پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,113,693 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,217,426 |
نسخه الحشایش کاخ گلستان ( منوچهرخان ) اوج تصویرسازی علمی در تمدن اسلامی | ||
| نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی | ||
| مقاله 7، دوره 22، شماره 3، مهر 1396، صفحه 65-74 اصل مقاله (795.09 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfava.2017.63169 | ||
| نویسندگان | ||
| ابوذر ناصحی* 1؛ سید محمد فدوی2 | ||
| 1عضو هیئت علمی | ||
| 2عضو هیئت علمی دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| نقش مؤثّر دیوسکوریدس ( حکیم یونانی )، مؤلّف کتاب الحشایش در تاریخ علم گیاه‌شناسی و جانورشناسی اسلامی زمینه‌ساز ترجمه‌های متعدّد از کتاب او در جهان اسلام و در ادامه آن استنساخ‌های متعدّد از این کتاب در گذر زمان شده است. در بیشتر این نسخه‌ها، نگاره‌هایی مرتبط، متن علمی را همراهی می‌کنند. هنرمندان تصویرساز در اعصار مختلف ضمن تعهّد به متن و نگاره‌های پیش از خود تا حدودی سلیقۀ زیبایی‌شناسی دورۀ خود را نمایندگی کرده‌اند. توجّه انسان عهد صفوی به مفردات دارویی و پزشکی قدیم و همچنین پیشرفت در حوزۀ کتاب‌آرایی و تصویرسازی منجر به فراهم آمدن نسخۀ شاهانۀ الحشایش کاخ گلستان( منوچهرخان ) شده است. نسخۀ کاخ گلستان به‌عنوان نفیس‌ترین و آخرین نسخه از ترجمۀ عربی الحشایش (البته تا زمان نگارش این مقاله) جایگاه منحصربه‌فردی در تاریخ تصویرسازی علمی جهان اسلام دارد. و محمّدباقر حافظ، به دستور منوچهرخان بیگلربیگی ( والی مشهد )، طیّ شش ماه از روی یک نسخۀ قدیمی بازنویسی و تصاویر آن به وسیله ملک حسین اصفهانی بازنگاری گردیده و سرانجام در عصر روز جمعه سوم ماه مبارک رمضان سال 1038 به پایان رسیده است. نگارنده از طریق مطالعه تطبیقی نسخه ها در کنار توصیف و تحلیل تاریخی تصاویر به نتایج تحقیق دست یافته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تصویرسازی علمی؛ الحشایش؛ دیوسکوریدس؛ تمدن اسلامی؛ منوچهرخان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Alhshaysh version Golestan Palace (Manuchehrkhan) excelled scientific illustration in Islamic civilization | ||
| چکیده [English] | ||
| Safavid is considered one of the most important historical periods in Iran. In this era, extensive developments were made due to civilization knowledge maturity. With the arrival of Shah Abbas, Safavid experienced the peak of its power. The art were supported and strengthen due to the persistence of cultural and religious aspects and longlife of Safavid and the wonderfull support of artists by the court. During the reign of Qarchoghaykhan and his descendants (in Shah Abbas era), Mashhad witnessed remarkable advances in the fields of politics, culture and arts. Manuchehrkhan and his son, Qarchoghaykhan II, were prominent supporters of the written arts in Mashhad in the eleventh century AH. Effective role Pedanius Dioscorides (Greek philosopher), author of Alhshaysh in the history of botany and zoology numerous translations of his books in the Islamic world and Islamic grounds followed by multiple copies of this book at the time. In most works, the images relevant scientific text accompanying them. Artists of different ages imaging in addition to text and images before his commitment period represent their aesthetic tastes had somewhat. Materia medical attention Safavid old man and advances in the field of imaging to provide a copy of the court Alhshaysh = Manuchehrkhan's Golestan Palace. Manuchehrkhan's Alhashayesh edition with 833 colorful papers is one of irreplaceable and priceless scientific illustration books in the Safavid era. It was completed on the evening of the third Friday of Ramadan in 1038 AH with request and support of Manuchehrkhan, the governor of Mashhad. Now it is kept in Golestan Palace Museum. Copying the book was done by Mohammad Al-Hafiz, an accomplished calligrapher of the time. None of the images in this edition has no a signature except for one, Soorat Alkasfarah (page195 of the book), which is signed by: "Malek Hussein Isfahani." Furthermore the history of medicine in Iran and the Islamic World and then in Safavid era, and the influential role of the book Alhashayesh and its author, Dioscorides, on plant science and zoology of Islam is described. Alhshaysh artist in the image of some plants rely on their subjective perceptions and the reality of the world is avoided. Illustration edition of Golestan Palace, even those who are unaware of the text of the book or are not able to read them, the book is absorbed. Those interested can with a little, Safavid art in scientific images version of Alhshaysh through the Golestan Palace, in clear view. This version also allows collocation of Safavid art schools as well as the past. The author selects some examples of the Golestan Palace Alhshaysh edition and examines the relationship of images with the scientific edition and similar samples in other editions of Alhashayesh. The use of comparative and historical review as well as scientific and technicall analysis of some images is a feature of this research. Finally, the author concludes that the Astan Quds Alhshaysh edition is the copying source for all editions of the Safavid Alhashayesh including the Golestan Palace Alhshaysh edition . | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| scientific illustration, Alhashayesh, Dioscorides, Islamic civilization Manuchehrkhan | ||
| مراجع | ||
|
آژند، یعقوب (1385)، مکتب نگارگری اصفهان، فرهنگستان هنر، تهران. افشار، ایرج (1352)، فهرست کتابهای خطی کتابخانه ملی ملک، جلد اول، انتشارات آستان قدس، تهران. الگود، سیریل (1357)، طب در دوره صفویه، ترجمه محسن جاویدان، انتشارات دانشگاه تهران، تهران. جعفری، زهرا (1383)، گزارش، کتاب ماه کلیات، شماره 84، ص146. حسینی اشکوری، سید جعفر (1389)، فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، جلد 20، کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. دیسکوریدس، پدانیوس (1391)، الحشایش یا هیولی الطب، ترجمه عربی مهران بن منصور با مقدمه غلامعلی عرفانیان، سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، مشهد. دیوسقوریدس (1383)، الحشایش، ترجمه علی بن شریف الحسینی (از عربی به فارسی) همراه دیباچه محمد مهدی اصفهانی، موسسه مطالعات تاریخ پزشکی. دیوسقوریدس (1383)، الحشایش «نسخه کاخ گلستان»، ترجمه مهران بن منصور بن مهران، با مقدمه ـ هوشنگ اعلم و محمد مهدی اصفهانی، انتشارات تصویر نسخ خطی موزه ملی تاریخ علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران، تهران. دیوسقوریدس، پدانیوس آنازربی (1391)، دیوسقوریدس (حشایش)، ترجمه محمود طباطبائی، 5 جلد، دانشگاه علوم پزشکی تهران. دیوسکوریدس عین زربی، پدانیوس (1392)، الحشایش« لیدن»، به کوشش یوسف بیگ باباپور ، انتشارات سفیر اردهال، تهران. طباطبائی، سید محمود (1388)، تاثیر کتاب دیوسقوریدس بر نگارش منابع طب سنتی اسلامی وایرانی، پژوهش در پزشکی(مجله پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی)، دوره33، شماره4، صص213-205. طباطبائی، سید محمود (1390)، دیوسقوریدس: یادگار پزشکی ماندگار از نخستین سده میلادی برای دهها سده آینده، کتاب ماه علوم و فنون، دوره سوم، سال هفتم، شماره هشتم، صص 95-86. عرفانیان، غلامعلی (1370)، فهرست کتب خطی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، جلد نوزدهم، کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، مشهد. قاضی میراحمد منشی قمی (1352)، گلستان هنر، تصحیح احمد سهیلی خوانساری، بنیاد فرهنگ ایران، تهران. مایل هروی، نجیب (1378)، سایه به سایه، نشر گفتار، تهران. ولایتی، علیاکبر (1387)، گزیده تصاویر پزشکی اسلام و ایران، فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران، تهران. Babaie, Sussan; Kathryn, Babayan; Ina, Baghdiantz-McCabe and Massumeh, Farhad (2004), Slaves of the Shah, I.B.Tauris, London.
Mazel, Otto (1981), Antike Heilkunst in Miniaturen des Wiener Dioskurides, Akademische Druck-u. Verlagsanstalt, Graz, Austria.
Schmitz, Barbara (1992), Islamic Manuscripts in the New Public library, with contributions by Latif Khayyat, Svat Soucek, and Massoud Pourfarrokh, Oxford University Press and the New York Public Library, New York and Oxford.
Wellesz, Emmy (1959), an Early Al-Sūfī Manuscript in the Bodleian Library in Oxford: A Study in Islamic Connstellation Images, Ars Orientalis 3.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 944 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,423 |
||