تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,486 |
تعداد مقالات | 70,067 |
تعداد مشاهده مقاله | 123,064,742 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,296,169 |
تقطیع حدیث (ارزیابی تقطیع در الجامع الصغیر) | ||
پژوهش های قرآن و حدیث | ||
مقاله 8، دوره 48، شماره 1، فروردین 1394، صفحه 133-153 اصل مقاله (303.75 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jqst.2015.56404 | ||
نویسنده | ||
مصطفی همدانی* | ||
دانشآموختۀ خارج فقه و فلسفه، حوزة علمیه قم | ||
چکیده | ||
الجامعالصغیر سیوطی، یکی از جوامع روایی معروف اهل سنت است که با روش معجمنگاری الفبایی (بر حسب ابتدای روایات) تدوین شده است. این تحقیق به بررسی میزان روشمندی کتاب مذکور در تقطیع روایات پرداخته است.پژوهش حاضر، با روش تحلیل محتوای کمّی و بر اساس نمونهای که به روش سیستماتیک و طبقاتی تهیه شده، به بررسی 400 روایت از روایات این کتاب پرداخته و طبق قوانین علم احتمال، نتایج آن را با خطای پنج درصد به کل کتاب تعمیم داده است. نتایج نشان داده این کتاب، در 3/17 درصد موارد به تقطیع روایات دست زده و در 7/82 درصد موارد، روایات را تقطیع نکرده است. همچنین، در موارد تقطیع، در 5/72 درصد تقطیع درست (غیر مُخلّ به معنا) و در 4/27 درصد موارد تقطیع نادرست وجود دارد. همچنین گونههای تقطیع نادرست و درصد هریک نیز به تفصیل و با ذکر نمونههایی از هر گونه، و نیز استدلال بر وجه نادرستی آن، بررسی شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
تقطیع؛ الجامعالصغیر؛ سیوطی؛ معجمنگاری | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Dissection (Taqti’a) of Hadith (Evaluation of Dissection in Al Jame'a Al Saghir) | ||
نویسندگان [English] | ||
Mostafa Hamadani | ||
Advanced Fiqh and Philosophy Graduate, Qom Seminary Professor | ||
چکیده [English] | ||
Al-Suyuti's Al Jame'a Al Saghir is a famous narrative collections of Sunnite compiled alphabetically in terms of initial letter of narratives. This study is to assess methodical degree of aforementioned book in field of dissection of narratives. The present study, based on the systematic hierarchical approach is provided by quantitative content analysis, assesses 400 narratives from this book. While generalizing the results of this book, error rate becomes 5%, so the confidence interval is 95%. The results show that this book performed hadith dissection in 17.3 percent of cases, but it did not perform it in 82.7 percent of cases. About 72.5 percent of dissection cases are accurate ones but 27.4 percent of them are not. The species of inaccurate dissections and their percentages are assessed in detail and some examples from each species along with some reasons about their inaccuracy are given here. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Hadith Dissection, Al Jame'a Al Saghir, Al-Suyuti, Lexicography | ||
مراجع | ||
1 [. ابن المرزبان، محمد بن خلف، (1420ق). المروءة، چاپ اول، بیروت، دار ابنحزم. ] 2 [. ابناثیر جزری، مبارک بن محمد، (1367ش). النهایة فی غریب الحدیث و الأثر، چاپ چهارم، قم، موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان. ] 3 [. ابنالصلاح، عثمان بن عبدالرحمن، (؟). مقدمة ابن الصلاح، محقق: د عائشة عبد الرحمن (بنت الشاطئ)، قاهره، دار المعارف. ] 4 [. ابنجوزی، جمال الدین عبد الرحمن، (1386ق). الموضوعات، تحقیق: عبد الرحمن محمد عثمان، چاپ اول، مدینه، المکتبة السلفیة. ] 5 [. ابن حنبل، أحمد بن محمد، (1416ق). مسند الإمام أحمد بن حنبللإ محقق: أحمد محمد شاکر، چاپ اول، قاهره، دار الحدیث. ] 6 [. ابنفارس، أحمد بن فارس، (1404ق). معجم مقاییس اللغة، چاپ اول، قم، مکتب الاعلام الاسلامی. ] 7 [. أبویعلی موصلی، أحمد بن علی، (1404ق). مسند أبییعلی، چاپ اول، دمشق، دار المأمون للتراث. ] ۸ [. ایمان، محمد تقی، نوشادی، محمودرضا، (1390ش). تحلیل محتوای کیفی، دو فصلنامهی «پژوهش»، قم، سال سوم، شماره دوم، پاییز و زمستان. ] ۹ [. ببی، ارل، (1378ش). تحقیق در علوم اجتماعی، ترجمه رضا فاضل، چاپ پنجم، قم، انتشارات سمت. ] ۱۰ [. بخاری، محمد بن إسماعیل، (؟). التاریخالکبیر، حیدر آباد – الدکن، دائرة المعارف العثمانیة. ] 1۱ [. بخاری، محمد بن إسماعیل، (1422ق). صحیحالبخاری، چاپ اول، بیروت، دار طوق النجاة. ] 1۲ [. بیابانگرد، اسماعیل، (1386ش). روشهای تحقیق در روانشناسی و علومتربیتی، چاپ دوم، تهران، نشر دوران. ] 1۳[. ترمذی، محمد بن عیسی، (1998م). سنن الترمذی، بیروت، دار الغرب الإسلامی. ] 1۴ [. حاجی خلیفة، مصطفی بن عبدالله، (1941م). کشف الظنون عن أسامی الکتب والفنون، چاپ اول، بغداد، مکتبة المثنی. ] 1۵ [. حافظنیا، محمدرضا، (1386ش). مقدمهای بر روش تحقیق در علوم انسانی، چاپ سیزدهم، تهران، انتشارات سمت. ] 1۶ [. حاکم نیشابوری، محمد بن عبد الله، (1411ق). المستدرک علی الصحیحین، چاپ اول، بیروت، دار الکتب العلمیة. ] ۱۷ [. حسینی سیستانی، علی، (1414ق). الرافد فی علم الأصول، چاپ اول، قم، لیتوگرافی حمید. ] ۱۸ [. حمودة، طاهر سلیمان، (1410ق). جلال الدین السیوطی عصره وحیاته وآثاره وجهوده فی الدرس اللغوی، چاپ اول، بیروت، المکتب الاسلامی. ] ۱۹ [. خطیب بغدادی، احمد بن علی، (؟). الکفایة فی علم الروایة، تحقیق: أبو عبدالله السورقی , إبراهیم حمدی المدنی، مدینه منوره، المکتبة العلمیة. ] 2۰ [. خطیب شربینی، محمد بن أحمد، (1415ق). مغنی المحتاج إلی معرفة معانی ألفاظ المنهاج، چاپ اول، دار الکتب العلمیة. ] 2۱ [. دلاور، علی، (1386ش). روشهای تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی، تهران، چاپ دوم، دانشگاه پیام نور. ] 2۲ [. دیانی محمد حسین، (1387ش). گلوگاههای پژوهش در علوم اجتماعی، چاپ سوم، مشهد، نشر چاپار. ] 2۳ [. رایف، دانیل و همکاران، (1381ش). تحلیل پبامهای رسانهای (کاربرد تحلیل محتوای کمّی در تحقیق)، ترجمه مهدخت بروجردی علوی، چاپ اول، تهران، انتشارات سروش. ] 2۴ [. رفیعپور، فرامرز، (1382ش). تکنیکهای خاص تحقیق در علوم اجتماعی، چاپ اول، تهران، شرکت سهامی انتشار. ] 2۵ [. زمخشرى، محمود بن عمر، (1979م). أساس البلاغة، بیروت، دار صادر، چاپ اول. ] 2۶ [. سیوطی، عبد الرحمن بن أبیبکر، (1428ش). الجامعالصغیر فی احادیث البشیر النذیر، بیروت، دارالفکر. ] ۲۷ [. سیوطی، عبد الرحمن بن أبیبکر، (؟). تدریب الراوی فی شرح تقریب النواوی، تحقیق: أبو قتیبة نظر محمد الفاریابی، دار طیبة. ] ۲۸ [. شهید ثانی، زین الدین، (1390ش). الرعایة لحال البدایة فی علم الدرایة (ضمن مجموعه رسائل فی درایة الحدیث)، چاپ چهارم، قم، دارالحدیث. ] ۲۹ [. شوکانی، محمد بن علی بن محمد، (1413ق). نیل الأوطار، تحقیق: عصام الدین الصبابطی، چاپ اول، مصر، دار الحدیث. ] 3۰ [. صاحب بن عباد، إسماعیل بن عباد، (1413ق). المحیط فی اللغة، چاپ اول، بیروت، عالم الکتاب. ] 3۱ [. طباطبایی، محمد کاظم، (1390ش). منطق فهم حدیث، چاپ اول، قم، موسسه امام خمینی. ] 3۲ [. طبرانی، سلیمان بن أحمد (1409ق). مکارم الأخلاق، چاپ اول، بیروت، دارالکتبالعلمیة. ] 3۳ [. طبرانی، سلیمان بن أحمد، (بیتا). المعجم الکبیر، چاپ دوم، قاهره، مکتبة ابن تیمیة. ] 3۴ [. طوسی، محمد بن حسن، (1417ق). العُدة فی أصول الفقه، چاپ اول، قم، نشر علاقبندیان.
] ۳۵ [. عطیه، محیالدین، یوسف، محمد خیر رمضان، حنفی، صلاح الدین، (1418ق). دلیل مولفات الحدیث الشریف المطبوعه القدیمه و الحدیث، چاپ دوم، دار ابنحزم. عسقلانی، احمد بن علی، (؟). هدیالساری، دارمصر، قاهرة. ] ۳۶ [. فلیک، اوه، (1388ش). درآمدی بر تحقیق کیفی، چاپ دوم تهران، نشر نی. ] ۳۷ [. کحلانی، محمد بن إسماعیل، (1432ق). التَّنویرُ (شَرْحُ الجَامِع الصَّغِیرِ)، محقق: دکتور محمَّد إسحاق محمَّد إبراهیم، چاپ اول، ریاض، مکتبة دارالسلام. ] ۳۸ [. کلینی، محمد بن یعقوب بن اسحاق، (1407ق). الکافی، چاپ چهارم، تهران، دار الکتب الإسلامیة. ] ۳۹ [. کتانی، محمد بن أبیالفیض، (1421ق). الرسالة المستطرفة لبیان مشهور کتب السنة المشرفة، محقق: محمد المنتصر بن محمد الزمزمی، چاپ ششم، بیروت، دارالبشائرالإسلامیة. ] 4۰ [. کیوی، ریمون، کامپنهود، لوک وان، (1389ش). روش تحقیق در علوم اجتماعی، ترجمهی عبد الحسین نیک گهر، چاپ پنجم، تهران، نشر توتیا. ] 4۱ [. مامقانی، عبدالله، (1411ق). مقباسالهدایة، چاپ اول، قم، موسسة آلالبیت. ] 4۲ [. محمدیمهر، غلامرضا، (؟). روش تحلیل محتوا (راهنمایعملیتحقیق)، چاپ اول، تهران، دانش نگار. ] 4۳ [. مسعودی، عبدالهادی، (1389ش). روش فهم حدیث، چاپ پنجم، سمت و دانشکده علوم حدیث. ] 4۴ [. مسلم بن حجاج، (؟). صحیح مسلم، بیروت، دارإحیاءالتراثالعربی. ] 4۵ [. معارف، مجید، (1387ش). شناخت حدیث (مبانی فهم متن – اصول نقد سند)، چاپ اول، تهران، انتشارات دانشگاه تهران و موسسۀ نبا. ] ۴۶ [. مناوی، عبدالرئوف، (1415ق). فیض القدیر شرح الجامع الصغیر، چاپ اول، بیروت، دارالکتب العلمیة. [۴۷]. موسوی اردبیلی، سید عبد الکریم (1427ق). فقه الحدود و التعزیرات، چاپ دوم، قم، انتشارات دانشگاه مفید. [۴۸]. موسوی خمینی، روح الله (1382ش). تهذیب الأصول، چاپ اول، قم، دار الفکر. ] ۴۹ [. نادری، عزتالله، سیف نراقی، مریم، (1388ش). روشهای تحقیق و چگونگی ارزشیابی آن در علوم انسانی با تاکید بر علوم تربیتی، چاپ پنجم، تهران، ارسباران. ] 5۰ [. نوری،حسین بن محمد تقی (1408ق). ،مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، چاپ اول قم، ، مؤسسة آل البیت علیهم السلام. ] 5۱ [. هروی، محمد بن یوسف، (1387ش). بحر الجواهر (معجم الطب الطبیعی)، چاپ اول، قم، موسسه احیاء طب طبیعی. [۵۲]. همدانی، آقارضا بن محمد هادی (1416ق). مصباح الفقیه، چاپ اول، قم، مؤسسة الجعفریة لإحیاء التراث و مؤسسة النشر الإسلامی. ] 5۳ [. هولستی، اُل- آر.، (1373). تحلیل محتوا در علوم اجتماعی و انسانی، ترجمه نادر سالارزاده امیری، چاپ اول، تهران، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی. ] 5۴ [. واس، دی.ای، (1389ش). پیمایش در تحقیقات اجتماعی، ترجمه هوشنگ نایبی، چاپ دوازدهم، تهران، نشر نی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,530 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,170 |