سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,479
تعداد مقالات70,032
تعداد مشاهده مقاله122,991,760
تعداد دریافت فایل اصل مقاله96,221,503
محمدیان, علی, سلطانی, عباسعلی. (1393). ‏دیۀ انگشتان «نقدی بر نظریه‌های تفضیل انگشتان در استحقاق دیه». , 10(3), 629-658. doi: 10.22059/jorr.2014.52587
علی محمدیان; عباسعلی سلطانی. "‏دیۀ انگشتان «نقدی بر نظریه‌های تفضیل انگشتان در استحقاق دیه»". , 10, 3, 1393, 629-658. doi: 10.22059/jorr.2014.52587
محمدیان, علی, سلطانی, عباسعلی. (1393). '‏دیۀ انگشتان «نقدی بر نظریه‌های تفضیل انگشتان در استحقاق دیه»', , 10(3), pp. 629-658. doi: 10.22059/jorr.2014.52587
محمدیان, علی, سلطانی, عباسعلی. ‏دیۀ انگشتان «نقدی بر نظریه‌های تفضیل انگشتان در استحقاق دیه». , 1393; 10(3): 629-658. doi: 10.22059/jorr.2014.52587

‏دیۀ انگشتان «نقدی بر نظریه‌های تفضیل انگشتان در استحقاق دیه»

مجله علمی "پژوهشهای فقهی"
مقاله 8، دوره 10، شماره 3، مهر 1393، صفحه 629-658    اصل مقاله (489.44 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jorr.2014.52587
نویسندگان
علی محمدیان* 1؛ عباسعلی سلطانی2
1دانشجوی دکتری فقه و حقوق دانشگاه فردوسی مشهد
2دانشیار گروه فقه و حقوق دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
قانونگذار در مادۀ 641 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 سهم انگشتان را در استحقاق دیه برابر دانسته است: «دیۀ هر یک از انگشتان اصلی دست، یک‌دهم دیۀ کامل است». دیدگاه مزبور مستظهر و معتضد به موافقت مشهور فقهای امامیه است. اما در مقابل دیدگاه‌هایی در فقه امامیه پدیدار شده است که با اختلافاتی که در جزییات مسئله وجود دارد، فی‌الجمله‏ قائل به تفضیل انگشتان در استحقاق دیه بوده‌اند و برای انگشت ابهام، سهم بیشتری به نسبت سایر انگشتان در نظر گرفته‌اند. نظریۀ تفضیل، اقبال آیت‌الله خویی و فقهای منتسب به مدرسۀ فقهی ایشان (مکتب نجف) را به‌همراه داشته است.
نگارنده در پژوهش مبسوطی در اقوال و مستندات طرفداران هر یک از دو رویکرد، دیدگاه قائلان به تفضیل را تام نیافته و با مناقشه در ادلۀ ادعایی ایشان، قول به تساوی انگشتان در استحقاق دیه را دیدگاهی منطبق بر موازین یافته است.
کلیدواژه‌ها
انگشت ابهام؛ دیۀ انگشتان؛ نظریۀ تساوی؛ نظریۀ تفضیل
عنوان مقاله [English]
Wergild of fingers "A Critical view on the theory of difference of fingers in the amount of wergild"
نویسندگان [English]
Ali Mohamadian1؛ Abbasali Soltani2
1phd student of ferdowsi University of mashhad
2Assistant Professor of ferdowsi University Of Mashad
چکیده [English]
Legislator in Article 641 of the Penal Code, adopted in 1392, has considered equal contribution for fingers in the wergild: "shall be any of the fingers of the hand, a tenth of the complete (wergild)." Imami jurists have supported the popular view. But in contrast, some views appeared in Imami Jurisprudence that – considering the existing differences in details of the issue- almost distinguished difference of fingers in the amount of wergild and deemed more contribution for the thumb. This view agrees Ayatollah Khoei and scholars attributed to his religious school (schools of Najaf). The author in a detailed query in the words and documents of the supporters of each of the two approaches, has found the perspective of supporters of the difference theory not complete, and  objecting their alleged reasons, has approved the doctrine of equality of the fingers in the wergild as a consistent view with the standards of the Imami Jurisprudence.
کلیدواژه‌ها [English]
wergild of fingers, equity theory, the theory of difference, thumb
مراجع

 

1)      ابن ادریس، محمّد بن منصور (1410ق)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى، قم، دفتر انتشارات اسلامى.

2)      ابن براج، قاضى عبدالعزیز (1406ق)، المهذب، قم، دفتر انتشارات اسلامى.

3)      ابن زهره حلبى (1417ق)، غنیه النزوع، قم، مؤسسه امام صادق(ع).

4)      ابن حمزه­، محمد بن على (1408ق)، الوسیله إلى نیل الفضیله، قم، کتابخانه آیت الله مرعشى نجفی.

5)      ابن جنید اسکافى، محمد بن احمد (1416ق)، مجموعه فتاوى، قم، دفتر انتشارات اسلامى.

6)      ابن قدامه، عبدالله بن احمد (بی‌تا)، المغنی، با تصحیح محمد خلیل هراس، مصر، مطبعه الامام.

7)      استادی، رضا (1380ش)، تحقیقی پیرامون کتاب فقه الرضا، مجله مشکوه، شماره 72 و 73.

8)      انصارى، مرتضى بن محمد امین (1415ق)، صراط النجاه، قم، کنگره بزرگداشت شیخ اعظم.

9)      بهجت، محمدتقى (1426ق)، جامع المسائل، قم، دفتر معظم‌له.

10)  _________رساله توضیح المسائل (1428)، قم، انتشارات شفق.

11)  تبریزى، جواد بن على (1428ق)، تنقیح مبانی الأحکام-کتاب الدیات، قم: دار الصدیقه الشهیده.

12)  حائرى طباطبایى، سید على بن محمد (1418ق)، ریاض المسائل، قم، مؤسسه آل البیت.

13)  حرّ عاملى، محمد بن حسن (1409ق)، وسائل الشیعه، قم، مؤسسه آل البیت(ع).

14)  __________ (1412ق)، هدایه الأمه إلى أحکام الأئمه، مشهد، مجمع البحوث الإسلامیه.

15)  حسینى عاملى، سیدجواد (بی‌تا)، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلاّمه، بیروت، دارإحیاء التراث العربی.

16)  حکیم، سید محمد سعید طباطبایى (1427ق)، مسائل معاصره فی فقه القضاء، نجف، دارالهلال.

17)  حلبى، ابوالصلاح (1403ق)، الکافی فی الفقه، اصفهان، کتابخانه امیرالمؤمنین(ع).

18)  حلّى، یحیى بن سعید (1405ق)، الجامع للشرائع، قم، مؤسسه سید الشهدا.

19)  __________ (1394ق)، نزهه الناظر فی الجمع بین الأشباه و النظائر، قم، منشورات رضى.

20)  جزائرى، محمد جعفر (1414ق)، منتهى الدرایه، قم، دارالکتاب الجزائرى.

21)  جزیرى، عبدالرحمن (1419ق)، الفقه على المذاهب الأربعه و مذهب أهل البیت(ع)، بیروت، دارالثقلین.

22)  ابن فهد حلّى (1407ق)، المهذب البارع فی شرح المختصر النافع، قم، دفتر انتشارات اسلامى.

23)  خمینى، سیدروح اللّه (1421ق)، تحریرالوسیله، قم، مؤسسه مطبوعات دارالعلم.

24)  ___________ (1424ق)، توضیح المسائل(محشّى-امام خمینى)، قم: دفتر انتشارات اسلامى.

25)  خویى، سید ابوالقاسم (1424ق)، مبانی تکمله المنهاج، قم، مؤسسه إحیاء آثار الخوئی.

26)  خوانسارى، سیداحمد (1405ق)، جامع المدارک فی شرح مختصرالنافع، قم، مؤسسه اسماعیلیان.

27)  روحانى، سیدصادق (1412ق)، فقه الصادق(ع)، قم، مدرسه امام صادق(ع).

28)  سبزوارى، سیدعبدالأعلى (1413ق)، مهذّب الأحکام، قم، مؤسسه المنار.

29)  سبزوارى، على مؤمن قمّى (1421ق)، جامع الخلاف و الوفاق، قم، زمینه سازان ظهور امام عصر.

30)  سبحانی، جعفر (1426ق)، الوسیط فی اصول الفقه، قم، موسسه امام صادق(ع).

31)  سلاّر دیلمى، حمزه بن عبدالعزیز (1404ق)، المراسم­ العلویه و الأحکام­النبویه، قم، منشورات الحرمین.

32)  شبیرى زنجانى، سید موسى (1430ق)، رساله توضیح المسائل، قم، انتشارات سلسبیل.

33)  شهید اول، محمد بن مکى (1410ق)، اللمعه الدمشقیه، بیروت، دار التراث-الدار الإسلامیه.

34)  شهید ثانى، زین الدین بن على (1412ق)، الروضه البهیه، قم، دفتر انتشارات اسلامى.

35)  __________(1413ق)، مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام، قم، مؤسسه المعارف الإسلامیه.

36)  صدر، محمدباقر (1428ق)، دروس فی علم الاصول(الجزء الاول من الحلقه الثالثه)، دارالعلم.

37)  صدوق قمّى، محمّد بن على بن بابویه (1413ق)، من لایحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامى.

38)  __________ (1409ق)، من لایحضره الفقیه، با ترجمه:غفارى، على اکبر، تهران، نشر صدوق.

39)  طبرسى، فضل بن حسن (1410ق)، المؤتلف من المختلف، مشهد، مجمع البحوث الإسلامیه.

40)  طوسى، ابوجعفر، محمد بن حسن (1387ق)، المبسوط فی فقه الإمامیه، تهران، المکتبه المرتضویه.

41)  ___________ (1390ق)، الاستبصار فیما اختلف من الأخبار، تهران، دارالکتب الإسلامیه.

42)  ___________ (1407ق)، تهذیب الأحکام، تهران، دارالکتب الإسلامیه.

43)  ___________(1407ق)، الخلاف، قم، دفتر انتشارات اسلامى.

44)  ___________(1400ق)، النهایه فی مجرد الفقه و الفتاوى، بیروت، دارالکتاب العربی.

45)  علامه حلّى، حسن بن یوسف (1413ق)، مختلف­الشیعه فی أحکام­الشریعه، قم، دفتر انتشارات اسلامى.

46)  __________( 1413ق)، قواعد الأحکام فی معرفه الحلال و الحرام، قم، دفتر انتشارات اسلامى.

47)  __________ (1411ق)،تبصره المتعلمین فی أحکام الدین، تهران، مؤسسه نشر وزارت فرهنگ.

48)  __________(1420ق)، تحریر الأحکام الشرعیه على مذهب الإمامیه، قم، مؤسسه امام صادق(ع).

49)  فاضل آبى،حسن (1417ق)، کشف الرموز فی شرح مختصر النافع، قم، دفتر انتشارات اسلامى.

50)  فاضل لنکرانى، محمد موحدى (1418ق)، تفصیل الشریعه-الدیات، قم، مرکز فقهى ائمه اطهار(ع).

51)  فاضل مقداد، مقداد بن عبداللّه (1404ق)، التنقیح الرائع لمختصر الشرائع، قم، کتابخانه مرعشى نجفى.

52)  فاضل هندى، محمد (1416ق)، کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام، قم، دفترانتشارات اسلامى.

53)  فخر المحققین، محمد (1387ق)، إیضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد، قم، مؤسسه اسماعیلیان.

54)  فقه الرضا، منسوب به امام رضا(ع) (1406ق)، مشهد، مؤسسه آل البیت(ع).

55)  فیض کاشانى، محمد محسن، مفاتیح الشرائع (بی‌تا)، 3جلد، قم، انتشارات کتابخانه مرعشى.

56)  __________ (1418ق)، النخبه فی الأحکام الشرعیه، تهران، سازمان تبلیغات اسلامى.

57)  فیاض کابلى، محمداسحاق (1426ق)، رساله توضیح المسائل، قم، انتشارات مجلسى.

58)  __________ (بی‌تا)، منهاج الصالحین، 3 جلد، بی‌جا.

59)  کلینى، ابوجعفر، محمد بن یعقوب (1407ق)، الکافی، تهران، دارالکتب الإسلامیه.

60)  کیدرى، قطب الدین (1416ق)، إصباح الشیعه، قم، مؤسسه امام صادق(ع).

61)  مجلسى اول، محمد تقى (1400ق)، یک دوره فقه کامل فارسى، تهران، انتشارات فراهانى.

62)  مجلسى دوم، محمد باقر (بی‌تا)، حدود و قصاص و دیات، تهران، مؤسسه نشر آثار اسلامى.

63)  محقق حلّى، جعفر بن حسن (1418ق)، المختصر النافع فی فقه الإمامیه، قم، مؤسسه المطبوعات الدینیه.

64)  ___________ (1408ق)، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم، مؤسسه اسماعیلیان.

65)  ___________ (1412ق)، نکت النهایه، قم، دفتر انتشارات اسلامى.

66)  مدنى کاشانى، آقارضا (1408ق)، کتاب الدیات، قم، دفتر انتشارات اسلامى.

67)  مفید، محمّد بن محمد (1413ق)، المقنعه، قم، کنگره جهانى هزاره شیخ مفید.

68)  مظفر، محمدرضا (1381ق)، اصول الفقه، قم، دارالتفسیر.

69)  نائینى، محمد حسین (1418ق)، اجود التقریرات، قم، مؤسسه مطبوعاتى دینى.

70)  نجفى، محمدحسن (1404ق)، جواهرالکلام فی شرح شرائع الإسلام، بیروت، دارإحیاء التراث العربی.

71)  وحید خراسانى، حسین (1428ق)، منهاج الصالحین، قم، مدرسه امام باقر(ع).

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 2,067
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 860


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب