پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,993,116 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,662,439 |
تحلیل و بررسی مبانی و لوازم نظریۀ شناختاری علامه طباطبایی (ره) در زبان دین | ||
| مجله علمی " فلسفه دین " | ||
| مقاله 2، دوره 14، شماره 2، تیر 1396، صفحه 223-247 اصل مقاله (241.92 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpht.2017.99717.1005144 | ||
| نویسندگان | ||
| مریم شریف پور1؛ محمد محمدرضایی* 2؛ علی علم الهدی3؛ ناصر محمدی3 | ||
| 1دانش‌آموختۀ دکتری مدرسی معارف اسلامی (مبانی نظری اسلام)، دانشگاه پیام نور تهران | ||
| 2استاد دانشگاه تهران، پردیس قم، مدیرگروه فلسفۀ دین | ||
| 3دانشیار دانشگاه پیام نور تهران، واحد مرکز، گروه الهیات و معارف اسلامی | ||
| چکیده | ||
| فلسفۀ زبان یکی از مهم‌ترین مباحث در پژوهش‌های فلسفی و زبان دین نیز یکی از مباحث دامنه‌دار در فلسفۀ دین است. نظریات متعدد در حیطۀ زبان دین به دو گروه شناختاری (ناظر به واقع) و غیرشناختاری تقسیم می‌شوند. نظریۀ زبان دینی علامه طباطبایی، با تتبع در آثار وی، خصوصاً تفسیر المیزان، در شمار نظریات شناختاری قرار می‌گیرد، زیرا وی تمامی گزاره‌های دینی را ناظر به واقع و توصیف‌گر واقعیت می‌داند. او با قائل بودن به زبان عرف، البته با اندکی تفاوت با آن (زبان عرف خاص) و مجموع اصول اشتراک معنوی و تأویل و نظریۀ غائیت و کارکردگرایی در معانی صفات الهی، معتقد به حقیقی، عینی و قابل صدق و کذب بودن زبان دین است که اینجا نظریۀ وی زبان «عرفی ترکیبی» نامید شده است. وی با توجه به این اصول، معانی اسما و صفات الهی را همانند معانی صفات مخلوقات، البته با تفاوت تشکیکی می‌داند، البته در موضع دیگری با توجه به محدودیت ذهن در نفی حد و نقص از خداوند و شناخت او، به‌سمت «اثبات بلاتشبیه» پیش می‌رود، ولی آن را لازمۀ الهیات سلبی نمی‌داند، بلکه معتقد است که باید این معانی را به خدا نسبت داد، اما دانست که این معانی بدون نقص نیستند. وی خداوند را متصف به صفات کمالی ایجابی، سلبی و فعلی و مقیاس شناخت معانی صفات خداوند را دو اصل «اصالت وجود» و «اصل صدور» می‌داند. از لوازم نظریۀ وی می‌توان به عدم انسان‌وار انگاری خدا و همچنین نفی نظریات غیرشناختاری زبان دین اشاره کرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اشتراک معنوی؛ تأویل؛ زبان دین؛ شناختاری؛ عرف عام؛ علامه طباطبایی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analysi and sudy on bases and requisites of Allameh Tabatabaies cognative theory in religious language | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Maryam Sharifpoor1؛ Mohammad Mohammad Rezaie2؛ Ali Alamolhoda3؛ Naser Mohammadi3 | ||
| 1Islamic Azad University | ||
| چکیده [English] | ||
| Philosophy of language is one of the important issuse in philosophical researches and religiouse language is one of the important issues in religiouse philosophy. Variouse theories in religiouse language devide in to two parts: cognative and non- cognative theories. Allameh Tabatabaies theory in religiouse language is known as a cognative languge as researching in his works. Specially his great interpretation Al- mizan. Because he know all of the religiouse propositions as cognative. He analysis his theory in religiouse language as for Motealieh philosophys principles (such as reality) also real paraphrase. As for this principles, he belived that meanings of Gods names and attributes is such as meanings of creatures names, but with comparative differance.Of course, in another position he get on to the "proving without any smilile" as for mind limitation in negation of end and fault from God and Gods cognition. But he dont know its requisite of negative theology, even he belive must attach this meaning to God but, know this meanings areot without fault. we can point from requisite his theory to the humanity God and also negative of non- cognative theorise.t | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Religiouse language, Cognative, Tradition, Paraphrase, Allameh Tabatabaie | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم 1. آیر، ا. چ (1362). زبان، حقیقت و منطق، ترجمۀ منوچهر بزرگمهر، تهران: انتشارات دانشگاه صنعتی شریف. 2. آلستون و دیگران، ویلیام (1376). دین و چشم‌اندازهای نو، ترجمۀ غلامحسین توکلی، قم: دفتر تبلیغات اسلامی. 3. اسعدی، محمد (1382). ساختارهای چندوجهی قرآن از منظر علامه طباطبایی، قم: پژوهشنامۀ قرآن و حدیث، سال اول، شمارۀ 2. 4. باربور، ایان (1374). علم و دین، چاپ 2، ترجمۀ بهاء‌الدین خرمشاهی، تهران: نشر دانشگاهی. 5. برنجکار، رضا و حجت‌خواه، حسین (1391). بررسی و نقد دیدگاه‌های ابن‌عربی، ملاصدرا و علامه طباطبایی در معناشناسی اوصاف الهی، تهران: حکمت معاصر، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال سوم، شمارۀ 1. 6. پرچم، اعظم (1384). نقش و کارکرد اشتراک معنوی و بافت در نگاه تفسیری علامه طباطبایی، قم: تحقیقات علوم قرآن و حدیث، شمارۀ 2. 7. جوادی آملی، عبدالله (1378). تفسیر تسنیم، چاپ 1، قم: اسراء. 8. ---------------- (1363). تفسیر موضوعی قرآن مجید، تهران: اسراء و مرکز نشر فرهنگی رجاء. 9. سالاری راد، معصومه و رسولی‌پور، رسول (1386). بررسی و تحلیل کارکرد زبان قرآن از دیدگاه علامه طباطبایی، قم، اندیشۀ نوین دینی، شمارۀ 8. 10. سبحانی، جعفر (1411ق). الالهیات علی هدی الکتاب و السنه و العقل، ج 1، چاپ 3، قم: مرکز العالمی للدراسات الاسلامیه. 11. سعیدی روشن، محمد باقر (1389). تمثیل زبان قرآن و روش‌شناسی فهم آن، چاپ 4، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی. 12. صدرالدین شیرازی، محمد (1981). الحکمه المتعالیه فی الاسفار الاربعه، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی. 13. طباطبایی، محمد حسین (1415ق). رساله الاسماء، مندرج در الرسائل التوحیدیه، چاپ 1، قم: جامعۀ مدرسین. 14. -------------------- (1417ق). المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: الاعلمی. 15. -------------------- (1415ق). الرسائل التوحیدیه، قم: نشر اسلامی. 16. --------------------- (1981). حاشیه بر الحکمه المتعالیه، چاپ 3، بیروت: دارالاحیاء التراث. 17. ---------------------- (1412ق). علی و الفلسفه الالهیه، بیروت: دارالکتب الاسلامیه. 18----------------------- (1373). قرآن در اسلام، تهران: دارالکتب الاسلامیه. 19----------------------- (1370). الرسائل التوحیدی، ترجمۀ علی شیروانی هرندی، تهران: الزهراء. 20. ----------------------- (1374). شیعه در اسلام، قم: دفتر انتشارات اسلامی. 21------------------------- (1362). نهایه الحکمه، قم: انتشارات جامعۀ مدرسین. 22. ------------------------ (1364). اصول فلسفه و روش رئالیسم، تهران: صدرا. 23. ------------------------ (بی‌تا). حاشیه الکفایه، بی‌جا: بنیاد علمی و فرهنگی علامه طباطبایی. 24. -------------------- (1387). سخن گفتن از خدا، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی. 25. علی‌زمانی، امیر عباس (1381). خدا، زبان، معنا، قم: انجمن معارف اسلامی ایران. 26. ----------------- (1375). زبان دین، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیۀ قم. 27. قدردان قراملکی، محمد حسن (1381). زبان قرآن از منظر علامه طباطبایی، قبسات، شمارۀ 25. 28. معرفت، محمد هادی (1376). تأویل از دیدگاه علامه طباطبایی، تهران، پژوهش‌های قرآنی، شمارۀ 9 و 10. 29. محمدرضایی، محمد (1381). نگاهی به زبان دین، قبسات، شمارۀ 25. 30. مصباح، عبدالرئوف (1390). ابتکارات و نوآورری‌های فلسفی علامه طباطبایی، کوثر معارف، سال هفتم، شمارۀ 17. 31. نقوی، حسین (1389). زبان الهیات از دیدگاه علامه طباطبایی و ویلیام آلستون، قم: مؤسسۀ امام خمینی (ره). 32. همایون مصباح، سید حسین (1385). زبان دین یکی از مبانی تحول معرفت دینی، قم: سفیر، پیش‌شمارۀ 2. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 585 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 511 |
||