سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات158
تعداد شماره‌ها6,228
تعداد مقالات67,743
تعداد مشاهده مقاله115,073,870
تعداد دریافت فایل اصل مقاله89,805,228
میرشفیعی, سید محمد, محمدزاده, مهدی. (1394). ساخت لعاب زرین فام ایرانی بر اساس کتاب «جواهر نامه نظامی». , 20(1), 59-66. doi: 10.22059/jfava.2015.55445
سید محمد میرشفیعی; مهدی محمدزاده. "ساخت لعاب زرین فام ایرانی بر اساس کتاب «جواهر نامه نظامی»". , 20, 1, 1394, 59-66. doi: 10.22059/jfava.2015.55445
میرشفیعی, سید محمد, محمدزاده, مهدی. (1394). 'ساخت لعاب زرین فام ایرانی بر اساس کتاب «جواهر نامه نظامی»', , 20(1), pp. 59-66. doi: 10.22059/jfava.2015.55445
میرشفیعی, سید محمد, محمدزاده, مهدی. ساخت لعاب زرین فام ایرانی بر اساس کتاب «جواهر نامه نظامی». , 1394; 20(1): 59-66. doi: 10.22059/jfava.2015.55445

ساخت لعاب زرین فام ایرانی بر اساس کتاب «جواهر نامه نظامی»

نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی
مقاله 6، دوره 20، شماره 1، خرداد 1394، صفحه 59-66    اصل مقاله (1.12 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfava.2015.55445
نویسندگان
سید محمد میرشفیعی* 1؛ مهدی محمدزاده* 2
1عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران.
2استادیار دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران.
چکیده
زرین فام، تشکیل لایه بسیار نازکی از نانو ذرات مس و نقره با جلای فلزی در طیف های رنگی گوناگون است که بر روی لعاب در سومین مرحله پخت در شرایط احیاء کوره ایجاد می گردد. اگر چه این تکنیک در حوزه سفال ایران بسیار مهم بوده است اما متون معدودی در رابطه با آن از دوره های مختلف بر جای مانده است. کتاب «جواهر نامه نظامی» تالیف محمد بن ابی البرکات نیشابوری، یکی از این متون، بعنوان قدیمی ترین سند تاریخی درباره ساخت مینای زرین فام می باشد. در کتاب فوق فرمول های متعددی برای ساخت زرین فام ارائه شده است. اما سوال اساسی این است که آیا هنوز می توان با تکیه بر همان فرمولها به لعاب زرین فام دست یافت؟ در مقاله حاضر با رویکردی تجربی، جهت بررسی صحت فرمولهای ارائه شده در کتاب، یکی از فرمولها که بنا به نظر نویسنده آن، تلالوی طلایی، مانند زر دارد به عنوان نمونه انتخاب و مورد آزمایش قرار گرفته است. نتایج آزمایشات گواه آن است که فرمول ارائه شده بدون کم و کاست می تواند ما را به ساخت لعاب زرین فام برساند. روش پژوهش ارزیابی است و با استفاده از تکنیک مشاهده و آزمون تجربی انجام یافته است.  
کلیدواژه‌ها
لعاب زرین فام؛ جواهر نامه نظامی؛ ترکیبات لعاب
عنوان مقاله [English]
Persian Luster Glaze making based on Javaher Name-ye-Nezami
نویسندگان [English]
Mohammad Mirshafiei1؛ Mehdi Mohammadzadeh2
11Lecturer of Tabriz Islamic Art University. Tabriz
2Assistant professor of Tabriz Islamic Art University. Tabriz. Iran.
چکیده [English]
Luster glaze technique is, in fact, using luster glaze in painting and decorating on the glaze which is heated in reduced kiln as a third step. Luster glaze is formation of a very thin layer of silver and copper nanoparticles with a metallic luster in different color range formed on the surface of the glaze during the third stage of heating in reduction condition. Luster glazed art’s peak, in Iran and the city of Kashan, was 6 until 8 centuries AH (12 until 14th). Although this technique has been a principle one in pottery making, a few texts from different periods have been left about it. 
   Javaher name-ye- Nezami by Mohammad- ibn Abi-al-Barakat Juhari- Nishaboori is the earliest historical documents on Luster glaze which has various formulas for making it.Javaher Name-ye- Nezami was written in the year 592 AH (1195th). That seems to be not only the oldest work, but undoubtedly the most detailed written work on the sophisticated technology of luster glaze (until the 19th century).
However, the key question is, whether one can still produce luster glaze based on these formulas. In the present study, by using an experimental approach, we verify the accuracy of one the formulas presented in this book.We chose a formula, which according to the writer of the book, produces glitter and golden luster. The research method is evaluation and it has been done through observation and experiment. The results show that the formula presented in Javaher- Name-ye- Nezami are quite capable of preparing Luster glaze.
Material used in the formulas by Juhari- Nishaboori, are called by names which were common in the past and are unfamiliar to us today. Thus, to build the combinations suggested in the book, it is essential to have the equivalent of raw materials and their chemical compounds. Therefore, the modern day equivalences of the material were used. The material, following the formula, were weighted, mixed with vinegar and grounded for 30 minutes. Then, they were tested on proper alkaline glaze in different reduction condition. Alkaline glaze has been made semi-opaque by tin oxide and used as a base glaze.
           The result of Javaher- Name-ye- Nezami formula with the above mentioned combination was formation of a layer of luster glaze with metallic luster and golden sparkle. The result was achieved through reduction at  Five hundred and eighty degrees centigrade (580° C) for about Seventy (70) minutes and four stages of wood burning. The results of the present research showed that in order to produce luster glaze it is essential to consider carefully the different parameters that effect luster glaze such as the base glaze, combination of glaze and condition of reduction. Proper reduction is very important during the process; therefore, every kiln will need different reduction condition based on its internal dimension, vents and type of the fuel it uses. The results show that if the proper conditions and various factored are considered, the formulas presented in Javaher- Name-ye- Nezami are quite capable of producing Luster glaze.
کلیدواژه‌ها [English]
Luster Glaze, Javaher Name-ye- Nezami, Glaze combination
مراجع
بصیری، رضا (1363)، لعاب، کاشی، سفال، گوتنبرگ، تهران.

- پوپ، آرتور و اکرمن، فیلیس (1387)، سیری در هنر ایران، سیروس پرهام، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران.

  • جوهری نیشابوری، محمد بن ابی البرکات (1383)، جواهر نامه نظامی، به کوشش ایرج افشار، میراث مکتوب، تهران.
  • - جیمز ویلسن، آلن (1383)، سفالگری اسلامی، مهناز شایسته فر، موسسه مطالعات هنر اسلامی، تهران.
  • - دهخدا، علی اکبر (1389)، فرهنگ دهخدا، دانشگاه تهران، تهران.
  • - رازی، محمد زکریا (1349)، الاسرار، به کوشش حسنعلی شیبانی، دانشگاه تهران، تهران.
  • - رحیمی، افسون و متین، مهران (1387)، تکنولوژی سرامیک های ظریف، شرکت سهامی انتشار، تهران.
  • - قبادیانی، ناصر خسرو (1356)، سفر نامه، به کوشش محمد دبیر سیاقی، زواره، تهران.
  • - قصایی، حسین (1386)، «ساخت و بررسی تاثیر دما و اتمسفر بر لعاب زرین فام با هدف یافتن دمای بهینه و شرایط احیای مناسب»، ششمین کنگره سرامیک ایران.
  • - کاشانی، ابولقاسم عبدالله (1386)، عرایس الجواهر و نفایس الاطایب، به کوشش ایرج افشار، انتشارات المعی، تهران.
  • - گروبه، ارنست ج (1384)، سفال اسلامی، ناصر خلیلی، کارنگ، تهران.
  • - متین، مهران (1387)، «قدیمی ترین سند مکتوب فناوری نانو، کتاب عرایس الجواهر و نفایس الاطایب نیست »، نخستین همایش فنآوریهای بومی ایران.
  • - میرشفیعی، سید محمد (1390)، بررسی و احیاء لعاب زرین فام خاندان ابو طاهر کاشانی، پایان نامه چاپ نشده، دانشگاه هنر اسلامی، تبریز.
  • - نیستانی، جواد و روح فر، زهره (1389)، ساخت لعاب زرین فام در ایران، آرمانشهر، تهران.
  • - واتسون، آلیور (1382)، سفال زرین فام ایرانی، شکوه ذاکری، سروش، تهران.
  • - Caiger-Smith, Alan(1985), lustre pottery, The Herbert press.
  • -James, Allan( 1973 ), Abul-Qasims Treatise on Ceramics Iran,London.
  • - Mason, Robert.B(2004), Shine Like the Sun: Lustre-Painted and Associated Pottery from the Medieval Middle East, Mazda Publishers.
  • - Trinitat Pradell, Judit Molera, Andrew D. Smith, Aurelio Climent(2008), Technology of Islamic lustre, Journal of Cultural Heritage, Volume 9, Supplement, , Pages e123-e128.
  • - Gloria Molina, Michael S. Tite, Judit Molera, Aurelio Climent(2014), Technology of production of polychrome lustre, Journal of the European Ceramic Society, Volume 34, Issue 10, , Pages 2563-2574.
  • -O. Véron, J.-P. Blondeau, D. De Sousa Meneses, C. Andreazza Vignolle(2013), Characterization of silver or copper nanoparticles embedded in Soda-lime glass after a staining process, Surface and Coatings Technology, Volume 227, 25, Pages 48-57.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,856
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 9,379


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب