
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,692 |
تعداد مقالات | 72,229 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,183,597 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,013,460 |
مؤلفه های معنایی ماده ی «کرم» در قرآن بر اساس معناشناسی ساختاری و رویکردهای تحلیلی - منطقی | ||
پژوهش های قرآن و حدیث | ||
مقاله 4، دوره 50، شماره 1، فروردین 1396، صفحه 77-99 اصل مقاله (358.73 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jqst.2017.231091.668846 | ||
نویسندگان | ||
احد فرامرز قراملکی1؛ عبدالهادی فقهی زاده2؛ مریم قاسم احمد* 3 | ||
1استاد گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه تهران | ||
2استاد گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران | ||
3دانشجوی دکتری علوم قرآن وحدیث دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
تبیین مؤلفههای مادۀ «کرم» در پژوهشهای قرآنی از اهمیت خاصی برخوردار است. انبوه پژوهشهای انجام شده در این رابطه، از کرامت و اعتبار و احترامی که انسان به طور ذاتی یا اکتسابی به آن دست یافته است سخن به میان آوردهاند. حال آنکه براساس دادههای معناشناسی و با استخراج همنشینها و جانشینهای مادۀ «کرم» و بسامد به کارگیری آنها میتوان دریافت که مفاهیم مادۀ «کرم » در قرآن برمحور مصداق رب قرار گرفته و بنابر این، مؤلفههای این ماده در قرآن باید بر محور «رب» استخراج و تحلیل گردد. این پژوهش میکوشد، برمبنای دادههای معناشناسی تاریخی و قومی و به کارگیری معناشناسی ساختاری، به استخراج همنشینها و جانشینهای مادۀ «کرم» در قرآن بپردازد و در ادامه با تکمیل دادههای معناشناسی ساختاری با رویکردهای تحلیلی ـ منطقی، علاوه بر کشف معانی مادۀ کرم در قرآن، با دستهبندی همنشینها و جانشینهای این ماده در دو گروه مصادیق و مفاهیم، آنها را تحلیل کند؛ چنانکه در پایان میتوان شرافت، دهش و دوسویه بودن این ارتباط را از مؤلفههای معنایی مادۀ «کرم» در قرآن به شمار آورد. | ||
کلیدواژهها | ||
انسانشناسی اقتصادی؛ رویکرد تحلیلیـ منطقی؛ معناشناسی ساختاری؛ مؤلفههای معنایی؛ همنشینها و جانشین های کرم | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Semantic Components of the Word “Karam” in Quran according to the Structural Semantics and Analytical-Rational Approaches | ||
نویسندگان [English] | ||
Ahad Framarz Gharamaleki1؛ Abdol Hadi Feqhizadeh2؛ Maryam Qhasemahmad3 | ||
3clerk | ||
چکیده [English] | ||
Expounding the various components associated with the word “Karam” (meaning “dingus” in Latin, which is the root of the word “dignity” in English) is of paramount importance. There are a huge number of Quranic studies dedicated to the dignity and the respect that humans gain either intrinsically or acquire by themselves. However, by delving into the semantic data as well as the meanings of the words associated with Karam or by paying attention to how frequently they are used, one may realize that Karam and its components in the Holy Quran need to be extracted and dissected according to the concept of “Rab” (God). Using historic and ethnic structural semantics as well as semantic data, the current study tries to come up with the associated words and substitutes for “Karam”. Subsequently, this study will try to complete the structural-semantic data and not only discover the meanings of “Karam” in Quran with an analytical-rational approach, but also analyze them by categorizing the related associated words and substitutes into the two groups of concepts and examples. Eventually it comes to the conclusion that honor and dignity are closely associated in the Holy Quran and that there is an ample interaction between the two. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Quran, Karam, Analytical-Rational Approach, Semantic Components | ||
مراجع | ||
[۱]. قرآن کریم [2]. آذرنوش، آذرتاش، جمعی از پژوهشگران (1390). واکاوی و معادلیابی تعدادی از واژگان قرآن. تهران، جهاددانشگاهی. [3]. ــــــــــــ ، (1374). راههای نفوذ در فارسی، تهران، طوس. [4]. آرلاتو، آنتونی، (1373). درآمدی بر زبانشناسی تاریخی، بهمن، تهران. [5]. ابن فارس، احمد بن فارس (1404). معجم مقاییس اللغه. قم، مکتب الاعلام الاسلامی. [6]. ابن منظور، محمد بن مکرم (1414)، لسان العرب، بیروت، دار صادر. [7]. اسملسر، نیل، جی (1376). جامعه شناسی اقتصادی. ترجمۀ محسن کلاهچی، تهران، انتشارات کویر. [8]. أمین، احمد (1376). فجرالاسلام. ترجمۀ عباس خلیلی، تهران، کویر. [9]. ایزوتسو، توشیهیکو (1361). خدا و انسان در قرآن. ترجمۀ احمد آرام، تهران، شرکت سهامی انتشار. [10].ــــــــــــ ، (1378). مفاهیم اخلاقی ادبی در قرآن مجید. ترجمۀ فریدون بدرهای، تهران، فرزان. [11]. البستانی، فؤاد افرام ( بیتا). المجانی الحدیثه. بیروت، المطبعة الکاتولیکیه. [12]. بغوی، حسین بن مسعود (1420). معالم التنزیل فی تفسیر القرآن. داراحیاء التراث العربی، بیروت. [13]. بوریس، وایزمن ( 1379). قدم اول: لوی استروس. نورالدین رحمانیان. تهران، شیرازه. [14]. بیتس، دانیل(1386). انسانشناسی فرهنگی. ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران، انتشارات علمی، پنجم. [15]. بیضاوی، عبد الله بن عمر (1418). أنوار التنزیل و أسرار التأویل. بیروت، دارالاحیاء التراثالعربی. [16]. پاکتچی، احمد(؟). مدخل اخلاق، دایرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، بنیاد دایرة المعارف بزرگ اسلامی. [17].ــــــــــــ (1392). گنجواژۀ قرآن کریم: ساختار معنایی بر اساس یک رابطۀ شبکهای، تهران، مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق(ع). [18]. ــــــــــــ (1392). روش شناسی تاریخ، دانشگاه امام صادق(ع)، تهران. [19]. رمضانی، موسیالرضا، غربی، ولی الله (1395). درآمدی بر ساختارگرایی. تهران، سازمان جهاد دانشگاهی. [20]. پالمر، فرانک (1374). نگاهی تازه به معناشناسی. ترجمۀ کوروش صفوی. تهران، کتاب ماد. [21]. جانسون، لیکاف، جرج، مارک (1395). استعارههایی که با آنها زندگی میکنیم. ترجمۀ هاجر آقا ابراهیمی، تهران، علم. [22]. جفری، آرتور(1386). واژههای دخیل در قرآن مجید. ترجمۀ فریدون بدرهای، تهران، توس. [23]. جواد، علی (1993). المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام. دانشگاه بغداد. [24]. الحوفی، محمد، احمد (1952). الحیاة العربیة من الشعر الجاهلی. قاهره، مصر. [25]. حوی، سعید (1424). الاساس فی التفسیر. قاهره، دار السلام. [26]. دوپویی، فرانسیس (1385). انسانشناسی اقتصادی. ترجمۀ محدثۀ محب حسینی، تهران، نشر علم. [۲7]. ریویر، کلود (1379). درآمدی بر انسانشناسی. ترجمۀ ناصر فکوهی، تهران، نشر مرکز. [28]. ساپیر، ادوارد(1379). درآمدی بر مطالعه سخن گفتن. تهران. سروش. [29]. سبحانی تبریزی، جعفر (1380). مرزهای توحید و شرک در قرآن. تهران، نشر مشعل. [30]. سلمان نژاد، مرتضی (1391). معناشناسی تدبّر در قرآن با سه رویکرد ساختاری، ریشهشناسی و تاریخ انگاره. پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق(ع). [31]. سوسور، فردیناندو (1378). دورۀ زبانشناسی عمومی. کوروش صفوی، تهران، هرمس. [32]. سیوطی، جلال الدین (بیتا). الإتقان فی علوم القرآن. [33].ــــــــــــ (2001). الدر المنثور فی التفسیر بالمأثور، کتابخانۀ آیة الله مرعشی نجفی. [34]. شیرزاد، محمد حسین (1393). مفهوم ربا در فضای نزول قرآن کریم. تهران، دانشگاه امام صادق(ع). [35]. طالقانی، سید محمود (1362). پرتوی از قرآن. تهران، شرکت سهامی انتشار [36]. طباطبایی، سید محمد حسین (1417). المیزان فی تفسیر القرآن. ترجمۀ محمد باقر موسوی همدانی، دفتر انتشارات اسلامی جامعهی مدرسین حوزه علمیه قم. [37]. طبرسی، فضل بن حسن(1373). مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ترجمۀ جمعی از مترجمان، تهران، فراهانی. [38]. طبری، ابوجعفر محمدبن جریر (1412). جامع البیان فی تفسیر القرآن. بیروت، دارالمعرفه. [39]. العلی، صالح احمد (2000). تاریخ العرب القدیم و البعثة النبویة. بیروت، شرکة المطبوعات للتوزیع و النشر. [40]. غزالی، ابوحامد (1986). مشکوة الانوار و مصفاة الاسرار. بیروت، عالم الکتب. [41]. فرامرز قراملکی، أحد (1395). قدرت انگاره. تهران، مجنون. [42]. ــــــــــــ (1385). اخلاق حرفهای. تهران، سرآمد، چاپ سوم. [43].ــــــــــــ (1385). روششناسی مطالعات دینی. مشهد، دانشگاه علوم اسلامی رضوی. [44]. فرخنیا، رحیم(1376). مقدمهای برمردمشناسی. همدان، دانشگاه بوعلی همدان. [45]. فلیپ، حتی (1344). تاریخ عرب، ترجمۀ ابوالقاسم پاینده، تبریز، حقیقت. [46]. قاضیزاده، کاظم؛ ملکی، یدالله (1391). «معناشناسی کرامت انسان در قرآن، مراتب معنوی و کرامت ذاتی انسان از رهآورد قرآن». پژوهشهای اعتقادی کلام، تهران، سال دوم، تابستان، شماره 6، ص93ـ110. [47]. سید قطب (1412). فی ظلال القرآن. بیروت، دارالشروق. [48]. لاینز، جان(1383). مقدمهای برمعناشناسی ساختاری، ترجمۀ حسین واله، تهران، گام نو. [49]. لنسکی، گرهارد امانوئل (1369). سیرجوامع بشری. ترجمۀ ناصر موفقیان، تهران، علمی [50]. لوی استروس، کلود(1379). دیدگاه مردم شناسی. ترجمۀ نعمتالله تقوی، تهران، دنیا. [51]. محمد عواء، سلوی (1382). بررسی زبانشناختی وجوه و نظایر در قرآن، ترجمۀ سید حسین سیدی، مشهد، به نشر. [52]. مشکور، محمدجواد (1357). فرهنگ تطبیقی عربی با زبانهای سامی و فارسی. تهران، بنیاد فرهنگ ایران. [53]. مشکوةالدینی، مهدی (1388). سیری در زبانشناسی. مشهد، دانشگاه فردوسی. [54]. مک اولیف، جین(1390). دائره المعارف قرآن لیدن، مترجمان، تهران، حکمت. [55]. مور، جری دی(1391). زندگی واندیشه بزرگان انسانشناسی. ترجمۀ هاشم آقا بیگ پوری، تهران، جامعه شناسان. [56]. وات، مونتگمری (2002). محمد صلی الله علیه و سلم فی مکة. ترجمۀ عبدالرحمن عبدالله الشیخ، حسین، قاهره، الهیئة المصریة العامة للکتاب. [57]. ولفنسون، اسرائیل (1929). تاریخ اللغات السامیه. قاهره، الاعتماد. [58]. یداللهپور، بهروز (۱۳۹۱). معناشناسی کرامت در قرآن. نشر ادیان، قم. [59]. Beeston & Muller (1982), Sabaic Dictionary, Beyrouth: Librairie du Liban. [60]. Black.J & George.A & Postgate.N (2000), A Concise Dictionary of Akkadian, Otto Harrassowitz Verlag & Wiesbaden [61]. CAD.The Assyrian Dictionary.Chicago (1964) , Chigago,U S A. [62].Costaz, Louis (2002), Dictionarie Syriaque-Francais/Syriac-English Dictionary, Beirut: Dar El-Machreq. [63]. Dillmann، A. Augusti. Lexicon Linguae Aethiopicae. Lipsiae، 1865 [64]. Encyclopadia Judaica، second Edition، Volume 17 [65]. Gesenius, William (1939), A Hebrew and English Lexicon of the Old Testament, ed. F.A. Brown, Oxford. [66]. Jastrow, Marcus (1903), A Dictionary of the Targumim, London/New York. [67]. Leslau, Wolf (1991), Comparative Dictionary of Geez, Otto Harrassowitz & Wiesbaden. [68]. Mauss, Marcel. THE GIFT، London: Lowe and Brydone, 1966. [69]. Orel, V.E. & Stolbova, Olga V.2881 Hamito-Semitic Etymological Dictionary: Materials for a reconstruction. Leiden: EJ. Brill. [70]. Sapir. Edward. Language:An Introduction to the Study of Speech. [71]. Zammit, Martin (2002), A Comparative Lexical Study of Quranic Arabic, Leiden: Brill.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,137 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 915 |