پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,001,245 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,679,361 |
بررسی تأثیر حس تعلق مکانی بر سرمایه اجتماعی و مشارکت در محلات شهر مشهد | ||
| نشریه هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی | ||
| مقاله 3، دوره 17، شماره 2 - شماره پیاپی 1360110، تیر 1391، صفحه 29-36 اصل مقاله (2.36 M) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfaup.2012.30157 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدرحیم رهنما1؛ محمدمحسن رضوی2 | ||
| 1دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| 2دانشجوی دکتری برنامه ریزی شهری، گروه جغرافیا، دانشگاه شهید بهشتی | ||
| چکیده | ||
| مکان علاوه بر بعد مادی، از بعد غیرمادی نیز برخوردار بوده و احساساتی در ساکنان خود ایجاد می‌کند. به واسطه این احساسات، نوعی تعلق به مکان در افراد ایجادشده که منجر به شکل‌گیری هویت مکانی می‌شود که همگام با برنامه-ریزی پست مدرن عمدتاً در سطح محلات شهری مطرح است. این حس تعلق مکانی بر مشارکت و سرمایه اجتماعی تأثیر می‌گذارد، که تحلیل این فرآیند هدف این مقاله است و هدف دیگر معرفی کاربرد مدل‌های ساختاری (به علت چند بعدی بودن ابعاد بررسی و وجود متغیرهای مکنون) در حوزه مطالعات شهری است. در این تحقیق تحلیلی و همبستگی، نمونه‌ای 500نفری از ساکنین محلات منطقه 4 و 11 شهر مشهد به عنوان نمونه انتخاب شده و هر یک از متغیرهای سه‌گانه تحقیق، که عبارتند از حس تعلق مکانی، مشارکت و سرمایه اجتماعی، با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی مورد بررسی قرار گرفت و سپس چهار مدل از چگونگی روابط متفاوت میان متغیرها تهیه شد. که نتایج آنها نشان می‌دهد مدل تأثیرگذاری حس تعلق مکانی در افزایش سرمایه‌های اجتماعی از طریق متغیر واسطه‌ای مشارکت بهتر از بقیه این روابط را تبیین می‌کند، به عبارت دیگر در یک رابطه علی غیرمستقیم، تقویت حس تعلق مکانی باعث افزایش مشارکت و افزایش سرمایه اجتماعی می‌گردد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حس تعلق مکانی؛ سرمایه اجتماعی؛ شهر مشهد؛ مدل سازی معادلات ساختاری؛ مشارکت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| An Study of Sense of place Effect on Social Capital and Participation in Mashhad’s Neighborhoods | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Rahim Rahnama1؛ Mohammad Mohsen Razavi2 | ||
| چکیده [English] | ||
| New concepts have formed in transition of traditional urban planning concept that their essence refers to sociology and even psychology and so has made urban planning interdisciplinary concept, could be titled social capital and sense of place and participation. In fact places have two aspects, material and immaterial and can form emotional feeling among its residents. These feeling which led to a kind of local identity, belonging to a place and sense of place are considerable schema in postmodern planning specially in urban community scale. Sense of Place is emotive bonds and attachments, both positive and negative, that people develop or experience in particular locations and environments. Capital is a reproductive wealth or a resource a person use to make income but it can presented a new concept of capital, capital is a public resource can form as monetary or non monetary and tangible or intangible forms. Social capital at the first entered in urban planning by Jane Jacobs at Life and Death of USA Metropolises book and extended by Colman, Bart, Putnam and Portz. Jacobs in his book identified social capital as compressed social networks that in old urban realms in relation to subjects impress the quality of life, make decision and react; he presented the social capital concept in relation to urban spatial, physical discussions and urban communities. The term participation is generally used to describe the type and level of stakeholder or beneficiary involvement in development planning, projects, and practices. In the literature review the relations between three basic phenomena of the article have done. The concept of social capital relates to types of interactions between people which can bring benefits such as better prospects and well-being and, in some cases, more civil engagement. Putnam’s causal model suggests a sequence in which, broadly speaking, participation in associational activity produced greater levels of trust and civic engagement. We will follow that sequence here and with regarding the effect of sense of place on participation and social capital, in this research we’ll examine the process of ‘how sense of place impact on participation and social capital’, another aim of research is introducing usage of structural equation model (SEM) (That is a statistical technique for testing and estimating causal relations using a combination of statistical data and qualitative causal assumptions) in urban studies field. So based on 500 person sampling in Mashhad’s community resident in 4th and 11th zone, sense of place, participation and social capital were describe using factor analysis, then different type of relationship between indicators was studied. Result shows that first model which represents the effect of sense of place on social capital throughout participation is the fittest model; in other word increasing sense of place led to higher participation and rising in participation redound to more social capital. Finally this article suggests that; urban planner should consider sense of place as important phenomenon in community development and should mobilize communities to improve it for better urban life. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Mashhad city, participation, Sense of Place, Social capital, structural equation model | ||
| مراجع | ||
|
آربروکل، جیمز ال (1390)، راهنمای جامع AMOS6، ترجمه کیومرث زر افشانی و مرضیه کشاورز، انتشارات دانشگاه رازی، کرمانشاه.
باقری، نازگل (1386) ، طراحی شهری معطوف به سرمایه اجتماعی، رساله کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشگاه شهید بهشتی. برغمدی، هادی(1387)، تأثیر تخریب محله غربت بر سرمایه اجتماعی محله خاک سفید، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال هفتم، شماره 28، صص 263-283.
بیرو، آلن(1370)، فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمه باقر ساروخانی، نشر کیهان، تهران.
پوراحمد، احمد و قاسمی، ایرج (1389)، مدل ساری معادلات ساختاری در برنامه ریزی شهری، مجله سپهر، دوره نوزدهم، شماره 78، صص 10-15.
توسلی، غلامعباس (1382)، مشارکت اجتماعی در شرایط جامعه آنومیک، موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
حاجی پور، خلیل (1385)، برنامه ریزی محله مبنا رهیافتی کارآمد در ایجاد مدیریت شهری پایدار، نشریه هنرهای زیبا، شماره 6 ، صص37-46.
خاکپور، براتعلی و دیگران (1388)، نقش سرمایه اجتماعی در توسعه پایدار محله ای، مجله جغرافیا و توسعه ناحیه ای، شماره دوازدهم، صص 55-81.
داداپور، سارا (1391)، راهکارهای افزایش سرمایه اجتماعی در مقیاس خرد در انطباق با اهداف طراحی شهری، ماهنامه طاق، شماره 63، صص 32-35.
رضوانی، محمد رضا و احدی، علی (1388)، مکان و نقش فرهنگ در شکل گیری هویت مکانی، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، سال دهم، شماره ششم، صص 45-68.
سرمست، بهرام و متوسلی، محمد مهدی (1389)، بررسی و تحلیل نقش مقیاس شهر در میزان حس تعلق مکانی، مدیریت شهری، شماره 26، صص 133-146.
شریفیان ثانی، م (1380)، سرمایه اجتماعی: مفاهیم و چارچوب نظری، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال اول، شماره دوم، صص 2-18. شوماخر، رندال ای و ریچارد جی لومکس(1388)، مقدمه ای بر مدل سازی معادله ساختاری، ترجمه وحید قاسمی، انتشارات جامعه‌شناسان، تهران.
صرافی، مظفر (1379)، مبانی برنامه ریزی توسعه منطقه ای، چاپ دوم، سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، تهران.
عباس منوریان و دیگران (1389)، بررسی رابطه بین پاسخ گویی عمومی، مشارکت عمومی و اعتماد عمومی در سازمان‌های دولتی مناطق 22 گانه شهر تهران، مدرس علوم انسانی پژوهش‌های مدیریت در ایران، دوره 14، شماره 3، صص 251-274.
فلاحت، م. ص (1385)، مفهوم حس مکان و عوامل شکل دهنده آن، نشریه هنرهای زیبا، شماره 26، صص57-66.
فوکویاما، فرانسیس (1379)، پایان نظم، بررسی سرمایه اجتماعی و حفظ آن، ترجمه غلامعباس توسلی، انتشارات جهان امروز، تهران. قاسمی، وحید و نگینی، سمیه (1389)، بررسی تأثیر بافت محلات بر هویت اجتماعی، با تأکید بر هویت محل‌های در شهر اصفهان، مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای سال دوم، شماره هفتم، صص 113-136.
کاستلز، مانوئل (1381)، عصر اطلاعات، جامعه، فرهنگی و اقتصاد، قدرت فرهنگ، جلد دوم. ترجمه حسن چاووشیان، انتشارات طرح نو، تهران.
کلدی، علیرضا(1380)، بررسی نگرش شهروندان از مشارکت در مدیریت شهری مطالعه ای در منطقه 7 تهران، دانشکده علوم بهزیستی و توان‌بخشی، تهران.
گل، یان (1387)، زندگی در فضای میان ساختمان‌ها، ترجمه شیما شصتی، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی.
گیدنز، آنتونی (1379)، جهان رها شده؛ ترجمه علی اصغر سعیدی و یوسف حاجی عبدالوهاب، انتشارات علم و ادب، تهران.
لهسایی زاده، عبدالعلی (1383)، بحران محیط زیست و توسعه همه جانبه و پایدار در مجموعه مقالات مسائل اجتماعی ایران، انجمن جامعه شناسی ایران، آگه، تهران.
محسنی تبریزی، علیرضا (1375)، بیگانگی مانعی برای مشارکت و توسعه ملی، نامه پژوهش، شماره 1، صص89-109.
ملک پور، علی(1381)، تعارض فرهنگی دولت و مردم در ایران، انتشارات آزاداندیشان، تهران.
مهدی زاده، ج (1385)، برنامه ریزی راهبردی توسعه شهری تجربیات اخیر جهانی و جایگاه آن در ایران، چاپ دوم، معاونت معماری و شهرسازی وزارت مسکن و شهرسازی، تهران.
همتی، رضا (1386)، سرمایه اجتماعی: چالش‌های روش شاختی و ابزارهای اندازه گیری، همایش سرمایه اجتماعی و توسعه اقتصادی، موسسه عالی آموزش و پژوهش سازمان مدیریت و برنامه ریزی.
Arefi, M. (2003), Revisiting the Los Angeles Neighborhood Initiative (LANI), Journal of Planning Education and Research, 22(4), 384-399.
Bott, S.E., Banning, J.,Wells, M., Haas, G & Lakey, J. (2006), A sense of place: A framework and its application, college services, vol 6, no 5, pp: 42-47.
Browne, M & cudeck, R. (1993), Alternative Ways Of assessing model fit. K. Bollen. in Testing structural equation models, Newburry Park, CA, sage publication, pp136-162.
Das, R. J. (2005), Putting social capital in itsplace, Capital & Class 30, pp: 65-79, DOI: 10.1177/030981680609000105. Friedman, j. (1993),Toward anon euclidion mode of planning, JAPA journal, Autumn, pp: 43-44.
McVey, A & Vowles, J. (2005), Virtuous Circle or Cul de Sac? Social Capital and Political Participation in New Zealand, Political Science, vol. 57, no. 1, pp: 5-20. DOI: 10.1177/003231870505700102.
Mohan, G & Mohan, J. (2002), Placing social capital, Progress in Human Geography 26, pp: 191-211, DOI: 10.1191/0309132502ph364ra.
Newcastle University’s Centre for Urban & Regional Development Studies (CURDS), Newcastle University’s International Centre for Cultural & Heritage Studies (ICCHS) and Bradley Research & Consulting (BR&C). (2009). Sense of Place and Social Capital and the Historic Built Environment. London: International Centre for Cultural and Heritage Studies, Report of Research for English Heritage SEMKEN, S & FREEMAN, C. B. (2008). Sense of Place in the Practice and Assessment of Place-Based Science Teaching, Science Education 92, pp: 1042-1058. DOI 10.1002/sce.20279.
Wong, S. (2008), Building Social Capital in Hong Kong by Institutionalising Participation: Potential and Limitations, Urban Studies, vol. 45, no. 7, pp: 1413-1437. DOI: 10.1177/0042098008090681. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5,638 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 19,476 |
||