2کارشناس ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی، پردیس فارابی، دانشگاه تهران
چکیده
واکاویِ تطورِ جریان اصل تأخر حادث در تاریخ فقه شیعه، به‌عنوان اصل پرکاربردی در ابواب متعدد فقهی و مؤثر در تقنین، زمان و دلیل و تأثیرِ دگرگونیِ دیدگاه فقها را نسبت به اصل مذکور روشن خواهد کرد. نظریاتی همچون اطلاق در جواز و اجرا، نفیِ مطلقِ اجرا و تفصیل در جریان و عدم جریان، پیرامون این اصل مطرح شده‌اند. تبدل به اصل مثبِت، تعارض با اصلِ همانند در طرفِ مقابل و نقص در ارکان و شرایط استصحاب، به‌عنوان دلایل مخالفانِ اصل تأخر حادث مطرح شده و در مقابل، در طرفداری از جریانِ این اصل، به دلایلی همچون بنای عُقلا، ارتکاز عرفی بر جریِ عملی مطابق این اصل و انطباقِ اطلاقِ دلیل استصحاب استناد شده است. مقالۀ حاضر، رهیافت نوینی از واکاویِ تطور تاریخیِ جریان این اصل، به‌دست می‌دهد و با نقد و بررسیِ دلایل و پیشفرض‌های مخالفان جریان اصل تأخر حادث و حل اشکالات مطرح‌شده، ضمن کشف راه خروج از تعارض در برخی از صُوَر شک و عدم تبدل این اصل به اصل مثبِت، به ارائۀ تفصیلی دیگر در صُوَر شک، توجه به تأثیر احتمال تقارن و استنتاجِ جریان آن در برخی موارد می‌پردازد.
Recognition of Evolutionary Trend of Originality of Posterior Occurrence
نویسندگان [English]
Mohammad Reza Naeini Manuchehri1؛ Mohammad Hakim2
1Master of Islamic Jurisprudence and Principles at Seminary of Qom
2M.A in Islamic Jurisprudence and Principles of Islamic Law, College of Farabi, University of Tehran
چکیده [English]
Analysis of the evolutionary trend oforiginality of posterior occurrence in the history of Shi'ah jurisprudence as a widely-used principle within the numerous jurisprudential subjects and as an effective principle in legislation will clarify the time, reason, and the effect of the jurisprudents' changing views toward the aforementioned principle. Some theories such as generality of permissibility and execution, absolute negation of execution and expounding the stream or lack of stream are discussed concerning this principle. Transforming into a demonstrative principle, conflict with the opposite identical principle, and defects of bases and conditions of continuity presumption (Isteshab) are brought up as the grounds of the opponents of principle of posterior occurrence. In contrast, a number of reasons like conduct of the wise, the traditional reliance on practical stream compatible with this principle, and compatibility of the generality of the cause of continuity presumption have been cited to support this principle. This article has presented a new approach to the analysis of historical evolution of the stream of this principle. Analyzing the evidences and presuppositions of the opponents of the principle of posterior occurrence and solving the raised problems, it tries to discover a way to remove the conflict in some forms of doubts and to prevent from changing this principle into a demonstrative principle. Meanwhile, it gives another description for the forms of doubts, and pays attention to the influence of the probability of coincidence and the inference of the stream thereto in some cases.
کلیدواژه‌ها [English]
Posterior Occurrence, Principle of Posterior Occurrence, Continuity Presumption (Isteshab), Principle of Non-existent, Intellectual Principle, Demonstrative Principle, Conflict of Two Principles
مراجع
آشتیانی، محمد حسن (1418 ق). رساله فی القواعد الفقهیه، تهران: مؤسسۀ اطلاعات.
