پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,533 |
| تعداد مقالات | 70,518 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,132,736 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,238,611 |
جایگاه ساز عود و انواع مختلف آن در تاریخ موسیقی ایرانِ پس از اسلام | ||
| تاریخ علم | ||
| مقاله 3، دوره 11، شماره 2، مهر 1392، صفحه 191-206 اصل مقاله (590.82 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسنده | ||
| نرگس ذاکر جعفری* | ||
| استادیار، عضو هیأت علمی دانشگاه گیلان، رشت | ||
| چکیده | ||
| یکی از مباحث تاریخ موسیقی ایران در دورۀ اسلامی، جایگاه و اهمیت ساز عود است. این ساز با عنوان «بربت» در دورۀ ساسانی شکوفا شد و پس از اسلام با عنوان «عود» در سرزمین‌های مختلف اسلامی اشاعه یافت و در موسیقی ایران نیز تا اواخر عصر صفوی دارای اعتبار بود. موسیقی‌دانان قدیم ایران، از نخستین متون موسیقی پس از اسلام در قرون سوم و چهارم هجری تا رسالات موسیقی دورۀ صفوی در قرن یازدهم هجری، به برتری ساز عود نسبت به سازهای دیگر اذعان داشته‌اند. در مقالۀ حاضر قصد داریم به مطالعۀ ویژگی‌های ساختمان عود و انواع آن بپردازیم. با استناد به رسالات موسیقی قدیم، عود در اندازه‌های مختلف و حداقل در دو اندازۀ کاسه‌بزرگ و کاسه‌کوچک ساخته می‌شد و انواع مختلف عود گاهی با اسامی دیگر نیز نامیده می‌شدند. اختلاف در تعداد زه‌های ساز از دیگر وجوه تمایز انواع عود در رسالات موسیقی قدیم است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تاریخ موسیقی در ایران؛ رسالات موسیقی قدیم ایران؛ عود | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Place of Oud and its Various Types in the Islamic Eras of Persian Music History | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Narges Zaker Jafari | ||
| Faculty of member of music department/ The University of Guilan, Rasht | ||
| چکیده [English] | ||
| One of the chapters in the history of Iranian music is the place and significance of the musical instrument called Oud. This instrument, initially named “Barbat”, emerged during the Sassanid dynasty. Generally known under the name “Oud” in Islamic era, it became grepopular in Islamic countries. In Iran, this instrument enjoyed great importance until the fall of the Safavid dynasty. From the early treatises on music, dating back to the third or fourth century A.H. to the documents belonging to the Safavid era, Oud was considered the most preponderant instrument in comparison with other instruments. In this paper, we propsose to study the structural features and different types of this instrument. According to the old literature on music, Oud has had various sizes and different types of Oud used to be called by different names. Difference in the number of strings has been another distinctive feature of various types of Oud mentioned in the old literature. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| History of Iranian music science, Persian musical treatises, Oud | ||
| مراجع | ||
|
ابن سینا. (1371ش). موسیقی دانشنامۀ علایی. سه رساله در موسیقی. به اهتمام تقی بینش، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. اخوان الصفا. (1371ش). موسیقی رسائل اخوان الصفا. سه رساله در موسیقی. به اهتمام تقی بینش، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. آریان، م .ح. (1371ش). بربط-عود. کتاب ماهور: مجموعه مقالات موسیقی. ص50-56. امیرخان کوکبی. رساله و تصانیف. نسخۀ خطی شمارۀ 2211 کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی. اوبهی، نظام‌الدین علیشاه. مقدمة الاصول. نسخۀ خطی شمارۀ F1079 کتابخانۀ دانشگاه استانبول. خوارزمی، محمد بن محمد. (1347ش). مفاتیح العلوم. ترجمۀ حسین خدیو جم، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران. درویش حریری بن محمد. ترجمۀ أدوار نظام‌الدین قره‌شهری. نسخۀ خطی شمارۀ 1424کتابخانۀ ملی پاریس. درویش علی چنگی الخاقانی. تحفة السرور. نسخۀ خطی شمارۀ RF-Span D 403 کتابخانۀ آکادمی علوم روسیه. رازی، امین احمد. (1378ش). تذکرۀ هفت اقلیم. تصحیح، تعلیقات و حواشی سید محمدرضا طاهری، تهران: سرو. صفی‌الدین ارموی. (1380ش).کتاب‌الأدوار فی‌الموسیقی. به اهتمام آریو رستمی، تهران: مرکز نشر میراث مکتوب. عبدالعزیز مراغی. نقاوة الأدوار. نسخۀ خطی شمارۀ 278 A.3462 کتابخانۀ طوپقاپوسرای. عبدالقادر مراغی. (1344ش). مقاصد الألحان. به اهتمام تقی بینش، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. ــــــــــــ. (1366ش). جامع الألحان. به اهتمام تقی بینش، تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی. ــــــــــــ. (1370ش). شرح أدوار (با متن أدوار و زوائد الفوائد). به اهتمام تقی بینش، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. فارابی، ابونصر محمدبن محمد. (1375ش). الموسیقی‌الکبیر. ترجمۀ آذرتاش آذرنوش، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. قطب‌الدین شیرازی. (1324ش). درة التاج لغرة الدباج. تهران: شرکت سهامی چاپ رنگین. کاشانی، حسن. کنزالتحف. سه رساله فارسی در موسیقی. به اهتمام تقی بینش، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. محمد بن عبدالعزیز بن عبدالقادر مراغی. مقاصد الأدوار. نسخۀ خطی شمارۀ 3649 کتابخانۀ نور عثمانی. مسعودی، علی بن حسین. (1387ش). مروج‌الذهب و معادن الجواهر. ترجمۀ ابوالقاسم پاینده، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. Farmer, H. G. (1986). Studies in Oriental Music. Frankfurt: Institut fur Geschichte der Arabisch- Islamischen Wissenschaaften an der Johann Wolfgang Goethe Universität. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,225 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,119 |
||