تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,031 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,500,989 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,764,177 |
نظام فاعلی،مهمترین شاخصه معاد جسمانی ملاصدرا | ||
مجله علمی " فلسفه دین " | ||
مقاله 5، دوره 13، شماره 4، دی 1395، صفحه 639-658 اصل مقاله (461.08 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpht.2016.61120 | ||
نویسندگان | ||
سید محمد میرباقری* 1؛ قاسمعلی کوچنانی2 | ||
1کارشناسی ارشد دانشگاه تهران | ||
2دانشیار دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
ملاصدرا با استناد به چند اصل مهم از جمله تجرد قوۀ خیال و نیز قدرت نفس بر ایجاد خارجیِ صُوَر خیالی، مُدعای خود مبنی بر جسمانی بودن معاد و نیز آفرینش بدن اُخروی توسط نفس را تبیین کرده است و نحوۀ تحقق و کیفیتِ این بدن اُخروی را بیان میکند. بررسی و شناخت مختصات نظام حاکم بر دنیا و آخرت، ما را به این نکته رهنمون میکند که در دنیا، علیت علاوه بر علت فاعلی، به علل قابلی و مادی نیز نیازمند است. در حالیکه در آخرت،علیت فقط متوقف است بر علت فاعلی. نفس نیز، از همین حیث، با اتکا بر نظام فاعلی حاکم بر آخرت،در آنجا دست به خلق هر آنچه اراده کند (از جمله بدن اُخروی خود) میزند. در عالم طبیعت، نفس این قدرت را دارد که با کاستن واردات بیرونی، به خلق صُور دست زند و اگر این نفس بتواند به مراحل تزکیۀ کامل برسد، میتواند همین صُور را در عالم خارج نیز ایجاد کند. همانند فعل انبیا و اولیای الهی از قبیل معجزات و کرامات. حال در آخرت، افرادی که به بهشت راه مییابند این توانایی را دارند که باتوجه به نظام فاعلیِ حاکم بر آنجا،آنچه را که پیامبران در دنیا بهعنوان معجزه انجام میدادند،آنها را در بهشت به اِذن الهی انجام دهند. همچنین نفس به این علت که مجرد است و هر مجردی نسبت به مادون علیت دارد، میتواند مراحل مادون را از نظر علّی بر عهده گیرد و به آفرینش صُوَر دست بزند. این خلق صُور در عالم آخرت،بینیاز از علل مادی و قابلی و تنها متکی بر علت فاعلی است. به همین دلیل از نظام حاکم بر آخرت، به نظام فاعلی و اراده تعبیر میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
بدن اُخروی؛ تجرد؛ فاعلیت؛ قوۀ خیال؛ معاد جسمانی؛ ملاصدرا؛ نفس | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Efficient System, the Most Outstanding Characteristic of Molla Sadra’s Bodily Resurrection | ||
نویسندگان [English] | ||
Seyyed Mohammad Mirbagheri1؛ Ghasemali Kouchnani2 | ||
1M.A. Graduate, University of Tehran | ||
2Associated Prof, University of Tehran | ||
چکیده [English] | ||
Based on some important factors such as abstraction of imagination and also the power of the soul in creating external imagery, Molla Sadra utters his claim about the bodily resurrection and the creation of this other-worldly body by soul. He also clarifies the process of such a creation and the qualities of this other-worldly body. Examining and understanding the system ruling over this world and the hereafter, leads us to the point that in this world causality needs both the efficient cause as well as the material cause in order to function, whereas in the hereafter the causality works just through the subjective cause. Based on this fact, the soul in the hereafter creates whatever it wants, including its own resurrected body. In this world, the soul is able to create imagery by modifying the external perceived data. If this soul manages to reach the complete refinement, it will be able to create these imageries in this world, exactly like what prophets did, including miracles. Also those who go to the Heaven have this ability to create whatever prophets made as miracles in this world – based on the efficient system in the hereafter – performing them there based on the divine allowance. Moreover, since the soul is nonmaterial and every nonmaterial thing is the cause to its own subsection, therefore the soul can have all the sections under its dominance, based on causality, and such create imagery. This kind of imagery creation in the hereafter is needless of material causes and is just dependent on the efficient cause. As a result, the dominant system in the hereafter is called the efficient system. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Efficient, soul, imagination, Abstraction, bodily resurrection, Mulla sadra | ||
مراجع | ||
قرآن کریم. نهجالبلاغه (1373). ترجمۀ سید جعفر شهیدی، انتشارات انقلاب اسلامی. 1. ابنسینا، حسینبن عبدالله (1382). الاضحویة فی المعاد، تحقیق حسن عاصی: انتشارات شمس تبریزی. 2. پویان، مرتضی (1389). معاد جسمانی در حکمت متعالیه، قم: مؤسسۀ بوستان کتاب. 3. تفتازانی، مسعودبن عمر (1409). شرح المقاصد، قُم، تحقیق و تعلیق و مقدمه عبدالرحمان عمیره. 4. شیرازی، صدرالدین محمدبن ابراهیم (1981). الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، ج 8 و 9، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی. 5. ــــــــ (1341). العرشیة، تصحیح و ترجمۀ غلامحسین آهنی، تهران: انتشارات مولی. 6.ــــــــ (1346). الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة، تصحیح و تعلیق سید جلالالدین آشتیانی، مشهد: مرکز نشر دانشگاهی. 7. ــــــــ (1363). مفاتیح الغیب، تصحیح محمد خواجوی، تهران: انجمن حکمت و فلسفۀ ایران. 8. عبودیت، عبدالرسول (1391). درآمدی به نظام حکمت صدرایی، قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره). 9. فیض کاشانی، ملا محسن (1354). اصول المعارف، تصحیح سید جلالالدین آشتیانی، مشهد: انتشارات دانشگاه الهیات و معارف اسلامی. 10. مجلسی، محمدباقر (1983). بحارالانوار، بیروت: دارلاحیاء التراث العربی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,006 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 626 |