پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,091,925 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,195,797 |
تأملاتی در باب نسبت «حکمت هنراسلامی» و «فلسفه هنر اسلامی» | ||
| نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی | ||
| مقاله 2، دوره 19، شماره1، خرداد 1393، صفحه 13-24 اصل مقاله (342.32 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfava.2014.50294 | ||
| نویسندگان | ||
| زهره کرامت1؛ مصطفی گودرزی* 2 | ||
| 1کارشناسی ارشد نقاشی، دانشکده هنرهای تجسمی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران. | ||
| 2دانشیار دانشکده هنرهای تجسمی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| چکیده «حکمت هنر اسلامی» ترکیبی نسبتاً پرکاربرد، متداول و در عین حال مبهم است که با وجود مطالعات صورت گرفته پیرامون آن، هنوز معنای روشنی از آن در دست نیست. به دلیل وجود این ابهام در معنا، گاه «حکمت هنر اسلامی»، به رغم تمایز با «فلسفه هنر اسلامی»، معادل پنداشته میشود. از آنجا که بهکارگیری این دو ترکیب به جای یکدیگر، میتواند منشأ خطاهای فراوانی در پژوهشهای حوزه هنر اسلامی باشد، روشن نمودن معنای دو ترکیب یاد شده و بیان نسبتشان با هم، از اهمیت بسیاری برخوردار است. در این مقاله که به روش تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای صورت گرفته؛ تلاش شده با تحلیل و بررسی معنای حکمت به عنوان مبهمترین جزء ترکیب یاد شده و بیان نسبت آن با فلسفه، نسبت دو ترکیب «حکمت هنر اسلامی» و «فلسفه هنر اسلامی» تا حدی روشن گردد. بنا به مطالعات صورت گرفته در مسیر تدوین این مقاله، حکمت، مفهومی گسترده‌تر و عمیق‌تر از فلسفه دارد و به لحاظ منشا و قطعیت نیز نسبت به فلسفه، افضل است. به نظر می‌رسد «فلسفه هنر اسلامی» علیرغم شباهت، از جهات مختلفی با «حکمت هنر اسلامی» متفاوت است و به لحاظ مبدا و منبع پیدایش و مرجع شناخت هنر اسلامی، نمیتواند با «حکمت هنر اسلامی» هم‌عرضی کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| واژه های کلیدی حکمت هنر اسلامی؛ فلسفه هنر اسلامی؛ هنر اسلامی؛ حکمت؛ فلسفه؛ عقل | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Deliberation in the Chapter of “Wisdom of Islamic Art’s Relation with Philosophy of Islamic Art” | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Zohre Keramat1؛ Mostafa Goudarzi2 | ||
| 1M.A of Painting, School of Visual Arts, College of Fine Arts, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| 2Associate Professor, School of Visual Arts, College of Fine Arts, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Abstract “Wisdom of Islamic art” is relatively a full of application, prevalent and concurrently ambiguous combination, that, despite the studies conducted on it, still no clear meaning of it is at hand. Due to the existence of this confusion in the meaning, sometimes the wisdom of Islamic art, despite the distinction that exists, is considered equal to “Philosophy of Islamic art.” As the application of these two combinations in place of each other, may be the origin of abundant mistakes in researches related to Islamic art area, clarifying the meaning of two mentioned combinations and expressing their relation to each other is of high significance. It is sought in this article that has been prepared in library and analytical form, the relation of two combinations of “wisdom of Islamic art” and “philosophy of Islamic art” be cleared and clarified up to some extent by analyzing and studying the meaning of wisdom as most confusing part of mentioned combination and expressing its relation with philosophy. It should be considered each art work which is based on Islamic fundamentals and is representative of the Islamic spirit, Emerged in the past or present, is Islamic art. It means what distinguishes Islamic art and others is just he principles of Islam. Wisdom is an inductive term that has been discussed many times in the verses of holy Quran and religious narratives. Because of the significant place of this term in Islamic cultures the cognition of actual meaning of it as well as specifying the limits and distinction among them, versus other cultures is of significance. Placing the word of wisdom in the beginning of Islamic arts combination, provides a novel combination that a number of researchers of art and philosophy area have written some topics on It. The philosophy contrary to the wisdom has human origin and innovated by human mind. Despite the considerable antiquity of philosophy, its combination is newly born where the disputes exist on its manner and essence. In general, when the philosophy of Islamic art is discussed, it means, the dispersed references that exist among the perspectives of Islamic philosophers in the area of art. Based on the researches carried out in the way of compilation of this article, the wisdom is a vaster and deeper concept of philosophy and superior to philosophy in terms of origin and certainty as compared with philosophy. Philosophy is the outcome of defective intellect of human being hence it is limited and mistakable. In addition to that, the wisdom has a deep connection with Islamic art whether in birth phase or during cognition stage which the philosophy lacks of. The wisdom has three ranks that could be the creator or producer of Islamic art. In general, it seems that the philosophy of Islamic art despite the similarity, is different from that of Islamic art’s wisdom from different dimensions, and cannot be parallel to the wisdom of Islamic art, whether in terms of origin and source of Islamic art or as the reference of its recognition. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Keywords: Wisdom of Islamic Art, Philosophy of Islamic Art, Islamic art, wisdom, philosophy, Intellect | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. مفاتیح الجنان. آمدی، عبدالواحد بن محمد (1366)، غررالحکم و دررالکلم، جلد 1 و 4، چ1، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، قم. باوندیان، علیرضا (1389)، حکمت هنر اسلامی، چ2، نشر شاملو، مشهد.
برنجکار، رضا (1374)، ماهیت عقل و تعارض عقل و وحی، نقد و نظر، سال اول، شماره 3و4، صص184-204.
برنجکار، رضا (1379)، مفهوم حکمت در قرآن و حدیث، صحیفه مبین، دوره اول، شماره3، صص85-100.
برنجکار، رضا (1387)، آشنایی با علوم اسلامی (کلام، فلسفه، عرفان)، چ7، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)، تهران.
جوادی آملی، عبدالله (1384)، تسنیم، تفسیر قرآن کریم، جلد 7، چ1، مرکز نشر اسراء، قم.
جوادی آملی، عبدالله (1389)، حکمت نظری و عملی در نهجالبلاغه، چ7، مرکز نشر اسراء، قم.
حسنزاده آملی، حسن (1387)، شرح فارسی الاسفارالاربعه صدرالمتالهین شیرازی، جلد 1، چ2، موسسه بوستان کتاب (مرکز چاپ و نشر دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)، قم.
دهخدا، علی‌اکبر (1373)، لغت‌نامه دهخدا، جلد10، چاپ اول از دوره جدید، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، تهران.
دیلمی، حسن بن ابی الحسن (1373)، ارشاد القلوب، ترجمه: سید عبد الحسین رضایی، جلد 1، چ3، انتشارات اسلامیه، تهران.
راغب اصفهانی، ابو‌القاسم حسینبنمحمدبنفضل (بیتا)، ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن یا تفسیر لغوی و ادبی قرآن، ترجمه و تحقیق: سید غلامرضا خسروی حسینی، انتشارات مرتضوی، تهران.
فخر رازی، محمد بن عمر (1380)، تفسیر کبیر: مفاتیح الغیب، ترجمه: علیاصغر حلبی، جلد 6، چ1، اساطیر، تهران.
رحیمی اردستانی، مصطفی (1377)، ترجمه المنجد، جلد 1،انتشارات صبا، تهران.
رشاد، علی اکبر (1380)، دانشنامه امام علی(علیه السلام)، جلد 1 (حکمت و معرفت)، چ1، به اهتمام پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، تهران.
سجادی، سیدجعفر (1379)، فرهنگ معارف اسلامی، جلد 2 و 3، کومش، تهران.
سعیدی، گل‌بابا (1387)، فرهنگ جامع اصطلاحات عرفانی ابن عربی، زوّار، تهران.
شریعتمداری، جعفر (1387)، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، جلد 1، چ4، بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، مشهد.
شمالی، محمدعلی، لگن هاوزن، محمد فنایی، محمد اشکوری (1384)، «میزگرد علمی (عقل و عقلگرایی در اندیشه شیعی)»، شیعهشناسی، سال سوم، شماره 9، 3-24.
شیخ صدوق، محمدبنعلیبنالحسینبن بابویه قمی (1416 ه.ق)، عللالشرایع، جلد 1، موسسه دارالحجه للثقافه. طباطبایی، سید محمدحسین (بیتا)، تفسیرالمیزان، ترجمه: محمدتقی مصباح یزدی، جلد 2، بنیاد علمی و فکری علامه طباطبایی با همکاری مرکز نشر فرهنگی رجا. طبرسی، فضل بن حسن (1380)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ترجمه و تحقیق: حجه الاسلام علی کرمی، جلد 2 و 11، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران.
عطاردی، عزیزالله (1378)، ایمان و کفر از کتاب بحارالانوار، جلد 1 و 2، چ1، عطارد، تهران.
علّامه حلّی، جمال‌الدین (بیتا)، الالفین فی امامه امیرالمومنین علیه السلام، ترجمه: جعفر وجدانی، چ1، سعدی و محمودی، تهران.
علّامه مجلسی، محمدباقر (بیتا)، ترجمه بحارالانوار (ترجمه جلدهای 67و68)، ترجمه: سید ابوالحسن موسوی همدانی، جلد 1، چ1، کتابخانه مسجد ولی عصر، تهران.
قرشی، علی‌اکبر (1371)، قاموس قرآن، جلد 1 و 2، چ6، دارالکتب الاسلامیه، تهران.
کلینی، محمد بن یعقوب (1365)، الکافی، جلد 1، دارالکتب الاسلامیه، تهران.
گنابادی، سلطان محمد (سلطان علیشاه) (1380)، بیان السعاده فی مقامات العباده، جلد 3، چ1، مترجم: محمد آقارضاخانی و حشمتالله ریاضی، سرالاسرار.
محمدیریشهری، محمد (1379)، میزان الحکمه (با ترجمه فارسی)، ترجمه: حمیدرضا شیخی، جلد 3 و 8، چ2، موسسه فرهنگی دارالحدیث، قم.
مددپور، محمد (1380)، مبانی هنرهای تجسمی در اسلام، هنرهای تجسمی، شماره 14، صص 32- 37.
مددپور، محمد(1387)، حکمت انسی و زیباییشناسی عرفانی هنر اسلامی، چ3، انتشارات سوره مهر، تهران.
مصطفوی، حسن (1374)، التحقیق فی کلمات القرآن، جلد 1، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران.
مصباح یزدی، محمدتقی (1378)، عرفان و حکمت اسلامی، رسالت،30خرداد.
مکارم شیرازی، ناصر (1372)، تفسیر نمونه، جلد 2، دارالکتب الاسلامیه، تهران.
یثربی، سیدیحیی (1388)، تاریخ تحلیلی- انتقادی فلسفهی اسلامی (به ضمیمه نقد محتوایی کتاب)، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، تهران.
.[دسترسی: 18 اسفند 1391] http://www.iricap.com/dialogcontent.asp?id=303URL 1: | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 6,778 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 7,493 |
||