پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,691 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,003,479 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,682,813 |
تأثیر تقسیم سیاسی فضا بر توسعۀ منطقه‌ای (مطالعۀ موردی: استان‌های سواحل جنوبی ایران) | ||
| پژوهشهای جغرافیای انسانی | ||
| مقاله 3، دوره 48، شماره 2، تیر 1395، صفحه 227-243 اصل مقاله (1.14 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhgr.2016.52518 | ||
| نویسندگان | ||
| جواد اطاعت1؛ روح اله نیکزاد* 2 | ||
| 1دانشیار علوم سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی تهران | ||
| 2کارشناس ارشد جغرافیای سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی تهران | ||
| چکیده | ||
| تقسیمات کشوری، علم و هنر سازمان‌دهی فضای سرزمینی است. نظام‌های تقسیماتی- سیاسی رایج در حکومت‌های ملتپایه، به سه دستة متمرکز، فدرال و ناحیه‌ای تقسیم می‌شوند. تمرکززدایی، توسعة متوازن منطقه‌ای و توزیع متوازن منابع، از اهداف کلان نظام تقسیمات کشوری بهشمار می‌روند. در قانون تقسیمات کشوری ایران مصوب آبان 1316، مؤلفه‌های نظامی- امنیتی محوریت داشتند. این سال و سال‌های پس از آن، همزمان جنگ جهانی دوم و حاکمیت گفتمان ژئواستراتژیک بود. همچنین ایران از سال 1347 براساس نظریۀ دوستونی نیکسون، نقش ژاندارم منطقة خلیج فارس را برعهده داشت. تقسیمات کشوری در سواحل جنوبی ایران، به ایجاد استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر و خوزستان منجر شده است. استان هرمزگان با طول تقریبی بیش از 900 کیلومتر و بوشهر به طول 707 کیلومتر، بهترتیب در سال‌های 1346 و 1352، به‌صورت باریکه‌ای در امتداد سواحل خلیج فارس و دریای عمان تشکیل شدند. در پژوهش حاضر، محدودیت‌های توسعة منطقه‌ای، متأثر از تقسیم‌بندی استان‌ها در سواحل جنوبی ایران بررسی شد. در پاسخ به این پرسش که آیا نظام تقسیمات کشوری در سواحل جنوبی، با فرایند توسعة منطقه‌ای همخوانی دارد، این فرضیه مطرح شد که با توجه به تغییر گفتمانی از ژئواستراتژیک به ژئواکونومیک، نظام تقسیمات کشوری در سواحل جنوبی، با این فرایند همخوانی ندارد. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است. فرضیة مذکور با تکیه‌بر تبیین مؤلفه‌های میزان و تراکم جمعیت، توزیع متوازن و بهینة منابع، کمبود منابع آب ایران و لزوم گرایش برنامه‌ریزی‌های ملی به منابع آبی پایدار، مثبت ارزیابی شد. مطابق یافته‌ها، تشکیل استان‌های هرمزگان و بوشهر، متأثر از اندیشه‌های نظامی- امنیتی بوده است. در پایان، مدل جدیدی از نظام تقسیمات کشوری، متناسب با فرایندهای توسعة منطقه‌ای در سواحل جنوب ایران پیشنهاد شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ایران؛ تقسیمات کشوری؛ توسعة منطقه‌ای؛ ژئواستراتژیک؛ مناطق ساحلی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Influence of Space Administrative Division on Regional Development (Case Study: Southern Coastal Provinces of Iran) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Javad Etaat1؛ Rouholah Nikzad2 | ||
| 1Associate Professor of Political Science, University of Shahid Beheshti, Tehran, Iran | ||
| 2MA in Political Geography, University of Shahid Beheshti, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Introduction Political partitioning of space is referred to science and art to organize country space. The most common kind of this process is country divisions. Decentralization, balanced political- economic development and balance distribution of sources and facilities are the main purposes for country division. Iran is one of countries with long time civilization during history. Also, Iran has many coasts and some of administrative divisions are related to coasts. Base of country divisional rule in Iran is returned to month of November, 1937-8. This rule was revised and approved in January, same year. In this rule, army-security factors were concerned, but lack of balance in political division in map of Iran divisions was outstanding in south coast. Some provinces such as Bushehr and Hurmozgan were formed as strip along Persian Gulf and Oman Sea in length of 707 and 900 km. Hurmozgan and Bushehr provinces are formed by military-security approach in south coast of Iran in time of geostrategic discussion. Present research study of country divisions system on regional development in south coast of Iran is based on enormous indicators of local development. They have planned for making suggestions and model of country division system in proportion to regional development. Methodology Research approach is descriptive - analytical method, and information was gathered by library approach. Also, statistical methods are applied for analysis of information and data. Results and Discussion In this present research, dividing approach of these provinces was determined. Formation of Hurmozgan and Bushehr is based on military and security matters. Iran is one of countries that are suffering from draught condition. The rate of annual rainfall in Iran is 250 mm, while this figure in worldwide is 750 mm during one year. Rate of annual rain in Iran is one third of the world rate. Important point is that most of water sources including rivers are originated from inside the country to neighbor countries. The rate of underground water is reducing during past decades. Thus, average values of country water during future years indicate drought in Iran. Thus, one of liable region of the country for investigation and elimination of water sources crisis in Iran is border of Persian Gulf and Oman sea, where water refining instrument is used. Method for country division in Iran in southern coasts is not perfectly performed in relation to balanced distribution of water sources in political units and the potentials of water sources in this region. Also in geographical plan for Iran population, matter for lack of spatial balance of population in national land is obvious. In Iran territory, if we divide north to south by an imaginary line, we can see 27.34% of population living in east part and 72.65% living in western part. Also, 57.3% of Iranian population is dispersed in the country. With investment, there is great potential in various regions to attract population. One of the approachs to develop investment in these regions is change in division system and balanced distribution of coastal spaces in political units. On the other hand, system of country in Iran in this region is related to natural sources such as oil, gas and ... in 3 provinces such as Khozestan, Bushehr, and Hurmozgan. Conclusion In the present research, with emphasis on the reasons and factors for dividing Hurmozgan and Bushehr provinces, it is clear that their constitution is related to military and security issues. According to the mentioned approaches in the fields of investment in south coasts by relying on lack and water source crisis, unsuitable distribution of population in National Territory, optimal exploitation from coastal region chances in various fields, it is essential that country division system of Iran can be changed and be adaptable with the factors for regional development and new divisional system in this region. Finally, in south coasts of Iran, adaptable with coastal region of Persian Gulf and Oman sea, seven provinces such as Sistan and Balochestan, Kerman, Hurmozgan, Fars, Bushehr, Kohgieluyeh and Boyerahmad and Khuzestan had the role for exploiting coastal regions and investment. They make new opportunities for development of coastal regions in relation to method and pattern of organizing political land spaces. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| administrative division, coastal zones, Geostrategic, Iran, Regional Development | ||
| مراجع | ||
|
صرافی، مظفر، 1377، مبانی برنامه‌ریزی توسعۀ منطقه‌ای، مرکز مدارک اقتصادی- اجتماعی، انتشارات سازمان برنامه و بودجه، تهران. ودیعی، کاظم، 1353، مقدمه‌ای بر جغرافیای انسانی ایران، انتشارات دانشگاه تهران، تهران. مرکز آمار ایران، 1385، نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1385. علیزاده، امین، 1385، اصول هیدرولوژی کاربردی، چاپ سی‌ام، انتشارات دانشگاه امام رضا (ع)، مشهد. امیراحمدیان، بهرام، 1383، تقسیمات کشوری، چاپ اول، انتشارات دفتر پژوهشهای فرهنگی، تهران. اطاعت، جواد، 1390، جمعیت و توسعة پایدار در ایران، فصلنامة رفاه اجتماعی، سال یازدهم، شمارة 42، صص 7- 36. عزت‌الله، عزتی، 1384، ژئواستراتژی، سمت، تهران. عزتی، عزت‌الله و هادی ویسی، 1385، تحلیل ژئوپلیتیک و ژئواکونومی خط لولۀ گاز ایران و هندوستان، فصلنامۀ ژئوپلیتیک، سال دوم، شمارۀ 2، صص 27- 45. فریدی مجید، فاطمه و دیگران، 1388، سرگذشت تقسیمات کشوری ایران، جلد چهارم، زیر نظر حسن حبیبی، انتشارات بنیاد ایران‌شناسی، تهران. فنی، زهره، 1375، نقش شهرهای کوچک در توسعۀ منطقه‌ای (مورد: خوزستان)، رسالۀ دکتری، جغرافیای شهری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران. حافظنیا، محمدرضا، 1385، اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک، انتشارات پاپلی (پژوهشکدۀ امیرکبیر)، مشهد. حافظنیا، محمدرضا، 1381، جغرافیای سیاسی ایران، انتشارات سمت، تهران. هاروی، دیوید، 1376، عدالت اجتماعی و شهر، ترجمۀ فرح حسامیان و دیگران، انتشارات پردازش و برنامه‌ریزی شهری، تهران. کاتوزیان، همایون، 1368، اقتصاد سیاسی ایران، ترجمۀ محمدرضا نفیسی و کامبیز عزیزی، چاپ اول، جلد دوم، انتشارات پاپیروس، تهران. کاتوزیان، همایون، 1366، اقتصاد سیاسی ایران، ترجمۀ سعید نفیسی، چاپ اول، جلد اول، انتشارات پاپیروس، تهران. کریمی‌پور، یدالله، 1381، مقدمه‌ای بر تقسیمات کشوری ایران، جلد نخست: وضع موجود، انتشارات انجمن جغرافیایی ایران، تهران. کردوانی، پرویز، 1382، منابع و مسائل آب در ایران، جلد اول: آب‌های سطحی و زیرزمینی و نحوة بهره‌برداری از آن‌ها، چاپ چهارم، انتشارات دانشگاه تهران، تهران. وزارت کشور، 1389، طرح دفتر کل تقسیمات کشوری، تهران. وزارت کشور، 1378، طرح جامع تقسیمات کشوری، مرحلة اول: گزارش تلفیق، دفتر کل تقسیمات کشوری، تهران. تودارو، مایکل، 1370، توسعة اقتصادی در جهان سوم، جلد اول: مجموعة برنامه و توسعه، انتشارات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، تهران. نیکزاد، روح‌الله، 1390، تقسیمات کشوری و توسعۀ منطقه‌ای، مطالعۀ موردی: استان‌های ساحلی جنوب ایران، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشکدۀ علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران. ترنر، آر. کی و دیگران، 1374، اقتصاد و محیط زیست، ترجمۀ عیوض کوچکی و دیگران، بی‌جا. مجتهدزاده، پیروز، 1381، جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی، انتشارات سمت، تهران. نفیسی، سعید، 1344، تاریخ شهریاری شاهنشاه رضاشاه پهلوی، تهران، انتشارات شورای مرکزی جشن‌های بنیانگذاری شاهنشاهی، تهران. شرکت ملی نفت ایران، 1388، تهران. نظریان، اصغر، 1389، پویایی نظام شهری در ایران، چاپ اول، انتشارات پیشروان، تهران.
Abrahamson, K. Ed. V., 1997, Paradigms of Sustainability in S. Sorlin, The Road towards Sustainable Baltic Region, The Baltic University Programmed, Uuppsalla University, PP. 30–35. Alizadeh, A., 2006, Principles of Applied Hydrology, 30th Edition, Publication of Imam Reza University, Mashhad. (In Persian)
Amirahmadian, B., 2004, Administrative Division, Tehran, 1st Edition, Publication of Cultural Researches, Tehran. (In Persian)
Attfield, R. and Barry, W., 1992, International Justice and the Third World, Rutledge, London.
Brandt-land Report, 1972, www.unic-ir.Org
Etaat, J., 2011, Population and Sustainable Development in Iran, Journal of Social Welfare, Vol. 11, No. 42, PP. 7-36. (In Persian)
ESCAP, 1996, Showing the Way, Methodologies For Successful Rural Poverty Alleviation Projects, Bang Kok.
Ezzati, E., 2002, Geostrategy, Publication of SAMT, Tehran. (In Persian)
Ezzati, E. and Veysi, H., 2006, The Analysis of Geopolitics and Geo-economic Iran– India Gas Pipelines, Geopolitics Quarterly, Vol. 2, No. 2, PP. 27-45. (In Persian)
Fanni, Z., 1996, The Role of Small Towns in Regional Development (Case study: Provinces of Khuzistan), PhD Thesis, Course of Urban Geography, University of Trabiat Modares, Tehran. (In Persian)
Faridie Majid, F., et al., 2009, The History of Iran's Administrative Divisions, Vol. 4, The Following of Hassan Habibi, Institute of Iranology, Tehran. (In Persian)
Gilpin, A., 1999, Environmental Economics, John Wiley & Son, PP. 89-112.
Hafeznia, M. R., 2002, Political Geography of Iran, Publication of Samt, Tehran. (In Persian)
Hafeznia, M. R., 2006, Principles and Concepts of Geopolitics, No. 1, Publication of Papoli, Mashhad. (In Persian)
Harvey, D., 1997, Social Justice and the City, Translated by: Hessamian, F. et al., Publication of Processing and Urban Planning, Tehran. (In Persian)
IOC, 2002, Steps and Tools towards Integrated Coastal Area Management, Vol. 1, Manuals and Guide, No. 42, Enesco.
Katouzian, H., 1987, Political Economy of Iran, Vol. 1, Translated by: Nafisi, S. and Nafissi, S., Vol. 1, Publication of Papirus, Tehran. (In Persian)
Katuzian, H., 1989, Political Economy of Iran, Vol. 2, Translated by: Nafisi, M. R., et al., 1st Edition, Publication of Papirus, Tehran. (In Persian)
Karimipour, Y., 2002, Introduction to Administrative Division in Iran, The Present Situation, Vol. 1, Publication of Iranian Geographical Association, Tehran. (In Persian)
Kardavani, P., 2003, Resource and Water Issues in Iran, Ground and Surface Water and How to Utilizing Them, 4th Edition, Publication of Tehran University, Tehran. (In Persian)
Ministry of Interior, 2010, General Office of Administrative Division, Tehran. (In Persian)
Ministry of Interior, 1999, Comprehensive Plan for Administrative Division, The First Phase, Modulation report, General Office of Administrative Division, Tehran. (In Persian)
Mojtahedzadeh, P., 2002, Political Geography and Geopolitics, Publication of University of Samt, Tehran. (In Persian) Nafissi, S., 1966, The History of Rezashah Pahlavi’s Monarchy, Publications of Central Council of Imperial Founding Celebrations, Tehran. (In Persian)
Nazarian, A., 2007, Flourishment Urban System in Iran, Publication of Pishrovan, Tehran. (In Persian) National Iranain Oil Company, 2012, Tehran. (In Persian)
Nikzad, R., 2012, Administrative Division and Regional Development, Case Study: Provinces of Southern Coastal In Iran, MS Thesis, University of Shahid Beheshti, Tehran. (In Persian)
Todaro, M., 1991, Economic Development in Third World, Vol. 1: Collection of Plan and Development, Management and Planning Organization, Tehran. (In Persian)
Turner R. K., et al., 1995, Economy and Biology Environment, Translated by: Kouchaki, E., et al. (In Persian)
Sarrafi, M., 1992, Planning Theory and Development, Discussion Paper, No. 32. Vancouver, UBC, school of Regional Planning.
Sarrafi, M., 1998, Principles of Regional Development Planning, Publication of Plan and Budget Organization in Iran, Documentation Centre of Socio-Economical, Tehran. (In Persian)
Short, J. R., 1993, An Introduction to Political Geography, Routledge, London and New York.
Statistical Centre of Iran, 2011, Comprehensive Results of Census at 2006 in Iran. (In Persian)
United Nation, 1997, Sustainable Development of Water Resource in Asia and Pacific; an Overview, United Nation Publication, New York.
Vadiee, K., 1974, An Introduction to Human Geography, Publication of Tehran University, Tehran. (In Persian)
www.data.worldbank.org
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,235 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,348 |
||