پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,226 |
| تعداد مقالات | 67,701 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,009,088 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,691,402 |
تقابل‌های هم‌جوار؛ عنصری بلاغی و معنی‌ساز در مثنوی | ||
| ادب فارسی | ||
| مقاله 3، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 17، خرداد 1395، صفحه 37-56 اصل مقاله (537.72 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpl.2016.59568 | ||
| نویسندگان | ||
| تقی پورنامداریان1؛ لاله معرفت* 2 | ||
| 1استاد گروه زبان و ادبیات فارسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی | ||
| 2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی | ||
| چکیده | ||
| «تقابل‌های هم‌جوار» (همنشینی دو رکن متقابل)، اصطلاحی است در پیوند با علم معانی نحو. این اصطلاح، هنرسازهای پنهان در مثنوی است که در این نوشتار براساس نظریة نظم (ساخت) و علم معانی نحو، ساختهای گوناگون و الگوهای متنوع آن تبیین و تحلیل شده‌است؛ ازجملة این الگوهای تقابلی عبارتاند از: تقابل‌های هم‌جوار در یک جمله با هویّت دستوری یکسان (تقابل‌های معطوف، تقابل‌های هم‌جوار مضاف و مضافٌإلیهی و موصوف و صفتی)، تقابل‌های هم‌جوار در یک جمله با هویّت دستوری ناهمسان و تقابل‌های هم‌جوار در دو جمله شامل تقابل‌های عطفی و غیرعطفی. همراهی این الگوها با دیگر عناصر زیباییشناسی چون انواع آرایههای بلاغی و موسیقی کلام، بر ظرفیّت معنایی و حسن بلاغی آنها میافزاید. این گونهگونی موجب پویایی زبانی، بلاغی و معنایی هر چه بیشتر شعر مولانا شده است. بسامد فراوان این هنرسازه، ویژگیای سبکی در شعر مولانا آفریده است و گذشته از تأثیر بلاغی و زیباشناسانه در القای زمینة معنایی سخن، بهویژه در اندیشههای بنیادین ذهن مولانا مؤثر است. در این نوشتار، تقابل‌های هم‌جوار معرفی و ساختار نحوی ابیاتی که شامل این هنرسازه‌اند، تحلیل زیباشناسی شدهاند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مثنوی؛ سبکشناسی؛ تقابل‌های هم‌جوار؛ علم معانی نحو | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Conterminous Opposition, an Eloquent and Meaning-maker Element in Masnavi | ||
| نویسندگان [English] | ||
| taghi poornamdarian1؛ laleh marefat2 | ||
| چکیده [English] | ||
| The "conterminous opposition" (the companion of two opposite pillars) is a term connects with rhetoric of syntax. This term is a kind of hidden structural art of Masnavi and several structures and different models of this art are going to be analyzed and explained on the basis of construction theory and rhetoric of syntax in present essay. Conterminous opposition in a sentence with similar grammatical identity (focus oppositions; the possessive conterminous oppositions and adjectival conterminous oppositions), conterminous opposition in a sentence with dissimilar grammatical identity, and conterminous opposition in two sentences including conjunctive and non-conjunctive oppositions are some of the oppositional models. Association of these models with other aesthetic elements such as different types of rhetorical techniques and the music of speech increases the meaning potential and their rhetorical elegance. This diversity has made Mowlavi's poetry being more dynamic linguistically, rhetorically and syntactically. The high frequency of this structural art has created a stylistic feature in the poetry of Mowlavi and impacts the semantic induction of his speech, especially the fundamental ideas of his mind, in addition to its rhetoric and aesthetic aspects. The conterminous oppositions have been introduced in present essay and the syntactic structure of the lines include this structural art has been analyzed aesthetically. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| : Masnavi, Stylistics, Conterminous Oppositions, Rhetoric of Syntax | ||
| مراجع | ||
|
ابن اثیر، ابیالفتح ضیاءالدین نصرالله (1939)، المثل السائر فی أدب الکاتب و الشاعر، قدمه و علق علیه محمّد محییالدین عبدالحمید، قاهره، مصطفی البابی الحلبی و اولاده. ابن‌معتز، عبدالله (1935)، البدیع، تعلیق المقدمة و الفهارس اغناطیوس کراتشقوفسکی، بیروت، دار المسیره. ابودیب، کمال (1393)، صورخیال در نظریة جرجانی، ترجمة فرزان سجودی و فرهاد ساسانی، تهران، علم. اسعدگرگانی، فخرالدین (1349)، ویس و رامین، تصحیح ماگالی تودوا و الکساندر گواخاریا، تهران، بنیاد فرهنگ ایران. انقروی، اسماعیل (1350)، شرح کبیر انقروی بر مثنوی معنوی مولوی، ترجمة عصمت ستارزاده، تهران، میهن. پورنامداریان، تقی (1384)، در سایة آفتاب، چاپ دوم، تهران، سخن. جرجانی، عبدالقاهر (بی‌تا)، اسرارالبلاغه، قرأه و علّق علیه محمودمحمّد شاکر، قاهره و جده، مطبعة مدنی. جرجانی، عبدالقاهر (1366)، دلائلالاعجاز فی علم المعانی، تصحیح طبعه و علق حواشیه سیدمحمّد رشیدرضا، طبعة الثالث، مصر، دارالمنار. خاقانی، افضلالدین بدیل (1374)، دیوان، به‌کوشش ضیاءالدین سجادی، چاپ پنجم، تهران، زوار. خطیب‌قزوینی، جلالالدین محمد (2003)، الایضاح فی علوم البلاغة، بیروت، دارالکتب العلمیة. خفاجی، ابنسنان عبدالله (1982)، سرّ الفصاحة، بیروت، دارالکتب العلمیة. شفیعیکدکنی، محمّدرضا (1384)، موسیقی شعر، چاپ هشتم، تهران، آگاه. شفیعیکدکنی، محمّدرضا (1391)، رستاخیز کلمات، تهران، سخن. صفوی، کورش (1383)، در آمدی بر معنی شناسی، چاپ دوم، تهران، سورة مهر. ضیف، شوقی (بی‌تا)، البلاغة تطوّر و تاریخ، الطبعة التاسعة، القاهره، دارالمعارف. الطیب، عبدالله (1970)، المرشد الی فهم اشعار العرب و صناعتها، طبعة الثانی، بیروت، دارالفکر. فروزانفر، بدیعالزمان (1375)، شرح مثنوی شریف، چاپ هفتم، تهران، زوار. مشتاقمهر، رحمان (1389)، «نسخة مثنوی مورخ 677 قونیه و چاپهای متعدد مبتنی بر آن»، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز، سال 53، ش 215، 65-100. مولوی، جلالالدین محمّد (1372)، مثنوی، تصحیح و تعلیقات محمّد استعلامی، چاپ چهارم، تهران، زوار. مولوی، جلالالدین محمّد (1363)، کلیات شمس، تصحیح و حواشی بدیعالزمان فروزانفر، چاپ سوم، تهران، امیرکبیر. مولوی، جلالالدین محمّد (1393)، مثنوی‌معنوی، تصحیح رینولد نیکلسون، تصحیح مجدد و ترجمة حسن لاهوتی، تهران، میراث مکتوب. Lyons,J.)1987(, semantics, Vol1,Cambridge ,Cambridge University Press.Pulmer, F.R. (1981), semantics, 2ed Cambridge, Cambridge university press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,661 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,148 |
||