تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,028 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,499,272 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,761,709 |
سیاست و بازنمایی* (بررسی نقش ایدئولوژیک دوربین عکاسی و عکس در دورهی پهلوی) | ||
نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی | ||
مقاله 8، دوره 20، شماره 3، آذر 1394، صفحه 79-92 اصل مقاله (5.99 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfava.2015.56383 | ||
نویسندگان | ||
حسن زینالصالحین* 1؛ نعمتالله فاضلی2 | ||
1کارشناسی ارشد عکاسی، دانشکده هنرهای تجسمی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
2استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
تاریخ عکاسی ایران، تافتهای جدابافته از تاریخ این سرزمین نیست. توجه به زمینهی سیاسی که نقش تعیینکنندهای در روند تاریخی ایران داشته و زمینهی اجتماعی که معمولاٌ قطب مخالفی برای سیاست بوده است؛ میتواند منظر مناسبی را برای بازخوانی آن فراهم آورد. بنابراین، ضرورت پژوهشی انتقادی در بخشی از این تاریخ ایجاب میشود. برای این منظور، از دریچهی «گفتمان»، به تاریخ عکاسی ایران نگاه میشود. هدف از این پژوهش، تبارشناسی گفتمان عکاسی در دورهی پهلوی و بررسی نقش «ایدئولوژیک» عکاسی در آن است. همچنین سعی میشود به بسترسازی این گفتمان برای روابط قدرت و به تبع آن سوژه و ابژهسازیها پرداخته شود. پرسش این است که چه گفتمانی و چگونه در دورهی پهلوی صورتبندی شده است؟ و این گفتمان چه ارتباطی با قدرت دارد؟ چارچوب مفهومی و روش این تحقیق را اندیشههای میشل فوکو تشکیل میدهد. نگارندگان در روندی تاریخی، ثابت میکنند که گفتمانی «اجتماعی» با تحولات گوناگون ساختاری، آن هم بیشتر در حوزهی «سیاست»، در این برهه از تاریخ عکاسی شکلگرفته و غالب آمده است. آن چه که مهم است، فرآیندی است که طی آن، سیاست عقلانیتر شده و پشت امر اجتماعی مینشیند تا هژمونیک شود. همچنین «هویت»، برساختهی مهمی است که به آن پرداخته خواهد شد. | ||
کلیدواژهها | ||
عکاسی؛ گفتمان؛ تبارشناسی؛ سیاست؛ قدرت؛ هویت | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Politics and Representation* A Study on Ideological Role of Camera and Photograph in Pahlavi Era | ||
نویسندگان [English] | ||
Hassan Zeinolsalehin1؛ Nematolah Fazeli2 | ||
1M.A in Photography, School of Visual Arts, College of Fine Arts, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
2Assistant Professor, Institute for Humanities and Cultural Studies (IHCS), Tehran, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
The history of Iranian photography is not isolated from the other aspects of the history of this country. In spite of its noticeable importance of this history in understanding the developmental process and orientations of Iranian photography, it has been really neglected in the conducted studies, to date. Most of the existing documented studies include chronological historical records of the early decades and aesthetic-philosophical researches in the recent decades; and very few studies have dealt with the social and political history of photography in Iran. Moreover, it can be said that there are a few researches in the Iranian photography considering various aspects of its historical background with a clear conceptual framework and a recognized perspective. For sure considering the “politics” context that has had a determinative role in historic procedure of Iran and “social” context that has been an opposite polarity of politics can make appropriate view to read out this history; therefore, a qualitative and critical analysis study on part of history of Iranian photography, at probing the basic socio-political structures in a concrete documented -and not abstract- manner, is necessitated. For this goal, history of Iranian photography, in Pahlavi period, is seen from window of “discourse” and “discourse analysis”. Conceptual and methodological framework of this paper is based on “Michel Foucault`s” ideas. So the purpose of this article is “genealogy” of photographic discourse in Pahlavi era and also survey on “Ideological” role of photography in that period. It is also tries to proceed to plat of this discourse for “power relations”, “subjectification”, and “objectification” naturally. The main question is “What discourse and how is it formulated in this period? And also what is the relationship of this discourse and power”? Author in a historical process, from the Qajar to Pahlavi era, proves that “social discourse” With a variety of structural changes, which are more in the scope of “politics”, at this period of the history of Iranian photography, has been formed and dominated. This was because of a modern government with a modern political procedure that tried to implicitly obtain its follower`s approval. What is important in this procedure is the process during which the “politics” becomes more “rational” and “hegemonic” as sitting behind the social issues in that period. Photography was able to play ideological role in this process for political issues as representational media by the means of promotional, personal and personnel practices. Photography was also the best media to represent middle and burgess class which had formed in that period and had attracted special attention of the new government to itself. “Identity”, is an important construction that will be noted as well, the identity presented in the human face and facial expressions in "photographs"; and this is what making human the “subject” and “object” of the existing power relations in the fabric of society- the society in which social issues, besides its cultural, economic, and the other components have undergone specific rotations turning them from a particular simplicity into a certain level of complexity. | ||
مراجع | ||
احمدی، بابک (1385)، هوای تازه: فضای روشنفکری دههی 1340، فصلنامهی حرفه هنرمند، شمارهی 18، زمستان 1385، صص 127 – 11.
ادواردز، استیو (1391)، عکاسی، ترجمهی مهران مهاجر، چاپ دوم، نشر ماهی، تهران.
اسمارت، بری (1385)، میشل فوکو، ترجمهی لیلا جوافشانی و حسن چاوشیان، چاپ دوم، نشر کتاب آمه، تهران.
اسماعیلی، علیرضا (1383)، اسنادی از مطبوعات ایران و دولت کودتا (1334- 1332 ه.ش)، جلد دوم، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران.
اکبری، محمدعلی (1384)، تبارشناسی هویت جدید ایرانی، انتشارات علمی فرهنگی، تهران.
امانی، مهدی (1377)، مبانی جمعیتشناسی، انتشارات سمت، تهران.
اوری، پیتر و دیگران (ویراستار)، (1388)، تاریخ ایران کمبریج، قسمت سوم (دورهی پهلوی)، ترجمهی تیمور قادری، انتشارات مهتاب، تهران.
بوردیو، پیر (1387)، عکاسی هنر میانمایه، ترجمهی کیهان ولینژاد، نشر دیگر، تهران.
بهروزی، محمدجواد (1350)، تقویم تاریخی- فرهنگی- هنری دو هزار و پانصدسال شاهنشاهی ایران، انتشارات کانون تربیت شیراز، شیراز. تاجیک، محمدرضا (1384)، روایت هویت و غیریت در میان ایرانیان، انتشارات فرهنگ گفتمان، تهران.
حاجیمحمد، سیامک (1391)، بررسی نقش اجتماعی عکاسی و تأثیرات آن در تکوین نظم مدرن، پایاننامهی کارشناسی ارشد عکاسی، دانشگاه هنر تهران.
دریفوس، هیوبرت و رابینو، پل (1391)، میشل فوکو فراسوی ساختگرایی و هرمنیوتیک، با مؤخرهای به قلم میشل فوکو، ترجمهی حسین بشیریه، چاپ هشتم، نشر نی، تهران.
دمندان، پریسا و فرزام، فریبا (1382)، هزار جلوهی زندگی، تصویرهای ارنست هولتسر از عهد ناصری، مرکز اسناد و مدارک میراث فرهنگی، تهران.
ذکاء، یحیی (1384)، تاریخ عکاسی و عکاسان پیشگام در ایران، چاپ دوم، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، تهران.
سایمونز، جان (1390)، فوکو و امر سیاسی، ترجمهی کاوه حسینزاده راد، چاپ اول، نشر رخداد نو، تهران.
ستاری، محمد (1387)، در مقدمهی سیر تحول عکاسی نوشتهی پطر تاسک، چاپ پنجم، انتشارات سمت، تهران.
ستاری، محمد و عراقچیان، مهدی (1389)، عکاسی قاجار: نگاه شرقی، نگاه غربی، نشریهی هنرهای زیبا، شمارهی 42، صفحات 56 – 45. شهری، جعفر (1378)، تاریخ اجتماعی ایران در قرن 13: زندگی و کسبوکار، جلد اول و سوم، چاپ سوم، مؤسسهی خدمات فرهنگی رسا، تهران.
شهری، جعفر (1382)، طهران قدیم، جلد اول، چاپ سوم، نشر معین، تهران.
شیخ، رضا (1384)، ظهور شهروند شاهوار، ترجمهی فرهاد صادقی، فصلنامهی عکسنامه، سال پنجم، شمارهی 19، صفحات 27 – 4.
ضیمران، محمد (1389)، میشل فوکو: دانش و قدرت، چاپ پنجم، انتشارات هرمس، تهران.
طهماسبپور، محمدرضا (1387)، ناصرالدینشاه عکاس، چاپ دوم، انتشارات تاریخ ایران، تهران.
طهماسبپور، محمدرضا (1389)، از نقره و نور، انتشارات تاریخ ایران، تهران. عاقلی، باقر (1379)، روزشمار تاریخ ایران، چاپ دوم، نشر گفتار، تهران.
عضدانلو، حمید (1391)، گفتمان و جامعه، نشر نی، تهران.
کاتوزیان، محمدعلی همایون (1391)، اقتصاد سیاسی ایران: از مشروطیت تا پایان سلسله پهلوی، ترجمهی محمدرضا نفیسی و کامبیز عزیزی، چاپ هجدهم، نشر مرکز، تهران.
کاداوا، ادواردو (1391)، تزهایی در باب عکاسی تاریخ با پیوست تاریخ کوچک عکاسی به قلم والتر بنیامین، ترجمهی میثم سامانپور، نشر رخداد نو، تهران.
کریمی، مرضیه (1390)، بررسی عکاسی دورهی پهلوی دوم با استناد بر آرشیو مجلات، پایاننامهی کارشناسی ارشد عکاسی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران.
لش، اسکات (1390)، جامعهشناسی پستمدرنیسم، ترجمهی شاپور بهیان، چاپ سوم، نشر ققنوس، تهران.
مجلهی ایران باستان (1311)، شمارهی 1، بازیابی در 1 دی ماه 1392 از آرشیو مجلات مرکز اسناد و کتابخانهی مرکزی دانشگاه تهران. نورمحمدی، مهدی (1383)، سرآغاز عکاسی در قزوین، انتشارات حدیث امروز، قزوین. نیکزاد، عمران (1388)، بررسی نقش عکس در انعکاس رخدادهای مهم سیاسی، پایاننامهی کارشناسی ارشد عکاسی، دانشگاه هنر تهران.
یورگنسن، ماریان و فیلیپس، لوئیز (1391)، نظریه و روش در تحلیل گفتمان، ترجمهی هادی جلیلی، چاپ دوم، نشر نی، تهران. یوشیزاده، مریم (1391)، بزرگان در حریم فرشتگان دست به سینه، شمارهی 15، بهمنماه (دسترسی در 17 آبان 1392)، به آدرس: «http://www.jamejamonline.ir»
Fairclugh, Norman (1995), Critical Discours Analyses: the critical study of language, Longman, London and New York. Foucault, Michel (1978), the history of sexuality, Volume I: An Introduction, translated from the French by Robert Hurley, Vintage books, New York.
Foucault, Michel (1981), the order of discourse, In the Untying the Text: A Post-Structuralist Reader by Robert Young, Routledge & Kegan Paul, Boston, London.
Foucault, Michel (1982),The Subject and Power, Critical Inquiry, Vol. 8, No. 4 (summer, 1982), PP. 777-795, the University of Chcago Press, United State of America
Foucault, Michel (1984), Nietzsche, Genealogy, History, the Foucault Reader. Ed. Paul Rabinow, Pantheon Books, New York. Foucault, Michel (1988), Politics, Philosophy, Culture: Interviews and other writing, Rouledge, Chapton & Hall, United States of America.
Hall, Stuart (1992), Formation of Modernity, Introduction to sociology, Polity Press, L | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,325 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,178 |