پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,223 |
| تعداد مقالات | 67,680 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,876,913 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,548,996 |
چشم اندازها (اسطوره ها) و بایسته های تغییرات اجتماعی از منظر گفتمان های اسلام گرا | ||
| فصلنامه علمی نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان | ||
| مقاله 5، دوره 5، شماره 2، مهر 1394، صفحه 329-353 اصل مقاله (410.55 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2015.62023 | ||
| نویسندگان | ||
| حسن ناصرخاکی* 1؛ عبدالحسین کلانتری2 | ||
| 1دانشجوی دکتری | ||
| 2دانشیار | ||
| چکیده | ||
| در گفتمانهای اسلامگرا، تغییرات اجتماعی جهان اسلام جهت، معانی و بایسته‌های متفاوتی به خود گرفته است. این مقاله با استفاده از روش تحلیل گفتمان لاکلا و موفه نظام معنایی خرده گفتمانهای اسلامگرا را در قالب خرده گفتمانهای نوگرا، اصلگرا، و تمدنگرا (با تکیه بر اسناد موجود از سوژههای سیاسی مؤثر در شکلگیری آنها) بررسی نموده و اسطوره و بایستههایی که هریک برای تغییرات اجتماعی در جهان اسلام ترسیم میکنند را ارائه نموده است. هرچند نشانۀ بیداری اسلامی به عنوان منبع و جهت این تغییرات در خرده گفتمانهای اسلامگرا مفصل‌بندی شده با این وجود با توجه به نظام معنایی متفاوت آنها، اسطوره(چشمانداز) و بایستههایی که هریک برای به ثمر رسیدن آن مطرح میکنند متمایز میباشد. بر اساس دستاوردهای این مقاله اسطورهای که گفتمان نوگرایی برای این تغییرات ترسیم می‌کند تحقق «مدرنیتۀ اسلامی»، اسطورۀ گفتمان اصل‌گرایی«بازگشت به جامعۀ اسلامی» (به همان سبک موجود در سنت سلف صالح) و اسطورۀ تمدنگرایان نیز ایجاد «تمدن نوین اسلامی» میباشد. از آنجا که هیچ یک از این گفتمانها تا کنون نتوانستهاند به عنوان گفتمانی هژمونیک در جهان اسلام مسلط شوند لذا چشمانداز تغییرات اجتماعی در معرض رقابتهای گفتمانی قرار دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تغییرات اجتماعی؛ جهان اسلام؛ بیداری اسلامی؛ گفتمان اسلام‌گرایی؛ جامعۀ اسلامی؛ تمدن نوین اسلامی؛ مدرنیتۀ اسلامی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The prospects and necessities of social changes proposed by Islamic discourses | ||
| نویسندگان [English] | ||
| hassan naser khaki1؛ abdolhosein kalantari2 | ||
| 1دانشگاه شاهد | ||
| 2دانشگاه تهران | ||
| چکیده [English] | ||
| In Islamic discourses, social changes in the Islamic societies have led into various orientations, meanings, and musts. Drawing upon the discourse analysis methods proposed by Laclau and Mouffe, the aim of this paper is to analyze the semantic systems of Islamic subdiscourses including modernist, fundamentalist, and civilization-oriented ones and indicates the myths and necessities each one put forward for social change in the Islamic world. This analysis is based on the existing documents regarding the political topics which have influenced the formation of the mentioned subdiscourses. While Islamic awakening has been articulated as the source and direction of these changes in the three-fold discourses, they introduce different myths and musts to complete social changes. It is due to the fact that these subdiscources have different semantic systems. The findings suggest that the musts commanded by modernist, fundamentalist and civilization-oriented discourses are the realization of “Islamic modernity”, “a return to the Islamic society” which existed during the righteous predecessors (al-Salaf al-Salih) period, and the formation of a “modern Islamic civilization”, respectively. Since none of these discourses have been able to become the hegemonic discourse in the Islamic world, the outlook of social changes is subject to discursive competitions. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Social changes, Islamic world, Islamic awakening, Islamic discourse, Islamic society, modern Islamic civilization, Islamic modernity | ||
| مراجع | ||
|
- احمدی، حمید (1390)، سیر تحول جنبشهای اسلامی معاصر، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع). - استودارد، لوتروپ (1320)، عالم نو اسلام یا امروز مسلمین، ترجمۀ سیّداحمد مهذب، جلد اول، تهران: شرکت طبع کتاب. - اسدآبادی، سیدجمال الدین (بی تا)، عروه الوثقی، جلد1،ترجمۀ زینالعابدین کاظمی خلخالی، انتشارات حجر. - اسدآبادی، سیدجمالالدین (1312)، مقالات جمالیه،گردآوری لطف‌الله خان اسدآبادی، تهران: انتشارات اسلامی. - اقبال، جاوید (1985)،جاویدان اقبال زنده رود، جلد 2،ترجمۀ شهین دخت کامرانی مقدم، لاهور: اقبال آکادمی پاکستان. - بکار، عبدالکریم (1392)، بیداری اسلامی: بیداری برای بیداری، ترجمۀ وحید مرادی، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع). - بن‌نبی، مالک (1337)، نقش و رسالت مسلمانان، ترجمۀ صادق خرمرودی، نشر احیا. - بن‌نبی، مالک (1359)، شبکۀ روابط اجتماعی، ترجمۀ جواد صالحی، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. - تاجیک، محمدرضا (1380)، «سخنرانی در همایش اسلام سیاسی درآغاز قرن بیستویکم»، پگاه حوزه، شمارۀ 27. - حائری، عبدالهادی (1378)، نخستین رویارویی‌های اندیشه‌گران ایران با دو رویۀ تمدن بورژوازی غرب، تهران: انتشارات امیرکبیر. - حسن، آصف (1387)، جهان اسلام از منظرهای سیاسی مختلف ترجمۀ سیداحمد موثقی، تهران: مؤسسه مطالعات اندیشه سازان نور. - حسینىزاده، سیدمحمدعلی (1383)، «نظریۀ گفتمان و تحلیل سیاسى»، فصلنامۀ علوم سیاسی، دانشگاه باقرالعلوم(ع)، زمستان، شماره28. - حسینىزاده، سیدمحمدعلی (1389)، اسلام سیاسی در ایران، قم: انتشارات دانشگاه مفید. - حکیمی، محمدرضا (1357)، بیدارگران‌اقالیم قبله، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. - خامنهای، سیدعلی(1389)، منشور فرهنگی انقلاب اسلامی، جلد1، تهران: دبیرخانۀ شورای عالی انقلاب فرهنگی. - خامنهای، سیدعلی (1391)، بیانات در دیدار شرکت‌کنندگان در اجلاس جهانی استادان دانشگاه‌های جهان اسلام و بیداری اسلامی،21/09/1391. http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=21741 - خسروشاهی، سیدهادی (1352)، نامهها و اسناد سیاسی سیدجمالالدین اسدآبادی، قم: دارالتبلیغ اسلامی. - دکمجیان، هرایر (1383)، جنبشهای اسلامی معاصر در جهان عرب، ترجمۀ دکتر حمید احمدی، تهران: انتشارات کیهان. - روشه، گی (1387)، تغییرات اجتماعی، ترجمۀ منصور وثوقی، تهران: نشر نی. - سبحانی، محمدتقی (1385)، «درآمدی بر جریانشناسی اندیشۀ اجتماعیدینی در ایران معاصر(1)»، فصلنامۀ نقد و نظر، شماره43-44. - سیدقطب (1390)، نشانه‌های راه،ترجمۀ محمود محمودی،تهران: نشر احسان. - سیدقطب (1361)، اخلاق و تربیت در اسلام، ترجمۀ روح ا... مازندرانی، چاپ دوم، تهران: نشر قلم. - سیدقطب (1377)، آینده در قلمرو اسلام، ترجمۀ سیدعلی خامنهای، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. - سیدقطب (1415)، معالم فى الطریق، بیروت: دارالشروق. - سیدقطب (بیتا)، ویژگیهای ایدئولوژی اسلامی،ترجمۀ سیدمحمد خامنهای، تهران: انتشارات بعثت. - عبدالرحیم، پدرام و جلالیوند، عباس(1390)، آشنایی با آیندهپژوهی، تهران: مرکز آیندهپژوهی علوم و فناوریهای دفاعی. - علوانی، طه جابر (1377)، اصلاح تفکر اسلامی، ترجمۀ محمود شمس (ماشاءالله شمس‌الواعظین)، تهران: قطره. - علیخانی، علی اکبر و همکاران(1384)، اندیشه‌های سیاسی در جهان اسلام از فروپاشی خلافت عثمانی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی، فرهنگ و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی. - مور، ویلبرت ای (1381)،تغییر اجتماعی، ترجمۀ پرویز صالحی، تهران: انتشارات سمت. - الموصلی، احمد (1378)، اصولگرایی اسلامی و نظام بینالمللی، ترجمۀ مهرداد آزاد اردبیلی، تهران: انتشارات کیهان. - موفه، شانتال (1391)، دربارۀ امر سیاسی، ترجمۀ منصور انصاری، نشر رخدادنو. - مینتزبرگ، هنری؛ آلستراند، بروس و لمپل، ژوزف (1388)، جنگل استراتژی(کار آفرینی در قالب یک مکتب)، ترجمۀ محمود احمدپور داریانی، تهران: انتشارات جاجرمی. - الویری، محسن (1391)، نگاهی کاربردی به اسلامی سازی علوم انسانی، خردنامۀ همشهری، شمارۀ 94. - الویری، محسن و مهدی نژاد، سیدرضا (1392)، رابطۀ دین و تمدن در اندیشۀ مالک بن‌نبی، فصلنامۀ تاریخ و تمدن اسلامی، شمارۀ 18. - یورگنسن، ماریان و لوئیز فیلیپس، لوئیز (1389)، نظریه و روش در تحلیل گفتمان، ترجمۀ هادی جلیلی، تهران: نشر نی. - Laclau, E. (1990), New Reflections on the Revolution of Our Time, London: Verso
- Laclau, E., and Mouffe, C. (1985), Hegemony and Socialist Strategy: Towards a Radical Democratic Politics, 2nd Edition. London: Verso: 44.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 721 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 391 |
||