پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,484 |
| تعداد مقالات | 70,042 |
| تعداد مشاهده مقاله | 123,037,449 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,272,728 |
تسری حکم اخبار علاجیه به حوزه تعارض قرائات از منظر فقیهان و اصولیان شیعه | ||
| فقه و مبانی حقوق اسلامی | ||
| مقاله 8، دوره 49، شماره 1، فروردین 1395، صفحه 105-128 اصل مقاله (275.17 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jjfil.2016.60145 | ||
| نویسنده | ||
| الهه شاه پسند* | ||
| استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، دانشکده تربیت مدرس قرآن مشهد | ||
| چکیده | ||
| اختلاف قرائات، گاه به تعارض حکم مستفاد از آیه می‌انجامد. این تعارض، در حوزه روایات نیز مشاهده می‌شود با این تفاوت که شیوه تعامل با روایات متعارض، از اخبار علاجیه به دست می‌آید. مسأله قابل طرح آن است که آیا قواعد به دست آمده از اخبار علاجیه به حوزه تعارض قرائات نیز راه پیدا می‌کنند؟ در این صورت، چه پیش‌شرط‌هایی برای راهیابی این قواعد به حوزه تعارض قرائات وجود دارد؟ رویکرد اصولیان و فقیهان شیعه به اجرای این قواعد بر حوزه تعارض قرائات چگونه بوده است؟ این مقاله کوشیده است از راه بررسی شرایط لازم برای اجرای قواعد اخبار علاجیه در مورد قرائات متعارض، چگونگی پیاده کردن این قواعد در حوزه تعارض قرائات را بررسی کند. به نظر می‌رسد حل تعارض دو قرائت نیز همچون دو روایت متعارض به اخبار علاجیه سپرد شده و بنا بر مورد، قواعد موجود در این اخبار در مورد دو قرائت متعارض نیز قابل اجرا است. بر این اساس، جمع، ترجیح، تساقط و تخییر، راهکارهایی است که به حوزه تعارض قرائات امکان ورود دارد. با این حال، فقهای شیعه با رعایت جانب احتیاط، این راهکارها را در کنار دیگر ادله فقهی و به عنوان مؤید، مورد توجه قرار داده‌اند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اخبار علاجیه؛ اختلاف قرائات؛ تعارض قرائات | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Extending the Judgment of ‘Alājīyah Traditions to the Conflict of Readings (Qarā’āt) from the Viewpoint of the Shi’ite Jurists and Legal Theoreticians (Uṣūlīs) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Elaheh Shahpasand | ||
| چکیده [English] | ||
| Sometimes disagreement in regards to reading a Qur’ānic verse has resulted in a paradoxical judgment and this occurs in traditions, as well. But the way in which one can consider paradoxical verses arises from the so-called ‘Alājīyah traditions. The question that arises here is as follows: can the rules presented by these evidences be also extended to the paradoxical readings? If so, what are their preconditions? What was the Shi’ite uṣūlīs and jurists’ approaches towards these rules in regards to paradoxical readings? This research tries to explain necessary conditions of the rules of ‘Alājīyah traditions concerning paradoxical readings and how to implement these rules in paradoxical readings. The solution of two conflict readings like that of conflict traditions has been considered on the basis of ‘Alājīyah traditions. Thus, combination, preference, and adoption are some solutions which have been entered to conflict readings by uṣūlīs. Shi’ite jurists, however, have shown caution and considered these solutions along with other juridical reasons. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Alājīyah traditions, principals of jurisprudence, conflict of readings, frequency of readings | ||
| مراجع | ||
|
[1]. قرآن کریم،ترجمه محمدعلی رضایی اصفهانی [2]. ابن ادریس، محمد بن احمد(1410ق)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، تحقیق: حسن موسوی، جامعه مدرسین، قم، چ دوم. [3].ابن بابویه، محمد بن علی(1413ق)، من لا یحضره الفقیه، تحقیق: علی‌اکبر غفاری، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چ دوم. [4].ابن جزری، محمد بن محمد(؟)، النشر فی القرائات العشر، تحقیق: علی محمد الضباع، دار الکتب العلمیة، بیروت. [5].ـــــــــــــ (1420ق)، منجد المقرئین ومرشد الطالبین، دار الکتب العلمیة، ط الأولی. [6].ابن زهره حلبی، حمزه بن علی(1417ق)، غنیة النزوع، مؤسسه امام صادق(ع)، چ اول. [7].ابن شعبه حرانی، حسن بن علی(1404ق)، تحف العقول عن آل الرسول(ص)، تحقیق: علی‌اکبر غفاری، جامعه مدرسین، قم، چ دوم. [8].ابن قدامة مقدسی، عبد الله بن احمد(1388ق)، المغنی، مکتبة القاهرة، القاهرة. [9].ابن مجاهد، احمدبن موسی(1400ق)، کتاب السبعة، تحقیق: شوقی ضیف، دارالمعارف، مصر، ط الثانیة. [10]. اراکی، محمد علی (1421ق). کتاب الصلاة، قم، دفتر مؤلف، چ اول. [11].استرآبادی، محمد بن علی(1394ق)، آیات الأحکام فی تفسیر کلام الملک العلام، تحقیق: محمد باقر شریف زاده، کتابفروشی معراجی، تهران، چ اول. [12].آخوندخراسانی، ملامحمد‌کاظم(1413ق)، رسالة فی الدماء الثلاثة، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چ اول. [13].ـــــــــــ (1409ق)، کفایة الأصول، مؤسسه آل البیت(ع)، چ اول. [14].آشتیانی، میرزا محمدحسن (1403ق)، بحر الفوائد، کتابخانه آیت الله مرعشی. [15].آملی، میرزا هاشم(1395ق)، مجمع الأفکار، چاپخانه علمیّه. [16].بحرانی، یوسف(1405ق)، الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة، تحقیق: محمدتقی ایروانی، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چ اول. [17].بیارجمندی، یوسف(؟)، مدارک العروة، مطبعة نعمان، نجف، چ اول. [18].تبریزی، میرزا موسی(1369ش)، أوثق الوسائل، انتشارات کتبی نجفی، قم، چ اول. [19].حائری یزدی، عبد الکریم(1404ق)، کتاب الصلاة، دفتر تبلیغات اسلامی، قم، چ اول. [20].حکیم، سیدمحسن (1408ق)، حقائق الأصول، کتابفروشی بصیرتی، چ پنجم. [22].حیدری، علی‌نقی (1412ق)، اصول الاستنباط، شورای مدیریت حوزه علمیه قم، چ اول. [23].خوانساری، سیداحمد (1405ق)، جامع المدارک، تحقیق: علی‌اکبر غفاری، اسماعیلیان، قم، چ دوم. [24].خوئی، سید ابو القاسم(؟)، البیان فی تفسیر القرآن، موسسة احیاء آثار الامام الخوئی، قم. [25].ـــــــــــ (1418ق)، موسوعة الإمام خوئی، مؤسسة احیاء آثار الإمام خوئی، قم، چ اول. [26].دانی، عثمان بن سعید(1408ق)، الأحرف السبعة للقرآن، تحقیق: د. عبد المهیمن طحان، مکتبة المنارة، مکة المکرمة، ط الأولی. [27].ــــــــــــــ (1404ق)، التیسیر فی القرائات السبع، تحقیق: اوتو تریزل، دار الکتاب العربی، بیروت، ط الثانیة. [28]. ـــــــــــــ (1428ق)، جامع البیان فی القرائات السبع، جامعة الشارقة، امارات، چ اوّل. [29].راوندی، قطب الدین(1405ق)، فقه القرآن، تحقیق: احمد حسینی، کتابخانه آیت‌الله مرعشی، قم، چ دوم. [30].رشتی، میرزا حبیب‌الله (1313ق)، بدائع الأفکار، مؤسسه آل البیت(ع)، قم. [31].روحانی، محمد حسین(1413ق)، منتقی الأصول، چاپخانه امیر، چ اول. [32].سبزواری، محمد باقر(1247ق)، ذخیرة المعاد فی شرح الإرشاد، مؤسسه آل البیت(ع)، قم، چ اول. [33].سبزواری، سید عبد الأعلی(1413ق)، مهذّب الأحکام، مؤسسه المنار، دفتر، قم، چ چهارم. [34].سخاوی، علی بن محمد(1418ق)، جمال القراء وکمال الإقراء، تحقیق: مروان عطیَّة و محسن خرابة، دار المأمون للتراث، دمشق ـ بیروت، ط الأولی. [35].شریف شیرازی، محمدهادی(1388ش)، الکشف الوافی، دارالحدیث، قم، چ اول. [36].شهیداول، محمد بن مکی(1419ق)، ذکری الشیعة، مؤسسة آل البیت(ع)، قم، چ اول. [37].شهیدثانی، زین‌الدین‌بن‌علی(1420ق)، المقاصد العلیة، دفتر تبلیغات اسلامی، قم، چ اول. [38].ــــــــــــــــــ (1402ق)، روض الجنان، دفتر تبلیغات اسلامی، قم، چ اول. [39].ـــــــــــــــــ (1409ق)، منیة المرید، تحقیق: رضا مختاری، مکتب الإعلام الإسلامی، قم، چ اول. [40].شیخ انصاری، مرتضی(؟)، فرائد الأصول، دفتر انتشارات اسلامی، قم. [41].ـــــــــــــ (1415ق)، کتاب الطهارة، کنگره بزرگداشت شیخ انصاری، قم، چ اول. [42].صفار، محمدبن‌حسن(1404ق)، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمّد(ص)، تحقیق: محسن کوچه باغی، کتابخانه آیت الله مرعشی، قم، چ دوم. [43].طبرسی، فضل بن حسن(1415ق)، مجمع البیان، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت، ط الأولی. [44].طوسی، محمد بن حسن(1390ق)، الإستبصار فیما اختلف من الأخبار، تحقیق: حسن خرسان، دار الکتب الإسلامیة ـ تهران، چ اول. [45].ــــــــــــ (؟)، التبیان، تحقیق: احمد قصیرعاملی، دار احیاء التراث العربی، بیروت. [46].ــــــــــــ (1407ق)، الخلاف، تحقیق: علی خراسانی، دفتر انتشارات اسلامی، چ اول. [47].ـــــــــــ (1407ق)، تهذیب الأحکام، تحقیق: حسن خرسان، دارالکتب الإسلامیه، تهران، چ چهارم. [48]. عراقی، ضیاء الدین(1417ق)، نهایة الأفکار، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چ سوم. [49]. علامه حلی، حسن بن یوسف(1414ق)، تذکرة الفقهاء، مؤسسه آل البیت(ع)، قم، چ اول. [50].ـــــــــــــ (1412ق)، منتهی المطلب، بنیاد پژوهشهای اسلامی، مشهد، چ اول. [51].فاضل تونی، عبدالله بن محمد(1415ق)، الوافیة فی الأصول، مجمع الفکر الإسلامی، چ دوم. [52]. فشارکی، محمدبن‌قاسم(1413ق)، الرسائل الفشارکیة، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چ‌اول. [53].فیروزآبادی، سید مرتضی(1400ق)، عنایة الأصول، انتشارات فیروزآبادی، قم، چ چهارم. [54].فیض کاشانی، محمد محسن(1406ق)، الوافی، کتابخانه امیر‌المؤمنین(ع)، اصفهان، چ اول. [55].قاضی، عبدالفتاح(؟)، البدور الزاهرة فی القرائات العشر، دارالکتاب العربی، بیروت. [56].کلینی، محمد بن یعقوب(1429ق)، الکافی، دار الحدیث، قم، چ اول. [57].مازندرانی، محمدصالح(1382ق)، شرح الکافی ـ الأصول و الروضة، المکتبة الإسلامیة، تهران، چ اول. [58].مجذوب تبریزی، محمد(1387ش)، الهدایا لشیعة أئمة الهدی، تحقیق: محمدحسین درایتی و غلامحسین قیصریه‌ها، دار الحدیث، قم، چ اول. [59].مجلسی، محمدباقر (1404ق)، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، تحقیق: هاشم رسولی محلاتی، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چ دوم. [60].محقق حلی، نجم الدین(1407ق)، المعتبر فی شرح المختصر، تحقیق: محمد علی حیدری، مؤسسه سید الشهدا(ع)، چ اول،قم. [61].محقق کرکی، علی بن حسین(1409ق)، الرسائل، تحقیق: محمد حسون، کتابخانه آیت‌الله مرعشی، قم، چ اول. [62]. ــــــــــ (1414ق)، جامع المقاصد فی شرح القواعد، مؤسسة آل البیت(ع)، قم، چ دوم. [63].مروج، سید محمد جعفر(1415ق)، منتهی الدرایة، انتشارات دار الکتاب جزایری، چ دوم. [64]. مسئول، عبدالعلی(1428ق)، معجم مصطلحات علم القرائات القرآنیة، دارالسلام، القاهره، ط الاولی. [65].مشکینی، میرزا ابو الحسن(1413ق)، حواشی المشکینی، انتشارات لقمان، چ اول. [66].مکی بن أبی‌طالب(؟)، الإبانة عن معانی القرائات، تحقیق: عبدالفتاح إسماعیل شلبی، دار نهضة مصر. [67].ملاصدرا، محمد بن ابراهیم(1383ش)، شرح أصول الکافی، تحقیق: محمد خواجوی، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، تهران، چ اول. [68].موسوی، سید حسن(؟)، منتهی الأصول، کتابفروشی بصیرتی، چ دوم. [69].میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمد(1378ق)، قوانین الأصول، کتابفروشی علمیّه اسلامیّه، چ دوم. [70].میرزای شیرازی(1409ق)، تقریرات الشیرازی، مؤسسه آل البیت(ع). [71].نراقی، مولی احمد(1415ق)، مستند الشیعة فی أحکام الشریعة، مؤسسة آل البیت(ع)، قم، چ اول. [72].وحید بهبهانی، محمدباقر(1424ق)، مصابیح الظلام، مؤسسه علامه وحیدبهبهانی، قم، چ اول. [73]. ـــــــــــــ (1419ق)، الحاشیة علی مدارک الأحکام، مؤسسة آل البیت(ع)، قم، چ اول. [74].ـــــــــــــ (1415ق)، الفوائد الحائریة، مجمع الفکر الإسلامی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,333 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 855 |
||