پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,765 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,201,279 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,949,236 |
ارزیابی تأثیرات اجتماعی- اقتصادی بازارچة مرزی سِرو بر توسعة مناطق روستایی پیرامون | ||
| پژوهشهای روستائی | ||
| مقاله 7، دوره 6، شماره 2، شهریور 1394، صفحه 369-388 اصل مقاله (364.47 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrur.2015.54912 | ||
| نویسندگان | ||
| عابد ابراهیمی مستکانی1؛ مصطفی احمدوند* 2 | ||
| 1کارشناس ارشد توسعة روستایی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه یاسوج | ||
| 2ـ دانشیار ترویج و توسعة کشاورزی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه یاسوج | ||
| چکیده | ||
| پژوهش حاضر به ارزیابی تأثیرات اجتماعی- اقتصادی بازارچة مرزی سِرو (در استان آذربایجان غربی) بر توسعة مناطق روستایی پیرامون پرداخته است. در این مطالعه از روش توصیفی-تحلیلی بهره گرفته شد. جامعة آماری پژوهش، روستاهای پیرامون بازارچة سِرو بودند. منطقة مطالعه‌شده براساس نظر کارشناسان به سه لایه با فاصله‌های سه، شش و نُه کیلومتری از بازارچه دسته‌بندی شدند. درمجموع 14 روستا در این سه لایه شناسایی و مطالعه شدند. در هر روستا به‌روش نمونه‌گیری تصادفی ساده، سرپرست خانوار مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت. جمع‌‌آوری داده‌‌ها با استفاده از پرسشنامة محقق‌ساخته انجام شد. برای تعیین اعتبار ابزار پژوهش از اظهار نظر استادان و متخصصان ذی‌ربط و برای تعیین پایایی آن از هم‌‌سانی درونی به‌روش آلفای کرونباخ استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ 66/0 تا 84/0 برای متغیرهای گوناگون به‌دست آمد که نشان از بهینگی پرسشنامه داشت. برای تجزیه و تحلیل داده‌‌ها از نرم‌‌افزار SPSS19 بهره گرفته شد. یافته‌‌های تحلیل واریانس نشان دادند که بین روستاها (سه لایة مورد مطالعه) از نظر وضعیت شاخص‌‌های اقتصادی‌ـ اجتماعی، تفاوت معناداری وجود دارد. تأثیر بازارچة سِرو بر شاخص‌‌های رفاه اجتماعی، اقتصاد روستایی، صنایع‌‌دستی و مشارکت اجتماعی در روستاهای لایة اول (سه‌کیلومتری) مشهود و به‌صورت کاهشی بود. از طرفی در لایه‌‌های دوم و سوم ازنظر شاخص‌‌های مذکور تفاوتی مشاهده نشد، بنابراین بازارچه موجب کاهش وضعیت این شاخص‌‌ها شده است و اثر کاهشی بر کیفیت زندگی تا لایة دوم قابل ره‌گیری است. تحلیل اثر کل نشان می‌دهد که محدودة تأثیر این بازارچه تا شعاع شش‌کیلومتری بوده و اثر اقتصادی آن در منطقة روستایی پیرامون بیش از اجتماعی و کاهشی بوده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بازارچة مرزی؛ تأثیرات اجتماعی ـ اقتصادی؛ توسعة روستایی؛ سِرو | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Assessing the Socio-economic Impacts of the Border Market of Sero on Development of Surrounding Rural Areas | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Abed Ebrahimi Mastakani1؛ Mostafa Ahmadvand2 | ||
| 1Dept. of Rural Development Management, Faculty of Agriculture, Yasouj University, Yasouj | ||
| 2Dept. of Rural Development Management, Faculty of Agriculture, Yasouj University, Yasouj | ||
| چکیده [English] | ||
| Development projects and trade plans in Iran and many developing countries have been criticized for their detrimental effects on various aspects, and sustainability at large. Accordingly, there is a widespread consensus about the importance of impact assessment of these plans on rural areas. Then, in line with the triple bottom line approach from sustainable development, the impact assessment is of particular important in considering the sustainability of development project and plans. In this regard, establishing Border Markets are one of these plans that the government implemented to develop regions specially border areas in Iran. The basic goals ratified by these border markets are: to raise the socioeconomic standard of living of local people, to create permanent legal jobs, to reduce smuggling, and finally to provide legal sources of revenue for them. It is while that seems the common border markets of Iran which have been established to improve the welfare and income of local people have not been so much successful in attainment of their goals, and unemployment, smuggling, and illegal trades in border towns are still tough problems for people and government authorities. The Sero Border Market is a plan to develop border region especially rural areas of Somae-Barasou County. Somae-Brasou is located in the west of West Azerbaijan Province, at a distance of 45 KMs from Urmia, the capital town of the province. It neighbors Turkey. The Sero Border Market as a great development plan in the West Azarbaijan province was started in 1991 in high potential region. Establishing the market potentially caused many social, economic and environmental changes in surrounding rural areas. Therefore, the objects of this study were: • To screen the impacts of Sero Border Market on development of surrounding rural areas; • To scope the impacts of Sero Border Market on development of surrounding rural areas; and • To model rang and levels of Sero Border Market’s impacts. The study will make certain suggestions to raise local people’s income resources, to increase exports and therefore to raise foreign exchange revenues, to develop business knowledge of local people, and finally make some practical and useful suggestions to correct and improve the performance of common border markets. The study was discovery quantitative research methodology. The research method also was descriptive-analytical in the form of comparative approach. The comparative design is an accepted research technique for exploring the impacts that cannot be manipulated experimentally. Statistic population of the study was the rural people who lived in the villages that surrounding by the market. For this purpose, the villages were categorized in three group distance of three, six, and nine kilometers from the market with the aid of Arc-GIS software. Fifteen villages are investigated in the study. Six villages from the first, six from the second, and three from the third layer were selected and investigated. The sample size of the rural people was determined by using the sampling size table given by Patten. The final sample included 204 heads of households from villages with the market were selected. Accordingly, 40 % of rural people in each village participated in this study. Face-to-face interviews were used to collect data with the aid of questionnaire containing open and closed questions. For this purpose, a complete list of the items regarding impacts was developed. The impact items were categorized in 10 impact criteria by a panel of experts. They include: demographic characteristics, structure, perceived wellbeing, social capital, social participation, social structure development, quality of life, agriculture, and economic conditions, conservation of community resources, and living pattern and model. Due to determining the reliability of the questionnaire, internal contingency by Cronbach’s Alpha value was implemented that the Cronbach’s Alpha coefficient (0.66 to 0.84) were confirmed the questionnaire. All statistical analysis was performed using SPSS statistical package (version 19 for widows), which consisted of reliability measures, ANOVA test, and path analysis. A significance level of 0.05 was used to establish statistical significance. Findings showed that the market has declined some criteria such as social welfare, rural economic, development of handicraft, social participation, and quality of life. Meanwhile, the great declining was in the rural people's economic criteria. In the other hands, social welfare, rural economic, development of handicraft, social participation, and quality of life were declined by the Sero Border Market. Also, the market has had an impact only on the villages at a distance of six kilometers. Furthermore, results of a path analysis suggested that the age, income and attitude toward the market were the most factors explaining evaluation towards impacts of border market of Sero. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Rural Development, Border Market, Industrialization, Socioeconomic impact, Sero | ||
| مراجع | ||
|
احمدی‌‌پور، زهرا، حافظ‌‌نیا، محمدرضا و محمدپور، علیرضا، 1387، تأثیرات اقتصادی و اجتماعی بازگشایی مرزها؛ نمونة موردی: بخش باجگیران در مرز ایران و ترکمنستان، پژوهشهای جغرافیایی انسانی، شمارة 65، صص. 18-1. ادارة کل مقررات صادرات و واردات وزارت بازرگانی کشور، 1380، مقررات صادرات و واردات، نشر بازرگانی. ازکیا، مصطفی، 1387، مقدمه‌‌ای بر جامعهشناسی توسعة روستایی، انتشارات اطلاعات، تهران. اسماعیل‌‌زاده، خالد، 1387، مطالعة انسانشناختی بازارچههای مشترک مرزی با رویکرد انسانشناختی اقتصادی؛ مورد مطالعه: تجارت مرزی در روستاهای مرزنشین شهرستان سردشت، فصلنامة انسان‌‌شناسی، سال پنجم، شمارة 9، صص. 65-38. افتخاری، عبدالرضا رکن‌‌الدین، پاپلی یزدی، محمدحسین، و عبدی، عرفان، 1387، ارزیابی اثرات اقتصادی بازارچههای مرزی بازتاب‌‌های توسعة مناطق مرزی، فصلنامة ژئوپلیتیک، سال چهارم، شمارة 2، صص. 109-82. بوزرجمهری[M1] ، خدیجه، شایان، حمید، و حمزه‌‌ای، مجید، 1391، بررسی اثرات اقتصادی شهرک‌‌های صنعتی بر نواحی روستایی پیرامون؛ مطالعة موردی شهرک صنعتی خیام نیشابور، نشریة تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال دوازدهم، شمارة 27، صص. 52-31. رضوانی، محمدرضا، رمضان‌‌زاده لسبویی، مهدی و محمدپورجابری، مرتضی، 1389، تحلیل اثرات اقتصادی-اجتماعی نواحی صنعتی در توسعة نواحی روستایی؛ مورد مطالعه: ناحیة صنعتی سلیمان‌آباد تنکابن، جغرافیا و توسعه، شمارة 18، صص. 26-5. سعیدی، علی‌اصغر، اسماعیل‌‌زاده، خالد و عبدالله‌‌پور، جمال، 1388، بررسی جامعه‌‌شناختی اقتصادی بازارچههای مشترک مرزی؛ مورد مطالعه: بازارچههای مرزی سردشت و پیرانشهر، فصلنامة علوم اجتماعی، شمارة 45، صص. 133-93. طالب، مهدی، عنبری، موسی، 1387، جامعهشناسی روستایی: ابعاد تغییر و توسعه در جامعة روستایی ایران، چاپ دوم، مؤسسة انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، تهران. عاشری، امامعلی، نورمحمدی، سمیه، قادری، رضا و رستمی، علیرضا، 1391، نقش بازارچههای مرزی در توسعة اقتصادی- اجتماعی؛ مورد مطالعه: بازارچة صنم بلاغی پلدشت، دومین همایش ملی راهکارهای توسعة اقتصادی با محوریت برنامه‌‌ریزی منطقه‌ای، دانشگاه آزاد، سنندج. کامران، حسن، محمدپور، علی و جعفری، فرهاد، 1388، تحلیل کارکردی بازارچة مرزی باجگیران، جغرافیا (نشریة علمی-پژوهشی انجمن جغرافیای ایران)، دورة جدید، سال ششم، شمارة 19 و 18، صص. 25-7. کریمی، فرزاد، احمدوند، مصطفی و کریمی، فرشاد، 1391، سنجش درجۀ اثرگذاری کارخانۀ ذوب آهن کردستان بر توسعۀ نواحی روستایی پیرامون، پژوهشهای روستایی، سال سوم، شمارة 3، صص. 57-33. محمدی، حمیدرضا و فخرفاطمی، علی‌اکبر، 1383، نقش بازارچههای مرزی در توسعة فضایی مناطق مرزی؛ پژوهش موردی: بازارچة مرزی باجگیران، فصلنامة ژئوپلیتیک، شمارة 1، صص. 75-54. محمدی‌یگانه، بهروز، مهدی‌‌زاده، عصمت، مهدی‌‌زاده، عفت و چراغی، مهدی، 1391، ارزیابی اثرات اقتصادی بازارچههای مرزی مهران بر توسعة نواحی روستایی؛ مطالعة موردی: دهستان محسن‌آباد، نشریات تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال دوازدهم، شمارة 25، صص. 96-79. مرکز آمار ایران، 1390، سرشماری نفوس و مسکن، انتشارات مرکز آمار ایران، تهران. مطیعی لنگرودی، حسن، نجفی‌‌کانی، علی‌اکبر، 1385، بررسی و ارزیابی اثرات شهرک‌‌ها و نواحی صنعتی در توسعة اقتصادی و اجتماعی مناطق روستایی مورد مطالعة شهرستان بابل، پژوهشهای جغرافیایی، شمارة 58، صص. 165-147. Ahmadvand, M., Karami, E. and Iman, M.T., 2011, Modeling the Determinants of the Social Impacts of Agricultural Development Projects, Environmental Impact Assessment Review, 31, PP. 8-16. Jones, P.N. and Wild, T., 1994, Opening the Frontier: Recentspatial Impacts in the Inner_german Border Zone, Regional Studies, vd.28.3. Patten, L.M., 2002, Proposing Empirical Research, A Guide to the Fundamentals (SecondEdition), Pyrczak publishing, Los Angeles, U.S.A.
Ahmadipur, Z., Hafeznia, M., and Mohamadpour, A., 2008, The Social and Economic Effects of Opening the Borders, Case study: Bajigaran district in the border of Iran and Turkmenistan, Human Geography Research Journal, 65, PP. 1-18. Asheri, E.A., Nourmohammadi, S., Ghaderi, R. and Rostami, A.R., 2012, The Role of Border Markets in Socio-economic Development, A case study of Sanam-Bolaghi border market of Pakdasht, The 2nd national seminar on Strategies to Economic Development with Oriented to Regional Planning, Sanadaj, Isamic Azad University. Azkia, M., 2009, Introduction to Sociology of Rural Development, Ettelaat Press, Tehran. Bouzarjomehri, Kh., Shayan, H. and Hamzehee, M., 2013, Survey on Economic and Social Effects of Industrial Estates upon Rural Areas; Case study: Industrial estate Khayyam Neyshabour, Journal of Geographical Sciences, 12, 27, PP. 31-52. Directorate General Import and export regulations of the Department of Commerce, 2001, Import and Export Regulations, Trade publication. Esmaeilzadeh, Kh., 2008, An Economic Anthropological Approach on Cross-border Small Markets, a case study of Sardasht region, Journal of Anthropology, 5, 9, PP. 38-65. Kamran, H., Mohamadpour, A. and Jafari, F., 2009, Analyze the Performance of Bajgiran Border Mall, The Journal of Iran Geography, 6, 18, PP. 7-25. Karimi, F., Ahmadvand, M. and Karimi, F., 2012, Measuring the Degree of Impacts of Kurdistan Iron Smelting Factory on Development of Surrounding Rural Areas, Journal of Rural Research, 3, PP. 33-57. Mohammadi Yeganeh, B., Mehdizadeh, E. and Cheraghi M., 2012, The Evaluation of Economic Effects of Mehran Border Market on Surrounding Rural Areas; Case study: Dehastan Mohsenabad, Journal of Geographical Science, 12, 25, PP. 79-96. Mohammadi, H.R. and Fakhr Fatimi, A.A., 2005, The Role of Frontier Markets in Spatial Development and Stability of Boundery Areas, Subjects: Frontier markets of Badjghiran, Geopolitic Quarterly, 1, PP. 55-76. Motiei Langeroudi, H., Najafi Kani, A.A., 2001, Review and Evaluate the Effects of Settlements and Industrial Areas in Economic and Social Development in Rural Areas, Sample: City of Babol, Journal of Geographical Studies, No. 58, PP. 147 -165. Rezvani, M.R., Ramezanzadeh Lesboei, M. and Mohammadpour Jaberi, M., 2010, Analyzed the Effects of Socio – economic Development of Industrial Areas in Rural Areas, Sample: Industrial Area Soleiman Abad Tonekabon, Rural Development Quarterly, 18, PP. 5-26. Eftekhari, A.R., Papoli Yazdi, M.H. and Abdi, E., 2008, An Analysis on Economic Impact of Border Markets on Development of Border, Journal of Geopolitics, 4, 2, PP. 82-109. Saeidi, A., Esmaeilzadeh, A. and Abodollahpour, J., 2009, An Economic-Sociological Approach to Cross-border Small Markets: Case study of small markets of Sardasht and Piranshahr, Journal of Social Science, 45, PP. 93-133. Statistical Center of Iran, 2006, Population and Housing Census, Statistical Center publication. Taleb, M. and Anbari, M., 2009, Rural Sociology: Changes and Development in Iran, 2nd Edition, University of Tehran.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,741 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,689 |
||