![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,681,786 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,911,874 |
باستانشناسی فیروزه: انسان، سنگ و رنگ | ||
پژوهشهای انسانشناسی ایران | ||
مقاله 6، دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 8، مهر 1393، صفحه 105-124 اصل مقاله (808.68 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijar.2014.55498 | ||
نویسندگان | ||
عمران گاراژیان1؛ فرزانه لطفی2 | ||
1استادیار گروه باستانشناسی دانشگاه نیشابور | ||
2کارشناس ارشد باستانشناسی دانشگاه هنر اصفهان | ||
چکیده | ||
فیروزه سنگی قیمتی یا نیمه قیمتی با رنگی متمایز از بافت زمینشناسی است. در فلات ایران از هزاره ششم و پنجم پ.م انسانها از کانی فیروزه و خصوصیت رنگ متمایز آن بهرهبرداری میکردهاند. از منظر طبیعی کانی فیروزه در فلات ایران آنجا که شاهد کمربند کانیزایی مس هستیم وجود داشته و استفاده میشده است. از منظر فرهنگی قرارگیری استقرارهای باستانی با شواهد فیروزه در این کمربند و در نزدیکی منابع فیروزه نشاندهنده بهرهبرداری بومی در این نواحی است. نمونههای باستانشناسی نشان میدهد انسانها در دورههای نوسنگی، مس ـ سنگی و مفرغ از آن استفاده میکردهاند. در دوره تاریخی و خصوصاً بر اساس منابع تاریخی در دوره اسلامی در مقیاس گستردهای و احتمالاً با لایههای معنایی متفاوتی از آن بهره میبردهاند. در دانش بومی رنگ فیروزه که بر اساس ترکیبات اصلیاش متغیر است، عامل بسیار مهمی در تشخیص اصالت و منبع فیروزه است. برای تشخیص فیروزههای مرغوب از نامرغوب و منشأ آنها، کم و کیف رنگ مبنایی قابل اتکا است. فیروزه پدیدهای طبیعی است آنگاه که درباره شکلگیری، عناصر تشکیلدهنده و بافت طبیعی آن بحث میشود. فیروزه پدیدهای فرهنگی است آنگاه که در بافت ایستای استقرارهای باستانی یا در بافت پویای جامعه معاصر مورد بررسی قرار میگیرد. رویکرد نظری این مقاله به پیروی از دیلتای و کالینگوود این است که تنها راه شناخت گذشته باز زیستن آن در زمان معاصر است. روش در این مقاله روشهای باستانشناسی انسانشناسانه برای مطالعه فرایندهای فرهنگی بلند مدت است. از روایت برای فضاسازی موضوعی در بخشهایی از مقاله استفاده شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
انسانشناسی؛ باستانشناسی فیروزه؛ بلندمدت؛ کانی فیروزه؛ فلات ایران | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,958 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,804 |