تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,533 |
تعداد مقالات | 70,514 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,130,819 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,237,052 |
بــررسـی عـوامـل مـوثـر در شـور شـدن اراضی دشـت سـراب | ||
مجله منابع طبیعی ایران (منتشر نمی شود) | ||
مقاله 4، دوره 4، شماره 3 - شماره پیاپی 1000334، اسفند 1387 اصل مقاله (1.24 M) | ||
نویسندگان | ||
فـریبــا کــرمی؛ هاشم رستمزاده* | ||
چکیده | ||
نمکی شدن اراضی حوزه آبخیز دریاچه ارومیه، بویژه شمال شرق، شرق و جنوب شرق آن و گسترش شورهزارها به ضرر زمینهای زراعی، از موضوعات مربوط به مسائل ژئومورفولوژی است که مقالة حاضر عوامل اصلی پیدایش این پدیده را در بخشی از حوضة آبخیز مذکور(دشت سراب) مورد بررسی قرار داده است. هم اکنون پیدایشاین پدیده علاوه بر تهدید اراضی زراعی دشت سراب و شور کردن آبهای سطحی و زیرزمینی، با ورود آبهای سطحی شور بهوسیله رودخانه آجیچای به دشت تبریز، سبب تهنشین شدن املاح نمکی و نفوذ آبهای شور به آبرفتهای این منطقه شده و موجبات شوری روزافزون منابع آب زیرزمینی و تبدیل اراضی حاصلخیز به خاکهای شور و قلیایی ثانوی را فراهم میآورد.در این مطالعه با استفاده از نتایج آزمایشهای خاک، آبهای سطحی و زیرزمینی در نقاط مختلف دشت، متغیرهایی مانند هدایت الکتریکی (EC)، نسبت جذب سدیم (SAR)، درصد سدیم قابل تبادل (ESP)،درصد کل املاح محلول (TSS) و غیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نقشه همعمق آبهای زیرزمینی دشت سراب نیز بر اساس آمار سطوح آب چاههای مشاهدهای و پیزومتری ترسیم شدهاند. نتایج این پژوهش که درمحیط GIS و با استفاده از نرمافزارهایAutocad map 2000i و Arcview بهصورت نقشههای پهنهبندی ارائه شده, نشان میدهد با وجودی که شور شدن اراضی دشت سراب منشا زمینشناسی دارد، ولی مشارکت و دخالت عوامل دیگر از قبیل تسلط آب و هوای نیمهخشک، تبخیر زیاد، بالاآمدگی آبهای زیرزمینی شور و جریان آبهای سطحی شور موجب تشدید فرایند شوری و گسترش زمینهای نمکی دشت سراب بهطرف دشت تبریز میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
شور شدن اراضی؛ عوامل مورفوژنیک؛ زمینشناسی؛ اراضی زراعی؛ دشت سراب | ||
عنوان مقاله [English] | ||
An Analysis of the Contribution of Morphogenetic Factors in Salinity of Lands in Sarab Plain | ||
چکیده [English] | ||
Salinity of lands around Ormieh lake watershed, specifically to its northeast,east and southeast as well as a development of salt marsh which harms agricultural lands originates from morphological problemes. This paper is an analysis of the main factors related to this phenomenon in parts of the Ormieh lake watershed (Sarab plain). In this study, experiments were carrid out and results obtained of soil, surface water, and ground water, at different points in Sarab plain .Then, such varibles as Electrical Conductivity (EC), Sodium Adsorption Ratio (SAR), Exchangeable Sodium Percentage (ESP) and Total Soluble Salt (TSS) were analysed. The isodepth groundwater maps of Sarab plain have been drawn on the basis of water table data of pisometric as well as observatory wells. The results indicate the cause of salinity of the lands in Sarab Plain to be of geological origion (its adjacency to the marl and gypsum formation). A contribution of factors such as semiarid climate, evaporation and salt groundwater uplift along with saline surface water have intensified the salinity process and increased the development of salinity throughout the lands of Sarab plain.At present, salinity phenomenon threatens agricultural lands of Sarab Plain. Transfer of salts by Ajchi river toward Tabriz Plain constitute a salt pollution source for groundwater and surface water. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
chai River., Morphogenetic factors, Salinity of lands, Geological factor, Agricultural lands, Sarab plain, Aji | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 824 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,359 |