پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,468 |
| تعداد مقالات | 69,896 |
| تعداد مشاهده مقاله | 122,418,205 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 95,662,964 |
کاوشی در مکی یا مدنی بودن سورۀ رعد | ||
| پژوهش های قرآن و حدیث | ||
| مقاله 3، دوره 47، شماره 2، مهر 1393، صفحه 203-219 اصل مقاله (215.9 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jqst.2014.54277 | ||
| نویسندگان | ||
| ابراهیم اقبال* 1؛ عماد صادقی2 | ||
| 1استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| تعیین مکی یا مدنی بودن و زمان نزول هر سورۀ قرآن، در شناخت بهتر و دقیق‌تر آن و برگزیدن و برتری دادن روایات و اقوال تفسیری، تأثیری بسزا دارد. در این زمینه، شمار زیادی از سوره‌های قرآن، بدون اختلاف نظر، مکی و شمار کمتری مدنی هستند و در اندک سوره‌هایی اختلاف وجود دارد؛ سورۀ رعد در زمرۀ دستۀ سوم است. با گردآوری و بررسی روایات و اقوال ترتیب نزول و مکی و مدنی بودن سوره‌ها، اقوال مفسران در مکان نزول سوره و روایات سبب نزول در بخش‌های سوره، بیشتر مکی بودن آن به دست می‌آید. همچنین بررسی ضوابط سوره‌های مکی و مدنی و تحلیل ساختارها و موضوعات این سوره، تأکیدی است بر مکی بودن آن و با آیات پایانی این سوره در شأن حضرت علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) سازگارتر است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اسباب نزول؛ ترتیب نزول؛ سورۀ رعد؛ علی(ع)؛ مکی و مدنی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| An Inquiry into the Dating of Surah Ra’d (Makki or Madani) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ebrahim Eghball1؛ Emad Sadeghi2 | ||
| 1Assistant Professor Department of Quran and Hadith University of tehran | ||
| 2Graduate student Sciences of Quran and Hadith University of tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| Abstract Determining whether a surah is Makki or Madani is an effective way to understand the surah and to choose the most desirable interpretative traditions. There are many surahs considered Makki and a few ones considered Madani. On the other hand, there is another group of surahs which their dating can be disputable. Surah al-Ra’d should be put in this group. By analyzing the traditions related to revelation order, Makki and Madani, interpreters’ opinions about the place of the revelation and also the traditions related to the causes of revelation, one may understand that Ra’d is a Makki one. Furthermore, considering the criteria of Makki and Madani surahs and analyzing the structures and contents of the surah could accentuate that it is Makki. Having been Makki, the surah Ra’d would be more compatible with the virtue mentioned in the surah which says it has been revealed about Ali Ibn Abi-Talib. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Causes of Revelation, Imam Ali (AS), Revelation Order, Surah Ra’d, Criteria and Method, Makki and Madani | ||
| مراجع | ||
|
قرآن مجید [1]. آلوسی، سید محمود(1415ق.). روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، چاپ دوم، بیروت، دار الکتب العلمیه. [2]. ابن ابی الحدید، عبد الحمید (؟). شرح نهج البلاغه، محقق: محمد ابوالفضل ابراهیم، قم، کتابخانۀ آیت الله مرعشی. [3]. ابن جزی، ابوالقاسم(1416ق.). التسهیل لعلوم التنزیل، محقق: عبدالله الخامدی، چاپ سوم، بیروت، شرکة دار الارقم ابی ارقم. [4]. ابن جوزی، ابوالفرج عبد الرحمن(1422ق.). زاد المسیر فی علم التفسیر، بیروت، دار الکتب العربی. [5]. ----------(1422ق.). فنون الافنان فی عجائب علوم القرآن، بیروت، موسسة الکتب الثقافیه. [6]. ابن خلکان، ابوالعباس شمس الدین(1900م.). وفیات الأعیان، محقق: احسان عباس، بیروت، دار صادر. [7]. ابن سعد، ابوعبدالله محمد بن سعد(1408ق.). الطبقات الکبری، مدینه، مکتبة العلوم و الحکم. [8]. ابن ضریس، ابوعبدالله محمد بن ایوب بحلی(1408ق.). فضائل القرآن و ما انزل من القرآن بمکه و ما انزل بالمدینه، دمشق، دار الفکر. [9]. ابن طاووس، علی بن موسی(؟). سعد السعود للنفوس المنضود، قم، دار الذخائر. [10]. ابن عاشور، محمد بن طاهر( ؟). التحریر و التنویر، بی جا. [11]. ابن عطیه اندلسی، عبد الحق بن غالب(1422ق.). المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز. به کوشش: عبدالسلام محمد، بیروت، دار الکتب العلمیه. [12]. ابن هشام، عبد الملک(1375ق.). سیرة النبویة، محقق: مصطفی السقا، ابراهیم ابیاری، مصر، شرکة مکتبة و مطبعة مصطفی البابی الحلبی. [13]. ابوعبید، قاسم بن سلاّم هروی(1426ق.). فضائل القرآن، بیروت ، دارالکتب العلمیه. [14]. اندلسی، ابوحیان(1420ق). بحر المحیط فی التفسیر، محقق: صدقی محمد جمیل، بیروت، دار الفکر. [15]. بحرانی، سید هاشم(1416ق.). البرهان فی تفسیر القرآن، تهران، بنیاد بعثت. [16]. بغدادی، علاء الدین علی بن محمد(1415ق). لباب التاویل فی معانی التأویل، بیروت، دارالکتب العلمیه. [17]. بغوی، حسین بن احمد(1420ق.). معالم التنزیل فی تفسیر القرآن، به کوشش: عبدالرزاق مهدی، بیروت، دار احیاء التراث العربی. [18]. بلخی، مقاتل بن سلیمان(1423ق.). تفسیر مقاتل بن سلیمان. به کوشش: شحاته، بیروت، دار احیاء التراث العربیه. [19]. بیضاوی، عبد الله بن عمر(1418ق.). انوار التنزیل و اسرار التأویل. بیروت، دار احیاء التراث العربی. [20]. ثعالبی، عبدالرحمن بن محمد(1418ق.). جواهر الحسان فی تفسیر القرآن. بیروت، دار احیاء التراث العربی. [21]. ثعلبی نیشابوری، ابواسحاق احمد بن ابراهیم(1422ق.). الکشف و البیان عن تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی. [22]. ثمالی، ابوحمزه(1420ق.). تفسیر القرآن الکریم، بیروت، دار المفید. [23]. جرجانی، ابوالمحاسن(1377ش.). جلاء الذهان و جلاء الاحزان. تهران، دانشگاه تهران. [24]. جعفریان، رسول(1371ش.). مرجئه: تاریخ و اندیشه، چاپ چهارم، قم، نشر خرّم،. [25]. جفری، آرتور(1392ق.). مقدمتان فی علوم القرآن. چاپ سوم، قاهره، مکتبة الخانجی. [26]. حسکانی، عبدالله بن احمد(1411ق.). شواهد التنزیل لقواعد التفضیل. به کوشش: محممد باقر محمودی، چاپ دوم، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. [27]. حسنی، ابوالعباس احمد بن محمد(1419ق.). البحر المدید فی تفسیر القرآن المجید. محقق: احمد بن عبدالله قرشی رسلان، قاهره، دکتر حسن عباس زکی. [28]. حسین احمد عبدالرزاق(1420ق.). المکی و المدنی فی القرآن الکریم. قاهره، دار ابن عفان. [29]. دروزه، محمد عزت(1383ق.). التفسیر الحدیث، قاهره، دار احیاء التراث العربیة. [30]. دمشقی، ابن کثیر اسماعیل بن عمرو(1419ق.). تفسیر القرآن العظیم. بیروت، دار الکتب العلمیه. [31]. ذهبی، شمس الدین(1382ق.). میزان الاعتدال، محقق: علی محمد البجاوی، بیروت، دار المعرفة. [32]. رازی، ابوالفتوح(1408ق.). روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن. چاپ سوم، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی. [33]. رازی، فخر الدین ابوعبدالله محمد بن عمر(1420ق.). مفاتیح الغیب:تفسیر کبیر، بیروت، دار احیاء التراث العربی. [34]. زرقانی، عبد‌العظیم(1408ق.). مناهل العرفان فی علوم القرآن، بیروت، دار الفکر. [35]. زرکشی، بدر الدین محمد بن عبدالله(1415ق.). البرهان فی علوم القرآن، به کوشش: عبدالرحمن مرعشلی، بیروت، دار المعرفه. [36]. زرکلی، خیر الدین(2002م.). الأعلام. بیروت، دار العلم للملایین. [37]. سفیان ثوری، ابوعبدالله (1403ق.). تفسیر ثوری. بیروت،دارالکتب العلمیه. [38]. سمرقندی، نصر بن محمد بن احمد(؟). بحرالعلوم. بی جا. [39]. سمعانی،ابوالمظفر(1418ق.). التفسیرالقرآن. محقق: یاسر بن ابراهیم و غنیم بن عباس بن غنم، سعودیه، دارالوطن. [40]. سیوطی، جلال الدین(؟). الاتقان فی علوم القرآن. به کوشش: محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، منشورات رضی. [41]. ----------(1421ق.). التحبیر فی علم التفسیر، بیروت، دار الفکر. [42]. ---------- (1404ق.). الدر المنثورفی تفسیر المأثور. قم، کتابخانۀ آیت الله مرعشی نجفی(ره). [43]. شوکانی، محمد بن علی(1414ق.). فتح القدیر، دمشق، دار ابن کثیر. [44]. شهرستانی، محمد بن عبدالکریم(1376ش.). مفاتیح الاسرار و مصابیح الابرار. محقق: محمد علی آذرشب، چاپ پنجم، تهران، دفتر نشر میراث مکتوب. [45]. شیحی، ابوالحسن علاء الدین(1415ق.). لباب التأویل فی معانی التنزیل. محقق: محمد علی شاهین، بیروت، دارالکتب العلمیه. [46]. شاطبی، محمد بن موسی(1341ش.). الموافقات، بی جا، دارالفکر. [47]. صالح، صبحی(1988م.). مباحث فی علوم القرآن. چاپ سوم، بیروت، دارالعلم للملایین. [48]. طباطبایی، سید محمد حسین(1417ق.). المیزان فی تفسیر القرآن. چاپ چهارم، قم، دفتر انتشارات اسلامی جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم. [49]. طبرسی، فضل بن حسن(1372ش.). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. چاپ دوم، تهران، ناصر خسرو. [50]. طبری، ابوجعفر محمد بن جریر(1420ق). جامع البیان عن تاویل القرآن. بی جا، موسسة الرساله. [51]. طنطاوی، سید محمد(؟). التفسیر الوسیط للقرآن الکریم. بی جا. [52]. طوسی، محمد بن حسن(؟). التبیان فی تفسیر القرآن. بیروت، دار احیاء التراث. [53]. عبد الباقی، محمد فواد(1364ق.). المعجم المفهرس لالفاظ القرآن الکریم. قاهره، دارالکتب المصریه. [54]. عروسی حویزی، عبد علی بن جمعه(1415ش.). تفسیر نورالثقلین. قم، انتشارات اسماعیلیان. [55]. عیاشی، محمد بن مسعود(1380ش.). کتاب التفسیر. تحقیق: سید هاشم رسولی محلاتی، تهران، چاپخانۀ علمیه. [56]. فیض کاشانی، ملا محسن(1415ق). تفسیر الصافی. تهران، انتشارات صدر. [57]. قرطبی، محمد بن احمد (1384ق.). الجامع لاحکام القرآن. قاهره، دارالکتب المصریه. [58]. قمی، علی بن ابراهیم (1367ش.). تفسیر قمی. چاپ دوم، قم، دار الکتب. [59]. قمی، شیخ عباس(1379ش). منتهی الآمال فی تواریخ النبی والآل. چاپ دوم، قم، دلیل ما. [60]. قمی نیشابوری، نظام الدین(1416ق). غرائب القرآن و رغائب الفرقان. محقق: شیخ زکریا عمیرات، بیروت، دار الکتب العلمیه. [61]. کاشانی، ملافتح الله(1336ش. ). منهج الصادقین فی الزام المخالفین. چاپ چهارم، تهران، کتاب فروشی محمد حسن علمی. [62]. ماوردی، علی بن محمد(؟). النکت والعیون. بیروت، دارالکتب العلمیه. [63]. مراغی، احمد بن مصطفی(؟). تفسیر المراغی. بیروت، دار احیاء التراث العربی. [64]. مظهری، محمد ثناء الله(1412ق.). التفسیر المظهری، پاکستان، مکتب رشدیه. [65]. مکی، مجاهد بن جبر(1410ق.). تفسیر مجاهد. محقق:دکتور محمد بن عبدالسلام، مصر،دارالفکرالاسلامی. [66]. نحاس، ابوجعفر محمد بن احمد بن اسماعیل(؟). الناسخ و المنسوخ فی القرآن. بیروت، موسسه الکتب الثقافیه. [67]. نسفی، ابوالبرکات(1419ق.). تفسیر النسفی. چاپ دوم، محقق: یوسف علی بدیوی، بیروت، دارالکلم طیب. [68]. واحدی نیشابوری، ابوالحسن(1412ق). اسباب النزول القرآن. چاپ دوم، بی جا، دارالاصلاح. [69]. ----------(1415ق.). الوسیط فی تفسیر قرآن المجید. تحقیق: شیخ عادل احمد عبد، چاپ سوم، بیروت، دار الکتب العلمیه. [70]. یعقوبی، احمد بن اسحاق(1422ق). تاریخ یعقوبی، چاپ دوم، بیروت، دارالکتب العلمیه. [71]. یمانی صنعانی، ابوبکر عبدالرزاق(1419ق.). تفسیر عبدالرزاق، تحقیق: محمود محمد عبده، چاپ دوم، بیروت،دارالکتب العلمیه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,920 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,301 |
||