تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,563 |
تعداد مقالات | 70,847 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,969,593 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,195,586 |
بررسی تعارض شغلی/ خانوادگی زنان سرپرست خانوار | ||
زن در توسعه و سیاست | ||
مقاله 7، دوره 12، شماره 3، مهر 1393، صفحه 425-448 اصل مقاله (296.47 K) | ||
نوع مقاله: کاربردی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwdp.2014.53692 | ||
نویسندگان | ||
امیر رستگار خالد* 1؛ هاجر عظیمی2 | ||
1عضو هیئت علمی گروه جامعهشناسی دانشگاه شاهد | ||
2کارشناس ارشد جامعهشناسی، دانشگاه شاهد | ||
چکیده | ||
چکیده زنان سرپرست خانوار، بهمنزلۀ یکی از گروههای آسیبپذیر اجتماعی، با مشکلات متعددی در زندگی روبهرو هستند که در این میان، تعارض بین نقشهای شغلی و خانوادگی به دلیل ایفای نقش دوگانه (پدر و مادر) یکی از مسائل مهمی است که این گروه از زنان با آن مواجهاند. به همین دلیل، پژوهش حاضر با استفاده از روش گراندد تئوری و مصاحبۀ عمیق و رودررو، که با 25 نفر از زنان سرپرست خانوار صورت گرفته است، به بررسی مشکلات عمدۀ آنان در این زمینه میپردازد. نتایج بهدستآمده براساس تحلیل دادهها و مدل پارادایمی حاکی از آن است که اجبار به ایفای همزمان نقش شوهری (نانآوری) و زنی (مادری) شرایط علّیِ ایجاد تعارض را در زنان سرپرست خانوار فراهم میکند و از جهت دیگر، فقدان حمایت خانوادگی و اجتماعی بهمنزلۀ شرایط مداخلهگر، سهم زیادی در تشدید این تعارض برعهده دارند که در بستر مشکلاتی چون اضافهبار نقش خانوادگی و شغلی بروز میکند. راهبرد زنان سرپرست خانوار در این وضعیت برقراری توازن بین نقشهای شغلی و خانوادگی است که به دلیل نبود حمایتهای لازم در این زمینه، با تعارض بین نقشها مواجه میشوند که برای آنان پیامدهای نامطلوبی چون کاهش کیفیت زندگی و تضعیف نقشهای خانوادگی را به دنبال دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
تعارض خانواده با کار؛ تعارض کار با خانواده؛ توازن کارـ خانواده؛ روش گراندد تئوری؛ زنان سرپرست خانوار | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Examine family/ work conflict in female- headed house holds | ||
نویسندگان [English] | ||
Amir Rastgar Khaled1؛ Hajer Azimi2 | ||
1PhD in Sociology, Shahed University, Iran | ||
2MA in Sociology, Shahed University, Iran | ||
چکیده [English] | ||
Female- headed house holds as one of social harmful groups in front of various problems in life among exist conflict at family. The work roles cause doual roles which are important problem for wemen. In this research, effort to use from grounded theory method and done deep interview to 25 person from female- headed house holds refer to main problem of this women. Results data analysis and paradaim model express that force to play bread- winner role provides condition such as work alienation and sexual harassment in workplace. This condition has very heigh conflict and basis problem like family role overloaded and work role overloaded. The guideline female- headed house holds in this state is establishment balance among family and work roles to cause family nonsupport and work nonsupport to front interpol conflict. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
family/ work balance, female- headed house holds, Grounded Theory method, work to conflict | ||
مراجع | ||
[1] استراوس، آنسلم؛ کوربین، جولیت (1385). «اصول روش تحقیق کیفی (نظریۀ مبنایی: رویهها و شیوهها)»،ترجمۀ رحمتالله رحمتپور، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. [2] اعزازی، شهلا (1391). جامعهشناسی خانواده، تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان، چ8. [3] بازرگان، عباس (1387). مقدمهای بر روشهای تحقیق کیفی و آمیخته، رویکردهای متداول در علوم رفتاری، تهران: دیدار. [4] باقری، شهلا (1382). اشتغال زنان در ایران، تهران: شورای فرهنگی و اجتماعی زنان. [5] بختیاری، آمنه؛ محبی، سید فاطمه (1385). «حکومت و زنان سرپرست خانوار»، مطالعات راهبردی زنان، س9، ش34، صص 67ـ110. [6] بلداجی، ام لیلا تاتینا؛ فروزان، آمنه؛ رفیعی، حسن (1389). «کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش سازمان بهزیستی کشور و زنان شاغل خدماتی»، فصلنامۀ رفاه اجتماعی، س11، ش 40، صص9ـ28. [7] بیات، معصومه؛ بیات، محبوبه (1388). «بررسی کیفیت زندگی زنان در شهر مشهد»، اندیشههای راهبردی، زن و خانواده. [8] جوان، جعفر؛ یاسوری، مجید؛ رهنما، محمدرحیم؛ احمدیان، نسرین (1387). «بررسی وضعیت اقتصادی زنان سرپرست خانوار روستایی، مطالعۀ موردی: منظومۀ روستایی مشهدقلی»، مجلۀ جغرافیا و توسعۀ ناحیهای، ش11 ، ص19ـ35. [9] حبیبی، مجتبی؛ قنبری، نیکزاد؛ خدایی، ابراهیم؛ قنبری، پرستو (1392). «اثربخشی مدیریت استرس به روششناختی رفتاری بر کاهش اضطراب و افسردگی زنان سرپرست خانوار»، مجلۀ تحقیقات علوم رفتاری، دورۀ11، ش3، ص166ـ175. [10] حسینی، سیداحمد؛ فروزان، ستاره؛ امیرفریار، معصومه (1388). «بررسی سلامت روان زنان سرپرست خانوار تحت پوشش سازمان بهزیستی شهر تهران»، فصلنامۀ پژوهش اجتماعی، س2، ش2، ص119ـ145. [11] دارندورف، رالف (1377). انسان اجتماعی، جستاری در باب تاریخچه، معنا، و مقولۀ نقش اجتماعی، ترجمۀ غلامرضا خدیوی، تهران: آگاه. [12] داناییفرد، حسن؛ الوان، سیدمهدی؛ آذر، عادل (1383). روششناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع، تهران: صفار. [13] دمیرچی، نسرین (1392). «اشتغال زنان، فرصتها، و تهدیدها»، پیام زن، ش261. [14] ذکایی، محمدسعید (1381). «نظریه و پژوهش در روشهای کیفی»، فصلنامۀ علوم اجتماعی، ش17. [15] رستگارخالد، امیر (1385). خانواده، کار، جنسیت، تهران: انتشارات روابط عمومی شورای فرهنگی اجتماعی زنان. [16] روش بلاو و اسنپله (1372). مفهوم نقش در روانشناسی اجتماعی؛ مطالعات تاریخیـ انتقادی، ترجمۀ ابوالحسن سروقد مقدم، تهران: آستان قدس رضوی. [17] سفیری، خدیجه؛ زارع، زهرا (1385). «احساس ناسازگاری میان نقشهای اجتماعی و خانوادگی در زنان»، مطالعات زنان، س4، ش2، ص47ـ70. [18] سیدجوادین، سیدرضا؛ روشننژاد، مژگان؛ گلرد، پروانه (1393). «بررسی عوامل مؤثر بر توازن کارـ خانواده در نهادهای آموزشی (مطالعۀ موردی دانشگاههای دولتی شهر تهران)»، نشریۀ زن در توسعه و سیاست، دورۀ12، ش1، ص39ـ56. [19] شادیطلب، ژاله؛ وهابی، معصومه؛ ورمزیار، حسن (1384). «فقر درآمدی فقط یک جنبه از فقر زنان سرپرست خانوار»، فصلنامۀ رفاه اجتماعی، س4، ش17. [20] شریفی، محمدامین؛ حسینی، سیدمحمود؛ علیبیگی، امیرحسین (1389). «عوامل تبیینکنندۀ سطح توانمندی زنان سرپرست خانوار در مناطق روستایی: مطالعۀ موردی: کردستان»، فصلنامۀ روستا و توسعه، س13، ش، ص75ـ95. [21] فروزان، ستاره؛ بیگلریان، اکبر (1382). «زنان سرپرست خانوار: فرصتها و چالشها»، فصلنامۀ پژوهش زنان، دورۀ1، ش5، ص35ـ58. [22] فلیک، اووه (1387). درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمۀ هادی جلیلی، تهران: نی. [23] فیروزآبادی، سیداحمد؛ صادقی، علیرضا (1389). «مطالعۀ ابعاد طرد اجتماعی زنان روستایی سرپرست خانوار در رابطه با وضعیت اشتغال و اقامت»، زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، ش2، دورۀ 8، ص93ـ114. [24] قرهداغی، علی؛ محمودی، جعفر (1388). «تعارض کارـ خانواده»، مجلۀ مشاوره، دورۀ 7، ش 37. [25] قوامی، هادی (1385). «بررسی مقایسهای زنان سرپرست خانوار خوداشتغال و زنان سرپرست خانوار دستمزد و حقوق بگیر در نقاط شهری ایران»، مجلۀ تحقیقات اقتصادی، ش72، ص227ـ257. [26] کوزر، لوییس؛ روزنبرگ، برنارد (1378). نظریههای بنیادی جامعهشناسی، ترجمۀ فرهنگ ارشاد، تهران: نی. [27] کوئن، بروس (1376). مبانی جامعهشناسی، ترجمۀ غلامعباس توسلی و رضا فاضل، تهران: سمت. [28] گیدنز، آنتونی (1373). جامعهشناسی، ترجمۀ منوچهر صبوری، تهران: نی. [29] معیدفر، سعید؛ حمیدی، نفیسه (1386). «زنان سرپرست خانوار: نگفتهها و آسیبهای اجتماعی»، نامۀ علوم اجتماعی، ش32، ص131ـ158. [30] نبوی، سیدعبدالحسین؛ باقری، معصومه؛ شهریاری، مرضیه (1392). «بررسی تأثیر تعارض کارـ خانواده و خانوادهـ کار بر بیگانگی از کار»، نشریۀ زن در فرهنگ و هنر، دورۀ5، ش3، ص397ـ414. [30] Adamz Gary and lynda A.king and laura a.k mattimore (1995). family support inventory for workers: Anew measure of perceived social support from family members, Journal of organization behavior, vol 16. p 237. [31] Adamz Gary and Lynda A.king (1996). Relationships of job and family social support and work family conflict with job and life satisfaction, journal of applied psychology. Vol.81, no 4, p 411. [32] Adamz,bertn (1986). the family: A sociological interpretation, fourth edition,new york: Harcourt brace publishers. [33] Chant,sylvia (1996). womens roles in recession and economic in mexico and philippines, geoforum,vol.27, no 3, p 297-327. [34] Dider riks and Hans phylipsen (2000). The competing demands of poud work and parent care, Research on Aging,beverly hills, vol.22.nar. [35] Duxbury linda elizabet and Higgins, ch. A. (1991). Gender differences in work-family conflict. Journal of applied psychology. Vol.76, no 1, p 60. [36] Frone micheal R, Russel and M.Lynne cooper (1997). Antecedents and outcomes of the work- family interface. Journal of applied psychology. Vol.77, no 1, p 65. [37] Good W.J.(1960). theory of role strain, American sociological review. [38] Gutek barbera A.and sabrina searle, Lilian Klepa (1991). Rational versus Gender role explanations for work family conflict. Journal of applied psychology. Vol.76, no 4, p 561. [39] Greenhaus Jefry H. and Nicholas J,Beutell (1985). sources of conflict between work and family roles. Academy of management Reviw, vol 10, no.1, p 77. [40] Krchmeyer caterine and cohen aron (1999). Different strategies for managing the work-non- work interface: test for unique pathways to work outcomes,work and stress,vol13, no1,p 60. [41] Schaefer,richard t . (2005). sociology, london, montreal, neww delhi and new york, mc,graw-hill. [42] Reid jennifr & melissa hardi (1999). multiple roles and well- being among midlife women : testhng role strain and enhancement theories, the journals of gerontology, vol 548, issue 6. p 334. [43] Wan rashid, wan edua & sahari nordin, mohamad & omar, azura & ismail izhairi (2012). “work- family conflict: the link between self esteem and satiasfaction outcomes” social and behavior sciences. pp 564-569. [44] Waren Jennefer.A. and phyllis. Jhanson (1995). the impact of workplace supporton work- family role strain family Relations,vol.44, no.4, p 164. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,919 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,324 |