پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,228 |
| تعداد مقالات | 67,750 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,080,558 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,818,899 |
بررسی رابطة حالات و مقامات عرفانی با شگردهای بلاغی | ||
| ادب فارسی | ||
| مقاله 7، دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 18، اسفند 1395، صفحه 113-131 اصل مقاله (308.03 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpl.2017.61918 | ||
| نویسندگان | ||
| علیرضا فولادی1؛ عباس شاه علی رامشه* 2 | ||
| 1استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه کاشان | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| زبان عارف تنها دریچه‌ای است که از طریق آن می‌توان از فراسوی قرن‌ها به دنیای پیچیدة ذهن و ضمیر او راه بُرد. همة تجربه‌های عرفا، خود را در شعر و نثر ایشان آینگی می‌کنند، هرچه تجربه‌های عرفانی عرفا از علم‌الیقین بهسوی عین‌الیقین و حق‌الیقین پیچیده‌تر میشود، زبان بلاغی آنها نیز از تشبیه به سوی استعاره و نماد و تناقض، رمزگون میشود. ما در این نوشتار، با تبیین مبانی نظری مقامات هفت‌گانه و حالات ده‌گانة عرفانی از کتب صوفیه و برشمردن عوامل مؤثر در کیفیّت گفتار عارف، یعنی «حالت صحو یا سُکر»، «نوع حال و مقام عارف»، «گوینده و مخاطب»، «قصدِ عارف برای تعلیم یا تجربیبودن آن» و «ساختار طبیعی زبان» به دسته‌بندی بلاغی دیگری از گزاره‌های عرفانی دست زده‌ایم. بهطورکلی در مواردی قصد عارف تعلیم است و لذا بیانش «تشبیه و تمثیلمحور» و برخی احوالِ عاشق و معشوق، شهودمحور و بهتبع آن، بیان «استعاره محور» است؛ در مواردی مقامات و اطوار متقابلِ عاشق و معشوق، رفتارمحور و بهتبع آن، بیان «کنایه محور» میشود و در برخی حالات و مقامات، کلام حاصل بی‌خویشی و فناست و لذا «تناقضگونه و رمزمحور» است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| زبان عرفان؛ بلاغت؛ حالات و مقامات عرفانی؛ گفتار عارف؛ شگردهای بلاغی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analyzing the Relation between Mystical Stations (Maqamat) with Rhetorical Techniques | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Alireza Fouladi1؛ Abbas Shahali Ramshe2 | ||
| 1Assistant Professor at the University of Kashan, | ||
| 2MA inLanguage and Literature of persian, University of Tehran, | ||
| چکیده [English] | ||
| The language of a mystic is the only window through which one can enter the complicated world of his mind and heart from beyond the centuries. All of mystics' experiences have been reflected on the mirror of their literary works. The more their mystical experiences, in a movement from the knowledge of certainty ('Ilm al Yaqin) to the eye of certainty ('Ayn al Yaqin) and from it to the truth of certainty (Haqq al yaqin), are complicated, their rhetoric languages desire to be more mysterious in a movement from simile to metaphor, symbol and paradox. We have achieved, in present essay, another rhetorical classification of mystical propositions clarifying the theoretical principles of seven Maqamas and the mystical ten stations from Sufi books, and enumerating the affective factors on the speech of mystics such as: "the state of sober and intoxication", "the quality of mystic's state and position", "the speaker and the audience", "the mystic's intention of language: a tool for teaching or experience", and "the natural structure of language". Generally, his intention is sometimes teaching, so his expression forms on the axis of "simile and allegory" and it is sometimes about the state of lovers, so the expression forms on the axis of intuition and consequently "metaphor"'. In some cases the mutual Maqamas and states of the lovers are ethical, so the expression tends to be ironic, and, in some other states, the expression is the result of selflessness and annihilation and tends to be paradoxical and mysterious. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Language of mysticism, Rhetoric, Mystical Stations (Maqamas), Affecting Factors on the Quality of Speech, Rhetorical Techniques | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم (1373)،ترجمۀ محمّدمهدی فولادوند، تهران، دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی. اسیری لاهیجی، شیخمحمّد (1365)، اسرار الشهود، تصحیح برات زنجانی، تهران، امیرکبیر. انصاری، خواجه عبدالله (1358)، صد میدان، به اهتمام قاسم انصاری، تهران، کتابخانة طهوری. (1370)، مناجاتنامه، گردآورنده منصورالدین خواجهنصیری، چاپ یازدهم، تهران، اقبال. بقلی، روزبهان (1344)، شرح شطحیّات، تصحیح هانری کربن، تهران، انستیتو ایران و فرانسه. (1337)، عبهرالعاشقین، تصحیح و مقدمۀ فارسی و فرانسوی هانری کُربن و محمّد معین، تهران، انستیتو ایران و فرانسه. پورنامداریان، تقی (1368)، رمز و داستان‌های رمزی در ادب فارسی، چاپ سوم، تهران، علمی و فرهنگی. (1392)، در سایة آفتاب، چاپ چهارم، تهران، سخن. تهاونی، محمّدعلی (1984)، کشّاف اصطلاحات الفنون، به تصحیح محمّد وجیه و عبدالحق و غلام‌قادر، جلد 2، استانبول، دارقهرمان النشر و التوزیع. حافظ، خواجهشمس‌الدین محمّد (1389)، دیوان، به کوشش سیّدمحمد راستگو، تهران، نی. رازی، نجمالدین (1384)، مرصاد العباد، به اهتمام محمّدامین ریاحی، چاپ یازدهم، تهران، علمی و فرهنگی. سجّاد، امام علی بن حسین (1385)، صحیفه سجّادیه، ترجمة محمّدمهدی رضایی، قم، کتابخانه طهوری. سجّادی، سیدجعفر (1370)، فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی، تهران، کتابخانه طهوری. سرّاج طوسی، ابونصر (1382)،اللّمع فی التصوّف، تصحیح و تحشیه رینولد آلن نیکلسون، ترجمة مهدی سعدی شیرازی، شیخمصلحالدین(1391)، غزلیّات، تصحیح محمّدعلی فروغی، تهران، ققنوس. (1388)، گلستان، تصحیح غلامحسین یوسفی، چاپ نهم، تهران، خوارزمی. سنایی غزنوی، ابوالمجدمجدود (1381)، دیوان، به اهتمام پرویز بابایی، رامسر، آزادمهر. (1329)، حدیقهالحقیقه و شریعهالطریقه، تصحیح مدرّس رضوی، چاپخانة سپهر. شبستری، شیخمحمود (1382)، گلشن راز (متن و شرح)، به اهتمام کاظم دزفولیان، تهران، طلایه. شفیعیکدکنی، محمدرضا (1392)، زبان شعر در نثر صوفیه، تهران، سخن. _______________ (1391)، موسیقی شعر ، چاپ سیزدهم، تهران، آگه. شمیسا، سیروس (1390)، نگاهی تازه به بدیع، چاپ چهارم، تهران، میترا. قشیری، عبدالکریم (1345)، ترجمة رساله قشیریه، مترجم ناشناس، تصحیح بدیعالزمان فروزانفر، تهران، بنگاه ترجمه ونشر کتاب. کاشانی، عزّالدین محمود (1325)، مصباحالهدایه و مفتاحالکفایه، تصحیح جلالالدین همایی، تهران، کتابخانة سنایی. عطار نیشابوری، فریدالدین (1339)، دیوان، تصحیح سعید نفیسی، چاپ سوم، تهران، کتابخانة سنایی. (1321)، تذکرة الاولیا، با مقدمة میرزامحمّدخان قزوینی، از روی چاپ نیکلسون، چاپخانة مرکزی. غزالی، ابوحامد محمد (1361)، کیمیای سعادت، به کوشش حسین خدیوجم، جلد 1، تهران، علمی و فرهنگی. غزالی، احمد (1370)، مجموعه آثار احمد غزّالی، به اهتمام احمد مجاهد، تهران، دانشگاه تهران. فتوحی، محمود (1389)، «از کلام متمکّن تا کلام مغلوب»، نقد ادبی، تابستان، ش 10، 35- 62. و علینژاد، مریم (1388)، «بررسی رابطة تجربة عرفانی و زبان تصویری در عبهرالعاشقین»، ادب پژوهی، زمستان، ش 10، 7- 26. فروزانفر، بدیعالزمان (1324)، احادیث مثنوی، تهران، دانشگاه تهران. فولادی، علیرضا (1389)، زبان عرفان، چاپ سوم، تهران، سخن- فراگفت. مولوی، جلالالدینمحمد (1362)، کلّیات شمس تبریزی، به قلم بدیعالزمان فروزانفر، چاپ نهم، تهران، امیرکبیر. (1386)، مثنوی معنوی، تصحیح نظام الدین نوری چاپ چهارم. تهران، کتاب آبان. هجویری، ابوالحسنعلی (1393)، کشف‌المحجوب، تصحیح و تعلیقات محمود عابدی، چاپ نهم، تهران، سروش. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,380 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 863 |
||