![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,698,541 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,930,691 |
تحلیل جامعهشناختی نظم اجتماعی با توجه به انواع هنجارگرایی و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن | ||
مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران | ||
مقاله 5، دوره 3، شماره 2، تیر 1393، صفحه 285-310 اصل مقاله (545.05 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jisr.2014.53141 | ||
نویسندگان | ||
سهیلا صادقی فسائی1؛ احسان امینیان* 2 | ||
1دانشیار گروه جامعهشناسی دانشگاه تهران | ||
2کارشناسارشد پژوهش دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
هنجارهای اجتماعی، مقررات و انتظاراتی هستند که با آن جامعه رفتار اعضای خود را هدایت میکند و براساس فرآیند کنترل اجتماعی، مشروعیت سیاسی و رویههای اعمال عدالت در زمینۀ حاکمیت، نظم اجتماعی در جامعه تضمین میشود. در این پژوهش تأثیر متغیرهای مستقل مرتبط با سه زمینۀ کنترل اجتماعی، عدالت رویهای و سرمایۀ اجتماعی بر متغیر وابسته یعنی هنجارگرایی و ابعاد چهارگانۀ آن (متعهدانه، مصلحتگرایانه، اجبارگرایانه و عادتگرایانه) در شهر تهران بررسی شده است. روش پژوهش، پیمایش و ابزار استفادهشده پرسشنامه است. جمعیت آماری پژوهش، افراد بالای 18 سال ساکن شهر تهران بود که براساس فرمول کوکران و روش نمونهگیری احتمالی خوشهای چندمرحلهای، درنهایت 400 نفر انتخاب شدند. نتایج نشان داد میانگین رتبهای هنجارگرایی 81/2 از 5 بوده است. متغیرهای مستقل سن، پایگاه اقتصادیـ اجتماعی، کنترل رسمی، کنترل غیررسمی، خودکنترلی، قطعیت مجازات، عدالت رویهای، مشروعیت سیاسی، تعهد دینی، سرمایۀ اجتماعی و فردگرایی ارتباط معنادار با متغیر هنجارگرایی دارند. براساس نتایج تحلیل رگرسیون نیز متغیرهای مستقل تعهد دینی، خودکنترلی، فردگرایی، مشروعیت سیاسی، عدالت رویهای و قطعیت مجازات به اندازۀ 429/0 از کل واریانس متغیر وابستۀ هنجارگرایی را در شهر تهران نشان میدهد. | ||
کلیدواژهها | ||
سرمایۀ اجتماعی؛ عدالت رویهای؛ کنترل اجتماعی؛ نظم اجتماعی؛ هنجارگرایی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Sociological analysis of the social order Due to the variety of norm compliance and social factors that influence | ||
نویسندگان [English] | ||
Soheila Sadeghi Fasaee1؛ Ehsan Aminian2 | ||
1Associate professor of sociology at Tehran University | ||
2MA of Research, Tehran University | ||
چکیده [English] | ||
Social norms are rules and expectations by which a society guides the behavior of its members Based on the process of social control, the level of political legitimacy and procedural justice practices in the areas of governance, social order is guaranteed. In this study, the independent variables associated with three domains of social control, procedural justice and social capital to Norm compliance of the dependent variable and the four dimensions (commitment conformity, expedient conformity, forced conformity and habitually conformity) are discussed in Tehran. Method of survey and questionnaire techniques are used. Statistical population of people over 18 years living in Tehran and the Cochrane formula that is based on a multi-stage cluster sampling probability, finally 400 were selected. Results showed an average rating of 2.81 out of 5 is the norm compliance. The independent variables were age, economic status - social, formal control, informal control, self-control, certainty of punishment, procedural justice, political legitimacy, religious commitment, social capital and individualism are having a significant relationship with the dependent variable. Regression analysis showed that the independent variables religious commitment, self-control, individualism, political legitimacy, procedural justice and the certainty of punishment 0.429 of the total amount of variance in the dependent variable explained to Norm compliance in Tehran. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
social order, Norm compliance, social control, Procedural Justice, Social capital | ||
مراجع | ||
«ارزشها و نگرشهای ایرانیان» (1382) یافتههای پیمایش در 28 استان کشور، وزارت فرهنگ و ارشاداسلامی. -افشاری، رضا (1378) بررسی میزان گرایش به قانون و عوامل مؤثر بر آن: کارکنان ادارۀ فرهنگ و ارشاد اسلامی استان همدان، پایاننامۀ کارشناسیارشد جامعهشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی. -امینیان، احسان (1392) سنخشناسی و تبیین جامعهشناختی همنوایی در میان کنشگران تهرانی؛ با تأکید بر هنجارهای اجتماعی، پایاننامۀ –کارشناسیارشد پژوهش علوم اجتماعی، دانشگاه تهران. -بودون، ریمون و فرانسوا بوریکو (1385)، فرهنگ انقادی جامعهشناسی، ترجمۀ عبدالحسین نیکگهر، تهران: نشر فرهنگ معاصر. -بیرو، آلن (1367) فرهنگ علوماجتماعی، ترجمۀ باقر ساروخانی، تهران: انتشارات کیهان. - تاجبخش، کیان (1384) سرمایۀ اجتماعی (اعتماد، دموکراسی، توسعه) تهران: نشر شیرازه. -تیموری، محمود (1391) تحلیل جامعهشناختی موقعیت اجتماعی معلمان، پایاننامۀ کارشناسیارشد پژوهش علوم اجتماعی، دانشگاه تهران. -چلبی، مسعود (1375) جامعهشناسی نظم: تشریح و تحلیل نظری نظم اجتماعی، تهران: نشر نی. -حاجیزادهمیمندی، مسعود و زارع شاهآبادی، اکبر و لعلسجادی، محمود (1389) «بررسی رابطۀ بین رعایت هنجارهای اجتماعی و میزان رضایت شغلی (مطالعۀ موردی: معلمان شهر مشهد)»، مجلۀ جامعهشناسی ایران، دوره یازدهم، شمارۀ 2، تابستان 1389: 124-144. -حاجیصفرعلی، احمد (1381) بررسی علل قانونگریزی در رانندگی، پایاننامۀ کارشناسیارشد جامعهشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات. -دبیرخانۀ شورای فرهنگ عمومی (1375) «بررسی نگرش مردم ارومیه نسبت به قانون و روحیۀ قانونپذیری»، دبیرخانۀ شورای فرهنگ عمومی استانآذربایجانغربی. -رضایی، محمد (1383) «میزان، نوع و عوامل مؤثر بر قانونگریزی»، طرح تحقیقاتی، مؤسسۀ فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگوارشاد اسلامی. -رفیعپور، فرامرز (1378) آنومی یا آشفتگی اجتماعی، پژوهشی در زمینۀ آنومی در شهر تهران، تهران: انتشارات سروش. -ساروخانی، باقر (1370) درآمدی بر دایرهالمعارف علوماجتماعی، تهران: سازمان انتشارات کیهان. -ساعی، علی و نامور، اکبر (1388) «تحلیل جامعهشناختی بیماری قلبیوعروقی: مطالعه موردی شهر بوشهر»، مجلۀ انجمن جامعهشناسی ایران، دوره دهم، شمارۀ 4: 105-129. - سلیمی، علی؛ داوری، محمد (1386) جامعهشناسی کجروی، تهران: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. -شمس نجفآبادی، فاطمه (1379) تأثیر عوامل اجتماعی (خانواده، گروه همنشینان و در ملأ و منظر عامبودن) بر نحوۀ پوشش دختران دبیرستانی در شهر تهران، پایاننامۀ کارشناسیارشد جامعهشناسی، دانشگاه تهران. -صداقت، کامران (1384) بررسی نقش عوامل فرهنگیـ اجتماعی مؤثر بر قانونگرایی و قانونگریزی شهرستان تبریز، پایاننامۀ دکتری جامعهشناسی، دانشگاه اصفهان. -صدیق سروستانی (1382) «بهنجار نظم و نابهنجار رفتار»، فصلنامۀ دانشانتظامی، شمارۀ 1: 38-53. -عضدانلو، حمید (1384)، آشنایی با مفاهیم اساسی جامعهشناسی، تهران: نشرنی، چاپ اول. -علیخواه، فردین (1378) «نقش صدا و سیما در ترویج رفتار قانونمند»، مؤسسۀ تحقیقات صدا و سیما، طرح تحقیقاتی. -علیخواه، فردین (1383) سنجش مفاهیم اساسی علوم اجتماعی (جلد 1 و 2)، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دفتر طرحهای ملی. -فوکویاما، فرانسیس (1384) «سرمایۀ اجتماعی و جامعۀ مدنی»، در: سرمایۀ اجتماعی: اعتماد، دموکراسی و توسعه، گردآوری کیان تاجبخش، ترجمۀ افشین خاکباز و حسن پویان، تهران: نشرشیرازه. -فیروزجائیان گلوگاه، علیاصغر (1387) «فراتحلیل مطالعات انجامشده در حوزۀ ارزشها و هنجارهای اجتماعی»، مجلۀ راهبرد فرهنگ، سال اول، شماره دوم: 123-147. -فیروزجائیان گلوگاه، علیاصغر (1388) تحلیل جامعهشناختی قانونگریزی در شهر تهران، پایاننامۀ دکتری جامعهشناسی، دانشگاه تهران. - فیلد، جان (1386) سرمایۀ اجتماعی، غلامرضا غفاری و حسین رمضانی، تهران: نشرکویر. -کرمانشاهیان، امالبنین (1375) گرایش به حجاب و برداشت از آن در میان دانشجویان دانشگاههای دولتی و آزاد تهران، پایاننامۀ کارشناسیارشد جامعهشناسی، دانشگاه الزهرا. -گولد، جولیوس و ویلیام. ل کولب (1376) فرهنگ علوماجتماعی، ترجمۀ گروه مترجمان به ویراستاری محمدجواد زاهدی مازندرانی، تهران: مازیار، چاپ اول. -مقدس، علیاصغر (1374) «منزلت مشاغل در جامعۀ شهری ایران: مورد مطالعه شهر شیراز»، مجلۀ علوماجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دوره دهم، شمارۀ دوم، بهار 1374. -یاقوتی، هدا (1391) بررسی عواملاجتماعی مؤثر بر افسردگی، پایاننامۀ کارشناسیارشد رشتۀ پژوهش علوماجتماعی، دانشگاه شهیدبهشتی. -محسنی، منوچهر (1375) بررسی آگاهیها، نگرشها و رفتار اجتماعیـ فرهنگی در ایران، معاونت پژوهشی و آموزشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. -مدنیقهفرخی، سعید (1382) «پیامدهای جنسیتی تخریب سرمایۀ اجتماعی»، فصلنامۀ پژوهش زنان، شمارۀ 5: 34-37. -ممتاز، فریده (1381) انحراف اجتماعی، نظریهها و دیدگاهها، تهران: شرکت سهامی انتشار. -موسوی، سیدمحسن (1387) «بررسی جامعهشناسی عوامل مؤثر بر شادمانی در سطوح خرد و کلان، پایاننامۀ کارشناسیارشد رشتۀ پژوهش، دانشگاه شهیدبهشتی.
-Abercrombie, Nicholas. et al. (1984) Penguin dictionary of sociology. Penguin Books.
-Akers, Ronald L, (1991), Self-control as a general theory of crime. Journal of Quantitative Criminology. 7(2).
- Beirne, Piers and James Messerschmidt (1995) Criminology, Harcourt Brace & Company, United States of America.
-Coleman J. S (1990) Equality and achievement in education, westview press, boulder.
-Gottfredson, Michael R. & Hirschi, Travis (1990) A general Theory of Crime, Stanford: Stanford UniversityPress.
-Gransmick, Harold, G & etc (1993) Testing The Core Empirical Implications of Gottferdson and Hrischi s general Theory of Crime, Journal of Research in Crime and Delinquency, Vol. 30. No. 1. pp: 5-29.
-Greenberg, David (1999) The Weak Strength of Social Control Theory, Journal of Research in Crime and Delinquency, Vol. 45. No. 1. pp: 66-81.
-Horton, P, Hunt, C. (1984) Sociology. Mcgraw-Hill International Book Company.
-Hirschi, Travis (1969) Causes of delinquency, Berkeley and Los Angeles, University of California Press.
-Maguire, Mike; Morgan, Rod; Reiner, Robert (2007) The Oxford Handbook of Criminology, Oxford University Press.
-Polakowski, Michael (1994) Linking self- and social control with deviance: illuminating the structure underlying a General Theory of Crime and its relation to deviant activity, Journal of Quantitative Criminology, 10 (1).
-Sadeghi-Fassaei, Soheila. 1996. Women and Crime in Iran: The Effect of the Circumstances of Women’s Occupation on Crime. Ph. D. Dissertation, University of Manchester.
-Sacco, V. F (1995) Media Constructions of Crime, The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 539: 141- 54.
-Siegel, Larry, J (2007) Criminology: Theories, Patterns and Typologies, Thomson Wadsworth, Canada.
-Thompson, William E. & Mitchell, Jim& A. Doddler, Richard (1984) An empirical test of Hirschi's control theory of delinqueny, Deviant Behavior. 5.
-Tyler, Tom. R & Jon. M. Darley (2000) Building a Law-abiding Society: Taking Public Views about Morality and Legitimacy of Legal Autthority into account When formulating Substantive law, Hofstrat law Review, Vol, 28, PP: 707-739.
-Tyler, Tom. R & Jeffrey Faggan (2008) Legitimacy and Cooperation: Why do People Help the Police Fight Crime in their Communities? Ohio State Journal of Criminial law, Vol. 6.
-Tyler, Tom. R (2001) Trust and Law- Abidingness: a Proactive Model of Social Regulation, The Australian National University, Research School of Social Sience, Working Paper, no, 16.
-Tyler, Tom. R & E. Allan Lind (2002) Perosedual Justice, in Handbook of Justice, Research in Law, edited by Joseph Snders and V. Lee Hamilton. Kluwer Academic Publisher, New York, pp: 65- 92.
-Tyler, Tom. R (2006) Why People Obey The Law, Princeton University Press.
-Tyler, Tom. R (2008) Perosedual Justice and The Courts, Court Review, Volume 44, pp: 26-31.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,542 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,937 |