پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,095,245 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,201,462 |
زیست‌پذیری شهری: مفهوم، اصول، ابعاد و شاخص‌ها | ||
| پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری | ||
| مقاله 3، دوره 4، شماره 1، فروردین 1395، صفحه 27-50 اصل مقاله (907.65 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی - بنیادی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jurbangeo.2016.58120 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد سلیمانی مهرنجانی1؛ سیمین تولایی2؛ مجتبی رفیعیان3؛ احمد زنگانه4؛ فروغ خزائی نژاد* 5 | ||
| 1دانشیار دانشکدۀ علوم جغرافیایی دانشگاه خوارزمی، تهران | ||
| 2استاد دانشکدۀ علوم جغرافیایی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
| 3دانشیار دانشکدۀ هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
| 4استادیار دانشکدۀ علوم جغرافیایی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
| 5دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| امروزه، شهرها مکان اصلی کار و زندگی بخش عمدۀ بشر شده‌اند، به‌طوری که بیش از 50% از جمعیت 7 میلیارد نفری جهان در شهرها زندگی می‌کنند. از این رو، توجه به کیفیت زندگی، شرایط، امکانات و نیازهای ساکنان شهرها، مسئله‌ای حیاتی است. نظر به مشکلات متعدد شهرها، رویکردهای مختلفی برای ارتقا و بهبود شرایط زندگی در آنها پیشنهاد و مطرح شده است که زیست‌پذیری شهری یکی از آنها است. امروزه زیست‌پذیری در بیشتر کشورهای توسعه‌یافته به عنوان یک اصل راهنما در چارچوب گفتمان پایداری در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی شهری گسترش پیدا کرده است. این مقاله ضمن معرفی زیست‌پذیری به عنوان رویکرد غالب در برنامه‌ریزی شهری جهان معاصر؛ خاستگاه نظری، دیدگاه‌های تأثیرگذار و ادبیات نظری- تجربی، ابعاد و شاخص‌های آن را بررسی کرده است. این تحقیق به لحاظ هدف بنیادی- نظری و داده‌های آن، به روش کتابخانه‌ای – اسنادی فراهم آمده است. یافته‌های مقاله بیانگر این موضوع است که با توجه به شرایط امروز، در بیشتر شهرهای جهان توافق کلی دربارۀ اهمیت و ضرورت شناخت، تحلیل و تبیین زیست‌پذیری شهری در ابعاد گوناگون وجود دارد؛ اما اجماع نظر دربارۀ تعریف، اصول، معیارها و شاخص‌های آن وجود ندارد. مهم‌ترین علت این امر را می‌توان در وابستگی مستقیم این مفهوم به شرایط مکانی، زمانی و مهم‌تر از همه، بستر اجتماعی- اقتصادی و مدیریتی جامعۀ هدف دانست. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پایداری؛ رشدهوشمند؛ روستاشهری؛ زیست‌پذیری؛ کیفیت زندگی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Urban livability: the concept, principles, aspects and parameters | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohamad soleimani Mehrenjani1؛ Simin Tavallai2؛ Mojtaba Rafieian3؛ Ahmad Zanganeh4؛ Foroogh khazaei Nezhad5 | ||
| 1Associate Professor, Faculty of Geographical Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran | ||
| 2Professor, Faculty of Geographical Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran | ||
| 3Associate Professor, Faculty of Art and Architecture,Tarbiat Modares University, Tehran, Iran | ||
| 4Assistant Professor, Faculty of Geographical Sciences, Kharazmi University of Tehran, Iran | ||
| 5PHD Candidate, Kharazmi University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Introduction If in the times of the past, not too far ago, cities were such rare and uncommon phenomena, nowadays they have been turned into the main place of work and life of the major part of human beings of the world. This is to the extent that more than half of the nearly 7 billion people of the world are now living in the cities. This increase of population in cities has brought about numerous problems and challenges including crowd, traffic, problems of air pollution and environment, inequality in access to urban services and facilities, deficiency in infrastructures, corrosion and weariness in the neighborhoods and many other problems and issues. That is exactly what has happened in many cities with the issues and are unable to meet a major part of the demands of their citizens. Therefore, paying attention to the quality of life, conditions, facilities, needs and demands of the citizens is a vital issue. Considering numerous problems that most of the cities throughout the world are faced today, a variety of approaches such as the sustainability, the quality of life, intelligent development, urban village, new urbanism and livability have been proposed in order to upgrade and improve the quality of life in these cities. The concept and the approach discussed in the present paper is urban livability as one of the most recent and most comprehensive concept among the approaches. Nowadays, in most developed countries and in a more limited degree, in the developing countries, the concept of urban livability has been developed and received attention as a guiding principle within the framework of the discourse of sustainability in urban policies and planning. Using some of the most recent and most credential scientific references in this field, while introducing livability as the dominant approach in urban planning of the contemporary world, the present paper tries to investigate the theoretical origin, the influential views as well as the theoretical-experimental literature and its aspects and parameters. This research tries to help achieve a better perception and insight of the concept and introduce the new classification in the aspects and parameters being studied. Methodology The present research is fundamental-theoretical in the point of objective. Considering the area of the research about the written literature about the topic of livability, the study has a library-documentary nature and all data and the raw materials of the analysis have been gathered in this way. Then, they have been analyzed and concluded in content analysis method. The tools of gathering data for this studyare note-taking of the texts, documentation, adjusting and interpreting the tables and so on. Results and Discussion The findings of the present research indicate that taking the current condition of most cities of the world into consideration, there is a general agreement concerning the importance and necessity of recognition, analysis and clarification of urban livability in different aspects. However, no consensus has yet been formed regarding the definition, the principles, the parameters and the indices. The most significant reason for this lack of a consensus can be found in direct dependence of this concept on time and place conditions and most important of all on the social, economic and managerial ground of the target community that has been led to differences in this field. Considering the definitions and parameters of livability, there are some aspects on which this research is emphasized. The urban economic aspect is including the financial partnership of the citizens, prosperity of investment, enough and appropriate income of the citizens, variety of job opportunities and the price of land and housing. The aspect of urban services and infrastructure is including status and quality of housing, condition and quality of educational facilities, condition and quality of health and treatment facilities, condition of the facilities of recreation and free time, quality and condition of transportation, access to different infrastructures such as water, electricity, gas, shops and the services of daily needs such as internet and so on. The social aspect is including the parameters such as safety, identity and the sense of belonging to the place, manner and the rate of people interaction. The aspect of urban management is including reliance to the decision of city council and the municipality, cooperation in the decisions made by the city council and the municipality, beautiful passageways and streets in the neighborhood and corrosion of the texture of the neighborhood. The historical aspect, or in other words, the historical perspective is including some parameters such as a beautiful historical building in the neighborhood, municipality and the organization of cultural heritage preservation of the neighborhood, existence of the special historical signs and symbols in the neighborhood. Finally, the environmental aspect is including pollution and cleanliness of the neighborhood, quality, attraction and liveliness of public spaces.With this perspective in the mind, the features that find meaning within the parameters and variables under discussion in this paper and can be realized in a livable location are including suitable and on foot access to different infrastructures and facilities of everyday life needed in everyday life, clean air, suitable and various housing, employment, green space, recreation and parks, restaurants, shops and shopping centers, doctor office and health centers, educational centers and schools, livable and attractive public spaces, various options of transportation and many other similar cases. Conclusion It can be concluded that people and space are the two ends of the boundary of livability. Livability emphasizes on man’s experience of the space and looks at these experiences within the limit of space and time. Therefore, sole reliance on the data gained of space or people will lead to misdirection and will cause it to fall far from the objective of the concept of livability. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| livability, quality of life, smart growth, Sustainability, urban village | ||
| مراجع | ||
|
احمدی، فرشته؛ (1393). ارزیابی شاخص‌های کیفیت زندگی با تأکید بر اصول شهر زیست‌پذیر، نمونۀ موردی: شهرک گلستان در منطقۀ 22 تهران، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد به راهنمایی دکتر علیرضا بندرآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی. بندرآباد، علیرضا؛ (1389). تدوین اصول الگوی توسعۀ فضایی و شکل شهر زیست‌پذیر ایرانی (مطالعۀ موردی مناطق 1، 15 و 22 تهران)، رسالۀ دکتری به راهنمایی دکتر حمید ماجدی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران. جعفری اسدآبادی، حمزه؛ (1392). بررسی زیست‌پذیری شهرها در راستای توسعۀ پایدار شهری (مورد مطالعه: کلان‌شهر تهران)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد به راهنمایی دکتر فرزانه ساسان‌پور، دانشکدۀ جغرافیا، دانشگاه خوارزمی، تهران. جیکوبز، جین؛ (1961). مرگ و زندگی شهرهای بزرگ امریکایی، ترجمۀ حمیدرضا پارسی و آرزو افلاطونی، انتشارات دانشگاه تهران، تهران. خراسانی، محمدامین؛ (1391). تبیین زیست‌پذیری روستاهای پیرامون شهری با رویکرد کیفیت زندگی (مطالعۀ موردی شهرستان ورامین)، رسالۀ دکتری به راهنمایی دکتر محمدرضا رضوانی، دانشکدۀ جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران. خراسانی، محمدامین؛ (1393). سکونتگاه زیست‌پذیر، سکونتگاه پایدار، همایش علوم جغرافیایی ایران، دانشگاه تهران، تهران. رضوانی، محمدرضا؛ منصوریان، حسین؛ (1387). سنجش کیفیت زندگی: بررسی مفاهیم، شاخص‌ها، مدل‌ها و ارائۀ مدل پیشنهادی برای نواحی روستایی، فصلنامۀ روستا و توسعه، شمارۀ 3، صص 26-1. روشن، مینا؛ (1391). تدوین الگوی جامع برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری با تأکید بر ارتقای زیست‌پذیری و تحقق عدالت محیطی، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد به راهنمایی دکتر امین‌زاده گوهرریزی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) قزوین، دانشکدۀ معماری و شهرسازی. شوای، فرانسوا؛ (1375). شهرسازی واقعیات و تخلیات، ترجمه: محسن حبیبی، انتشارات دانشگاه تهران، تهران. صرافی، مظفر و همکاران؛ (1393). اندیشه‌های نو در برنامه‌ریزی شهری، انتشارات قدیانی، تهران. علیزاده، سجاد؛ (1393). سنجش عوامل زیست‌پذیری با تأکید بر رویکرد مشارکت (مطالعۀ موردی محله بریانک منطقۀ 1 شهرداری تهران)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد به راهنمایی دکتر واراز مرادی مسیحی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی. عیسی‌لو، علی اصغر و همکاران؛ (1393). انگارۀ زیست‌پذیری رهیافتی نوین جهت ارتقای کیفیت زندگی در جوامع روستایی (مطالعۀ موردی: شهرستان قم، بخش کهک)، فصلنامۀ مسکن و محیط روستا، شمارۀ 146، صص120-107. فلاح منشادی، افروز؛ (1392). بازآفرینی فضاهای شهری با رویکرد رویدادمداری و حیات واقعه‌ای به منظور تقویت سرزندگی و ارتقای کیفیت زیست‌پذیری، نمونۀ موردی محور شمالی- جنوبی شیراز (دروازه قرآن تا شاهچراغ)، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد به راهنمایی دکتر شعله، دانشگاه شیراز، دانشکدۀ هنر و معماری. قربانی، زینب؛ خاکپور، براتعلی؛ مافی، عزت‌الله؛ (1392). تحلیل توزیع فضایی کیفیت زندگی در محله‌های شهر چالوس، پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، شمارۀ 13، صص 18-1. کلارک، دیوید؛ (1388). جهان شهری، شهر جهانی، ترجمۀ مهدی قرخلو و فروغ خزاعی‌نژاد، نشر انتخاب، تهران. لطفی مهروئیه، حبیب؛ (1393). نقش مقاوم‌سازی مسکن روستایی در زیست‌پذیری روستاها (مورد مطالعه: دهستان مهروئیه)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد به راهنمایی دکتر رکن‌الدین افتخاری، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکدۀ علوم انسانی. ویلر، استفان؛ (1393). برنامه‌ریزی برای پایداری: ایجاد جامعۀ زیست‌پذیر، متعادل و اکولوژیک، ترجمۀ محمود جمعه‌پور و شکوفه احمدی، نشر علوم اجتماعی، تهران. AARP, 2005 livably communities: An Evaluation Guid, public policy instituty, Washington. American institute of architects (AIA), (2005) what makes a community livable Balsas, Carlos.J.L(2004): Measuring the livability of an urban center. An exploratory study of key performance indicators planning, practice and research, vol 19, No 1, pp 101-110 Badland, Hannah. Whitzman, Lowe, Aye, Butterworth, Hes (2014) Urban Liveability: Emerging Lesson From Australian for exploring the potential for indicators to measure the social determinants of health, Social Science and Medicine, No 111, pp 64-73.
Clinton-Gore Administration, 2000, Building Livable Communities: Sustaining Prosperity, Improving Quality of Life, Building a Sense of Community, available at: www.livablecommunities.gov.
Dunstan,K (2007), Creating an Indicator of Liveability: The Neighbourhood Liveability Assessment Survey (NLAS), Paper prepared for European Urban Research Association (EURA) conference, 12-14 September, Glasgow, Scotland.
Embry, M.( 2009) Designing community: The application of new urban principles to create authentic communities, Thesis Project, Master of Science Department of Geography.
Faiz, Asif.Faiz, Aysha. Wang, Wei. Bennet, Christopher .(2012) Sustainable rural roads for livelihoods and livability, Journal Procedia-Social and Behavioral Sciences, No. 53, pp 1-8
Godschalk, D.R(2004)” land use planning challenges with conflicts visions of sustainable development and livable communites”
Hahlweg, D. 1997. “The City as a Familiy” in Lennard, SH et.al (eds). Making Cities Livable. International Making Cities Livable Conferences, California, USA: Godolier Press. Holt-Jensen, A. (2001). Individual relational space in deprived urban neighbourhoods. Paper presented at ENHR conference, 25–29 June, 2001, Pultusk, Poland. http://www.
Hasan, Lubna.(2007), Cities and Quality of Life-Should we Monitor Pakistani Cities?, Pakistan Institute of Development Economics, Electronic copy available at http://mpra.ub.uni_muenchen.de/6522/
Howley, Peter & Scotl, Mark & Redmondb, Declan (2009), sustainability versus livability: an investigation of neighborhood satis faction journal of Environmental planning and management
Hortulanus, R.P. 1996 stadsbuurten en studie over bewoners en beheerders in buurten met uiteenlopende reputaties. VUGA, Den Haag.
Larice, Michael.(2005)Great Neiborhoods: The Livability and morphology of High density neighborhoods in Urban North America, Doctor of Philosophy in City and Regional Planning, UNIVERSITY OF CALIFORNIA, BERKELEY, Professor Michael SouthworthLau leby jasmine & Hashim, Ahmad Hariza (2010), Liveability dimensions and attributes: their relative importan the eyes of neighbourhood resid dents, journal of construchion in developing countries.
Lennard, H. L. 1997. “Principles for the Livable City” in Lennard, S. H., S von Ungern- Sternberg, H. L. Lennard, eds. Making Cities Livable. International Making Cities Livable Conferences. Gondolier Press: California, USA. Suzanne H. Crowhurst Lennard & Henry L. Lennard,( 1995) , Livable Cities Observed. A Source Book of Images and Ideas for City Officials, Community Leaders, Architects, Planners, and All Others Committed to Making Their Cities Livable. Carmel, CA, Gondolier Press. Landry, Charles, (2000), Urban Vitality: A New source of Urban Competitiveness, prince claus fund journal, ARCHIS issue Urban Vitality / Urban Heroes. Litman, Todd Alexander (2004) Economic value of walkability, world transport policy & practice, volume 10. Mahmudi, M. et al (2015), livable streets: the effects if physical prolems on the quality and livability of kuala lampur streets, Cities, No 43, pp 104-114. Mccrea, Rod. Walters, Peter. (2012) Impacts of Urban Consolidation on Urban Liveability: Comparing an Inner and Outer Suburb in Brisbane, Australia, Jurnal Housing, Vol. 29, No. 2, pp 190-206.
M.Arch.(2002) New Urbanism & Development in Contemporary China, Thesis Project, Master of Architecture. National Association Of Regional Councils(2002), Livability Literature Review: Synthesis of Current Practice, Washington.
National Association of Regional Councils(NARC).(2003),U.S.Department of Transportation.
Newton,P.(2012),Liveable and Sustainable?Socio-Tecchnical Challenges for Twenty-First-Cntury Cities, Journal of Urban Technology, Vol.19, pp 81-102.
Ottawa county planning commission, 2004 Ottawa county urban smart growth, planning and grants department.
Southworth, M. (2003),Measuring the Livable City, Built Environment.
Song yang (2011), a livable city study in china: using structural Equation models, thesis submitted in statistics, department of statistics Uppsala university
United States Environmental Protection Agency.(2009). HUD-DOT-EPA partnership for sustainable communities. Retrieved from http://www.epa.gov/smartgrowth/partnership/#background. U Pandey.R .et al(2013), Understanding Qualitative Conceptions of Livability: Indian Perspective, international Jurnal of Research in Engineering and Technology Van Kamp, Irene. Leidelmeijer, Kees. Marsman, Gooitske and De Hollander,.(2003)Urban environmental quality and human well-being: Towards a conceptual framework and demarcation of concepts; a literature study, Landscape and Urban Planning,pp 5-18.
Victorian competition and efiiciency commission (2008), A state of Liveability: An in inguir in to enhancing victoria’s Liveability, final report
Visser, P., van Dam, F. and Hooimeijer, P. (2005). The influence of neighbourhood characteristics on geographical differences in house prices in the Netherlands. Paper presented at European Network for Housing Research (ENHR) International Housing Conference, 29 June–3 July 2005, Reykjavik, Iceland. http://www.borg.hi.is/enhr2005iceland/index.
Wheeler, S.M. (2001). Livable communities: Creating safe and livable neighborhoods, towns and regions in California (Working Paper 2001–2004). Berkeley: Institute of Urban and Regional Development, University of California. http://www-iurd.ced.berkeley.edu/pub/WP-2001-04.PDF (accessed 8 July 2006). | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 11,984 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 9,526 |
||