سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,573
تعداد مقالات71,036
تعداد مشاهده مقاله125,506,726
تعداد دریافت فایل اصل مقاله98,770,660
اکبرپور, امید علی, دهقانی, حمید. (1394). تجزیة نمودار دووجهی تلاقی‌های دی‌آلل و ارزیابی دورگ برتری گندم نان (Triticum aestivum L.) در دو محیط عادی و تنش شوری. , 46(4), 641-656. doi: 10.22059/ijfcs.2015.56813
امید علی اکبرپور; حمید دهقانی. "تجزیة نمودار دووجهی تلاقی‌های دی‌آلل و ارزیابی دورگ برتری گندم نان (Triticum aestivum L.) در دو محیط عادی و تنش شوری". , 46, 4, 1394, 641-656. doi: 10.22059/ijfcs.2015.56813
اکبرپور, امید علی, دهقانی, حمید. (1394). 'تجزیة نمودار دووجهی تلاقی‌های دی‌آلل و ارزیابی دورگ برتری گندم نان (Triticum aestivum L.) در دو محیط عادی و تنش شوری', , 46(4), pp. 641-656. doi: 10.22059/ijfcs.2015.56813
اکبرپور, امید علی, دهقانی, حمید. تجزیة نمودار دووجهی تلاقی‌های دی‌آلل و ارزیابی دورگ برتری گندم نان (Triticum aestivum L.) در دو محیط عادی و تنش شوری. , 1394; 46(4): 641-656. doi: 10.22059/ijfcs.2015.56813

تجزیة نمودار دووجهی تلاقی‌های دی‌آلل و ارزیابی دورگ برتری گندم نان (Triticum aestivum L.) در دو محیط عادی و تنش شوری

علوم گیاهان زراعی ایران
مقاله 10، دوره 46، شماره 4، دی 1394، صفحه 641-656    اصل مقاله (612.36 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijfcs.2015.56813
نویسندگان
امید علی اکبرپور1؛ حمید دهقانی* 2
1دانشجوی دکتری، اصلاح‌نباتات، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
2دانشیار اصلاح‌نباتات، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
شوری یکی از تنش‌های غیرزیستی است و تعیین قابلیت و توان دورگ‌ها در گیاهان می‌تواند برای افزایش عملکرد و  تحمل به تنش شوری، استفاده شود. در این تحقیق نتاج به‌دست‌آمده از تلاقی رقم‌ها، فلات، بم، قدس، روشن، ارگ، کویر و پیشتاز در یک طرح دی‌آلل 7 × 7 کامل در شرایط عادی (نرمال) و تنش شوری در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در شهرستان یزد اجرا شد. نتایج تجزیة دورگ برتری (هتروزیس) و نگاره‌ای (گرافیکی) با استفاده از روش GGE biplot در این تحقیق نشان داد که برای صفات عملکرد و وزن زیست‌توده، وراثت‌پذیری خصوصی و عمومی بالا و همچنین توان دورگ تلاقی‌ها در دو شرایط به ویژه در شرایط تنش شوری وجود دارد. برای صفات عملکرد و وزن زیست‌توده در شرایط تنش، نمودار دووجهی (بای‌پلات)، دو گروه دورگ برتر (هتروتیک) متفاوت تشکیل شدند. دامنة دورگ برتری در شرایط عادی برای صفت عملکرد از 5/18- تا 1/24 درصد و در شرایط تنش از 3/21- تا 1/60 درصد بود. همچنین دامنة دورگ برتری در شرایط عادی برای وزن زیست‌توده از 2/22- تا 5/16 درصد و در شرایط تنش شوری از 7/19- تا 3/55 درصد بود. نتایج این تحقیق نشان داد که تلاقی‌های معنی‌داری برای درصد دورگ برتری مثبت و منفی در شرایط تنش شوری برای صفات مورد بررسی بود. درصد دورگ برتری بالا و همچنین وراثت‌پذیری خصوصی و عمومی بالای صفات عملکرد دانه و وزن زیست‌تودة گندم گویای این بود که امکان گزینش و دستیابی به ژنوتیپ‌های برتر همراه با تثبیت توان نسبی دورگ از بین نتاج با استفاده از روش‌های گزینش در شرایط تنش شوری وجود دارد.
کلیدواژه‌ها
عملکرد؛ کشتزار؛ نمودار دووجهی؛ وزن زیست‌توده
عنوان مقاله [English]
Biplot and heterosis analysis for diallel crosses of bread wheat (Triticum aestivum L.) under normal and salt-stressed environments
نویسندگان [English]
Omid Ali Akbarpour1؛ Hamid Dehghani2
1Ph. D. Candidate, Department of Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
2Associate Professor, Department of Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
چکیده [English]
Salinity is one of the abiotic stresses and exploitation of heterosis could increase the crop yield and extend the stress tolerance, especially in salinity stress. In this research, a set of full diallel design involving 7×7 crosses from cultivars including Flat, Bam, Ghods, Roshan, Arg, Kavir and Pishtaz were conducted in a randomized complete block design with three replications under both normal and salt stress conditions in Yazd, Iran. The results of heterosis and graphical analyses using GGE biplot approach indicated high narrow and broad sense heritabilites and heterosis of crosses for yield and biomass traits, especially in saline condition. Graphical biplot determined two different heterotic groups for yield and biomass characteristics in saline condition. The ranges of heterosis for yield trait were between -18.5 to 24.1% in normal condition and -21.3 to 60.1% in saline condition, respectively. Also, the ranges of heterosis for biomass were between -22.2 to 16.1 % in normal condition and -19.7 to 55.3 % in saline condition, respectively. The results of this research showed that under saline conditions there were significant crosses for negative and positive heterosis for studied trait. High heterosis and great narrow and broad sense heritabilites for yield and biomass traits indicated that finding a better line along with a fixed relative heterosis is possible using selection methods from the progenies in saline condition.
کلیدواژه‌ها [English]
Biomass, Biplot, field, yield
مراجع
  1. Ashraf, M. & Foolad, M.R. (2007). Roles of glycine betaine and proline in improving plant abiotic stress resistance. Environmental and Experimental Botany, 59, 206-216
  2. Ashraf, M. (1994). Breeding for salinity tolerance in plants. Critical Reviews in Plant Sciences, 13, 17-42.
  3. Ashraf, M., Athar, H.R., Harris, P.J.C. & Kwon, T.R. (2008). Some prospective strategies for improving crop salt tolerance. Advances in Agronomy, 97, 45-110.
  4. Athar, H. R. & Ashraf, M. (2009). Strategies for crop improvement against salinity and drought stress: An overview. In: Ashraf, M., Ozturk, M. & Athar, H. R. (Eds.). Salinity and Water Stress.. Springer, Dordrecht, The Netherlands. pp. 1-16.
  5. Colmer, T.D., Flowers, T. J. & Munns, R. (2006) Use of wide crosses and wild relatives to improve salt tolerance of wheat. Journal of Experimental Botany, 57, 1059-1078.
  6. Borghi, B., Corbellini, M., Cattaneo, M., Fornasari, M. & Zucchelli, L. (1986). Modification of the sink/source relationships in bread wheat and its influence on grain yield and grain protein content. Journal of Agronomy and Crop Science, 157, 245-254.
  7. Dehghani, H., Dvorak, J. & Sabaghnia, N. (2012b). Biplot Analysis of Salinity Related Traits in Beard Wheat (Triticum aestivum L.). Annals of Biological Research, 3, 3723-3731.
  8. Dehghani, H., Fayzian, S.E., Jalali, M., Rezai, A. & Dane, F. (2012a). Use of GGEbiplot methodology for genetic analysis of yield-related traits in melon (Cucumis melon L.). Canadian Journal of Plant Science, 92, 77-85.
  9. Dehghani, H., Torabi, M., Moghadam, M. & Ghanadha, M. (2005). Biplot analysis of diallel cross data for infection type of wheat stripe rust. Seed and Plant, 21, 123-138. (in Farsi)
  10. Fabrizius, M.A., Busch, R.H, Khan, K. & Huckle, L. (1998). Genetic diversity and heterosis of spring wheat crosses. Crop Science, 38, 1108-1112.
  11. Fageria, N.K, Gheyi, H.R. & Moreira, A. (2011) Nutrient bioavailability in salt affected soils. Journal of Plant Nutrition, 34, 945–962.
  12. Fageria, N.K, Stone, L.F. & dos Santos, A.B. (2012) Breeding for salinity tolerance. In: Fritsche-Neto, R. & Borém, A. (Eds.). Plant breeding for abiotic stress tolerance (103-122). Springer-Verlag, Berlin, Heidelberg.
  13. Falconer, D. S. & Mackay, T.F.C. (1996). Introduction to Quantitative Genetics. 4th edn. Longman Group, Essex.
  14. FAO. (2005). Global network on integrated soil management for sustainable use of salt-affected soils. Rome, Italy: FAO Land and Plant Nutrition Management Service. http://www.fao.org/ag/agl/agll/spush.
  15. Flowers,T.J. (2004). Improving crop salt tolerance. Journal of Experimental Botany, 55, 307–319.
  16. Flowers, T.J. & Yeo, A.R. (1995). Breeding for salinity resistance in crop plants—where next? Australian Journal of Plant Physiology, 22, 875-884.
  17. Fonseca, S. & Patterson, F.L. (1968). Hybrid vigor in a seven-parent diallel cross in common winter wheat (Triticum aestivum L.). Crop Science, 8, 85-88.
  18. Gautam, P.L. & Jain, K. B. L. (1985). Heterosis for various characters in durum wheat. IndianJournal of Genetics and Plant Breeding, 45, 159-165.
  19. Grafius, J.E. (1959). Heterosis in barley. Agronomy Journal, 51, 557-564.
  20. Griffing, B. (1956). Concept of general and specific combining ability in relation to diallel crossing systems. Australian Journal of Biological Sciences, 9, 463-493.
  21. Hallauer, A.R., Marcelo, J., Carena, J. B. & Miranda, F. (2010). Quantitative genetics in maize breeding. Iowa State University Press, Ames, IA.
  22. Hayman, B.I. (1954). The analysis of variance of diallel tables. Biometrics, 10, 235-244.
  23. Hennaway, M.A. (1996). Heterosis and combining ability and diallel crosses of eight bread wheat varieties. Bulletin of the Faculty of Agriculture of Cairo University, 47, 379-392.
  24. MacKey, I. (1976). Genetics and evolutionary principles of heterosis. In: Janossy, A. & Lupton, F.G.H. (Eds.). (pp. 17-33). In: Proceeding of the 8th Congr Eucarpia. Elsevier.
  25. Mahajan, V., Nagarajan, S., Srivastava, M. Kumar, V. & Ganga P.R. (1999). Commercial heterosis in wheat: an overview. Rachis Newslett, 18, 13.
  26. Mujeeb-Kazi, A. & de Leon, J.L.D. (2002). Conventional and alien genetic diversity for salt tolerant wheats: focus on current status and new germplasm development. In Prospects for Saline Agriculture. Dordrecht, The Netherlands, Kluwer. pp. 69-82.
  27. Munns, R. (2002). Comparative physiology of salt and water stress. Plant, Cell & Environment, 25, 239-250.
  28. Pessarakli, M. & Szabolcs, I. (2011). Soil salinity and sodicity as particular plant/crop stress factors. In: Pessarakli, M. (Ed.). Handbook of plant and crop stress. CRC Press, Florida, USA. pp. 3-15.
29. Poustini, K., Siosemardeh, A. & Ranjbar, M. (2007). Proline accumulation as a response to salt stress in 30 wheat (Triticum aestivum L.) cultivars differing in salt tolerance. Genetic Resources and Crop Evolution, 54, 925-934.

  1. Poustini, K. & Siosemardeh, A. (2004). Ion distribution in wheat cultivars in response to salinity stress. Field Crops Research, 85, 125-133.
  2. Prasad, K.D., Haque, M.F. & Ganguli, D.K. (1998). Heterosis studies for yield and its components in bread wheat. Indian Journal of Genetics and Plant Breeding, 58, 97-100.
  3. Rains, D. & Goyal, S. (2003). Strategies for managing crop production in saline environments: An overview. Journal of crop production, 7, 1-10.
  4. Richards, R.A. (1978). Genetic analysis of drought stress response in rape seed (Brassica compestris and B. napus). I. Assessment of environments for maximum selection response in grain yield. Euphytica, 27, 609-615.
  5. Roy, D. (2000). Plant Breeding: Analysis and exploitation of variation. Narosa Publication, New Delhi. P 701.
  6. Rumbaugh, M. D., Asay, K.H. & Johnson, D.A. (1984). Influence of drought stress on genetic variance of alfalfa and wheat grass seedling. Crop Science, 24, 297–303.
  7. Sharma, S.K., Singh, I. & Singh, K.P. (1986). Heterosis and combining ability in wheat. Crop improvement, 13, 101-103.
  8. Sindhu, J. S. & Singh, R.B. (1975). Heterosis in wheat. Indian Journal of Genetics and Plant Breeding, 35, 467-469.
  9. Singh, H., Sharma, S., and Sain, R. (2004). Heterosis studies for yield and its components in bread wheat over environments. Hereditas 141, 106-114.
  10. Singh, I. & Sharma, S.K. (1989). Heterosis in relation to general and specific combining ability in wheat. Indian Journal Agriculture Research, 23, 163-168.
  11. Yan, W. & Kang, M.S. (2003). GGE Biplot Analysis: A Graphical Tool for Breeders, Geneticists, and Agronomists. CRC Press, Boca Raton, FL.
  12. Yan, W. (2001). GGEBiplot-a Windows application for graphical analysis of multi-environment trial data and other types of two-way data. Agronomy Journal, 93, 1111-1118.
  13. Yan, W. and L.A. Hunt. 2002. Biplot analysis of diallel data, Crop Science, 42, 21-30.
  14.  Yan, W., Hunt, L.A., Sheng, Q. & Szlavnics, Z. (2000). Cultivar evaluation and mega-enviroment investigation based on the GGE biplot. Crop Science, 40, 597- 605.
  15. Zehr, B. E., Ratralikar, V.P., Reddy, L. & Pandey, L.V. (1997). Strategies for utilizing heterosis in wheat, rice, and oilseed Brassica in India. In: Proc. The Genetics and Exploitation of Heterosis in Crops. Mexico City, Mexico. pp. 232-233.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,806
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 853





سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب