تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,098,278 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,205,935 |
بررسی اثر حفاظتی گیاهان بوتهای از گیاهان زیراشکوب در برابر چرای دام | ||
نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری | ||
مقاله 6، دوره 67، شماره 1، اردیبهشت 1393، صفحه 73-82 اصل مقاله (414.07 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrwm.2014.50829 | ||
نویسندگان | ||
طاهره صادقی شاهرخت* 1؛ محمد جنگجو2؛ منصور مصداقی3 | ||
1کارشناس ارشد مرتعداری، دانشگاه فردوسی مشهد | ||
2دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد | ||
3استاد مدعو، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه فردوسی مشهد | ||
چکیده | ||
بوتههای مرتعی ممکن است گونههای گیاهی زیراشکوب خود را در برابر چرای دام محافظت کنند، که به این پدیده تسهیل مکانیکی گویند. اثر تسهیل بوتهها ممکن است تحت تأثیر شدت بهرهبرداری از مرتع قرار گیرد. در یک عملیات میدانی، تسهیل مکانیکی بوتهها در سه منطقة چرای شدید، چرای متوسط، و قرق در مراتع خشک کاخک گناباد، در بهار و تابستان 1390، مقایسه شد. در هر یک از حالتهای چرا، بیست عدد ترانسکت خطی در دامنهها و شیبهای مختلف مستقر شد. تولید علوفه به روش قطع و توزین در پلاتهای زوجی در زیراشکوب بوتههای پرستار و فضای باز مجاور آنها اندازهگیری شد. در منطقة قرق تولید علوفه در زیراشکوب بوتههای پرستار برابر با تولید فضای باز بود، در حالی که در منطقة چرای شدید و متوسط تولید علوفه در زیراشکوب بوتههای پرستار بیشتر بود. این نتایج نشان میدهد که تسهیل مکانیکی بوته های پرستار با افزایش شدت چرا زیاد میشود. همچنین، تأثیر تسهیل مکانیکی بر فرم رویشی گونههای زیراشکوب متفاوت است. در منطقة قرق بیشترین تسهیل مکانیکی بر پهنبرگان یکساله بود، در حالی که در منطقة چرای شدید بیشترین تسهیل بر گندمیان چندساله بود. نتایج این مطالعه نشان میدهد که بوتههای مرتعی نقش مهمی در حفظ گیاهان علوفهای زیراشکوب در شرایط چرای شدید دام دارند. | ||
کلیدواژهها | ||
بوتههای پرستار؛ تسهیل مکانیکی؛ تنش چرایی؛ زیراشکوب | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Effects of Shrubs on Preserving Understory Plants against the Livestock Grazing | ||
نویسندگان [English] | ||
Tahereh Sadeghi Shahrakht1؛ Mohammad Jankju2؛ Mansour Mesdaghi3 | ||
1M.Sc Student, Department of Range and Watershed Management, Faculty of Natural Resources and Environment, Ferdowsi University of Mashhad, Iran | ||
2Assistant Professor, Department of Range and Watershed Management, Faculty of Natural Resources and Environment, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran | ||
3Assistant Professor, Department of Range and Watershed Management, Faculty of Natural Resources and Environment, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran | ||
چکیده [English] | ||
Rangeland shrubs may provide mechanical facilitation on their understory plants, by protecting them against the livestock grazing. However, such a facilitation effect may vary depending on the rangeland utilization rate. In a field research, mechanical facilitation of rangeland shrubs was compared in a highly grazed, a moderately grazed and an enclosure site; in an arid rangeland, Kakhak, Gonabad, Iran, during spring to summer 2011. Twenty line transects were established in various directions and slope aspects. Forage production was measured by clipping method within the paired plots, i.e. under the canopy of nursing shrubs and their nearby open areas. In the enclosure site, forage production was similar under the canopy of shrubs and in open areas, whereas in the highly and moderately grazed sites there were more forage under the canopies. These results indicate increases in mechanical facilitation of rangeland shrubs by increasing the grazing intensity. The mechanical facilitation was also varied depending on the life forms of understory species. In the enclosure, the greatest facilitation was on annual forbs, whereas in the highly grazed site it was on perennial grasses. Results of this study show important role of rangeland shrubs on preserving understory forage plant against the intense livestock grazing. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
grazing stress, mechanical facilitation, nurse shrubs, understory | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,481 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,354 |