پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,766 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,223,131 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,970,301 |
مبانی نظری صدور ایجابی در فلسفه سینوی | ||
| فلسفه و کلام اسلامی | ||
| مقاله 5، دوره 50، شماره 1، فروردین 1396، صفحه 47-61 اصل مقاله (240.92 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jitp.2017.62333 | ||
| نویسنده | ||
| محمد حسینی* | ||
| کارشناس ارشد فلسفه اسلامی ـ حوزه علمیه قم | ||
| چکیده | ||
| نظریۀ صدور یکی از راه‌حل‌های ارائه شده در فلسفۀ اسلامی برای تحلیل رابطۀ علیّت است که ریشه در فلسفۀ نو افلاطونی دارد. در سخنان ابن‌سینا اثبات صدور به صورت منقح بیان نشده و گاهی مبتنی بر «ضرورت عدم تخلف معلول از علت تامه»، و گاهی مبتنی بر «وجوب علّی» است. نوشتار حاضر توضیح می‌دهد که ابن‌سینا، نظریۀ صدور را تنها بر اساس الگوی جدید «وجوب علّی» اثبات نموده است. استدلال ابن‌سینا ناظر به تحلیل رابطۀ وجودی علت و معلول است که منجر به تولید مفهوم «امکان ذاتی» برای معلول می‌گردد و بر این اساس، متعلَّق ایجاد را تنها به ممکن بالذات اختصاص می‌دهد. از این‌رو، ممکن بالذات ایجاد نمی‌شود مگر آنکه از سوی علتی که متصف به وجوب ذاتی است، وجوب بالغیر یافته و از حالت امکان خارج گردد. بنابراین، پیوند ایجاب و ایجاد، تنها عامل تحقق ممکن بالذات خواهد بود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ایجاد؛ صدور؛ ضرورت؛ فیضان؛ مواد ثلاث؛ وجوب علّی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Theoretical Foundations of Deterministic Emanation in of Avicenna’s Philosophy | ||
| نویسندگان [English] | ||
| mohammad hosseini | ||
| howzeh qom | ||
| چکیده [English] | ||
| The theory of emanation (ṣudur) is one of the solutions proposed in the Islamic philosophy for the problem of causation relation. This theory originates from the Neo-Platonist philosophy. In Avicenna’s works, this theory is sometimes based on the ‘determination of the effect by its adequate cause’, and sometimes on the notion of ‘causal necessity’. This article shows that Avicenna has argued for the theory of emanation based on a new model he provides for the latter notion. Avicenna discusses a new analysis for the relation between cause and effect according to which effect should be ‘possible by itself’. He argues that a being which is possible by itself does not come to existence unless it is necessitated—i.e., it comes out of the mere possibility—by some other thing that is ‘necessary by itself’. Therefore, ‘necessitation’ plays the most crucial role in bringing something that is possible by itself to existence. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Emanation, Deterministic Emanation, creation, necessity, Tripartite Division | ||
| مراجع | ||
|
[1]. ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1404). الهیات من کتاب الشفاء. تحقیق: سعید زائد، قم: افست منشورات آیت الله مرعشی. [2]. ---------- (1375). الاشارات و التنبیهات. قم: نشر البلاغة. [3]. ---------- (1363). المبدأ و المعاد. به اهتمام: عبدالله نورانی، تهران: نشر مؤسسه مطالعات اسلامی. [4]. ---------- (1371). المباحثات. تحقیق: محسن بیدار فر، قم: انتشارات بیدار. [5]. ---------- (1404). التعلیقات. تحقیق: عبد الرحمن بدوی، بیروت: نشر مکتبة الاعلام الاسلامی. [6]. ---------- (1379). النجاة من الغرق فی بحر الضلالات. تحقیق: محمدتقی دانش پژوه، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. [7]. ---------- (1989). الحدود. قاهره: نشر الهیئة المصریة. [8]. ---------- (1980). عیون الحکمة. تحقیق: عبد الرحمن بدوی، بیروت: انتشارات دارالقلم. [9]. ---------- (1383). دانشنامه علائی. تحقیق: محمد معین، تهران: انتشارات مفاخر فرهنگی و دانشگاه بوعلی. [10]. ارسطو (1389). متافیزیک. ترجمه: محمد حسن لطفی، تهران: انتشارت طرح نو. [11]. ---------- (1389). سماع طبیعی. ترجمه: محمد حسن لطفی، تهران: انتشارت طرح نو. [12]. ---------- (1390). ارگانون. ترجمه: شمس الدین ادیب سلطانی، تهران: انتشارات آگاه. [13]. افلاطون (1380). دوره آثار افلاطون. ترجمه: محمد حسن لطفی، رضا کاویانی، تهران: انتشارات خوارزمی. [14]. دهخدا، علی اکبر (1377). لغت نامه. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. [15]. رازی، فخر الدین (1429). المباحثالمشرقیة. تحقیق: محمد معتصم بالله بغدادی، قم: منشورات ذوی القربی. [16]. ---------- (1384). شرح الاشارات و التنبیهات. تصحیح: نجف زاده، تهران: انتشارات انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. [17]. رازی، قطب الدین (1371). المحاکمات بین شرحی الاشارات. قم: نشر البلاغة. [18]. رازی، قطب الدین و باغنوی (1381). الهیات المحاکمات: مع تعلیقات الباغنوی. تصحیح: مجید‌هادی زاده، تهران: انتشارات میراث مکتوب. [19]. سبزواری، هادی (1384). شرح المنظومة. تحقیق: مسعود طالبی، قم: نشر ناب. [20]. شیرازی، صدرالمتالهین (1382). التعلیقات علی الالهیات من الشفاء. تصحیح و تحقیق: نجفقلی حبیبی، تهران: انتشارات بنیاد حکمت صدرا. [21]. صلیبا، جمیل (1385). فرهنگ فلسفی. ترجمه: منوچهر صانعی دره بیدی، تهران: انتشارات حکمت. [22]. طوسی، خواجه نصیر الدین (1375). شرح الاشارات و التنبیهات. قم: نشرالبلاغة. [23]. فخری، ماجد (1388). سیر فلسفه در جهان اسلام. ترجمه: گروه مترجمان، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. [24]. فلوطین (1366). دوره آثار فلوطین. ترجمه: محمد حسن لطفی، تهران: انتشارات خوارزمی. [25]. کربن، هانری (1384). تاریخ فلسفۀ اسلامی. ترجمه: جواد طباطبائی، تهران: انتشارات وزارت ارشاد اسلامی. [26]. گروه نویسندگان (1385). دایرة المعارف بزرگ اسلامی. تهران: انتشارات مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی. [27]. نصر، سیدحسین؛ الیور لیمن (1389). تاریخ فلسفۀ اسلامی. ترجمه: جمعی از نویسندگان، تهران: انتشارات حکمت.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 780 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 530 |
||