پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,479 |
| تعداد مقالات | 70,032 |
| تعداد مشاهده مقاله | 123,000,675 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,232,311 |
تصحیح و تحقیق رسالۀ «اللامع فی الشکل الرابع» نوشتۀ مجدالدین جیلی | ||
| فلسفه و کلام اسلامی | ||
| مقاله 5، دوره 48، شماره 2، مهر 1394، صفحه 201-244 اصل مقاله (1.59 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jitp.2015.56520 | ||
| نویسنده | ||
| اسدالله فلاحی* | ||
| دانشیار مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران | ||
| چکیده | ||
| مجدالدین عبدالرزاق جیلی (د. ح. 570 ق.)، برای نخستین بار در تاریخ منطق، در رسالۀ اللامع فی الشکل الرابع به مختلطات شکل چهارم پرداخته است. پیش از او، دنحای کشیش (ح. 800م.) و ابوالفتوح ابن‌صلاح همدانی (د. 548ق.)، معاصر جیلی، مطلقات شکل چهارم را به تفصیل طرح کرده بودند. جیلی در رسالۀ اللامع تنها به موجهات «بسیط» شکل چهارم پرداخته و هیچ اشاره‌ای به موجهات «مرکب» نکرده است. شاگرد او، فخر رازی، نیز تنها به موجهات «بسیط» شکل چهارم پرداخته و تنها در جهت نتیجۀ سه اختلاط با استاد مخالفت کرده است. شاگرد فخر رازی، زین‌الدین کشّی (د. ح. 625ق.)، پس از او، موجهات «مرکب» شکل چهارم را نیز بررسی کرده است. پس از این‌که افضل الدین خونجی (د. 646ق.)، به انعکاس سالبۀ جزئیه در برخی موجهات مرکبه پی برد، اثیر الدین ابهری (د. ح. 660ق.) سه ضرب منتج تازه در مختلطات شکل چهارم کشف کرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شکل چهارم؛ قیاس؛ مجدالدین جیلی؛ مختلطات؛ موجهات | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Critical Edition of Al-Jili’s Treatise on the Forth Figure Al-Lame fi al-Shakl al-Rabe | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Asadollah Fallahi | ||
| Associate Professor, Iranian Institute of Philosophy | ||
| چکیده [English] | ||
| For the first time in the history of logic, Abd al Razzaq Al-Jili (d. 570/1174), in the treatise Al-Lame fi al-Shakl al-Rabe, dealt with the modal syllogisms of the fourth figure. Previous to him, Dinha, the priest, and Ibn Salah Al-hamadani had discussed the non-modal moods of the fourth figure. Jili’s treatise deals only with simple modalities and ignores the complex ones. His pupil, Fakhr al-Din Al-Razi, like his master, neglected the complex moods of the figure, but denied Al-Jili’s modalities for three moods. Al-Razi’s pupil, Zayn al-Din Al-Kashshi, developed the complex moods of the fourth figure. After Afzal al-Din Al-Khunaji realized that negative particulars have conversions in some complex modalities, Athir al-Din Al-Abhari discovered three new valid moods in the modal fourth figure. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Abd al-Razzaq al-Jili, Al-Lame fi al-Shakl al-Rabe, Fourth Figure, Syllogism, Modalities | ||
| مراجع | ||
|
[1] ابهری، اثیرالدین، (1370)، تنزیل الافکار، در منطق و مباحث الفاظ، گردآوری مهدی محقق، تهران، دانشگاه تهران، 137-248. [2] پورجوادی، نصرالله (1380ش.)، مجموعه فلسفی مراغه (چاپ عکسی)، مرکز نشر دانشگاهی، تهران. [3] جیلی، مجدالدین عبدالرزاق (1380ش.)، «اللامع فی الشکل الرابع»، در: نصرالله پورجوادی، مجموعه فلسفی مراغه (چاپ عکسی)، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، صص 344-365. [4] خونَجی، افضل‌الدین (1389ش.)، کشف الأسرار عن غوامض الأفکار، مقدمه و تحقیق خالد الرویهب، تهران، مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران و مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه آزاد برلین - آلمان. [5] دانش‌پژوه، محمدتقی، (1331ش. «الف»)، «شکل چهارم یا شکل جالینوسی (1)»، مجلۀ مهر، شماره 87، سال 8 ش 2، اردیبهشت 1331، ص 97-101. قابل دانلود از: [6] دانش‌پژوه، محمدتقی، (1331ش. «ب»)، «شکل چهارم یا شکل جالینوسی (2)»، مجلۀ مهر، شماره 87، سال 8 ش 3، خرداد 1331، ص 166-169. [7] دانش‌پژوه، محمدتقی، (1331ش. «ج»)، «داستان شکل جالینوسی در باختر (3)»، مجلۀ مهر، شماره 87، سال 8 ش 5، مرداد 1331، ص 299-304. [8] رازی، فخر‌الدین محمد بن عمر (1381ش.)، منطق الملخّص، تقدیم، تحقیق و تعلیق احدفرامرز قراملکی و آدینه اصغری‌نژاد، تهران، دانشگاه امام صادق. [9] نبوی، لطف‌الله، (1376ش.)، «رویکردی تاریخی به شکل چهارم قیاس حملی و شرایط انتاج آن»، مدرس علوم انسانی، ش. 5، ص 102-109. [10] النکت و الفوائد، نویسنده ناشناس، نسخۀ خطی به شمارۀ 1217، کتابخانۀ فیض الله افندی، استانبول. [11] فلاحی، اسدالله، (1393)، «شکل چهارم قیاس در تاریخ منطق»، جاویدان خرد، ش 25، پذیرفته و در انتظار چاپ. [12] همدانی، نجم‌الدین ابوالفتوح احمد بن محمد (ن. ش. 4830)، «مقالة فی الشکل الرابع»، کتابخانۀ ایاصوفیا، استانبول، برگ 185ب-189آ، کتابت 626 ق.، چاپ عکسی در Sabra 1965. [13] همدانی، نجم‌الدین ابوالفتوح احمد بن محمد، (1393)، «مقالة فی الشکل الرابع»، جاویدان خرد، ش 25، پذیرفته و در انتظار چاپ.
[14] Kneale, W. & Kneale, M. (1978). The Development of Logic, Clarendon Press, Oxford.
[15] Rescher, Nicholas (1966), Galen and the Syllogism, including an Arabic Text, Edition and Annotated Translation of Ibn al-Şalāh Treatise “On the Fourth Figure of the Categorical Syllogism”, University of Pittsburgh Press.
[16] Sabra, A. I. (1965), ‘‘A Twelfth-Century Defence of the Fourth Figure of the Syllogism,’’ Journal of the Warburg and Courtauld Institutes, Vol. 28, pp. 14-28. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,120 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,050 |
||