تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,533 |
تعداد مقالات | 70,506 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,126,853 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,234,713 |
بررسی اثر زمین شناسی بر سیل خیزی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز جونقان واقع در شهر کرد) | ||
نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری | ||
مقاله 16، دوره 69، شماره 4، اسفند 1395، صفحه 1017-1030 اصل مقاله (1.82 M) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrwm.2017.61317 | ||
نویسندگان | ||
سادات فیض نیا* 1؛ مریم موسویان2؛ زهره عبداللهیان دهکردی3؛ خدیجه ابراهیمی درچه4 | ||
1استاد دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران | ||
2دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران. | ||
3دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه شهرکرد، ایران. | ||
4دانش آموخته کارشناسی ارشد مدیریت مناطق بیابانی | ||
چکیده | ||
خصوصیات فیزیکی حوزههای آبخیز از قبیل شرایط زمینشناسی، نوع استفاده از زمین و پوشش گیاهی، نوع خاک، وضعیت نفوذپذیری سطحی، عمق سفره آب زیرزمینی و زهکشی عوامل مهم در وقوع سیل میباشد که بر معادلات حاکم بر حرکت آب در آبراهه تاثیر داشته و تعیین کننده ظرفیت ذخیره آبراهه میباشد. عوامل زمینشناسی از عوامل مهم تأثیرگذار بر سیلخیزی حوزه میباشد. در این مطالعه سعی شده است با کاربرد روشی جدید، تاثیر عامل زمینشناسی بر سیلخیزی حوزه آبخیز جونقان واقع در شهرکرد مورد بررسی قرار گیرد. در این راستا، بعد از تهیه نقشههای پایه (شامل نقشه میزان شیب، زمینشناسی، کاربری اراضی، حساسیت مواد زمین شناسی به فرسایش، عمق خاک و شبکه زهکشی)، مطالعات اصلی طی دو مرحله به شرح زیر صورت گرفت. در مرحله اول به بررسی سیلخیزی دامنهای در زیر حوزهها پرداخته شد. برای این کار نقشه واحدکاری بر مبنای نقشه شیب و نفوذ پذیری تهیه شده و در هر زیرحوزه نقشههای کاربری اراضی، حساسیت به فرسایش و عمق خاک به صورت تکی و دوتایی با نقشه واحدکاری روی هم قرار گذاشته شد. مرحله دوم بررسی سیلخیزی آبراههای است که طی آن ابتدا به جدا کردن آبراهههای اصلی هر زیرحوزه و ترسیم پروفیل طولی آنها در محیط GIS اقدام شد. برای بررسی سیلخیزی آبراههای منطقه، عوامل شیب و نفوذپذیری مدنظر قرار گرفته شد. نتایج مرحله اول نشان دادند که به ترتیب پارامترهای نفوذپذیری سازند، شیب، حساسیت به فرسایش و عمق خاک بیشترین تأثیر را روی سیلخیزی دارند. همچنین بر اساس این روش چهار عامله، زیر حوزهها از نظر سیلخیزی به پنج طبقه (کم، کم تا متوسط، متوسط، نسبتا زیاد، زیاد) تقسیم شدند. نتایج مرحله دوم نشان داد که سیلخیزی آبراههها در کلاسهای کم تا متوسط و متوسط قرار گرفتهاند. به طور کلی با در نظر گرفتن سیلخیزی سطح دامنه و آبراهه نتیجه میگیریم که زیرحوزه سوم با کلاس سیلخیزی متوسط نسبت به سایر زیر حوزهها سیلخیزتر میباشد. با توجه به نتایج مطالعه حاضر میتوان گفت که زمینشناسی در این منطقه تأثیر زیادی بر سیلخیزی دارد به طوری که نفودپذیر بودن جنس سازندهای حوزه باعث کاهش سیلخیزی میگردد. | ||
کلیدواژهها | ||
زمین شناسی؛ سیل خیزی؛ GIS؛ حساسیت مواد زمین شناسی به فرسایش؛ حوزه آبخیز جونقان | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Investigating Geology Impact upon Flood Occurrence (Case Study: Joneghan Watershed Basin, Shahr-e-Kord) | ||
نویسندگان [English] | ||
sadat Feiz Nia1؛ Mariam Musavian2؛ Zohreh Abdolahian Dehkordi3؛ Khadijeh Ebrahimi Dorche4 | ||
1Professor of Faculty of Natural Resources, University of Tehran, I.R. Iran | ||
2Postgraduate Student of Watershed Management, University of Tehran, I.R. Iran | ||
3Postgraduate Student of Watershed Management, University of Shahr-e-Kord, I.R. Iran | ||
4Msc. of Desert Management, I.R. Iran | ||
چکیده [English] | ||
Physical characteristics of drainage basins such as geological materials, landuse type and vegetation cover, soil type, surface permeability, depth of underground water table, topographical conditions and drainage are important factors in flood occurrence which affect prevailing equations on water movement in drainage and determine storage capacity of drainage basins. Geology is one of the most important factors affecting flood occurrence of drainage basin. In this study it is attempted to investigate the effect of geology factor on flood occurrence in Joneghan drainage basin, Shahr-e – Koord, using a new method. In this respect, after preparing base maps consisting of slope amount , geology , landuse , erodibility of geological material , soil depth and drainage pattern , studies were performed in two stages as follows: In the first stage, flood occurrence of hill slopes of each sub- catchment was investigated. For doing so, work unit map was prepared using slope and infiltration maps. Then in each sub-catchment, land use, erodibility of geological materials and soil depth were overlaid with work unit map one by one and dually. In the second stage, flood occurrence of drainage was investigated as follows: First, longitudinal profile of main drainage of each subcatchment was prepared using GIS. For investigation of flood occurrence of drainages, slope and permeability of geological units were used. The results of the first stage showed that permeability, slope, erodibility of geological materials and soil depth have the greatest effect on flood occurrence, respectively. Also based on this four – factor method, subcatchments were divided into five flood occurrence classes as follow: low, low to medium, medium, relatively high, and high. The results of the second stage showed that drainage flood occurrence belongs to two classes of low to medium and medium. By combining slope and drainage flood occurrence, it can be concluded that the third subcatchment with medium flood occurrence is more susceptible to flood relative to other subcatchments. With regard to the results of the present study, it can be concluded that geology has high impact on flood occurrence and permeability of geological materials decrease flood occurrence in the basin. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
geology, Flood occurrence, GIS, erodibility of geological materials, Joneghan drainage basin | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,559 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,229 |