پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,112,800 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,216,605 |
معنای پوشش در معماری عصر صفوی | ||
| نشریه هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی | ||
| مقاله 4، دوره 17، شماره 1 - شماره پیاپی 1314042، فروردین 1391، صفحه 39-48 اصل مقاله (1.73 M) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfaup.2012.29695 | ||
| نویسندگان | ||
| هادی صفایی پور1؛ حسنعلی پورمند2 | ||
| 1دانشجوی دکتری معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس | ||
| 2استادیار دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس | ||
| چکیده | ||
| پوشش، قسمت بالایی حجم بناست که فضای واقع در زیر خود را می‌پوشاند. در مقایسه با معماری نقاط مختلف جهان، تنوع و غنای پوشش‌ها در معماری اسلامی ایران خیره‌کننده است. این امر در عصر صفوی که زبانی نمادین، بر ظاهر و باطن معماری سایه می‌افکند، جلوه‌ای ویژه می‌یابد. هدف اصلی در پژوهش حاضر بررسی معنای نمادین پوشش در عصر صفوی می‌باشد. این موضوع، با گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و میدانیِ شش نمونه موردی از پوشش‌های مساجد و مدارس صفوی بررسی شده است. در هر نمونه، نمادهای به کاررفته در شکل، آرایه، منظر شهری و جلوه‌های نور پوشش معرفی و سپس براساس مطالعات تاریخی کتابخانه‌ای، معنایی که قراین و شواهد معرف آن است، پیشنهاد شده است. تحلیل کیفی (مقایسه) نشانه‌ها و معانی آنها در نمونه‌ها نتایج مقاله را شکل می‌دهد: در عصر صفوی، منظومه ای از معانی نوین شیعی، معنای آسمانه در ادوار پیشین را کامل کرده و غنا می-بخشند. بدین ترتیب، افزون بر دو معنای «آسمان» و «توحید» که از معانی پیشینی گنبد و متعلق به دیگر ادوار معماری اسلامی است، دو معنای «بهشت» و «انسان کامل» بروز می یابد. این مفاهیم نوین، در تزاحم و تقابل با دو مفهوم پیشین نبوده و با آنها هماهنگ، همسو و در طول آنهاست. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آسمانه (پوشش)؛ معماری ایرانی؛ معماری عصر صفوی؛ معنای گنبد | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A STUDY ON THE MEANING OF THE ROOF IN THE SAFAVID ARCHITECTURE | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hadi Safaeipour1؛ Hasan Ali Pourmand2 | ||
| چکیده [English] | ||
| Vaulting (roof) is a covering surface at the top of the space. Richness and variety of vaulting in Iran's architecture differ from those in other cultures. In Persian literature applying the term "Aseman-eh", which means ceiling and is rooted in the word "Aseman" or sky, indicates the ethereal aspect of the Iranian ceilings. This fact appeared particularly in Safavid era that a symbolic articulation governed the absence and appearance of architecture. This paper aims at analyzing the symbolic meaning of vaulting in Safavid era. This is achieved through collecting liberal and field data from seven cases of vaultings in Safavid buildings. Cases are selected from great mosques and schools that had been more influenced by spiritual and cultural aspects of Safavid society. These cases are obtained from Jami Mosque of Isfahan, Chah?r B?gh School (Shah School), Sheykh Lofolah Mosque and Hakim Mosque. First of all, each case is introduced by means of applied symbols in forms, ornaments, cityscape, and lighting. Subsequently their meanings are suggested based on the historical liberal documents. Finally, qualitative analysis (comparing) of the symbols and their meaning results in for layers of meaning.The first layer of meanings is the concept of "sky" that is realized from the curved form and central geometry of domes and is repeated in pre Islam as well as after Islam eras of Iranian architecture. In Safavid era, the natural meaning of sky elevates to an ethereal one. General structure of form and geometrical characteristics of space beneath domes, result in the meaning of "Unity" as the second layer. A balanced and symmetrical space that greatly emphasizes on the vertical axe on the center of domed chamber articulates the massage of moving from multiplicity to unity. To develop these two concepts, the meaning of "paradise" appears. Embodiment of this meaning came to view in wall ornaments of previous mosques, but in Safavid era considering the comment application of Haft-Rang tiling, this concept manifests in vaulting. Consequently, internal and external surfaces of vaultings are covered with arabesque patterns intermingled with colorful flowers in a ultramarine background. The most elevated meaning of vaulting in this era is the meaning of "Shiite Perfect Man" that is the reality of the paradise and is referred to Imam Ali (pbuh) in Shiite wisdom. This meaning is embodied in the great domes, in the heart of spiritual spaces and extended from domed chamber to the Jami Mosque or School and from there throughout the entire city spaces. The result of this paper indicates that In Safavid era a galaxy of new Shiite concepts completes and enriches the meaning of vaulting. Consequently, besides two meanings of "The sky" and "unity" belonged to domes of previous eras of Islamic architecture, two new meanings of "Paradise" and "Shiite Perfect Man" came in to view. Not only are not these newly appeared meanings contradictory, but also they are compatible, in harmony and complete previous ideas. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Meaning of Dome, Persian Architecture, Safavid Era, Vaulting | ||
| مراجع | ||
|
اردلان نادر، و لاله بختیار (1380)، حس وحدت: سنت عرفانی در معماری ایرانی، ترجمه حمید شاهرخ، خاک، اصفهان.
استیرلن، هانری (1377)، اصفهان تصویر بهشت، ترجمه جمشید ارجمند، فروزان روز، تهران.
پوپ، آرتور (1365)، معماری ایران: پیروزی شکل و رنگ، یساولی، تهران.
پوپ، آرتور و فیلیس کرمن (1387)، سیری در هنر ایران، از دوران پیش از تاریخ تا امروز، ویرایش زیر نظر سیروس پرهام، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، تهران.
پیرنیا، محمد کریم (1370)، گنبد در معماری ایرانی، اثر، 20.
پیرنیا، محمد کریم (1382)، سبک شناسی معماری ایرانی، تدوین غلامحسین معماریان، پژوهنده-معمار، تهران.
صفایی پور، هادی (1386)، بررسی کیفیت رابطة شکل، سازه و معنا در معماری مساجد عصر صفوی، در اولین همایش بین المللی معماری و سازه، تهران.
ضرابی، مهسا (1388)، مسجد شیخ لطف الله، شاهکاری از دانش مهندسی و هنر زیبایی شناسی ایران، پیام ابادگران، صص 65-66. طباطبایی، سیدمحمدحسین (1370)، تفسیر المیزان، ترجمه سید محمد باقر موسوی همدانی، چ چهارم، ج 11، بنیاد علمی و فکری علامه طباطبایی، قم.
فلامکی، منصور (1375)، نوآوری های معمارانه صفوی، دگرگونی برای ماندگاری ارزش ها و مفهوم ها در معماری ایران، در اولین کنگره تاریخ معماری و شهرسازی، مجموعه مقالات ارائه شده. ج دوم. تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور، صص 399-404.
گدار، آندره (1369)، طاق های ایرانی، ترجمه کرامت اله افسر، فرهنگسرا، تهران.
معماریان، غلامحسین (1384)، سیری در مبانی نظری معماری، سروش دانش، تهران.
مکارم شیرازی، ناصر (1378)، تفسیر نمونه، چ 3، ج10، دارالکتب اسلامیه، تهران.
نجیب اوغلو، گلرو (1389)، هنر و تزئین در معماری اسلامی، ترجمه مهرداد قیومی بیدهندی، روزنه، تهران.
نرم افزار جامع الاحادیث نور2 (کتابخانه احادیث اهل بیت (ع)): (1389)، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. نصر، حسین (1365)، مکتب اصفهان، م.م.شریف، مرکز نشر دانشگاهی، تهران. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,193 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 11,248 |
||