پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,984,164 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,656,083 |
گواه‌نمایی در زبان فارسی امروز | ||
| پژوهشهای زبانی | ||
| مقاله 2، دوره 5، شماره 1، فروردین 1393، صفحه 21-40 اصل مقاله (309.29 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jolr.2014.52653 | ||
| نویسنده | ||
| والی رضایی | ||
| استادیار زبانشناسی دانشگاه اصفهان | ||
| چکیده | ||
| این جستار به بررسی گواه‌نمایی در زبان فارسی معاصر از دیدگاه رده‌شناسی اختصاص دارد. گواه‌نمایی مقوله‌ای دستوری است که نقش آن نشان دادن منبع اطلاع است. در آغاز، این مقولة دستوری و انواع رده‌شناختی آن معرفی می‌گردد. با جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌های مختلف از زبان گفتاری و نوشتاری فارسی معاصر و همچنین متون کلاسیک به دنبال پاسخ این پرسش بوده‌ایم که آیا گواه‌نمایی در این زبان به عنوان یک مقولة دستوری وجود دارد یا خیر. این بررسی نشان می‌دهد که در زبان فارسی همچون سایر زبان‌های جهان ساخت‌های گوناگونی که نقش اصلی آنها بیان گواه‌نمایی نیست ممکن است بیانگر معنای ثانوی گواه‌نمایی نیز باشند. زبان‌شناسان این‌ها را راهکار گواه‌نمایی نامیده‌اند و مهم‌ترین راهکارهای این‌چنینی در فارسی معاصر شامل ساخت ماضی نقلی، فعل‌های ادراکی و شناختی، فعل‌های اظهاری غیرشخصی، ساخت مجهول، نقل‌قول و غیره می‌باشد. در ادامه نشان داده می‌شود که در زبان فارسی علاوه بر این راهکارها یک نوع گواه‌نمایی دستوری محدود به زمان گذشته نیز وجود دارد که حاصل دستوری شدن ساخت‌هایی با نمود کامل است. با ارائة شواهد مختلف همزمانی و درزمانی نشان داده‌ایم که کارکرد اصلی ساخت‌های معروف به ماضی نقلی استمراری و ماضی ابعد در فارسی معاصر بیان گواه‌نمایی غیر دست‌اول می‌باشد؛ بنابراین، گواه‌نمایی دستوری در زبان فارسی شامل یک تمایز دوگانه غیر دست‌اول در برابر سایر انواع گواه‌نمایی و محدود به زمان گذشته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| گواه‌نمایی؛ اطلاع دست‌اول؛ اطلاع غیر دست‌اول؛ ماضی ابعد؛ ماضی نقلی استمراری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Evidentiality in Contemporary Persian | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Vali Rezai | ||
| Assistant Professor of Linguistics, University of Isfahan | ||
| چکیده [English] | ||
| This paper aims at investigating evidentiality in contemporary Persian from a typological point of view. First the category of evidentiality and its types in the languages of the world is introduced. Gathering and analysing data of spoken and written form of this language as well as classic texts, an attempt was made to see whether evidentiality exists in this language as a grammatical category or not. This study shows that in Persian like all languages of the world non-evidential categories like passive, perfect, complementations, etc. acquire evidential extensions as evidential strategies. Moreover, some lexical means such as verbs of perception, cognition and saying and various adverbs may take an overtone of evidentiality. However, the most significant finding of this paper is that in contemporary Persian there is a kind of grammatical evidentiality expressed by means of a perfect progressive and a double perfect construction. These constructions are used to refer to non-first hand information. Some evidence is provided showing the grammaticalisation of these perfect constructions to express non-first hand information in contemporary Persian. Indeed, contemporary Persian has a restricted grammatical evidentiality stemming from perfect aspects. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Evidentiality, firsthand, non-firsthand, perfect progressive, double perfect | ||
| مراجع | ||
|
احمدی گیوی، حسن (1380). دستور تاریخی فعل،2 جلد، تهران، قطره. احمدی گیوی، حسن و حسن انوری (1390). دستور زبان فارسی 1، تهران، فاطمی، ویرایش چهارم. انوری، حسن (1341). فعل‌های ماضی را چگونه به کار بریم. مجلة یغما، 168 : 183-181. حق‌شناس، علی‌محمد و همکاران (1387). دستور زبان فارسی، تهران، مدرسه. دبیر مقدم، محمد (1382). گزارش هفدهمین کنگرة بین‌المللی زبان‌شناسان، زبانشناسی، 3 : 142-135. رضایی، والی (1390). نمود استمراری در فارسی معاصر، مجلة فنون ادبی،6 :92-79. فرشید‌ورد، خسرو (1383). گروه فعلی و تحول آن در زبان فارسی. تهران، سروش. قریب، عبدالعظیم و همکاران (1380). دستور زبان فارسی، تهران، ناهید. عمادی حائری، سید اسماعیل (1371). دستور زبان عماد، قم، نشر محدث. مشکوه‌الدینی، مهدی (1384). دستور زبان فارسی: واژگان و پیوندهای ساختی، تهران، سمت. ناتل خانلری، پرویز (1369). تاریخ زبان فارسی، جلد دوم، تهران، نشر نو، چاپ چهارم. نوبهار، مهرانگیز (1372). دستور کاربردی زبان فارسی، تهران،رهنما. وحیدیان کامیار، نقی و غلامرضا عمرانی (1379). دستور زبان فارسی 1، تهران، سمت. وزین‌پور، نادر (1370).دستور زبان فارسی، تهران، معین. Aikhenvald, A.Y.2004. Evidentiality. New York: Oxford University Press. Aikhenvald,A.Y.andR.M.W.Dixon(eds).2003. Studies in evidentiality. Amsterdam: John Benjamins. Boas, F. 1911. (ed.). Handbook of AmericanIndianlanguages. Bureau of American Ethnology Bulletin. Chafe,W.L.and Nichols,J. 1986. Evidentiality :Thelinguistic coding of epistemology. Norwood,NJ:Ablex. Comrie, B. 1976. Aspect. Cambridge: Cambridge University Press. Comrie, B.(ed.) 1987. The worlds major languages. London: Routledge. Comrie,B.2000. Evidentials:Semantics and history. In Johnson and Utas (eds.), Evidentials: Turkic, Iranian and neighbouringlanguages. (1-12). Berlin and New York: Mouton de Gruyter. Cornillie, B. 2009. Evidentiality and epistemic modality. Functions of Language,16:44-62. DeLancey,S.1997. Mirativity: The grammatical marking of unexpected information. Linguistic Typology,1:33-52. Faller, M.T. 2002. Semantics and pragmatics of evidentials in Cuzco Quechua. Doctoral dissertation, Stanford University. Jahani, Carina 2000. Expressions of indirectivity in spoken modern Persian. In Johnson and Utas (eds.), Evidentials: Turkic, Iranian and neighbouringlanguages. (185-207). Berlin and New York: Mouton de Gruyter. Johanson,L.and B.Utas 2000 (eds.). Evidentials: Turkic, Iranian and neighbouringlanguages. Berlin and New York: Mouton de Gruyter. Lazard,G.2001.On the grammaticalization of evidentiality, Journal ofPragmatics,33: 358–68. Utas, B. 2000. Traces of evidentiality in classical new Persian. In Johnson and Utas(eds.), Evidentials: Turkic, Iranian and neighbouringlanguages. (59-273). Berlin and New York: Mouton de Gruyter. Willett, T. 1988. A cross-linguistic survey of the grammaticizations of evidentiality. Studies in Language,12:51-97. Windfuhr, G.1987. Persian. In Comrie (ed.). The worlds major languages (523-546). London: Routledge. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,162 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,798 |
||