پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,464 |
| تعداد مقالات | 69,859 |
| تعداد مشاهده مقاله | 122,312,400 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 95,592,184 |
فرجام شناسی عرفانی در اندیشه و آثار ابوالمجد سنایی غزنوی | ||
| مجله ادیان و عرفان | ||
| مقاله 7، دوره 46، شماره 2، آبان 1392، صفحه 277-299 اصل مقاله (600 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrm.2013.51117 | ||
| نویسندگان | ||
| مرضیه کسرائی فر* 1؛ حسن ابراهیمی2 | ||
| 1کارشناس ارشد گروه ادیان و عرفان دانشگاه تهران | ||
| 2استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| معاد و چگونگی زندگی پس از مرگ از مسائل پیچیده و شگرفی است که ادیان مختلف و مکاتب گوناگون کلامی، فلسفی و عرفانی -هریک بهگونهای- به آن پرداخته، و کوشیدهاند تا پرسشهای بشر دربارۀ آن را پاسخ گویند. در این میان، عرفا جایگاهی ویژه و مهم دارند، زیرا معاد را با بیان تجارب خویش توصیف میکنند. ازجمله عارفانی که به این مسئله توجه بسیار داشته، ابوالمجد مجدودبنآدم سنایی غزنوی، شاعر و عارف نامی سدۀ پنجم، است. او نهایت زندگی و مرگ -زادهشدن و پس، رخت از عالم کون و فساد بربستن- را معاد و حیات واپسین میداند و بدینسبب، بر گذر از این سرا و حرکت بهسوی قرارگاه معاد تأکید میکند. سنایی در انسانشناسی خود به جوهر قدسی یا همان نفس ناطقۀ مجرد، در کنار کالبد جسمانی، عقیده دارد و برایناساس، معاد را جسمانی– روحانی ترسیم میکند. او تجرد و بقای نفس ناطقه را همانند حکما و متکلمان و بهشیوۀ استدلالی اثبات نمیکند، و حقیقت و کیفیت معاد را بهروش اهل نظر و استدلال صورتبندی نمینماید؛ اما، به مبانی انسانشناسانه و معادشناسانۀ حکمی عصر خویش پایبند است و براساس این مبانی، دیدگاه خود را دربارۀ معاد و احوال انسان در حیات واپسین بیان میکند. تأکید بر این نکته از آن رو ضروری مینماید که بدانیم سنایی نه دغدغههای انسانشناسی و معادشناسی اهل نظر را دارد، و نه معادشناسی او یکسر معاد شرعی است؛ بلکه براساس انسانشناسی حکمی عصر خود، معاد شرعی را از آینۀ سیروسلوک عارفانه و معاد روحانی و عرفانی مینگرد. برایناساس، معاد در آثار سنایی امری نیست که صرفا پس از مرگ جسمانی و در وقت معلوم قیامت روی دهد، بلکه مسیری است که در طی آن انسان، ازنظر جسم و روح، پیوسته تغییر میکند و کامل میگردد. به بیان دیگر، گذر از این مسیر مراحلی دارد که در سلوک عرفانی اسلام در قالب این چهار مرتبه بیان میشود: پاکی از رذایل و تطهیر ظاهر، تهذیب باطن و تزکیۀ قلب از ملکات ناپسند، روشنایی قلب با نور صفات و ملکات پسندیده و در آخر، فنای نفس و استغراق در ذات و صفات الهی. وی ماهیت دوزخ و بهشت و نیز سعادت و شقاوت انسان را بر همین اساس تبیین و تفسیر می کند. ازاینرو پس از پارهای مقدمات، در این پژوهش ابتدا دیدگاه انسانشناسانه و سپس، اندیشۀ سنایی درباب معاد و فرجام انسانی، بهشیوهای که بیان شد، بررسی میشود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سنایی؛ معادشناسی؛ بهشت؛ دوزخ؛ سعادت و شقاوت؛ تجسم عمل | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Mystical eschatology in the thought and works of Abolmajd Sanaei Ghaznavi | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Marzieh Kasraeifar1؛ Hassan Ebrahimi2 | ||
| 1M.A., Department of Comparative Religions and Mysticism, University of Tehran | ||
| 2Assistant Professor, Department of Philosophy and Islamic Kalam, University of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| The importance of knowing afterlife and resurrection is in its effects on human’s way in physical life and achieving prosperity or adversity in future life. Flesh and spirit, the bases of human’s true nature, go through severe changes in an evolutionally trend. Being aware of physical and spiritual perceptions and moving toward perfection leads human to eternal life. This internal wisdom results in true prosperity and human perfection in heaven. Neglecting internal changes and spiritual perceptions and deviating from human path, however, leads to entrapment in physical world, the result of which is nothing but torments in hell. Knowing resurrection, in the manner Sanaei speaks of, results from searching internal states and being aware of secrets of universe. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Sanaei, Eschatology, Heaven, Hell, Prosperity and Adversity, Embodying acts | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,711 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,568 |
||