تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,031 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,501,091 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,764,343 |
تأملی بر «صراط مستقیم» از منظر ابنعربی و برخی از شارحان نظریههای عرفانی او | ||
مجله ادیان و عرفان | ||
مقاله 7، دوره 47، شماره 1، فروردین 1393، صفحه 121-146 اصل مقاله (797.68 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrm.2014.53314 | ||
نویسندگان | ||
محمد ابراهیم مالمیر1؛ مریم ترکاشوند* 2 | ||
1استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رازی کرمانشاه | ||
2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رازی کرمانشاه | ||
چکیده | ||
صراط مستقیم یکی از موضوعات چالشبرانگیزی است که پیوسته در حوزههای مختلف، مورد توجه محققان، صاحبنظران و مفسران بوده است. در این میان، محییالدین عربی و عارفان پس از او عنایت ویژهای به این موضوع، نشان دادهاند. هدف این مقاله، تحلیل دیدگاه عرفانی ابنعربی و برخی از شارحان نظریههای عرفانی او دربارة صراط مستقیم است که با توجه به رویکرد عرفانی به آیۀ 56 سورۀ هود مطرح شده است. این تحقیق به صورت توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است. محورهای مورد بحث در آن، انقطاع عذاب از جهنمیان بدون خروج از جهنم و نیز تقسیم صراط مستقیم به سلوکی و وجودی، و تفاوت قایل شدن میان "الصراط المستقیم" (صراط الله) و "صراط مستقیم" (صراطهای ربها) است. یافتههای این جستار، گویای این است که براساس نظر عارفان صراط مستقیم وجودی که در قوس نزولی خلقت قرار دارد، بدون هیچگونه تمایز و تفاوتی مربوط به همۀ موجودات است، در حالیکه "صراط مستقیم سلوکی" به قوس صعودی خلقت مربوط میشود و تنها به انسانها اختصاص دارد. درواقع، نهتنها وجه تمایز انسانها از سایر موجودات است، بلکه تعیین کنندۀ مقام و مرتبۀ هر انسانی در راه رسیدن به کمال انسانی است. همچنین، بهدلیل سابق بودن رحمت خدا بر غضب او سرانجام، عذاب از اهل نار برداشته خواهد شد، و با وجود بودن در جهنم، از آلام و عذاب آن، رهایی مییابند. | ||
کلیدواژهها | ||
الله؛ رب؛ شارحان نظریههای عرفانی ابنعربی؛ صراط مستقیم؛ محییالدین عربی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
A Reflection on "Straight Way" in the View of Ibn Arabi and some Commentators of Theories | ||
نویسندگان [English] | ||
Mohammad Ebrahim Maalmir1؛ Maryam Torkashvand2 | ||
1Assistant Professor of Persian Language and Literature, University of Razi | ||
2Ph.D Candidate in Persian Language and Literature, University of Razi. | ||
چکیده [English] | ||
Straight Way is a challenging issue which has been attended to in various fields by the researchers, experts and commentators. Mystics, especially Muhyiddin Arabi and the mystics after him, have paid special attention to this issue. The purpose of the present study was to analyze the mystical perspective of Ibn Arabi and some commentators of his mystical theories on Straight Way which have been proposed with regard to the mystical approach to verse 56 of Hud Surah. This study was a descriptive-analytical study. Interruption in the punishment of hell residents without departing from hell, the division of Straight Way to Behavioral and Existential, and the distinction between "the Straight Way" (Allah`s way) and "Straight Way" (god`s way) were among the topics discussed in this study. The findings of this inquiry indicated that, according to the opinion of mystics, the Existential Straight Way existing in the Descending Arc of creation is related to all entities with no distinction and differences; while, "the Behavioral Straight Way" is related to the Ascending Arc of creation and is restricted to humans; it is what distinguishes humans from other creatures and also determines the position of each human being in achieving human perfection. In addition, punishment is eventually removed from hell residents because the mercy of God is prior to his wrath; despite their residence in hell, the residents are released from its pains and punishments. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Allah, god, Ibn Arabi`s Commentators of Theories, Straight Way, Muhyiddin Arabi | ||
مراجع | ||
[1] آشتیانی، جلالالدین (1370). شرح مقدمۀ قیصری بر فصوصالحکم. ترجمۀ: سید حسین نصر، مقدمه هانری کربن، تهران، امیرکبیر. [2] ابنعربی، محییالدین (1946). فصوصالحکم. قاهره، دار احیاء کتب العربیه. [3] ---------- (1425). الشجره النعمانیه.شرح: صدرالدین القونوى، بیروت، دارالکتب العلمیه. [4] ---------- (1370). فصوصالحکم. چاپ دوم، تهران، انتشارات الزهرا. [5] ---------- (1367). مجموعه رسائل ابن عربى(مجلدان). بیروت، دار احیاء التراث العربى. [6] ---------- (1336). التدبیرات الالهیه فى اصلاح المملکه الانسانیه. لیدن، مطبعه بریل. [7] ---------- (؟). فتوحاتالمکیه (4جلدی). بیروت، دار صادر. [8] بالی زاده، مصطفیبن سلیمان (1422). شرح فصوصالحکم. بیروت، دار الکتب العلمیه. [9] پارسا، خواجه محمد (1366). شرح فصوصالحکم. تصحیح: جلیل مسگرنژاد، تهران، مرکز نشر دانشگاهی تهران. [10] پورحسن، قاسم، (1384)، «تفسیر عرفانی»، نشریۀ قرآن و حدیث پیام جاویدان، شمارۀ 9، زمستان، صص25-46. [11] جامی، عبدالرحمن (1381). نقدالنصوص فی شرح الفصوص. مقدمه و تصحیح: ویلیام چیتیک، چاپ ششم، تهران، مؤسسۀ پژوهشی. [12] جودی نعمتی، اکرم (1388). شیخ شورآفرین. زیرنظر: علیرضا مختارپور قهرودی، تهران، همشهری. [13] جهانگیری، محسن (1390). محییالدین ابنعربی. چاپ ششم، تهران، مؤسسۀ انتشارات دانشگاه تهران. [14] جیلانی، عبدالکریمبن محمد (؟). الانسان الکامل فی معرفه الاواخر والاوائل. تصحیح: ابن عویضه، بیروت، دارالکتب العلمیه. [15] حر عاملی، محمدبن حسن (1409). وسائل الشیعه. قم، مؤسسه آلالبیت علیهمالسلام. [16] حقی بروسوی، اسماعیل (؟). تفسیر روح البیان. بیروت، احیاء التراث العربی. [17] حویزی، عبدعلیبن جمعه (1412). تفسیر نورالثقلین. تصحیح: سیدهاشم رسولی محلاتی، چاپ چهارم، قم، موسسه اسماعیلیان. [18] خمینی، روحاله (1381). آداب نماز. چاپ هفتم، تهران، مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی،. [19] ---------- (1385). تفسیر سورۀ حمد. تهران، مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ سیزدهم. [20] خوارزمی، تاجالدین حسینبن حسن (1368). شرح فصوصالحکم. چاپ دوم، تهران، انتشارات مولی. [21] سیدابن طاووس، رضیالدین علیبن طاووس (1413). الیقین. تحقیق: انصاری، قم، مؤسسۀ دار الکتاب. [22] عفیفی، ابوالعلاء (1380)، شرحی بر فصوصالحکم. ترجمه: نصرالله حکمت، تهران، الهام. [23] فیض کاشانی، مولی محمدمحسن (1418). تفسیر الاصفی. قم، مرکز النشر التابع لمکتب الاعلام الاسلامی. [24] قندوزی، سلیمانبن ابراهیم (1416). ینابیع الموده لذوی القربى. تحقیق: سیدعلیجمال أشرف الحسینی، دار الأسوه للطباعه والنشر. [25] قیصری رومی، داوود (1375). شرح فصوصالحکم. به کوشش: سید جلالالدین آشتیانی، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. [26] کاشانی، عبدالرزاق (1370). شرح فصوصالحکم. چاپ چهارم، قم، انتشارات بیدار. [27] مالمیر، محمدابراهیم، (1384)، «تأویل استنباطی و مستنبطات تأویلی در عرفان و تصوف»، مجلة علمی پژوهشی دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دوره 56، شماره 176، صص 141-160. [28] مجلسی، محمدباقر (1403). بحار الأنوار. تحقیق: علیاکبر غفاری، چاپ دوم، بیروت، مؤسسۀ الوفاء. [29] نصر، حسین، (1392)، «امام خمینی و عرفان نظری»، ترجمه: انشاءالله رحمتی، مجله حکمت و معرفت، زمستان. http://kualalumpur.icro.ir /index.aspx?siteid=262&pageid=31313 (1392/11/16) [30] نصر، حسین (1388). سه حکیم مسلمان. مترجم: احمد آرام، چاپ نهم، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,888 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,267 |