پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,573 |
| تعداد مقالات | 71,037 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,517,048 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,777,723 |
اعجاز علمی عبارت «تَصریف الریاح» در قرآن کریم | ||
| پژوهش های قرآن و حدیث | ||
| مقاله 2، دوره 48، شماره 2، اسفند 1394، صفحه 155-179 اصل مقاله (1.01 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jqst.2016.58652 | ||
| نویسندگان | ||
| غلامرضا براتی* 1؛ شهاب الدین قطب شریف2 | ||
| 1استادیار آب و هواشناسی، دانشکدۀ علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد قرآن و حدیث، دانشگاه خوارزمی. | ||
| چکیده | ||
| باد یا جریان هوا در قرآن کریم با لفظ «ریح» و «ریاح» چهل و دو بار و با تعبیر «تصریف الریاح» دو بار آمده است. از مهم‌ترین ویژگی‌های باب تفعیل تکثیر، مبالغه و تکرار است. ریشۀ «صرف» در لغت از جمله به معنای بازگرداندن چیزی از حالتی به حالت دیگر است. دانش امروز گویای استعداد جریان‌های هوا برای تغییرات کمیِ سمت و سرعت و تغییرات کیفیِ دما، «نم» و «اُمگا» است. این معانی در ظرف تصریف می‌گنجد ولی اگر ریشه «دَوَر» و «دَوَل» استفاده میشد، شاید فراتر از تغییر کمی جهت به عنوان ویژگی قابل درک باد، معنایی دیگر پیش رو نبود. چنانکه التبیان می‌گوید: «تَصْرِیفِ الرِّیاحِ: تحویلها من حال إلى حال جنوباً و شمالاً و ...». دانش امروز، جریان‌های هوا را عمدتاً متاثر از سه نیروی «شیب فشار هوا»، «کوریولیس» و «اصطکاک» می‌داند که دچار تغییر سمت و سرعت می‌شوند و به دنبال آن با گذر از روی آب‌ها و خشکی‌ها و با گذر از عرض‌های جغرافیایی گوناگون، مقادیر نم و دمای آن‌ها تغییر می‌کند و به تغییرات جوی کوتاه و بلندمدت می انجامند. همچنین همپایگی نشانۀ «تصریف ریاح» در آیات مورد پژوهش با «اختلاف شب و روز» و «نزول باران» می‌تواند گویای اهمیت الگوی پیوستۀ بادها باشد. یعنی اثرپذیری بادها از اختلاف پاندولی شب و روز سبب موجی شدن آن‌ها، نزول و صعود هوا و بارش‌های آسمانی می‌شود. در الگوی جهانی چنانچه بادها بدون «تصریف» بود، سرزمین‌های پهناور درون خشکی‌ها از حیات کنونی انسانی، جانوری و گیاهی تهی بود زیرا آب نداشت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اعجاز علمی؛ تصریف الریاح؛ علوم جو؛ قرآن کریم | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Scientific miracle on “Tasrif-al-ryah in Noble Quran” | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Gholamreza Barati1؛ Shahab-al-din GhotbSharif2 | ||
| چکیده [English] | ||
| Wind or air-flow as "Rih" and "Ryah" 42 times and as "Tasrif-al-Ryah" 2 times used in Noble Quran. Reproduction, pretentiousness and repeat are the most important lexical characteristics of "Tasrif" as one Quranic verb. The root of “Sarafa” as one Quranic word means including “restoration from one state to another state”. Science today says air flows can change their direction and speed as quantitative states and temperature, humidity and omega as qualitative ones. Mentioned meanings or states fit in “Tasrif” format but the roots of “Davara” and “Davala” fit only quantitative states related to winds. While we find the inexpressive meaning of wind in Al-Tebyan: “Tasrif-al-ryah means its restoration from one state to another state for instance from southward to northward”; today science knows three powers form winds including pressure gradient, Coriolis force and friction. These powers change winds direction and their speed and followed by they pass from oceans to continents, from low latitudes to high ones and so, conversely. These movements enable winds to all quantitative and qualitative changes. These changes determine the conditions of weather and climate in areas. Neighborhood of “re-circulation of wind” with “alternation of night and day” and “precipitation” in Noble Quran can remind the importance of wind continuous pattern. It means, the pendulum alternation of night and days undulates winds horizontally and vertically, so, up-ward and down-ward respectively it ended to precipitable and non-precipitable conditions in atmosphere. If winds have not “Tasrif”, huge interior lands were hunted for lack of water. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Noble Quran, Atmosphere Sciences, Tasrif-al-ryah | ||
| مراجع | ||
|
[1]. ابن عجیبه، احمد بن محمد (1419ق). البحر المدید فی تفسیر القرآن المجید. قاهره: نشر دکتر حسن عباس زکی. [2]. ابن هائم، شهاب الدین احمدبن محمد (1423ق). التبیان فی تفسیر غریب القرآن. بیروت، نشر دارالغرب الاسلامی. [3]. ابن‌عاشور، محمدبن‌طاهر (بی تا). التحریر و التنویر. بیروت: نشر موسسة التاریخ. [4]. ابن‌منظور، محمدبن‌مکرم (1414ق). لسان العرب. چاپ سوم، بیروت، دار صادر. [5]. ابوالفتوح رازی، حسین بن علی (1408ق). روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن. تحقیق محمدجعفریاحقی و محمدمهدی ناصح، مشهد: آستان قدس رضوی. [6]. اسفراینی، ابوالمظفر شاهفوربن طاهر (1375ش). تاج التراجم فی تفسیر القرآن للاعاجم، تحقیق نجیب مایل هروی و علی اکبر الهی خراسانی، تهران: نشر علمی و فرهنگی. [7]. اندلسی، ابوحیان محمدبن یوسف (1420ق). البحرالمحیط فی التفسیر. تحقیق صدقی محمد جمیل، ج4، بیروت، لبنان، دارالفکر. [8]. براتی، غلامرضا (1386ش). پدیده‌های جوی غالب در مناطق حاره و جنب حاره. کرمانشاه، نشر دانشگاه رازی. [9]. براتی، غلامرضا؛ عاشوری، فاطمه؛ (1386ش). «طراحی الگوهای هم‌دید شدیدترین بادهای کرانه‌های جنوبی دریای خزرـ سال‌های 1366 تا 1368،مجلۀ پژوهش‌های جغرافیایی؛ 62، صص67-80. [10]. بلاغی نجفی، محمدجواد (1420ق). آلاالرحمن فی تفسیرالقرآن. تحقیق واحد تحقیقات اسلامی بنیاد بعثت، قم: نشر بنیاد بعثت. [11]. بلخی، مقاتل بن سلیمان (1423ق). تفسیر مقاتل بن سلیمان. تحقیق عبدالله محمود شحاته، بیروت، لبنان، دار احیاء التراث. [12]. بوشر، کیت (1373ش). آب و هوای کره زمین - منطقۀ برون‌حاره، جلد دوم، ترجمه بهلول علیجانی، تهران، نشر جهاد دانشگاهی. [13]. تستری، ابومحمد سهل بن عبدالله (1423ق). تفسیر التستری، بیروت، لبنان، دارالکتب العلمیه. [14]. جصاص، احمد بن علی (1405ق). احکام القرآن. تحقیق محمدصادق قمحاوی، بیروت، لبنان، داراحیاءالتراث . [15]. جعفری، یعقوب (1377ش). تفسیر کوثر. قم، نشر هجرت. [16]. حسینی شاه عبدالعظیمی، حسین بن احمد (1363ش). تفسیر اثنا عشری، تهران: نشر میقات. [17]. حسینی شیرازی، سید محمد (1423ق). تبیین القرآن، بیروت، لبنان، دارالعلوم. [18]. خدابخش، حسن (1388ش). هواشناسی عمومی، تهران؛ نشر رجا. [19]. راغب‌اصفهانی، حسین‌بن‌محمد (1412ق). المفردات فی غریب القرآن، بیروت، دارالعلم، دمشق، الدار الشامیه. [20]. رشیدالدین میبدی، احمدبن ابی سعد (1371ش). کشف الاسرار و عدة الابرار. تحقیق علی اصغر حکمت، تهران، انتشارات امیرکبیر. [21]. ریاضی، حشمت الله (1372ش). ترجمه بیان السعادة فی مقامات العبادة، تهران، انتشارات دانشگاه پیامنور. [22]. زمخشری، محمد (1407ق). الکشاف عن حقایق غوامض التنزیل. بیروت، لبنان، دارالکتاب العربی. [23]. سبزواری نجفی، محمد بن حبیب الله (1419ق). ارشادالاذهان. بیروت، لبنان، دارالتعارف للمطبوعات. [24]. سورآبادی، ابوبکر عتیق بن محمد (1380ش). تفسیر سورآبادی. تحقیق علی اکبر سعیدی سیرجانی،تهران، فرهنگ نشرنو. [25]. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی بکر (1427ق). همع الهوامع فی شرح جمع الجوامع، بیروت، لبنان، دارالکتب العلمیه. [26]. صادقی تهرانی، محمد (1365ش). الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن. قم، نشر فرهنگ اسلامی. [27]. طباطبایی، سیدمحمدحسین، (1417ق). المیزان فی تفسیر القرآن، ج5. قم، نشر جامعۀ مدرسین حوزه علمیه قم. [28]. طبرسی، فضل‌بن‌حسن، (1372/1360ش). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. چاپ سوم، تهران، نشر ناصرخسرو. [29]. طبری، ابوجعفر محمدبن جریر (1412ق). جامع البیان فی تفسیر القرآن. بیروت، لبنان، دارالمعرفه. [30]. علیجانی،بهلول؛ کاویانی، محمدرضا (1371ش). مبانی آب‌وهواشناسی. تهران، انتشارات سمت. [31]. فراء، ابوزکریا عیسی بن زیاد (؟). معانی القرآن. تحقیق احمد یوسف نجاتی و محمد علی نجار و عبدالفتاح اسماعیل شعبی، مصر، دارالمصریه للتألیف و الترجمه. [32]. فراهیدی، خلیل‌بن‌احمد (1410ق). کتاب العین. چاپ دوم، نشر هجرت. [33]. قاسمی، محمد جمال الدین (1418ق). محاسن التاویل. بیروت، لبنان، دارالکتب العلمیه. [34]. قرائتی، محسن (1383ش). تفسیر نور. تهران، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن. [35]. قرشی، سیدعلی اکبر (1377ش). احسن الحدیث، تهران، نشر بعثت. [36]. ---------- (1371ش). قاموس قرآن، چاپ ششم، تهران، دار الکتب الإسلامیة. [37]. کاشانی، ملافتح الله (1373ش). خلاصة المنهج. تحقیق ابوالحسن شعرانی، تهران، نشر اسلامیه. [38]. کاویانی، محمدرضا (1380ش). میکروکلیماتولوژی. تهران، انتشارات سمت. [39]. مرتضی زبیدی، محمدبن محمد (1414ق). تاج العروس من جواهر القاموس. بیروت، لبنان، دارالفکر. [40]. مصطفوی، حسن (1360ش). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران، نشر کتاب. [41]. ---------- (1380ش). تفسیر روشن. تهران، نشر کتاب. [42]. مکارم شیرازی، ناصر (1374ش ). تفسیر نمونه. تهران، نشر دارالکتب الاسلامیه. [43]. نخجوانی، نعمت الله بن محمود (1999م). الفواتح الالهیه و المفاتح الغیبیه. مصر، دار رکابی. [44]. نظری، علی اصغر (1374). تاریخ علم جغرافیا. تهران، نشر پیام نور. [45]. نووی جاوی، محمد بن عمر (1417ق). مراح لبید لکشف معنی القرآن المجید، بیروت، لبنان، دارالکتب العلمیه. [46]. Aristotle, (350 B C E). “Meteorology. Book II, Part6. Translated by E. W. Webster”. (http://classics.mit.edu//Aristotle/meteorology.html). [47]. Bryant, E. (1997). “Climate Process and Change”. U.K. Cambridge University Press. [48]. Garber, J. (2008). “Harmony in healing: The theoretical basis of ancient and medieval medicine”. New Brunswick. USA. [49]. Dreveton, C. Benech, B. Jourdain, S. (1998). “Classification of windstorms over France”. International Journal of Climatology. 18, 1325-1343. [50]. Goudie, A. (1988). Encyclopaedic Dictionary of Physical Geography, 3th dition, Pub. MC.Hill. [51]. Horstmeyer, S. L. (2005). An outline of the history of meteorology. GEO165-Meteorology. College of Mt. Saint Joseph. [52]. Markowski, P. Richardson, Y. (2010). Mesoscale Meteorology in Mid-latitudes. Barcelona. John Wiley and Sons Press. [53]. McIlveen, R. (1992). Fundamentals of Weather and Climate, London, Chapman & Hall Press. [54]. Strahler, A. H. Strahler. A. N. (1992). Modern Physical Geography. Fourth Edition John Wiley & Sons INC Press. [55]. Themis, Ch. V. Papadopoulos, V. Nikolopoulos, E. I. (2010). Quick SCAT observations of extreme wind events over the Mediterranean and Black Seas during 2000–2008. International Journal of Climatology. DOI: 10.1002/joc.2213. [56]. William, C. M. (1999). Introduction to Weather Predicting Simplified. USA, McGraw-Hill Press. [57]. http://www.theoi.com/Titan/Anemoi.html. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,851 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,116 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب