پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,766 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,215,165 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,962,305 |
بررسی نظام حاکم بر طراحی تذهیب در نسخ بایسنغری با تکیه بر مطالعة تطبیقی پنج نمونه از تذهیب‌های دو نسخة خطی شاهنامة مصور و غیرمصور بایسنغری | ||
| نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی | ||
| مقاله 1، دوره 22، شماره 1، فروردین 1396، صفحه 1-13 اصل مقاله (2.36 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfava.2017.60989 | ||
| نویسنده | ||
| طیبه بهشتی* | ||
| دکتری پژوهش هنر، دانشگاه آزاد اسلامی،واحد پرند، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، پرند، ایران | ||
| چکیده | ||
| از آنجا که به چگونگی ترکیب‌بندی و نظام حاکم بر طراحی تذهیب در نسخ خطی ایرانی تاکنون کمتر توجه شده است، مقالة پیش‌رو کوشیده‌ایم تا با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی موردی و با استفاده از شیوة مطالعة کمّی، از یک‌سو، تذهیب‌های دو نسخة خطی شاهنامة مصور و غیرمصور بایسنغری را معرفی و توصیف می‌کنیم و از دیگر سو، نظام حاکم بر طراحی آن را به بحث بگذاریم. این دو نسخه از آن جهت انتخاب شد که نه‌تنها دو نمونة بارز از نسخ خطی ساخته‌شده در سبک کتاب‌آرایی بایسنقری است، بلکه از معدود نسخ خطی این سبک از کتاب‌آرایی به‌شمار می‌روند که در گنجینه‌های داخلی حفظ و نگهداری می‌شوند؛ سبکی که به باور عموم پژوهشگران، نمونة بارز هنر کلاسیک در میان سبک‌های کتاب‌آرایی ایرانی است و ویژگی‌هایش بر تمامی سبک‌های پس از خود، از ایران گرفته تا هند مغولی و ترکیة عثمانی، مؤثر واقع شد. نتایج این پژوهش نشان داد که هنرمندان تیموری با بهره‌گیری از برخی قواعد سادة هندسی همچون تقسیم پاره‌خط به بخش‌های مساوی، تقسیم دایره به قاچ‌های برابر، ساختار شبکه‌ای و بهره‌گیری از تناسباتی نظیر 2√/1 و 3√/1 توانستند تذهیب‌هایی زیبا، متناسب و در عین حال ظریف و پرمایه خلق کنند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تذهیب؛ ترکیب‌بندی؛ شاهنامة غیرمصور بایسنغری؛ شاهنامة مصور بایسنغری؛ نظام طراحی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Investigation of Illumination Design in Bāysonḡorī Manuscripts According to Comparative Study of Five Samples in Illustrated and non-Illustrated Bāysonḡorī Shahnamehes | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Tayebe Beheshti | ||
| Faculty Member, Islamic Azad University, Parand Branch, Parand, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Illustrated Bāysonḡorī Shahnameh manuscript beside non-Illustrated Bāysonḡorī Shahnameh manuscript are only versions of Baysongori book-decorating style have survived from the time accidents and remained in their homeland despite abundant loots. The illustrated manuscript that maintains in Golestan Museum Palace in no. 716, is a masterpiece of Baysongori style and one of the most prominent book-decorating art samples in the history of Iranian book-decorating. The non-Illustrated manuscript that holds in Malek National Museum and Library in no. 6031, is an excellent example of non-Illustrated Bāysonḡorī style manuscripts. On the other hand, Baysongori style among Iranian book-decorating styles is an obvious example of classical art. This means that not only the characteristics of that were imitated by artists from other art centers and capitals from East Muslim world from Mongolian India to Ottoman Turkey for a long time, but also this impact was such it could be argued had a lasting impact on the fate of book illustration and painting in this geographic area. One of the most important features of this style is the utilization of glorious, beautiful and multiple illuminations for manuscript decoration. However, today, researchers don’t know properly what the principles and rules are, that Timurid artists design these illuminations on the basis of them. Because not only ancient sources has remained silent on the matter, but also contemporary studies in this area are few in number and very low. Among these researches we can note to the paper of Adle entitled "Recherche sur le Module et le trace Correcteur dans la Miniature Orientale" that shows how the epigraph illumination in a manuscript of Fotohat Homayon designs on the basis of the Integrated system that follows from the manuscript layout’s modular structure. Another study is the article of Polosin that believes the using of geometric methods is the responsible for the design and composition in Arabic manuscripts illuminations. Therefore, the current study tries to introduce and describe the illuminations of two manuscripts of Bāysonḡorī Shahnamehes, Illustrated and non- Illustrated; then discuss about the composition and illuminations design of these two manuscripts by using of descriptive-analytic case-study and quantitative methods. In the next step by the implementation of the results, some possible methods and principles of Islamic Middle Ages illumination design, will be recovered. The achievements of this research shows the illuminations of both versions have been combined and designed on the basis of common principles and rules such as dividing a segment into equal parts, dividing a circle into equal slices, network structure and utilization of the proportions such as 1/√2, 1/√3 and … . These principles and rules that drawn directly from the Euclidean geometry system, are consistent with the design method in the Bāysonḡorī style that are based on ordering stereotypes and pre-patterns on the one hand, these principles create the structure and space that the aim of it, is not the representation of the apparent phenomena, but experiencing the rhythmic, melodic and proportional world. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Illustrated Bāysonḡorī Shahnameh, non-Illustrated Bāysonḡorī Shahnameh, designing system, Composition, illumination | ||
| مراجع | ||
|
ادیب برومند، عبدالعلی (1375)، «شاهنامۀ بایسنغری»، دانشنامۀ جهان اسلام، سرویراستار: غلامعلی حداد عادل، ج. 2، بنیاد دایره‌المعارف اسلامی، تهران، ص 201-206. پالوسین، والری وی (1309)، «شیوه‌های توصیف دست‌نویس‌های مذهب و مصور اسلامی»، اوراق عتیق، ترجمة حسن هاشمی میناباد، ج. 2، کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، تهران، ص 152- 263. دروش، فرانسوا (1383)، «طرح‌اندازی و صفحه‌آرایی»، نامة بهارستان، ترجمة سید محمدحسین مرعشی،شمارة 1، ص 65-84. Adle, Chahryar (1975), “Recherche sur le Module et le trace Correcteur dans la Miniature Orientale”, Le Monde Iranien et l’islam, 3, pp. 81-105.
Grabar, Oleg (2006), “Toward an Aesthetic of Persian Painting”, in Islamic Visual culture, 1100-1800, Aldershot: Ashgate, 213-251.
Grube, Ernest J. (1968), the Classical Style in Islamic Painting, Edizioni Oriens, Germany.
Hillenbrand, Robert (2010), “Exploring a Neglected Masterpiece: The Gulistan Shahnama of Baysunghur”, Iranian Studies, Vol. 43, No. 1, pp. 97-126.
منابع تصاویر مجموعه تصاویر نسخۀ خطی شاهنامۀ مصور بایسنغری، آرشیو کتابخانۀ نسخ خطی کاخ‌موزۀ گلستان. مجموعه تصاویر نسخۀ خطی شاهنامۀ غیرمصور بایسنغری، کتابخانه و موزة ملی ملک. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,314 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,309 |
||