پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,755 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,104,639 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,857,202 |
ابن‌ابی‌جمهور، مؤسس کلام شیعی اشراقی | ||
| فلسفه و کلام اسلامی | ||
| مقاله 7، دوره 49، شماره 2، اسفند 1395، صفحه 239-255 اصل مقاله (249.1 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jitp.2017.60789 | ||
| نویسندگان | ||
| طاهره کمالی زاده* 1؛ رضا کوهکن2 | ||
| 1دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی | ||
| 2استادیار موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران. | ||
| چکیده | ||
| ابن‌ابی‌جمهور احسایی از علمای متضلّع شیعی است که تا اوایل تشکیل دولت صفوی در ایران، در قید حیات بوده است. او را از این حیث که هم در قالب و روش و هم در تلقّی کلامی، تحوّلی بنیادی در کلام شیعه پدید آورد، می‌توان مؤسّس خواند و از آن‌جا که این تحوّل با تکیه بر حکمت اشراق و به مدد آن محقق می‌شود و صبغۀ آن را می‌گیرد، وی را باید «مؤسس کلام شیعی اشراقی» دانست. مقاله نشان می دهد که تحول مذکور، از حیث قالب، اساساً از طریق «روش جمع و تطبیق» صورت می‌گیرد و از حیث تلقّی، با تغییر خویشکاری، سطح وجودی و سطح خطاب علم کلام محقق می‌شود و در نتیجۀ آن، دیدگاه‌های متعارف کلامی در خصوص توحید، نبوت، امامت و معاد، بر اساس مضامین بلند و معانی عمیق اعتقادات شیعی ارتقا می‌یابد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ابن‌ابی‌جمهور احسایی؛ کلام شیعی؛ حکمت اشراق؛ تصوف و عرفان؛ تأسیسی بودن کلام ابن‌ابی‌جمهور | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Ibn Abi Jumhur Ahsa’i, The Founder of Illuminative Shi'ite Kalam | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Tahereh kamalizadeh1؛ Reza koohkan2 | ||
| چکیده [English] | ||
| Ibn Abi- Jumhur Ahsa’i, a prominent thinker of the Shi’ite sage, who was alive until the early era of the Safavid dynasty, can be called “the founder” because of his revolution in the form and method as well as in the theological attitude of Shi'ite Kalam, and since this revolution is fulfilled through illuminative wisdom, he has to be called “the founder of Illuminative Shi'ite Kalam”. In this research, we have shown that the very revolution, in respect of form, basically takes place through “method of synthesis and the correspondence” and, in respect of attitude, will be fulfilled through the ontological level of Kalam. In consequence, standard and common theological views on God’s Unity, Prophecy, Imamate and Resurrection improve on the basis of the esoteric meanings of Shi'ite beliefs. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Ibn Abi-Jumhur Ahsa’i, Shi'ite Kalam, Illuminative Wisdom, Sufism | ||
| مراجع | ||
|
[1]. آملی، سید حیدر (1386). جامع الاسرار و منبع الانوار، با تصحیح و مقدمۀ هانری کربن و عثمان یحیی، تهران: انجمن ایران‌شناسی فرانسه و شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. [2]. احسایی، ابن‌ابی‌جمهور (2013). مُجلی مرآة المنجی فی الکلام و الحکمتین و التصوف، تصحیح رضا یحیی‌پور فارمد، بیروت: جمعیة ابن‌ابی‌جمهور الاحسایی لإحیاء التراث، دارالمحجة البیضاء. [3]. ــــــــــــــــ (1403ق). عوالی اللآلی العزیزیة فی الاحادیث الدینیة، پژوهش و تصحیح از مجتبی عراقی، قم: منشورات سیدالشهداء. [4]. اشمیتکه، زابینه (1378) اندیشه‌های کلامی علامه حلی، ترجمه احمد نمایی، مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس. [5]. الویری، محسن (1391). «گونه‌شناسی انتقادی دیدگاه‌ها دربارۀ تاریخ و چگونگی پیدایش تشیع»، در تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، سال سوم، شمارۀ 8. [6]. حلّی، حسن بن یوسف (1419ق). نهایة المرام فی علم الکلام، تحقیق از فاضل عرفان، تحت اشراف جعفر سبحانی، قم: مؤسسه امام صادق. [7]. حیدرپور، احمد (1385). «بررسی تعاریف علم کلام»، در معارف عقلی، شماره3، 131ـ156. [8]. سبزواری، هادی بن مهدی (1351). اسرار الحکم، تصحیح از ابراهیم میانجی و با مقدمۀ ابوالحسن شعرانی، تهران: کتابفروشی اسلامی. [9]. سهروردی، شهاب‌الدین یحیی(1380). مجموعه مصنفات شیخ اشراق، تصحیح هانری کربن، سیدحسین نصر و نجفقلی حبیبی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. [10]. ـــــــــــــــــ (1387). قصه‌های شیخ اشراق، ویرایش متن: جعفر مدرس صادقی، تهران: نشر مرکز. [11]. شیرازی، صدرالدین (1383). شرح اصول الکافی، عنی بتصحیحه محمد خواجوی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. [12]. ـــــــــــــــ (1362). تفسیر قرآن؛ مصصح: محمد خواجوی، ج4، قم: انتشارات بیدار. [13]. صدوقی‌سها، منوچهر (1393). پدیدارشناخت تاریخ استعلایی فلاسفه اسلامی (دو مجلد)، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. [14]. طغرایی، مؤید الدین(؟). جامع الاسرار، نسخه 10706 آستان قدس، برگ 6. [15]. طوسی، نصیرالدین (1407ق)، تجرید الاعتقاد، با تحقیق محمدجواد حسینی جلالی، تهران: مرکز نشر. [16]. عطایی نظری، حمید (1391). فرهنگ اصطلاحات فلسفه و کلام اسلامی (برگرفته از آثار حکیم ملاعبدالرزاق فیاض لاهیجی)، تهران: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران. [17]. قمی، قاضی سعید (1386). شرح توحید الصدوق، تصحیح و تعلیق از نجفقلی حبیبی، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات. [18]. کُربن، هانری (1394). اسلام در سرزمین ایران، چشم‌اندازهای معنوی و فلسفی، مجلد اول: تشیع دوازده‌امامی؛ مجلد دوم: سهروردی و افلاطونیان ایران؛ ترجمۀ رضا کوهکن، ویراستاران شهین اعوانی و زینب پودینه آقایی، تهران: مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران. [19]. کوهکن، رضا (1394). «شیعه، شعاع شمس امام»، مقدمۀ مترجم بر: کربن، صص.35ـ62. [20]. کوهکن، رضا (1393). «روش جمع و تطبیق در نزد ابن‌ابی‌جمهور»، جاویدان خرد، شماره مسلسل 23، سال دهم، شماره اول. [21]. لاهیجی، عبدالرزاق ( 1377ق). گوهر مراد، تهران: کتابفروشی اسلامیه. [22]. مکدرموت، مارتین (1384). اندیشه‌های کلامی شیخ مفید، ترجمۀ احمد آرام، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. [23]. Amir-Moezzi M. Aet Jambet C. (2004). Qu'est-ce que le shî'isme? Fayard. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,125 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 992 |
||