پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,969,162 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,641,511 |
بررسی چند امکان برای تعیین هویت دو سوار ساسانی در نقش‌برجسته‌ی فیروزآباد | ||
| مطالعات باستان شناسی | ||
| مقاله 11، دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 15، خرداد 1396، صفحه 189-209 اصل مقاله (926.01 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jarcs.2017.64012 | ||
| نویسنده | ||
| رضا کلانی* | ||
| دانشجوی دکتری تاریخ دانشگاه آزاد، واحد تهران مرکزی | ||
| چکیده | ||
| به‌غیر از شخص شاه هویت دیگر افراد حاضر در نقشبرجستههای ساسانیان همواره محل مناقشه بوده است. مقالهی حاضر یکی از این مناقشات را دربارهی هویت دو سوار ساسانی حاضر در نقش‌برجسته‌ی فیروزآباد 1 و به‌تبع آن در دیگر نقشبرجستههای اردشیر یکم دنبال می‌کند. تلاش شد تا با مبنا قراردادن «مفهوم نشان‌شناسانه»concept) (heraldicنوری تازه بر تیرگی مباحث تبارشناسانه ساسانیان متقدم افکنده شود. پژوهش اخیر تا آنجا که در بضاعت علمی نگارنده بود، به یاری مـتون تـاریخی بهویژه منابع عـربی، شواهد سکه‌شناختی و تحلیل‌های دیـداری از آرایه‌های به‌احتمال مرتبط با رتبه اشخاص صورت گرفت. هرچند در پاره‌ای مواضع، نگارنده بهرغم میل باطنی خود و به سبب قلّت یا موجود نبودن شواهد تاریخی، ناگزیر از حدس زدن برای وقایع تاریخی شد. فرض‌های اساسی این مقاله، یکی بسیار وامدار بودن ساسانیان متقدم به اشکانیان متأخر در جوانب متعدد سیاسی و فرهنگی بوده و دیگری وجود نوعی سامانه نشان‌شناسانه در دو دورۀ پیش‌گفته است. همچنین مشخص خواهد شد که یکی از پذیرفته‌ترین فرضیات مربوط به تعیین هویت یکی از سواران ساسانی در نقش‌برجسته‌ی فیروزآباد 1، با پاره‌ای از شواهد دست‌اول تاریخی دچار تناقضات اساسی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ساسانیان؛ هندو- پارتیان؛ گندافره‌ها؛ خاندان سورن؛ نقش‌برجسته‌ی فیروزآباد1 | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Multiple Identification Alternatives for Two Sassanid Equestrians on Fīrūzābād I Relief: A Heraldic Approach | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Rezā Kalāni | ||
| Ph.D Student, Department of History, Islamic Azad University, Tehran Markaz | ||
| چکیده [English] | ||
| Unlike the king himself, the identity of other figures carved out of Sassanid reliefs has mostly been controversial. This study attempts to resolve one of such controversial discussions on the identity of two Sassanid equestrians depicted on the Fīrūzābād I relief and thus on other Ardašīr I's reliefs. In a bid to cast light upon obscured Sassanid genealogical topics, the heraldic concept has been taken to the better understanding of Sassanian’s descent in the course of investigations. To the best of the present author's knowledge, historical texts (mostly Arabic sources), numismatic evidence and visual analysis of ornaments probably related to ranks were all employed for this purpose. In some cases, however, the author was forced into an argumentum ex silentio against his will due to a lack or shortage of historical evidence. There are two premises central to this investigation: first, the fact that the early Sassanids followed the lead of the late Arsacids in several political and cultural aspects, and, second, the existence of a sort of a heraldic system in both early Sassanid and late Arsacid periods. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Sassanians, Indo-Parthians, Gondopharids, House of Suren, Fīrūzābād I Relief | ||
| مراجع | ||
|
ابن بلخی (1363)، فارس‌نامه، تصحیح گای لسترنج و رینولد آلن نیکلسون، تهران، دنیای کتاب. آگاتانگغوس (1380)، تاریخ ارمنیان، ترجمه گارون سارکسیان، تهران، نائیری. تبریزی، محمدحسین بن خلف (1376)، برهان قاطع (جلد دوم: ج-س)، به اهتمام محمد معین، تهران، امیرکبیر. تجارب الامم فی اخبار ملوک العربوالعجم(1373)، تصحیح رضا انزابی‌نژاد و یحیی کلانتری، مشهد، دانشگاه فردوسی مشهد. ثعالبی نیشابوری، عبدالملک بن محمد بن اسماعیل (1368)، تاریخ ثعالبی: غرر اخبار ملوک الفرس و سیرهم (پاره نخست: ایران باستان)، ترجمه محمد فضائلی، تهران، نقره. دهخدا، علی‌اکبر (1377)، لغتنامه دهخدا، تهران، دانشگاه تهران. الدینوری، أبی حنیفه أحمد بن داود (1368)، الخبار الاطوال، قم، منشورات الشریف الرضی. رام‌پوری، غیاث‌الدین محمد بن جلال‌الدین بن شرف‌الدین، بی‌تا، غیاث‌اللغات، تهران، کانون نور معرفت. روایت امید اشوهشتان (1376)، ترجمه نزهت صفای اصفهانی، تهران، مرکز. شاد (1893)، فرهنگ آنندراج (جلد دوم)، لکهنو. شهبازی، علیرضا شاپور (1393)الف. راهنمای مستند نقش رستم فارس، تهران، سفیران. ـــــــــــــــــــــ (1393)ب. تاریخ ساسانیان: ترجمه بخش ساسانیان از کتاب تاریخ طبری و مقایسه آن با تاریخ بلعمی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی. شیرازی، میرجمال‌الدین حسین بن فخرالدین حسن انجو (1351)، فرهنگ جهانگیری (جلد اول و دوم)، ویراسته رحیم عفیفی، مشهد، دانشگاه مشهد. طبری، محمد بن جریر (1375)، تاریخ طبری (جلد دوم)، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران، اساطیر. فردوسی، ابوالقاسم (1386)، شاهنامه (جلد ششم)، تهران، مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی. فره‌وشی، بهرام (1386)، فرهنگ زبان پهلوی، تهران، دانشگاه تهران. فونگال، هوبرتوس (1378)، جنگ سواران: در هنر ایرانی و هنر متأثر از هنر ایرانی در دوره پارت و ساسانی، ترجمه فرامرز نجد سمیعی، تهران، نسیم دانش. کارنامه اردشیر بابکان (1390)، ترجمه بهرام فره‌وشی، تهران، دانشگاه تهران. کلانی، رضا (1394)، مقدمه‌ای بر تاریخ و مبانی نشان‌شناسی، تهران، عصر نوین. گردیزی، ابوسعید عبدالحی بن ضحاک بن محمود (1384)، زین‌الاخبار، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. لوکونین، ولادیمیر گ (1393)، تمدن ایران ساسانی، ترجمه عنایت‌الله رضا، تهران، علمی و فرهنگی. مجمل التواریخ و قصص، (1389)، تصحیح ملک‌الشعرای بهار، تهران، اساطیر. مکنزی، دیوید نیل (1388)، فرهنگ کوچک زبان پهلوی، ترجمه مهشید میرفخرایی، تهران، پژوهشگاه علوم‌انسانی. موسی خورنی (1984)، تاریخ ارمنستان، ترجمه گئورگی نعلبندیان، یروان دانشگاه دولتی یروان. نصرالله‌زاده، سیروس (1384)، نام تبارشناسی ساسانیان: از آغاز تا هرمزد دوم، تهران، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری. Alram, Michael. & Gyselen, Rika. 2003. Sylloge Nummorum Sasanidarum (Band I: Ardashir I. – Shapur I.), Österreichische Akademie der Wissenschaften, Wien.
Alram, Michael. 2007. Ardashir’s Eastern Campaign and the Numismatic Evidence, in "After Alexander: Central Asia before Islam", Edited by Joe Cribb & Georgina Herrmann, Proceedings of the British Academy, Oxford.
Ammianus Marcellinus. 1894. The Roman History of Ammianus Marcellinus, An English translation by C. D. Yonge, George Bell & Sons, London.
Bāghbidi, Hassan Rezāi. 2011. New Light on the Middle Persian-Chinese Bilingual Inscription from Xī’ān, in “The Persian Language in History”, Edited by Mauro Maggi & Paola Orsatti, Wiesbaden.
Bivar, A. D. H. 2002. Gondophares, in “Encyclopaedia Iranica (Vol. XI, Fasc 2), Edited by Ehsan Yarshater, Bibliotheca Persica Press, New York.
Boeft, J. Den. & Drijvers, J. W. & Hengst D. Den. & Teitler, H. C. 2002. Philological and Historical Commentary on Ammianus Marcellinus: XXIV, Brill, Leiden.
Brooke-Little, J. P. 1975. An Heraldic Alphabet, Arco Publishing Company, New York.
Brosius, Maria. 2006. The Persians: An Introduction, Routledge, New York.
Brunner, C. J. 1982. Abdagases, in “Encyclopaedia Iranica (Vol. I, Fasc 2)”, Edited by Ehsan Yarshater, Routledge & Kegan Paul, London.
Christensen, Arthur. 1944. L’Iran sous les Sassanides, Ejnar Munksgaard, Copenhagen.
Dobbins, K. Walton. 1971. Sanabares and the Gondophares Dynasty, The Numismatic Chronicle (Seventh series) 11: 135-142.
Dower, John W. 1971. The Elements of Japanese Design: a Handbook of Family Crests, Heraldry & Symbolism, Weatherhill, Tokyo.
Durkin-Meisterenst, Desmond. 2004. Dictionary of Manichaean Texts (Vol. III, Part 1), Brepols, Turnhout.
Fröhlich, Christine. 2004. Indo-Parthian Dynasty, in “Encyclopaedia Iranica (Vol. XIII, Fasc 1)”, Edited by Ehsan Yarshater, Encyclopaedia Iranica Foundation, New York.
Frye, Richard. N. (Editor), 1973. Sasanian Remains from Qasr-i Abu Nasr, Harvard University Press, Cambridge, Massachusetts.
.ـــــــــــــــــــ 1966. The Heritage of Persia, The New American Library, New York.
ـــــــــــــــــــ... 1983. The Political History of Iran under the Sasanians, in “Cambridge History of Iran (Vol. III(1))”, Edited by Ehsan Yarshater, Cambridge University Press, Cambridge.
Ghirshman, Roman., 1962. Iran: Parthes et Sassanides, Gallimard, Paris.
Göbl, Robert. 1971. Sasanian Numismatics, An English translation by Paul Severin, Klinkhardt & Biermann, Braunschweig.
Grabowski, Maciej, 2011. Ardašīr’s Struggle Against the Parthians. Towards a Reinterpretation of the Fīrūzābād I Relief, Iranica Antiqua 46: 207-233.
Gyselen, Rika, 2004. New Evidence for Sasanian Numismatics: The Collection of Ahmad Saeedi, Groupe pour l'Étude de la Civilisation du Moyen-Orient, Bures-sur-Yvette.
Harper, Prudence O., 2008. Image and Identity: Art of the Early Sasanian Dynasty, in: Vesta Sarkhosh Curtis & Sarah Stewart, I. B., (eds.), The Sasanian Era (The Idea of Iran – Volume III)”, Tauris & Co Ltd, London, pp20,21.
Henning, W. B., 1940. Sogdica, James G. Forlong Fund (Vol. XXI), The Royal Asiatic Society, London.
ــــــــــــــــــــــــ, 1954. Notes on the Great Inscription of Šāpūr I, in: Prof. Jackson Memorial Volume: Papers on Iranian Subjects, Bombay , The K. R. Cama Oriental Institute, pp40-54.
Herzfeld, Ernst E., 1935. Archaeological History of Iran, Oxford University Press, London.
Herzfeld, Ernst E., 1976. Iran in the Ancient East, Imperial Organization for Social Services, Tehrān.
Hinz, Walther, 1969. Altiranische Funde und Forschungen, Walter de Gruyter & Co., Berlin.
Hübschmann, H., 1897. Armenische Grammatik, Druck und Verlag von Breitkopf & Härtel, Leipzig.
Huyse, Philip, 1999. Corpus Inscriptionum Iranicarum (Part III: Vol. I: Texts I), School of Oriental and African Studies, London.
Lukonin, Vladimir G., 1971. Persia II: from the Seleucids to the Sassanids, An English translation by James Hogarth, Barrie & Jenkins, London.
ــــــــــــــــــــــــ.. 1983. Political, Social and Administrative Institutions: Taxes and Trade, in: Ehsan Yarshater (ed.), Cambridge History of Iran (Vol. III (2)), Cambridge University Press, Cambridge.
Luschey, H., 1987. Ardašīr I: ii. Rock Reliefs, in: Ehsan Yarshater (ed.), Encyclopædia Iranica (Vol. II), Routledge & Kegan Paul, London & New York, pp377-380.
Macdowall, David W., 1965. The Dynasty of the Later Indo-Parthians, The Numismatic Chronicle and Journal of the Royal Numismatic Society (Seventh series) 5: 137-148.
Nelson, Bradley. R., (ed.) 2011. Numismatic Art of Persia: The Sunrise Collection (Part I: Ancient – 650 BC to AD 650), Classical Numismatic Group, Lancaster/London.
Paruck, Furdooniee D. J., 1924. Sāsānian Coins, The Times Press, Bombay.
Plutarch, 1871. Plutarch's Lives (Vol. III), An English translation by John Langhorne & William Langhorne, Harper & Brothers, New York.
Porada, Edith. & Dyson, R. H., & Wilkinson C. K., 1965. The Art of Ancient Iran: Pre-Islamic Cultures, Crown Publishers, New York.
Senior, R. C., 2011. Indo-Parthians & Indo-Skythians, in: Bradley R. Nelson (ed.), Numismatic Art of Persia: The Sunrise Collection (Part I: Ancient – 650 BC to AD 650), Classical Numismatic Group, Lancaster/London.
Shahbāzi, Alirezā Shāpour, 1987. Ardašīr Sakānšāh, in: Ehsan Yarshater (ed.), Encyclopædia Iranica (Vol. II), Routledge & Kegan Paul, London & New York, pp383-384.
Skjærvø, Prods. O., 1983. The Sassanian Inscription of Paikuli (Part 3.1: Restored text and translation), Dr. Ludwig Reichert, Wiesbaden.
Soudāvar, Abolalā. 2009. The Vocabulary and Syntax of Iconography in Sasanian Iran, Iranica Antiqua 44: 417-460.
Tanabe Katsumi, 1989. A Discussion of One Kushano-Sasanian Silver Plate and Relation to Gandharan Art, Orient 25: 51-80.
Vanden Berghe, Louis 1959. Archéologie de l'Iran Ancien, Brill, Leiden.
ـــــــــــــــــــــــــ, 1984. Reliefs Rupestres de l'Iran Ancien, Musees Royaux d'Art et d'Histoire, Bruxelles. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 559 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,085 |
||