آگاهی از ملاک یک حکم به ما فرصت می‌دهد که همگام با وسعت محدودۀ ملاک، دایرۀ شمول حکم را کوچک یا بزرگ کنیم. حرمت صورتگری با صرف نظر از قیود، از مسلّمات فقه مذاهب اسلامی است؛ ولی با توجه به ویژگی‌های موضوع این حکم در ظرف تشریع، احتمال می‌دهیم که تشریع حرمت، تحت تأثیر خصوصیات موضوع در آن زمان صورت پذیرفته باشد. پس کشف ملاک این حکم شاید در تعمیم آن نسبت به مصادیق امروزینش مؤثر باشد. ملاک این حکم از راه عقل دست‌یافتنی نیست، چون عمل صورتگری قبح ذاتی ندارد، ولی شاید از راه بررسی ادلۀ لفظی به علت آن دست پیدا کنیم. این مقاله با این پیش‌فرض به بررسی نصوص مسئله اختصاص دارد و با تجمیع قراین به این نتیجه دست یافته که این حکم فقط برای پیشگیری از ادامه و توسعۀ شرک و بت‌پرستی تشریع شده است.
Prohibitory Criterion for Sculpturing Based on Religion Texts
نویسندگان [English]
Mohammad Reza Jabbaran
Assistant Professor of Research Institute for Islamic Culture and Thought
چکیده [English]
Awareness of the criterion of a rule provides us with the opportunity to scale up or down simultaneously the extent of the criterion and the range of application of the rule. Prohibition of sculpturing, regardless of its constraints, is an indisputable juridical law in Islamic religions. However, considering the features of the subject for legislation of this rule, the prohibition of sculpturing was probably legislated under the influence of features of the subject at that time. Therefore, uncovering the criterion of this rule can be effective in generalization of the rule to the current instances. As sculpturing has not natural enormity, the criterion of this rule can not be established by the way of reason. However it is possible to capture the criterion of this rule using verbal reasoning. Taking this presumption, this paper investigates the explicit terms of the subject and through collecting the evidences it concludes that the prohibitory rule of sculpturing was only legislated in order to stall the spread of polytheism (shirk) and Idolatry.
کلیدواژه‌ها [English]
Sculpturing, Cause of Rule, Idol, Polytheism, Idolatry
مراجع
آبی، حسن‌بن ابی‌طالب (1404 ق/ 1363 ش). کشف الرموز، تحقیق: شیخ علی پناه اشتهاردی و حسین یزدی، قم: انتشارات جامعۀ مدرسین.
