تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,486 |
تعداد مقالات | 70,067 |
تعداد مشاهده مقاله | 123,064,504 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,295,941 |
خیط ابیض و اسود و زمان تحقّق فجر صادق در قرآن کریم | ||
پژوهش های قرآن و حدیث | ||
مقاله 4، دوره 48، شماره 1، فروردین 1394، صفحه 49-63 اصل مقاله (164.45 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jqst.2015.56400 | ||
نویسنده | ||
محمد سمیعی* | ||
استادیار گروه مطالعات ایران، دانشکدۀ مطالعات جهان و عضو شورای مرکز تقویم موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
اختلاف مسلمانان در تشخیص زمان اذان صبح به خاطر عدم فهم دقیق و مشترک از آیۀ 187 سورۀ بقره است که برای نخستین بار در سال پنجم هجری زمان فجر صادق را تبیین کرد. اینکه مفهوم نخ سفید و سیاه در این آیه چیست و تشخیص این دو نخ از یکدیگر، دقیقاً با چه لحظهای از زمان شکلگیری فجر در افق مصادف میشود، موضوع اصلی این پژوهش است. در این راستا با استفاده از تفاسیر و فنون ادبیات عرب و اشعار دوران جاهلی و همچنین با بهرهگیری از احادیثی که در تفسیر و توضیح این آیه وارد شده است و نیز رصدها و مشاهدات نجومی نویسنده، تلاش میشود که معنی و مقصود این آیه تحلیل و بررسی شود و در پایان چنین نتیجهگیری میشود که زاویۀ ارتفاع منفی خورشید در زمان فجر صادق، 16 درجه زیر افق است. | ||
کلیدواژهها | ||
اذان صبح؛ اوقات شرعی؛ فجر صادق؛ فجر کاذب؛ قرآن؛ نجوم | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Khait Abiaz wa Aswad and the time of True Dawn in the Holy Quran | ||
نویسندگان [English] | ||
Mohammad Samiei | ||
Assistant Professor at Faculty of World Studies, University of Tehran | ||
چکیده [English] | ||
There has been, and still is, a huge difference of opinions on the exact time of true dawn (al-fajr al-sadegh) which is the starting point for the morning prayer as well as fasting. The root of this disagreement among Muslim jurists should be sought in their reading of the 187th verse of the second chapter of the Holy Quran. Using classical Arabic literature and available commentaries of the Quran as well as ahadith and the author’s actual observations, this paper tries to suggest a better interpretation of the verse in question. It is concluded that the time of true dawn can be calculated as the time that sun is 16 degrees under the horizon. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Astronomical Discussions in the Quran, Azan Sobh, Religious Timetable, True Dawn | ||
مراجع | ||
[1]. آلوسی، سید محمود (1415ق). روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم. بیروت، دارالکتب العلمیه. [2]. ابن بابویه، محمد بن علی (1413ق). من لا یحضره الفقیه. قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. [3]. ابن عطیه اندلسی، عبدالحق بن غالب (1422ق). المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز. بیروت، دارالکتب العلمیه. [4]. ابن هشام، عبدالملک (1971م). السیرة النبویة. تحقیق مصطفی السقا، إبراهیم الأبیاری، عبد الحفیظ شلبی. بیروت، دار إحیاء التراث العربی. [5]. ابوحیان، محمد بن یوسف (1420ق). البحر المحیط فی التفسیر. بیروت، دار الفکر. [6]. ابوعبیده معمر بن مثنی (1381 ق). مجاز القرآن. قاهره، مکتبة الخانجی. [7]. تفتازانی، سعد الدین مسعود بن عمر (؟). المطول فی شرح التلخیص. مطبعه سنده. [8]. بحرانی، هاشم بن سلیمان (1416ق). البرهان فی تفسیر القرآن. تهران، بنیاد بعثت. [9]. جزیری، عبد الرحمن و دیگران (1419ق). الفقه علی المذاهب الأربعة و مذهب أهل البیت وفقاً لمذهب أهل البیت علیهم السلام. بیروت، دارالثقلین. [10]. خطیب تبریزی، یحیی بن علی (1414ق). شرح مقصورة ابن درید. بیروت، مکتبة المعارف. [11]. خفاجی، احمد بن محمد (1417ق). عنایة القاضی و کفایة الراضی. بیروت، دار الکتب العلمیة. [12]. زمخشری، محمود (1407ق). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل. بیروت، دارالکتاب العربی. [13]. سمیعی، محمد (1376). قبله و اوقات شرعی شهرهای ایران: 1385 – 1376. قم، مؤسسه تحقیقاتی لوا. [14]. کلینی، محمد بن یعقوب (1407ق). الکافی. تهران، انتشارات اسلامیه. [15]. گنابادی، سلطان محمد (1408ق). تفسیر بیان السعادة فی مقامات العبادة. بیروت، مؤسسة الأعلمی. [16]. طباطبایی، سید محمد حسین (1417ق). المیزان فی تفسیر القرآن. قم، دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. [17]. طبرسی، فضل بن حسن (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. تهران، انتشارات ناصرخسرو. [18]. طبری کیاهراسی، ابوالحسن علی بن محمد (1405ق). احکام القرآن. بیروت، دارلکتب العلمیة. [19]. طوسی، محمد بن الحسن (1407ق). الخلاف. قم، دفتر انتشارات اسلامی. [20]. طوسی، محمد بن الحسن (1407ق). تهذیب الاحکام. تهران، دار الکتب الإسلامیه. [21]. ---------- (1390). الإستبصار فیما اختلف من الأخبار. تهران، دار الکتب الإسلامیه. [22]. فخر رازی، محمد بن عمر (1420ق). مفاتیح الغیب. بیروت، دار احیاء التراث العربی. [23]. قرطبی محمد بن احمد (1364). الجامع لأحکام القرآن. تهران، انتشارات ناصرخسرو. [24]. موحدنژاد، علیرضا (1390). تبیین موضوعی اوقات شرعی و تحلیل فقهی آن. پایان نامه دکتری دانشکده الاهیات دانشگاه تهران. [25]. نخجوانی، نعمت الله بن محمود (1999م). الفواتح الالهیة و المفاتح الغیبیة. مصر، دار رکابی للنشر. [26]. Ahmed،Monzur (1997). The Determination of Salat Times، repo.unnes.ac.id/dokumen/astrodb/doc/The Determination of Salat Times.doc [05/10/2014] | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,765 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,496 |