between 1985-2000 with the computation of some forcing functions are studied and classified into three types. Type A: Consists of the anticyclones that move from the Scandinavian Peninsula and central-Europe in an east and south-east direction during cold seasons, with relatively high speed and cold cores. They first affect the Caspian Sea area and then the Khorasan region, and cause little of precipitation and very cold weather which lasts for 24 to 36 hours in the region. For this type the maximum amount of precipitation for 24 hours recorded was 16mm in Goochan city. Type B: includes steering frontal cyclones from east of the Mediterranean Sea that after passing the central part of Iran, affect the Khorasan region, and if these systems combine with a low pressure system from the Red Sea, that is a form of inverted thermal trough, which developed due to the effects of forcing functions they produce more precipitation than type A, but with a mild temperature. For this type maximum amount of precipitation recorded for 24 hours was 16mm in a lower latitude compared to type A, in Ferdos city. Type C: includes cold core anticyclones that move from a high latitude (similar to type A) simultaneously with the steering cyclones (or trough) from the Mediterranean or the Red Sea (similar to type B) and theses two systems impact over Iran and produce a strong temperature and pressure gradient along the northern part of Iran, that makes a frontal zone over the Khorasan region and therefore heavy rain and snow is expected to fall over the region. For every type, the group which had considerable precipitation compared to other cases, their relative vorticity, absolute vorticity and advection are computed on 500hpa level. The maximum amount of precipitation in this period of study recorded for 24 hours was 40 mm in Mashhad city (of type C) at time of 1998.2.10. At this time relative vorticity is order of magnitude about , and its advection at 1998.2.9, is order of magnitude . So when a low pressure from a lower latitude, that has sufficient humidity and moves to the center of Iran , impact with a high pressure from upper latitude that has very cold air over Iran we will have high precipitation in the Khorasan region. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Inverted thermal trough, Scandinavian anticyclone, Mediterranean cyclone | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,514 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,583 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب